liminaliteit

Etym: Lat. limen = drempel, grens.

Term uit de moderne poëtica voor teksten of tekstfragmenten die de lezer in een tussenruimte of ‘drempelsituatie’ brengen, een overgangsgebied. De liminale poëtica betreft ideeën over literatuur die een tekst bestemmen tot de uitbeelding van die drempelsituatie en de procedés die daartoe werkzaam zijn.

De basis voor deze liminaliteit wordt gevormd door het aftasten van de grenzen tussen de redelijke en kenbare werkelijkheid en die van de droom of het onkenbare. Liminaliteit is de benaming voor de toestand waarin een tekst naar zichzelf verwijst als uitbeelding van die grensgewaarwording.

Een goed voorbeeld van een tekst waarin liminaliteit een belangrijke rol speelt is J.F. Vogelaars Raadsels van het rund (1978).

Lit: A. Mertens, Sluiproutes & dwaalwegen. Aspecten van een liminale poëtica toegelicht aan de hand van het werk van Jacq Firmin Vogelaar (1991) • E. van Alphen, ‘Over de mystiek van drempelervaringen’ in Nieuwe taalgids 85 (1992), p. 287-296 • N. Bredendick (red.), Mapping the threshold: essays in liminal analysis (2004).