Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw

meer over deze tekst

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexiconzoom

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,03 MB)

Lexicon van de retorica (1,63 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,76 MB)

Lexicon van literaire genres (13,54 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,66 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,40 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (20,12 MB)

XML (11,51 MB)

tekstbestand



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

pop-up

Etym: Eng. omhoog komen.

Pop-up-boeken zijn boeken waarbij de voorstelling vanzelf omhoog komt wanneer een blad wordt omgeslagen. Pop-ups – gewoonlijk kinderboeken (kinderliteratuur) – worden in enkelvoudige of samengestelde vorm gemaakt sinds het eind van de 19de eeuw. Boeken met beweegbare onderdelen worden al sinds de 13de eeuw gemaakt. Verschillende technieken zijn gebruikt om een extra dimensie of een beweging tot stand te brengen: uitklapprenten, roterende schijven (volvelle), beweegplatenboeken van het menselijk lichaam. In de 18de eeuw werden voor het eerst omlegboeken gemaakt, waarbij de pagina’s horizontaal of diagonaal doorsneden zijn of met flapjes die in- en uitklappen, waardoor de lezer steeds nieuwe afbeeldingen samenstelt, meestal met humoristisch effect. In de 19de eeuw werden diverse andere technieken ontwikkeld: draaischijfprentenboeken, waarbij door het draaien aan een schijf de afbeelding verandert; kijkdoosboeken, waarin prenten als theaterdecors achter elkaar zijn geplaatst; trek- en schuifprentenboeken, waarbij de kijker zelf aan een lipje kan trekken en een onderdeel van de afbeelding kan laten verschuiven. Halverwege de 19de eeuw werden boeken geïntroduceerd, waarbij je met een touwtje een afbeelding overeind kon zetten.

In 2011 kwamen de Bijzondere Collecties van de UB Amsterdam in het bezit van een fraaie collectie beweegbare boeken van prof. Wagenaar.



illustratie
Pop-upboek. [bron: P. Haining, Movable books (1979), p. 138].


Lit:  P. Haining, Movable books: an Illustrated history (1979) • B. Whitton, Paper toys of the world (1986) • L. de Vries, A treasury of illustrated children's books: early nineteenth-century classics from the Osborne Collection (1989) • A.R. Montanaro, Pop-up and movable books: a bibliography (1993) • A. Borms, ‘Beweegbare prentenboeken’ in De Boekenwereld 12 (1996), p. 211-221 • J.H. Landwehr, ‘Ontluikende beweegbare boeken voor jong en oud; prentenboeken in beweging’ in De Boekenwereld 26 (2009), p. 87-94, 26 (2010), p. 280-283, 27 (2010), p. 96-102 • J.Ch. Trebbi, The art of pop-up: the magical world of three-dimensional books (2012).


ponsen zie pomsen popliteratuur

thematisch veld:

Boek en boekwetenschap
Boekvormen en speciale boeksoorten

Jeugdliteratuur
Beeld, vorm en tekst

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Algemene gebruikersvoorwaarden
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken