Algemeen letterkundig lexicon

paskwil

Etym: It. pasquillo = diminutief van Pasquino.

Een paskwil of pasquinade is een schotschrift of smaadschrift in woord en beeld. In bredere zin staat het voor grap of spotternij, een belachelijke vertoning, en ook voor een bespottelijk mens. De term verwijst naar een Romeins standbeeld dat in 1501 werd opgegraven en tegenover de werkplaats van een zekere Pasquino werd opgesteld. Al snel werden op dit gehavende beeld door de plaatselijke bevolking hekelende verzen aangebracht. Het werd een volks gebruik om anoniem of onder het pseudoniem Pasquino schotschriften (pasquillo’s of pasquinata) aan te plakken op dit beeld. In West-Europa kreeg het woord paskwil bekendheid toen een Duits humanist in 1518 het vlugschrift Pasquillus exul publiceerde. Zie ook pamflet.

Lit: F. Collignon, Het woordenreservaat: oude en nieuwe woordschatten in de Nederlandse taal (2004) • H. van Gessel, Pasquino: spot en satire in Rome (vert., 2006).

partituureditie

pasquinade zie paskwil