equivoque

Etym: Fr. dubbelzinnig.

Woordspeling, vaak toegepast in de pointe van een epigram of puntdicht, waarin een woord of zinsdeel twee verschillende betekenissen heeft (homonymie) en beide betekenissen binnen de context relevant blijken te zijn. Doorgaans functioneert de equivoque als pun (paranomasia) met een ironiserend of komisch effect, zoals in het geval van de kalende man die bij de echtscheiding uitroept ‘Hoe kon ik leven zonder haar?’. Een goed voorbeeld van zo’n equivoque geeft Kees Stip in zijn epigram ‘Dictator’:

            De man droeg tressen, epauletten, sterren
            en bovenal een pet, hij bracht van verre
            het volk daaraan zijn varkensleren groet.
            Verder niets aan de hand, behalve bloed.
            (Lachen in een leeuw. Verzamelde gedichten (1993), p. 314).