sadisme

Term die als eponiem verbonden is aan perverse seksualiteit en lustbeleving aan lichamelijke of psychologische kwellingen. De term werd ontleend aan de Franse markies D.A.F. de Sade (1740-1814) die als libertijn een aantal pornografische geschriften naliet waarin hij zich als atheïst uitliet over allerlei seksuele aberraties, o.m. in Les cent-vingt journées de Sodome ou l’école du libertinage (1785; vert. De 120 dagen van Sodom 1993²) en Justine ou les malheurs de la vertu (1788).

Sadisme speelt in de literatuur een rol in genres als de gothic novel, pornografie, in romantic agony en in het werk van de decadenten (decadentie).

Lit:   P. van Capelleveen, ‘Het aanbeeld van jongensbillen: aantekeningen over sadisme en orgasme in ‘De taal der liefde’ en ‘Lieve jongens’’ in Reve jaarboek 1 (1983), p. 71-89 • S. Gross, Maurice Maeterlinck oder der symbolische Sadismus des Humors (1985) • T. Bezzola, M. Pfister & S. Zweifel, Sade surreal: der Marquis de Sade und die erotische Fantasie des Surrealismus in Text und Bild (2001).