Exordium magnum

van den ghenen die hore maghe vleischelike mynnen

HEt was een abbet in enen cloester die enen monick sinen neue van enen kinde op gheuoedet hadde ende ghebracht hadde dat hie guede seden ghekregen hadde. Ende het gheschiede dat dese abbet steruen solde. Ende die brueders die onder sine sorghe stonden screyden datse van hem ontset ofte van hem ghelaten solden werden. want het was een vroet voersienich man. ende doe daer woerde van weren wie dat des abbets stede besitten solde. ende de brueders manichsins voelden. op dat sie onder hem niet kiuende en worden. mit enen ghemenen konsent ofte volboert ouerdroeghen sie dat se hoere begherte ende rade den sieken abbet beuelen wolden alse horen ghesteliken vader die best bekande hoerre alre consciencie ende verdiensten. ende welken he noemde sinen naeuolger te werden den wolden se sonder wederseggen eendrachtelike tot enen abbete kiesen. Mer leider hoe dwaesliken sin sie ghebonden an die vrientschap hoerre maghe den die brant der godliker mynnen noch niet volcoemelike verscheiden en heuet van die mynne der weerlt. want doe die voerghenoemde abbet in dier verueerliker vren sins verscheidens solde ghedacht hebben allene die rechtuerdicheit godes. ende puerlike naden willen godes solde gheraden hebben den ghenen die hem puere ghehoersamheit bewesen. soe waert hie quellike ghetoghen van begherlicheit des bloedes ende des vleisches. ende voersettede den bruederen synen voerghenoemden neue. segghende dat hie wal gheestelic weer. ende in wtwendigen saken voersienich ende merkende. al was dit wal eens deels waer. nochtans want hie wt gheenre pure ofte reine menynge om der bruederen orber desen raet gaf. mer alse men verstaen mach wt der naeuolghender pinen soe gaf hie desen raet. op dat sin maechschap mit voersettinge sins neues verheuen worde. Ende hoe verueerlike pine hie nae sinre doet gheleden heuet. heuet die here hem verwerdicht te toenen sinen naeuolgher die de werdicheit der abdien nauwe mit rechte wal verkregen en hadde Inden

[p. 52]

seluen cloester was ene lustige stede. ende tot vermakinge bequeme. in dier stede was een fonteine claer van watere. daer dat gras suuerlike by wies. tot deser stede plach die ghestoruen abbet doe hie noch leuede dicwile te coemen om hem seluen te verlustigen wanner hie vermoeyt was mit sorgen. Ende alse syn naeuolger oec dicwile quam tot dier seluer stede. mer bereit als ic mene na te volghen ghemake des vleisches die hie ghesien hadde in sinen voeruader dan of hie enige exempelen der doechden in hem ghesien hadde. die hie hadde moghen na volghen. Op enen dach alse hie nae sinre ghewoenten ghinc totter voerghenoemder steden hoerde hie alse wten gronde der fonteinen ene stemme yamerlike screyende ende dicwile segghende. Ach my Ach my onsalighen. hie waert seer verueert ende verslaghen. ende alse hie naerre ghinck eernsstelike lusterende soe bekande hie dattet die stemme weer sins voeruaders des ghestoruenen abbetes. Myt beuenden lippen wt verwonderen vragede hie wie dattet weer die aldaer al soe screiede. die selue stemme alse van onder den water antwoerde seggende. Ic bin die din maech wilner abbet mer nu een iamerlic gheest. welken du gheuolghet biste in den regimente des cloesters. tot mynre groeter confusien ende onsalicheit. Doe hem gheuraghet waert waer om hie al soe screiede. hie sechde want ic berne. doe hem weder gheuraget waert waer om dat hie brande. want sin gheestelike leuen dat hie gheleidet hadde die wile dat hie inden lichaem was mer scheen verdient te hebben ruste dan pine. Du biste sechde hie die sake myns brandes. Ende die leuende abbet sechde waer om ofte in wat manieren bin ic des een sake. hie sechde. want ic den brueders welken ic onwerdich bouen was die my vraechden wat persoen hoerre sielen nutte weer. ende my naest gode beuolen hoer stemmen leider verblindet mytter mynnen der maechschap. in welker du my verenicht weerste gaf ic den raet niet naeden anxte godes mer nae onwysheit des eyghenen willes. dat se dy setten solden totter hoecheit deser werdicheit. Daer om mit den rechtuerdigen ordel godes gheset inder pinen in desen water berne ic. smelte ic vergae ic. ende wanneer ic toe niete gheworden bin soe werde ic weder ghemaket om die selue tormente weder te liden. Ist sake dattu sekerliken onderuinden wilste dat dese dingen waer sin de du hoerste. laet een metalen kandelaer halen. ende allentelen steken in dit water. Toe hantes totten ghebode des abbetes waert daer een metalen kandelar ghehaelt. ende allentelen in dat water ghesteken. ende mit enen wonderliken mirakel soe smolt die kandelar vanden kolden water. alse dat was smelt vanden vuere. ofte alse die neuel veriaget wort van der sonnen Myt hoe groete wreetheit des rechtuerdigen richters sal die mont godes verdoemen de ghene die hore maghe ryck ende groet maken van den ghelde oft erfnisse der kerken die hem beuolen sin. verdiende die ghene aldus ghepinicht te werden die enen persoen die by auentueren bequem ghenoech was

[p. 53]

verheuen heuet tot hoecheit des gheesteliken amptes mer aensiende dat bloet dan die godlike mynne