Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Algemeen letterkundig lexicon (2012-....)

Informatie terzijde

Titelpagina van Algemeen letterkundig lexicon
Afbeelding van Algemeen letterkundig lexiconToon afbeelding van titelpagina van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (5.97 MB)

Lexicon van de poëzie (8.51 MB)

Lexicon van de retorica (3.19 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (6.00 MB)

Lexicon van literaire genres (18.94 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (22.09 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (4.89 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (23.36 MB)

XML (11.77 MB)

tekstbestand



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–Anoniem Algemeen letterkundig lexicon–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

wastafel

Algemeen schrijfmateriaal voor het dagelijks schriftverkeer (brieven, rekeningen, schoolwerk e.d.) in de klassieke oudheid en de middeleeuwen. Wastafels, ook wel schrijftafels genoemd, waren meestal van hout, soms van ivoor. Het plankje was verdiept: de groef binnen de randen werd gevuld met was. In de zachte was werd geschreven met een stilus, een metalen stift die aan een uiteinde verbreed was om het geschrevene te kunnen wissen. Vaak bond men twee, drie of meer wastafels aan elkaar (respectievelijk diptychon, triptychon en polyptychon), zodat de tekst aan de binnenkant onaangetast bewaard en vervoerd kon worden. Het wastafeltje is de voorloper van de lei en werd vooral in de late middeleeuwen veelvuldig gebruikt in het onderwijs. In 1987 werden enkele schrijftafeltjes aangetroffen in de buurt van Reykjavik op IJsland. Daarop staat een gedeelte van een Middelnederlands Marialied met zangnotatie. Op sommige plaatsen in Europa bleef men tot in de 19de eeuw wastafels gebruiken voor het rekeningverkeer.

In de late oudheid schreef men ook wel op houten en ivoren plankjes zonder was. De ivoren consulaire diptieken, die door een consul bij zijn ambtsaanvaarding werden weggegeven, waren in de middeleeuwen zeer geliefd als boekplat van luxe handschriften. Bij restauratie van dergelijke boekbanden worden op de achterzijde van de diptieken vaak schriftsporen aangetroffen.



illustratie
De eerste strofe van een Middelnederlands Marialied op een wastafeltje (15de eeuw). [bron: D. Hogenelst & F. van Oostrom, Handgeschreven wereld (1995), p. 53]


Lit: J. Stiennon, Paléographie du moyen age (1973; reprint 1982), p. 159 • B. Bischoff, Paläographie des römischen Altertums und des abendländischen Mittelalters (19862; reprint 20094), p. 26-28.

wapenkaart wat-als-verhaal
thematisch veld:

Schrift en handschrift
Materiële aspecten: papier, perkament en formaat.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken