Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Voorwaarden voor hergebruik
    • Disclaimer
    • Voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,01 MB)

Lexicon van de retorica (1,62 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,59 MB)

Lexicon van literaire genres (13,34 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,45 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,36 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (19,90 MB)



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon– Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

alcaïsche versmaat

Benaming van een naar de Griekse dichter Alcaeus (omstreeks 600 v.Ch.) genoemde, voornamelijk op dactylen (dactylus) en trocheeen gebaseerde antieke vers- en strofevorm. Synoniem: alcmanisch vers. De alcaïsche strofe wordt gebruikt in oden en bestaat uit twee elflettergrepige verzen, één negenlettergrepig en één tienlettergrepig vers. De beginlettergreep van de eerste drie alcaïsche verzen, die als het ware buiten het metrisch schema valt, noemt men een anacrusis (Gr. het aanslaan van een snaarinstrument). Het metrisch schema (zie metrum), dat heel wat variaties kent (beginlettergreep kort/lang; eindvoet trochee/spondee) kan als volgt worden weergegeven: 

illustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratie (2x)
illustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratie
illustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratieillustratie

Bijv. Horatius, Oden, I, 26:

Mū|sīs ă|mīcūs || trīstĭtĭ|am_ēt mĕt|ūs
trā|dām prŏ|tērvīs || īn mărĕ | Crētĭ|cŭm
pŏr|tārĕ | vēntīs, || quīs sŭb | Ārctō
rēx gĕlĭ|daē mĕtŭ|ātŭr | ōraē
(Als vriend der muzen laat ik zorg en treurnis
op stormwind naar de zee bij Kreta waaien,
heel niet bekommerd wélke vorst het ijsland
onder de noordster teistert). 
(Vertaling A. van Wilderode, Voltooid mijn monument. De oden van Horatius,1995, p. 60)

Als voorbeeld van een alcaïsche strofe kan men de beroemde tweede ode van het derde boek uit Horatius' Carmina beluisteren, waarin o.m.het bekende "Dulce et decorum est pro patria mori" (te sterven voor het vaderland is zalig én eerzaam) staat. De eerste vier verzen luiden als volgt in de interpretatie door W. Stroh (Proben lateinischer Verskunst):

Āngūstam˘amīcē pāupĕrĭēm pătī
rōbūstŭs ācrī mīlĭtĭiā pŭĕr
cōndīscăt ēt Pārthōs fĕrōcīs
vēxĕt ĕquēs mĕtŭēndŭs hāstā
(Gehard door een gestrenge krijgsdienst lere
de jongeman ontberingen verdragen
met opgewekt gemoed. Te paard bestoke
hij met zijn felle lans de woeste Parthen)
(Vertaling A. van Wilderode, Voltooid mijn monument, 1995, p. 112)
album studiosorum alcmanisch vers zie alcaïsche versmaat

thematisch veld:

Versleer
Strofevormen
Versmaten en versregels

Vorige Volgende