Liefdeleven

X.

De volgende morgen leek Jantje niets beter. Mina had 's nachts geen oog kunnen sluiten; dat 'et kind weer koorts had gehad, was nu door de termometer bewezen.

Giers - al vroeg gekomen - had alleen gezegd:

‘Geen wonderolie meer. Overigens met alles doorgaan... morgen kom ik terug. Van professor Vliethuis heb ik nog geen antwoord.’

Of hij de toestand ernstiger inzag, had Mina niet gevraagd, misschien niet gewaagd te vragen. Christiaan vroeg ook niets meer, toen hij terugkwam van zijn atelier.

Maar vier en twintig uren later voelde Mina zich geruster. Het kind had haar een betere nachtrust vergund en de termometer was minder hoog gestegen. Toch had Giers weer enkel gezegd:

[p. 376]

‘Met alles doorgaan. Geef maar 'en hele banaan ... fijn gewreven. Overmorgen kom ik met professor Vliethuis.’

'et Was, of zij beiden die komst van de professor duchtten als de openbaring van een noodlottige waarheid. Zij spraken er haast niet over. Christiaan verklaarde alleen hem zelf te willen ontvangen, tegenwoordig te willen zijn bij het onderzoek. Hij zei 't op stellige toon en Mina verzette zich niet meer, knikte, antwoordde:

‘'t Is goed.’

En weer nam Christiaan in Mina's zenuwen de groeiende spanning waar, de spanning om op alles acht te geven, niets over het hoofd te zien, niets te vergeten, elke trilling in Jantjes trekken, elke wending van zijn blik, elk geluidje van zijn lippen te begrijpen en te gehoorzamen, de spanning, die dag en nacht aanhield, geen sekonde luwde, eindigen moest in overwinning of...

Aan die overwinning scheen geen twijfel haar te besluipen. Als ze maar alles deed, wat dokter en professor zouden zeggen, op elk ziekte-, elk beterschapsymptoom lette, er voor waakte, dat ook door derden geen enkele fout werd begaan en al die zorgen nog aanvulde met haar grote liefde, met al wat die liefde haar als noodzakelik en nuttig ingaf, aan zich zelve niet meer dacht, haar leven zette op het spel... dan kon, dan moest, dan zou ze het kind ook redden! Want sterven.., zó jong sterven... sterven als je voor een moeder alles... alles bent... neen, neen; dat mocht niet, dat kon niet, dat zou niet gebeuren!

[p. 377]

Wel heel mooi, heldhaftig zelfs leek Christiaan die trouwe, alles-opofferende liefde van de moeder voor haar kind; maar geen verstandelik redeneren over het dwingende van de buitengewone omstandigheden, geen denken aan het onmenselike, haast onmogelike van een tegenovergesteld gedrag weerhield meer het opdringend wassen van zijn overtuiging, dat Mina in de eerste plaats en zonder enige aarzeling ten offer bracht: haar liefde en haar vrouw-zijn-voor-hem. En hij achtte dit bewezen door haar volkomen verwaarlozing van al, wat de bekoorlikheden van een vrouw kan verhogen en onderhouden. Die oude kamerjurk met lange tarn onder de arm, die boezelaar vol vlekken, waarmee zij dag uit, dag in rondliep... die afwezigheid van elk speldje of kettinkje op de borst... dat slordigopgedofte haar... zou ze vroeger er zich niet voor geschaamd hebben? Ja, zij, de kraakzindelike, die eertijds zoveel tijd en zoveel middeltjes behoefde voor de verzorging van huid en handen, vertoonde zich nu met groezelige vingers, met zwart-berande nagels. Van wandelen, in de frisse lucht gaan was geen sprake meer. Wel nam ze nog altijd middelen in voor de vermeerdering van het zog; maar van 't geen ze voorheen gewoon was te eten, slokte ze tegenwoordig overhaast de helft maar naar binnen en hoe weinig ze 's nachts sliep zag Christiaan duidelik genoeg aan het vergrauwen van haar wangen, het verdoffen van haar blik, het omgrijzen van haar ogen. Ze vermagerde zichtbaar, zag er ellendig uit; maar werd boos bij elke zinspeling op haar gezond-

[p. 378]

heid. Hij begreep: het kwam er niet meer op aan.

Liep mevrouw Boswijk eens in, ze stond haar nauweliks te woord, liet zich door geen raadgevingen, geen troostwoorden afleiden van haar zorgende taak. Voor anderen, zelfs voor Jetje Verkaren was ze in 't geheel niet meer te spreken. Toch deed zij haar best het kleine huishouden nog in stand te houden, voor Christiaan alles geregeld zijn gang te laten gaan. En hij zag met verbazing van hoe weinig zenuwachtige opwinding ze tegenover hem, tegenover haar moeder, tegenover de meiden liet blijken. Al vermoedde hij, dat in haar binnenste alles sidderde, kookte van spanning... misschien ook vrees... door geen gebaar, geen geluid verried zij die beving. Soms dacht hij, dat ze zich zo kalm, zo vertrouwend hield juist uit angst voor de angst, weigerend haar kracht te laten verlammen. Dan besefte hij wel hoeveel energie zij verbruikte, voelde hij iets van zijn onrechtvaardigheid en welde bewondering in hem op voor de ongelofelike zelfbeheersing, waartoe zij toch in staat was, als... 't maar gold: haar kind.