performance-2

Etym: Eng. to perform = uitvoeren.

In het theater duidt de term performance een type theatervoorstellingen aan, tot bloei gekomen in de jaren 1960, waarin op associatieve wijze en zonder vooraf uitgewerkt scenario verschillende kunstvormen worden samengebracht: grafische kunst, theater, film, video, dans, muziek, poëzie. Historisch gezien kwamen bepalende invloeden o.m. van componist John Cage, choreograaf Merce Cunningham, videokunstenaar Nam June Paik en beeldhouwer Allan Kaprow. De acteurs worden polyvalente ‘performers’ en de klassieke theaters worden gemeden als opvoeringsruimte. Het begrip is amper af te bakenen van happening.

In verwante zin en bij wijze van generalisering spreekt men soms van performatieve kunsten. Onder die noemer brengt men dan alle artistieke communicatievormen samen – theater, film, televisie, zingen, reciteren, dansen, enz. – waarvan een wezenlijk bestanddeel bestaat in de lichamelijke activiteit en expressiviteit van de vertolkers of makers ervan.

Lit: M. Bleeker e.a., Performance, transformance, informance: new concepts in the theatre (2001) • S. Shepherd, Drama - theatre - performance (2004) • Tr.C. Davis (red.), The Cambridge companion to performance studies (2008) • N. Witts & T. Brayshaw (red.), The twentieth-century performance reader (2012) • J. Bloemendal, P.G.F. Eversman & E. Strietman (red.), Drama, performance and debate: theatre and public opinion in the early modern period (2013).