Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Vaderlandsche poëzy. Deel 3 (1840)

Informatie terzijde

Titelpagina van Vaderlandsche poëzy. Deel 3
Afbeelding van Vaderlandsche poëzy. Deel 3Toon afbeelding van titelpagina van Vaderlandsche poëzy. Deel 3

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.72 MB)

ebook (2.85 MB)

XML (0.26 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Vaderlandsche poëzy. Deel 3

(1840)–Prudens van Duyse–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 172]
[p. 172]

De Vaderlander.

 
O zaligend Gevoel van vaderlandache waerde,
 
U gruilt een vrye ziel voor al hel goud der aerde.
 
Verstomm' het harte, dat voor vreemde qrootheid blaekt:
 
My is de schepping op deez' grond-alleen volmaekt.
 
 
 
d'huygelaere.
 
Rijs voor my op, o Vaderlander,
 
Wien de eer de wieken tegenklapt,
 
En, die ter schaêuw van Vryheidsstander,
 
Voor onze blyde blikken stapt;
 
Die ('t lot smyte ordeband of kluister
 
U om den hals) in d'eigen luister,
 
Met ongeleende grootheid blinkt;
 
Voor wien (of u een grafnaeld ryze,
 
Of de asch, als kaf, verstuiv') de wyze
 
Door de eeuwen op de kniën zinkt?
 
 
 
Gy ademt kalm by staetsorkanen,
 
Verheven boven tijd en lot,
 
Die 't reddingspoor aen 't land wilt banen,
 
't Oog op de vryheid, en op God;
[pagina 173]
[p. 173]
 
Die voor 't gedrocht ten throon geklommen,
 
Noch voor het vorstlijk grauw zoudt krommen;
 
Die voor geen dweepers bliksem zwicht;
 
Die zelfs in boeien vry durft spreken,
 
En, vlekloos, enkel kunt verbleeken
 
Voor 't schenden van uw burgerplicht!
 
 
 
Van hier, die, wars van Christenliefde,
 
Door ongodistenhaet verhit
 
Den zaelgen broederknoop doorkliefde,
 
Om dat zijn broeder anders bidt
 
Dan hy, in Christus tempelchooren -
 
Van hier de uit dweepzucht saemgezworen,
 
Die by een logendagblad zweert,
 
Den gids van zijn verkracht geweten,
 
Waer de yzren boei om is gesmeten,
 
In vryheids naem, zoo snood onteerd!
 
 
 
Wordt 's Vaderlanders eer geschonken
 
Aen hem, door Modes dartle hand,
 
In 's vreemdlings rinkelstoel geklonken,
 
Gekneld in zelfgesmeden band?
 
Naer vreemde tael zijn tong verwringen,
 
Slechts de echo zijn van vreemdelingen;
 
Verkracht, verbrokkeld en verplooid,
 
't Gevoel van eigen waerde krenken,
 
En draven naer uitheemsche wenken,
 
Doet dit een Vaderlander? nooit!
 
 
[pagina 174]
[p. 174]
 
Niet hy durve op dien eernaem bogen,
 
Die, laeg van trots, de vuige kruin
 
Uit bloedig slijk eens wil verhoogen;
 
Al waer' 't op 's lands nog rookend puin,
 
En de onbedekbre boezemsvlekken
 
Met kruis en ordelint bedekken.
 
Wat raekt hem, wie er lyde of kwijn'?
 
Wat. of het volk in domheidskluister
 
Verga, omringd van starloos duister,
 
Als hem een welvaertzon beschijn'?
 
 
 
Uw gids, uw adel, uw belooning,
 
's Volks echte Zoon, vindt ge in u-zelv'.
 
Uwe eer behoeft geen praelvertooning,
 
Geen juichkreet tot aen 't stargewelf.
 
Nooit heft ge een schandlijk hoofd vermetel
 
Ter plaets, waer, op den purpren zetel,
 
's Lands eerbied eens den vorst omgaf.
 
Gy hebt uw plicht met vreugd gekweten:
 
's Volks eer is de uwe: ja, vergeten,
 
Daelt gy nog grooter in het graf.
 
 
 
Of zoo door uw heldhaftige aderen
 
De drift der prikklende eerzucht woelt,
 
Is 't die-alleen, op 't erf der vaderen,
 
Door ieder groote ziel gevoeld:
 
Gy wenscht, op de ouderlyke kusten
 
In vryen grond eens zacht te rusten;
[pagina 175]
[p. 175]
 
En schryve op 't graf eens burgers hand,
 
Wiens hart den lande ook tegenpoppelt,
 
Terwijl een zoete danktraen droppelt:
 
Hy leefde en stierf voor 't vaderland.
 
 
 
Nooit dalen die ondoofbre vonken
 
Der Godheid in onreine borst,
 
In 's misdrijfs afgrond neêrgezonken -
 
Met zwarte ondankbaerheid bemorst.
 
Of waent men. dat een vorstverrader,
 
Die vorst zy 's volks tyran of vader,
 
Den burgren aenkleve in den nood,
 
En dat de ontaerde voor 's lands wetten
 
En welvaert d'adem op zal zetten,
 
En jueblen in den heldendood?
 
 
 
Zie ginds die laeggezonken zielen,
 
Van yzer meer nog dan van slijk!
 
Hun enkle zielszucht is - vernielen,
 
Het heir van Attila gelijk.
 
Losbandigheid zwiert hier de roede:
 
Van matheid slechts bezwijkt hun woede...
 
Wat moordhol!... Schriktafreel, verdwijn!
 
Ik!.. om de slachtbijl lauwren trensen!
 
Het zijn geen krygers, 't zijn geen menschen,
 
En 't zouden vaderlanders zijn?
 
 
[pagina 176]
[p. 176]
 
Om vryheid gilden die verwaten!
 
Dien Moloch vielen zy te voet.
 
't Altaer rees op de sombre straten:
 
Voor wierook rookte er burgerbloed.
 
Van vryheid droomt ge, Slavenhorde?
 
Wat is ze, dan maetschaplyke orde?
 
Wat is die orde, dan de wet?
 
Zal 't grauw haer 't rechtend stael ontrukken,
 
Dan moet het land ten grave bukken,
 
Door teugelloozen dwang verplet.
 
 
 
De vryheidsboom moog' liegend ryzen,
 
Die zoon des Jakobynenhoeds,
 
Hy doet den Vaderlander yzen,
 
Als sein der wraek, als sein des bloeds.
 
Hy is de heilge boom der kennis,
 
Die, na eene onvergeefbre schennis,
 
Een eeuwge rampenbron ontsloot;
 
Dien 't vlammend wraekzwaerd blijft omzweven:
 
Hy is de blyde boom van 't leven,
 
Verkeerd in stamme van den dood!
 
 
 
Neen! zweert niet by der oudheid schimmen,
 
By Brutus en Leonidas!
 
Hun roem moog' door alle eeuwen klimmen,
 
Al kruipen slaven op hunne asch;
 
Roemt Belgie minder groote helden,
 
Die in de bres voor 't land zich stelden,
[pagina 177]
[p. 177]
 
Meer goôn dan sterfelijk geacht?
 
Neen, wroet niet in der oudheid duister!
 
Stijgt Breydels naem, omkransd met luister,
 
Min prachtig uit der eeuwen nacht?
 
 
 
Rees 't hoofd niet hoog der vlaemsche helden,
 
Die, by een vaderlandsch verbond,
 
Zich tegen martelvlammen stelden,
 
Door dweepzucht omgeblaesd in 't rond?
 
Ik zoek de sluimersteê dier vaedren:
 
Vergeefs! ik mag geen standbeeld naderen,
 
Waer 't grootsche voorhoofd in herleeft;
 
Maer 't hart bewaert den naem dier edelen,
 
Om wier vergode reuzenschedelen
 
Eene onverdoofbre starre zweeft.
 
 
 
Hoe durft ge u Vaderlander noemen,
 
Doorkruipt uwe aedren bastertbloed -
 
Ontsteekt het feit, dat kindren roemen,
 
U in geen teugelloozen gloed?
 
Voelt gy, tot weêr der stoute vanen,
 
Die 't land den tocht ter zege banen,
 
U niet met riddermoed omgord,
 
Onteer dien grooten naem niet langer:
 
Uw borst gaet van de vlam niet zwanger,
 
Die eens onsterflyke eerglans wordt!
 
 
[pagina 178]
[p. 178]
 
Verzinkt voor vorst- en volkbeminners,
 
Naer Christus onvervalschte leer,
 
O zwarte Gruwelplanverzinners!
 
Die 't al behieldt, behalven de eer.
 
Zy scheiden, trots verwarziek woelen,
 
Van Gods altaer de vorstenstoelen;
 
Wat dweepzucht hunnen val bewerk',
 
Nooit zullen zy die snood vermengelen.
 
Zy staen als mannen, helden, engelen:
 
Uw macht, uw helsche macht te sterk.
 
 
 
Ja, de afgrond moog' steeds woester bruischen
 
In felontstoken wraek en wrok,
 
En , wie hem durve tegendruischen,
 
Verbryzlen in den forschen schok;
 
De Vaderlander, onverlokbaer
 
Door goud of titlen, staet onschokbaer:
 
Wat nederbuig', hy heft de kruin.
 
Zelf 't jammer doet zijn moed ontsprankelen;
 
Hy weet van wyken, noch van wankelen,
 
En valt, maer strydend, op 's lands puin.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken