[Inleiding]
IECH höb 't aongedörref veur ein vaan de sjoenste werreke oet de Middeliewse lètterkunde in 't Mastreechs euver te zètte. Daomèt had iech 'n twie-ledig doel.
Ierstens voont iech 't altied jaomer tot neet ederein dit manjefiek stök kôs leze en devaan genete - al is de krink dee iech mèt dees bewèrreking bereik dan nog betrèkkelik klein - en twiedens wouw iech 't Mastreechs vaslègke in e werrek wat tot noe touw nog altied in de belangstèlling steit, wat beweze weurd door de opveuringe, die nog regelmaotig plaots vinde.
Daomèt wouw iech ouch de meining weerlègke tot wat in 't Mastreechs - en in 't algemein in dialek - weurd gesjreve neet altied lollig hoof te zien, 'n meining die tot veur neet langen tied nog al verspreid waor. De lèste jaore is dao wel 'n verandering in gekomme. Es veer allein mer ins blajere in de jaorgeng vaan ‘Veldeke’, 't tiedsjrif vaan V.E.L.D.E.K.E. de vereineging tot bevordering en instandhawwing vaan de Limbörgse dialekte, zien veer al tot 't aanders kin. Ouch de beuk en diechbundels vaan de lèsten tied wieze in die riechting.
Zoeväöl meugelik höb iech miech gehawwe aon de indeiling en d'n teks vaan 't Middeliews gediech, meh aon de zuveren opzat zellef höb iech netuurlik niks veranderd. Iech vollegde d'n teks wie dee is weergegeve in 't proofsjrif vaan Dr. de Raaf.
Nao alle woersjijnlikheid is 't oorsproonkelik stök vaan Pieter Dorland oet Diest (1454-1507) dee 't bewèrrek zouw höbbe nao 'nen awwe parabel oet 't Ooste. Dao besteit ouch 'n Ingels stök ‘Everyman’ mèt hiel väöl euvereinkoms mèt euzen ‘Elckerlyc’ en de gelierde lui zien 't lang neet d'reuver eins gewees, of 't eint 'n vertaoling waor vaan 't aander, of 't aander de vertaoling vaan 't eint, meh ze höbbe op 't lèste kinne bewieze, tot euzen ‘Elckerlyc’ 't ajdste werrek is.
't Is gemaak es 'n allegories drama, wat in deen tied 't mieste in trèk waor, meh 't is neet lestig de versjèllende figure trök te kinne.
Wat miech bij 't leze en bestudere altied gepak heet is 't deepminselikke vaan 't stök, wat gegreuid is oet 't vollek, gemaak is veur 't vollek en inderdaod 'ne spiegel is veur ‘Ederein’, 'ne spiegel vaan deep-Kattelisisme en hoeg wijing.
Door en door Katteliek gief 't us de weerde vaan de Sakkerminte, die veer nudig höbbe veur e zaolig aofsterreve; 'n deep respek veur de priester, wat hielemaol neet verkleind weurd door de krittiek, dee effekes weurd oetgeoefend, meh dee veer ouch weer mote zien in d'n tied wie 't stök is gemaak.
De begriepelikke, haos kinderlikke vörrem, zuver aongepas aon 't leve vaan de Middeliewer höb iech zoe good meugelik geperbeerd te behawwe.
Auteursrecht onbekend