cultural literacy

Etym: Eng. culturele geletterdheid.

Begrip gelanceerd door de Amerikaanse filosoof E.D. Hirsch Jr. in zijn bestseller Cultural literacy. What every American needs to know (1987). Geconfronteerd met de deplorabele toestand van het Amerikaanse onderwijs en het manifeste gebrek aan algemene kennis bij de gemiddelde Amerikaan, pleit Hirsch voor het invoeren van eindtermen in het onderwijs die de mensen in staat moeten stellen om de communicatiestroom in de hedendaagse samenleving te kunnen decoderen. Wat dient men te weten om een krant te kunnen lezen; welke namen, uitdrukkingen, concepten en data dient men als bagage te bezitten om als een volwaardig burger te kunnen participeren aan de samenleving. Hirsch stelde een lijst op van 5000 essentiële begrippen die zowel naar de geschiedenis, de actuele politiek, de wetenschappen, de kunsten als naar de aardrijkskunde verwijzen. Een greep uit de letter K: Kabul, Kafka, kamikaze, Kansas, das Kapital, John F. Kennedy, kibbutz, kleptomania, Ku Klux Klan. Het begrip cultural literacy of culturele geletterdheid leunt aan bij het concept encyclopedie-2 zoals Umberto Eco dat hanteert. Door de recente immigratiegolf en de problematiek van de multiculturaliteit heeft het begrip ook bij ons aan relevantie gewonnen.

Lit: D. Buckingham, Children talking televison: the making of television literacy (1993) • P.J. Morris & S.Tchudi, The new literacy (1996) • E.D. Hirsch e.a. (red.), The new dictionary of cultural literacy (2002) • L.M. Morrow, R. Rueda & D. Lapp (red.), Handbook of research on literacy and diversity (2009) • C. Lankshear & M. Knobel (red.), Literacies: social, cultural and historical perspectives (2011).