Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Algemeen letterkundig lexicon (2012-....)

Informatie terzijde

Titelpagina van Algemeen letterkundig lexicon
Afbeelding van Algemeen letterkundig lexiconToon afbeelding van titelpagina van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (5.97 MB)

Lexicon van de poëzie (8.51 MB)

Lexicon van de retorica (3.19 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (6.00 MB)

Lexicon van literaire genres (18.94 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (22.09 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (4.89 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (23.36 MB)

XML (11.77 MB)

tekstbestand



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–Anoniem Algemeen letterkundig lexicon–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

malapropisme

Etym: Fr. mal à propos = ongepast.

Naam voor een foutief woordgebruik (paragram) dat bedoeld of onbedoeld grappig is. De term geraakte ingeburgerd via de sprekende naam van een toneelpersonage dat zich vaak aan dergelijke versprekingen schuldig maakt, nl. Mrs Malaprop in The rivals (1775), een komedie van R.B. Sheridan. De vergelijkbare term 'dogberryisme' is afkomstig van het zich eveneens vaak vergissende personage Dogberry uit Shakespeare's Much ado about nothing (1600).

Kenmerkend voor dit type van taalfout is dat de spreker zich belangrijker of geleerder wil voordoen dan hij of zij eigenlijk is, en door de mand valt bij het gebruik van een hoger register of een verfijnder woordenschat dan hij normaal gehanteerd zou hebben. Het malapropisme ontstaat dus eigenlijk uit een onvoldoende copia verborum. Als element van literaire of dramatische karakterisering wijst het doorgaans op een discrepantie tussen intelligentie, opvoeding of sociale afkomst enerzijds en sociale ambitie anderzijds.

George W. Bush werd zodanig berucht omwille van zijn malapropismen (bijv. ‘They misunderestimated me’) dat de term ‘bushism’ ingeburgerd raakte in het Engels. Een Nederlands voorbeeld is: ‘De patiënt kreeg slechts een placenta toegediend’ (voor placebo). Een bundel amusante versprekingen en verschrijvingen, waaronder malapropismen, werd gepubliceerd door het Genootschap Onze Taal onder de titel Een slipje van de sluier (1991).

Lit: Fr. Jansen, ‘Waardoor lijken woorden op elkaar. Een analyse van Nederlandse malapropismen’ in De nieuwe taalgids 88 (1995), p. 397-413.

mal du siècle zie Weltschmerz manga
thematisch veld:

Moderne stilistiek en taalkunde
Spel met taal
Stijlfouten en -gebreken: algemeen

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken