Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Algemeen letterkundig lexicon (2012-....)

Informatie terzijde

Titelpagina van Algemeen letterkundig lexicon
Afbeelding van Algemeen letterkundig lexiconToon afbeelding van titelpagina van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (5.97 MB)

Lexicon van de poëzie (8.51 MB)

Lexicon van de retorica (3.19 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (6.00 MB)

Lexicon van literaire genres (18.94 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (22.09 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (4.89 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (23.36 MB)

XML (11.77 MB)

tekstbestand



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–Anoniem Algemeen letterkundig lexicon–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

droomliteratuur

Aanduiding voor die vorm van onirische taal die bestaat uit het gebruik van de droom of droomelementen als belangrijke bestanddelen van een literaire tekst. Men vindt het verschijnsel reeds in de oudheid, o.a. in Cicero's Somnium Scipionis. In de middeleeuwen werd de droom een geliefd middel in de allegorie, zoals bijv. in de Gruuthuse-gedichten, en de Roman van de roos, van welk laatste werk grote invloed is uitgegaan. Ook de rederijkers thematiseerden de droom, bijv. Anthonis de Roovere in Den droom van Rovere op die doot van hertoge Kaerle van Borgonnyen saleger gedachten (ed. Mak, 1955, p. 351-359).

In de renaissance wordt de droom gezien als inspiratiebron voor de dichter tot het maken van werken van algemeen nut. Zo begint Karel van Mander zijn De kerck der deucht (ed. Miedema & Spies, 1973) als volgt: ‘Doe eens de gulde Son de Zee begon te ruymen, (...) nam my den droom te schaeck’. De droom is ook een belangrijk handelingselement in het renaissancedrama (bijv. de droom van Badeloch in Vondels Gysbrecht en die van Louise de Coligny in de Oranje-drama's van Heinsius, Duym en Van Hogendorp) en een veelgebruikt thema in de poëzie (o.a. in het werk van Huygens). Een van de meest merkwaardige droomboeken is de Hypnerotomachia Poliphili van Francesco Colonna (1499; Ned. vert. door I. Cialona 2006).

Theorie en praktijk van de onirische taal namen een hoge vlucht in de romantiek, samenhangend met de oplevende belangstelling voor het irrationele; men denke bijv. aan Lewis Carroll's Alice in Wonderland (1865). Het verschijnsel kreeg opnieuw een belangrijke impuls in het surrealisme en bij de Vijftigers, alsmede in de stream of consciousness-roman. Als 20ste-eeuwse auteurs kunnen in dit verband genoemd worden Vasalis (‘Tijd’ in Parken en woestijnen, 1940), Hamelink (Het plantaardig bewind, 1964) en 't Hart (De droomkoningin, fragment uit Tirade 1980).

Lit: M.N.J. Poulssen, Onirische taal. Gaston Bachelard's theorieën over de ‘dromende’ literaire verbeelding, getoetst aan het oeuvre van William Faulkner (1959) • A.P. Braakhuis, ‘Onirische taal’ in Nieuwe Taalgids 60 (1967), p. 401-405 • A.C. Spearing, Medieval dream poetry (1976) • L. Strengholt, Dromen is denken. Constantijn Huygens over dromen en denken en dichten (1977) • M.B. Smits-Veldt, Het Nederlandse renaissancetoneel (1991), p. 49.

drogredenering Droste-effect zie mise-en-abyme
thematisch veld:

Motieven en themata
Esoterische, sprookjesachtige, magische of droomthematiek

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken