agitprop

Etym: Du. Agitation (agitatie) + Propaganda.

De term ‘agitprop’ verwijst naar een vorm van politiek theater in de jaren 1920, bedreven door communistische groeperingen, vooral in Duitsland. Het stond in het teken van de verspreiding van de marxistisch-leninistische leer (propaganda) waarbij men ook opriep tot concrete politieke acties (agitatie), vandaar de naam. Gewoonlijk ging men uit van actuele problemen die in herkenbare situaties gestalte kregen. De toneelstukken zijn kort, de problemen worden vrij direct en vereenvoudigd voorgesteld; liederen en commentaren terzijde geven uitleg bij het getoonde. De opvoeringen, vaak in de vorm van straattheater, houden bewust geen rekening met artistieke voorschriften. Het agitproptheater wortelt in de Sovjet-Russische Proletkult-beweging en kende zijn hoogtepunt in Duitsland tussen 1929 en 1933 met zo’n 200 toneelgezelschappen. De belangrijkste agitpropstukken werden verzameld in Das rote Sprachohr (1929), uitgegeven door het communistische Jugendverband Deutschland.

Zie ook propagandaliteratuur.

Lit: Le théâtre d’agit-prop de 1917 à 1932, 2 dln. (1977-1978) • R.H. Bodek, We are the red megaphone. Political music, agitprop theatre, every day life and communist politics in Berlin during the Weimar republic (1992).