zedeprint

Volgens de overlevering door de Griek Theophrastus ontwikkeld didactisch (hulp)middel bij het retorica-onderwijs, bestaande uit sterk satirische (satire) beschrijvingen van sociale categorieën, dus niet van identificeerbare individuen. Dit soort karakterschilderingen, ook karakter genoemd, is in Nederland vrijwel uitsluitend beoefend door Constantijn Huygens (1596-1687), die in Engeland met het genre in contact kwam, waar het in de 17^de eeuw populair was. Onder de twintig door Huygens vervaardigde zedeprinten bevinden zich beschrijvingen van ‘Een goed predikant’, ‘Een gemeen soldaat’, ‘Een onwetend medicyn’, ‘Een alchymist’, ‘Een beul’ en ‘Een professor’, samen uitgegeven als Zes zedeprinten door een Werkgroep van Utrechtse neerlandici (1976). De zedeprint is verwant aan de fysiologie.

Lit: L. Strengholt, 'Terug naar de handschriften van Huygens 'Zede-printen' in Spiegel der letteren 24 (1982) 2, p. 96-112 • A. Sneller, 'Zedeprinten als inkijkje in de "Hollandse" samenleving' in Z. Klimazewska (red.), Culturele identiteit in het nieuwe Europa (2005), p. 183-195.