Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Vlaemsche dichtoefeningen (1858)

Informatie terzijde

Titelpagina van Vlaemsche dichtoefeningen
Afbeelding van Vlaemsche dichtoefeningenToon afbeelding van titelpagina van Vlaemsche dichtoefeningen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.70 MB)

ebook (2.87 MB)

XML (0.25 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Vlaemsche dichtoefeningen

(1858)–Guido Gezelle–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 90]
[p. 90]

Pachthofschilderinge.

 
Eens dat ik gezeten was
 
Neven onzen koorentas,
 
Baeklende in de zomerstrale,
 
Vry van hert- en zielekwale,
 
En, by 't vallen van den dag,
 
Rustend ende peizend lag,
 
Eerder als ik 't ha' vernomen
 
Waren daer de hoenders komen
 
Linken, lonken, schuw en schouw,
 
Of ik ze verjagen zou:
 
‘Neen, 't is goed,’ zoo sprak een hinne,
 
Of, is't ik die 't zoo verzinne,
[pagina 91]
[p. 91]
 
't Gone dat die hinne dei
 
Was als of ze sprak en zei:
 
‘Neen, 't is goed, hy ligt en slapen:
 
Laet ons nu al 't graen oprapen,
 
Ende kezen met der spoed,
 
Binst dat hy zyn tukske doet.’
 
Zonder langer te beramen,
 
Daerop kwamen ze al te samen
 
By, en byder, en zóó by,
 
Dat ze zaten rondom my;
 
't Gone my al wonder vaerde,
 
Want ik my in slaep gebaerde
 
En met loozen oogepink
 
Zag al wat er ommeging:
 
Neen, 'k en sliep niet, en al had ik
 
Vast geslapen, zeker dat ik,
 
Om 't ontwekken even rad,
 
Geen gerucht te kort en had.
 
Hoe zy raesden! hoe zy tierden!
 
Hoe zy hoenders mesdag vierden!
 
Hoe zy stooven op en neêr,
 
Gaven ende kreegen weêr!
 
Dichten dat, in Vlaemsche tale? ik?
 
Vader Maerlant dichtte 't kwalyk
 
Schoon of hy geen wael en was
 
En zeer wel ter tale was. -
 
Kiekskes, nauwlyks uit de schale,
 
Hadden ook al élk hun tale,
 
Wrochten ook al even goed
 
Met den bek en met den voet,
 
Want zy liepen weg al piepen
 
En zy kroopen weêr al kriepen:
[pagina 92]
[p. 92]
 
‘Kriep!’ in moeders pluimen rok
 
Die van blydschap klokte: ‘klok!’
 
Ach! het moederlyk beminnen!
 
Zoetjes streelde ze 't naer binnen,
 
Zoo der een van heel den hoop
 
Kykend uit heur vlerke kroop. -
 
Ach! en 't mogte my geschieden
 
't Eigen schouwspel af te spieden
 
Dat Heer Jesus zelve zag,
 
Toen Hy miek zyn rouwbeklag
 
Op de goddelooze stede
 
En op al myn zonden mede! -
 
'k Zat en peisde 't zoet gepeis
 
Eens, en nog, en nóg een reis,
 
Toen daer, op hun bloote voeten,
 
Juist lyk die te beêvaert moeten,
 
Plakkende op hun trage vaert,
 
Met hun teenen innewaerd,
 
Met hun steert, die altyd wikkelt,
 
Kwamen achtereen gewrikkeld
 
De anden. - Al in eenen schal,
 
Kwaekte en kweekte 't overal:
 
't Wierd geknotterd, 't wierd gekneuterd
 
't Wierd geslobberd, 't wierd geteuterd,
 
‘Dievige!’ op malkaêr geschreeuwd,
 
‘Foei,’ geblazen, ‘Hêe!’ gegeeuwd:
 
Waer het kinderfooije of waschte is,
 
En dus menig tonge onvast is,
 
Zou 't niet erger gaen. - 'T geschal
 
Hoorde schelf en schure en stal,
 
Hoorden greppe en gracht en goten,
 
Hoorden ganze- en duivekoten,
[pagina 93]
[p. 93]
 
Hoorde 't lieve duiveslag
 
Waer toen menig duive lag
 
In heur blauwe zyden kleêren
 
Warrem 't houden en te keeren,
 
Wat zy - moeder van een ei! -
 
Hopend op het nesthooi lei:
 
Uit! daer komen ze al, gekletterd
 
Komen ze op hun vlerken, 't kettert
 
Heinde en verre, en 't hemelsblauw
 
Vliegt van vlugge vleren grauw;
 
Driemael weg, zoo vliegen ze, ende
 
Driemael weêr, zoo ruischt de bende
 
Rap voorby, tot waer ze kan
 
Vinden om te beeten; dan,
 
Hoort: hun zachte schachten piepen,
 
En, als of hun vlerken sliepen
 
Op de lyze lyze vaert,
 
Slieren ze al omleegewaerd,
 
En.... eer dat hun roode pootjes
 
Grond genaken, vliegen strootjes,
 
Kafjes, Stofjes, wolle en werk
 
Weg, van onder hunne vlerk,
 
En.... ze naken grond; - ze kronklen
 
Ronklende om end omme, donklen
 
Roekeloerend hals en kop
 
Te over de ooren in den krop,
 
Springen opgewipt en knikken,
 
Al van de aerde 't graen optikken,
 
Zoeken hier en zoeken daer,
 
Tropplen in en rond malkaêr,
 
Broêrsch gezind en zonder veedten.
 
Dáérom zyt ge ‘eenvoudig’ g'heeten,
[pagina 94]
[p. 94]
 
Van die duive en mensche en al
 
Schiep, dat was of wezen zal,
 
Zachte duiven, argelooze
 
Duiven, gy, die onze booze
 
Nietige grootmoedigheid
 
Leert en wyst oodmoedigheid;
 
Duiven, beeld van reine zeden,
 
Beeld van Gods Aenbidlykheden,
 
Beeld, dat neffens 't zuivere Lam
 
Dat de zonde van ons nam,
 
Moogt den Grooten Geest bedieden;
 
Godlyk beeld, van christne lieden
 
Hoog vereerd en wel verstaen,
 
Beeld........
 
.. Maer, prachtig aengedaen,
 
Komt daer,... wie?... wat zal ik zeggen,
 
Nú wat tale in 't werk gaen leggen
 
Om de zotheid regt te doen
 
Van dien zotten kallekoen?
 
Zie toch! zie dat blauw gezigte u
 
Noesch en tweersch bekyken! zwicht u,
 
Ziet hem met beleefdheid aen,
 
Den gepinten Indiaen,
 
Of hy vaert u in de schenen;
 
Zie! daer is't al: hoort hem stenen
 
‘Kik!’ zyn roode halsdoek spraeit;
 
‘Kik!’ zyn steert gaet op, hy draeit,
 
‘Kik!’ hy laet zyn neuslap langen,
 
‘Kik!’ hy laet zyn vleren hangen,
 
‘Kik!’ zyn pluimen streuvlen op,
 
‘Kik!’ hy strykt zyn rooden kop
 
Tusschen zyne schouders beide,
 
‘Kik!’ hy kikt als of hy zeide:
[pagina 95]
[p. 95]
 
‘Kik! hier ben ik, groote man,
 
‘Kik! wie is 't die aen my kan?
 
Geen van allen.’ Hoort hem schrepen
 
En in 't zand zyn kleêren slepen:
 
‘Kik!’ nu regts, ‘aenschouwt my toch!’
 
‘Kik!’ nu slinks, ‘aenschouwt my nog!’
 
Zegt hy, maer geen die 't hoorde,
 
Niemand dien de dwaesheid stoorde
 
Van den preuschen Indiaen,
 
Elk at voort en liet hem staen. -
 
Dat en mogt hem niet behagen,
 
Nochte en zou hy zulks verdragen:
 
‘Neen en kykt niet, dwaes gebroed,
 
Maer gy zult my hooren.’ Goed:
 
Daermeê steunt hy op zyn teenen
 
En begint zoo al met eenen
 
Keer te hutsen, ende beeft,
 
Schudt en schingelt, gaept, en geeft
 
Zulk een gorgelend gegabber,
 
Zulk een snabbelend gesnabber,
 
Dat het klaer een hondgebas
 
En wel tien keers erger was;
 
En, niet eens, en nog een keer en
 
Daermeê uit, maer langs om meer en
 
Langs om luider, lange, en zeer,
 
Heele kelen met 'ne keer.
 
D'hoenders lieten 't al gewerden,
 
Ik, 'k en kón het niet meer herden,
 
En, daer ik t'aenschouwen lag,
 
Schoot ik in 'nen schaterlach.
 
Weg.... zoo vloogen ze al die konden
 
- En ze konden ál, en vonden
[pagina 96]
[p. 96]
 
Al den weg, - waer hier, waer daer,
 
Voor het nakend lyfsgevaer.
 
Daermeê was het spel gebroken....
 
En de zon half weggedoken
 
Half nog zigtbaer, dóór het hout,
 
Loech, en viel in 't lachend woud.
 
Toen, op 't leuren van heur stralen,
 
Kwam een waerheid in my dalen
 
Van geen mensche loochenbaer
 
En van God erkend voor waer;
 
Immers: dat ons doen en laten,
 
Ons beminnen en ons haten,
 
Weêr het goed zy, ofte kwaed,
 
Rondom ons geschreven staet
 
- En die zoekt hy zal het merken -
 
In de dieren en hun werken:
 
In het wyze of dwaze doen
 
Van duif, hinne, of kallekoen.
 
Zalig zyt gy, vroedgezinden,
 
Die Gods lessen uit kunt vinden
 
Waer Hy ze verborgen heeft!
 
Zalig! die, zoo lang gy leeft,
 
Kunt tot nut en bate bringen
 
De allerkleenste tryfelingen,
 
Doende, zelf, gy, wel bevroed,
 
Wat een dier onwetens doet
 
En onwillens, u ten goede;
 
Vlugtende met snellen spoede
 
Wat een dier bewusteloos
 
Doet, maer niet te doen en koos
 
Dus onschuldig deed, wat kwaed en
 
Zonde u zou op 't herte laden.
[pagina 97]
[p. 97]
 
Zalig! hy die luistert naer
 
Der naturen stemme klaer,
 
Der naturen stem, die Gods is.
 
Zalig hy die niet te trotsch is
 
Om de lessen ga te slaen
 
Die van God geschreven staen,
 
't Zy met bloemen, 't zy met sterren,
 
't Zy hier by ons, 't zy daer verre en
 
't Zy ze spreken ofte niet:
 
Al de talen die men ziet
 
In den glim van rooze of druive,
 
In de eenvoudheid van de duive,
 
In de driestheid van een hoen,
 
In den zotten kallekoen,
 
In wat, voor die luistren wil,
 
Spreekt, aen 't herte sprekend, stil:
 
't Wezen, 't werken, en 't gebod
 
Van den goeden grooten God.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken