Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Voorwaarden voor hergebruik
    • Disclaimer
    • Voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,01 MB)

Lexicon van de retorica (1,62 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,59 MB)

Lexicon van literaire genres (13,34 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,45 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,36 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (19,90 MB)



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon– Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

kenning

Etym: Oudnoors kenna = kennen, herkennen

In de Oudgermaanse poëzie: een dichterlijke omschrijving (perifrase) die bestaat uit een figuurlijke, min of meer complexe of vage aanduiding die in plaats van een bedoelde persoon, een zaak of een begrip gesteld wordt. Hoewel sommige kenningen een hoge originaliteitswaarde hadden, eindigden ze vaak in het repertorium vaste wendingen (zgn. formules) van de dichters (orale literatuur). Naar de vorm bestaan ze doorgaans uit een genitief-constructie (bijv. ‘rivier van het lijk’ = ‘bloed’) of een samengesteld woord (bijv. ‘walvissenweg’ = ‘zee’). Naar de betekenis berusten ze op een vaak op een metafoor (bijv. ‘paard van de zee’ = ‘schip’). Maar ook andere betekenisverbanden zijn mogelijk; een metonymie ligt bijv. aan de basis van ‘weg van de maan’ = ‘hemel’ (de kenning geeft een functie aan van de referent) of ‘woudverwoester’ = ‘vuur’ (de kenning geeft een gevolg aan van de referent); in een voorbeeld als ‘Odins zoon’ = ‘Balder’ is er amper sprake van figuurlijk taalgebruik.

Soms is het moeilijk om kenningen te begrijpen zonder de achtergrondkennis van de Oudgermaanse mythen. In de proza-Edda van Snorri Sturluson (12de eeuw) worden een aantal kenningen geduid; bijv. ‘Midgarz véorr’ (beschermer der aarde) en ‘Fiargyniar burr’ (zoon van de eikgoden) zijn twee poëtische omschrijvingen van de Germaanse god Thorr.

Kenningen zijn kenmerkend voor de skaldenpoëzie (skald), maar de term wordt ook vaak gebruikt i.v.m. de Oudengelse poëzie (bijv. Beowulf) en de Oudgermaanse literaturen in het algemeen.

Lit: L. Mittner, Wurd: das Sakrale in der altgermanischen Epik (1955) • E. Marold, Kenningkunst. Ein Beitrag zu einer Poetik der Skaldendichtung (1983) • Th. Krömmelbein, Skaldische Metaphorik: Studien zur Funktion der Kenningsprache in Skaldischen Dichtungen der 9. und 10. Jahrhunderts (1983).

Keltische roman zie Brits-Keltische roman kerkelijk drama zie liturgisch drama

thematisch veld:

Moderne stilistiek en taalkunde
Beeldspraak: algemeen, omschrijving, vergelijking
Beeldspraak: metafoor
Beeldspraak: metonymie

Vorige Volgende