Algemeen letterkundig lexicon

retrograde woordenboek

Etym: Fr. rétrograde = achterwaarts < Lat. retro-gredi = achteruit-gaan < gradi = gaan.

Retrograde woordenboeken zijn woordenlijsten waarin de trefwoorden gealfabetiseerd worden vanaf hun laatste letter: de lijst begint dus met woorden die eindigen op ‘-a’ en eindigt met woorden die als laatste letter een ‘-z’ hebben. Dit soort overzichten, waarvan de samenstelling door gebruik van de computer vereenvoudigd is, kan dienen voor woordvormings- en rijmonderzoek. Ook frequentielijsten zijn wel retrograad ingericht: daaruit wordt direct duidelijk welke achtervoegsels bijvoorbeeld het meest frequent gebruikt worden.

Voor het nieuwere Nederlands is er het Retrograde woordenboek van de Nederlandse taal (1978²) van E.R. Nieuwborg, gebaseerd op de 8^ste druk van Van Dale en voorzien van een retrograad supplement op Van Dale door W. Smedts. B. van den Berg vervaardigde een Retrograad woordenboek van het Middelnederlands (1972) gebaseerd op het Middelnederlandsch handwoordenboek. In 1987 verscheen Achterwaards alfabetisch als Wolters' woordwijzer 3. Van Erasmus' Adagia bezorgde M. Engels in 1996 een retrograde woordenlijst.

Lit: J.L.Pauwels, 'Het nut van het retrograde woordenboek bij aaneenschrijvingsproblemen' in Nu nog 24 (1976) 6, p. 121-126 • D. Geeraerts & G. Janssens, Wegwijs in woordenboeken (1982), p. 135-139.

retroacta

retrograde zie kreeft(ge)dicht