Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De opkomst van het woord democratie als leuze in Nederland (1948)

Informatie terzijde

Titelpagina van De opkomst van het woord democratie als leuze in Nederland
Afbeelding van De opkomst van het woord democratie als leuze in NederlandToon afbeelding van titelpagina van De opkomst van het woord democratie als leuze in Nederland

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.46 MB)

Scans (16.64 MB)

ebook (3.03 MB)

XML (0.70 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

proefschrift


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De opkomst van het woord democratie als leuze in Nederland

(1948)–Jan van de Giessen–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige
[pagina 268]
[p. 268]

Zakenregister

De cursief gedrukte cijfers geven de bladzijden aan, waar het onderwerp meer in het bijzonder is behandeld. - Woorden uit buitenlandse citaten zijn doorgaans vertaald opgenomen.

 

Aantal Kamerleden, 11, 12
Absolute democratie, 15
- volksheerschappij, 214
- vrijheid, 42, 43
Absolutisme, 46
Actie, politieke, 94, 188
Actief kiesrecht, 22, 86
Actuele heerschappij, 10, 11
Adel, 163, 165
Administrerend element 28, 194
Adres van het Comité voor Algemeen Stemrecht 120, 166
- van Schaepman 239
Adressen 117
Afgevaardigde(n) 11, 12, 21
Afkomst 13
Afschaffing adel 163, 165
- census 66. 97, 100, 102, 116, 119, 121, 127-129, 178, 234
- Eerste Kamer 13, 127, 186
- Koningschap 73, 130
- parlement 133
- recht van placet 90
- standen 230
Afscheiding van liberalen 111, 139, 140, 149 cf. scheuring
Afscheidingspogingen bij Katholieken 237
Aftreden van Ministers 14, 16
Algemeen belang 75, 90
- Demokratisch- en Arbeidscomité 187
- kiesrecht passim 
- kiesrechtsbeweging, 118, 120, 122, 124, 165, 168, 175, 179, 186, 187
- Nederlandsch Werklieden Verbond, 116, 117, 120, 122, 139, 166, 176, 180, 181, 184
- stemrecht, 70-72, 102, 103, 109, 120, 205
Algemene benoembaarheid tot ambten, 22
- dienstplicht, 22, 150, 182, 196
- gelijkheid, 89
- nutsbedrijven, 195
- stemming, 73
Alleenheerschappij, 158, 203
Allemanskiesrecht, 65
Allgemein Deutsche Arbeitersverein, 181
Almacht van volksvertegenwoordiging, 126, 158, 203
Ambten, 22, 24, 29, 215, 237, 251
Ambtenaren, 17, 20, 73, 193, 194
Amendement, recht van, 63
Amerika(ans), 48, 50, 83, 103, 144, 158, 203-205, 214, 217-220
Analphabeten, 102, 129, 179
Analphabetisme, 108
Anarchie, 165, 189
Anarchisme, 190, 198
Anarchist, 184, 192
Anarchistisch, 66, 175, 179, 185
Angel-Saksisch, 221, 222
Anti-clericaal, 112, 113, 146
Anti-clericale partij, 146
Anti-clericalisme, 113
Anti-constitutioneel, 79
Anti-christelijk, 238
Anti-Christendom, 238
Anti-Katholicisme, 238
Anti-Katholiek, 238
Anti-Kappeynianen, 140, 144
Anti-modernen, 112
Anti-parlementair, 183, 185, 187-190, 192
Anti-parlementarisme, 188
Anti-radicale partij, 84
Anti-revolutionair(en), 19968, 80, 82, 84, 88, 91, 138, 142, 143, -225, 227-230, 232, 239, 241, 245
[pagina 269]
[p. 269]
Anti-revolutionairen (democratisch), 206
Anti-Takkianen, 144
Arbeid, recht op, 33, 36, 50
Arbeidend volk, 195
Arbeider(s), 24, 36, 37, 163, 166, 167, 175, 176, 188, 195, 198, 251 (cf. werkman)
Arbeidersbeweging, 116, 117, 191
Arbeidersklasse, 95, 175, 177, 250
Arbeiderspartij, 251
Arbeidersrevolutie, 65, 75, 250
Arbeidsdag, 196
Arbeidstijden, 169
Arbeidsvoorwaarden, 33, 35-37, 163
Arbeidswetgeving, 151
Aristocraat, 213
Aristocraten (18e eeuw), 58
Aristocratie, 64, 72, 248
Aristocratisch, 7, 8, 58, 67, 70, 72, 89, 90, 134, 209, 213
Armlastigen, 102
Armlastigheid, 108
Armoede, 110
Associaties (productieve), 195, 196
Associations (free), 49, 50
Atheens, 7, 246
Athene, 20, 132, 246
Atomistisch kiesrecht, 210
Autocratie, 79, 82, 231
Autonomie, 36
Autonoom, 21
Autoritair, 33, 247, 248
   
Bahlmannianen, 235
Band tussen kiezer en kamerlid, 105, 106, 157
Bastaard-liberalisme, 116
Bataafse omwenteling, 132
- Republiek, 58, 60
Bedeelden, 129, 130, 179
Bedrijf, 33, 34, 251
Bedrijfsdemocratie, 33
Bedrijfsgenoten, 33, 34, 35, 37, 39, 193, 200
Bedrijfsgroep, 39
Bedrijfsleiding, 33-37, 193, 194
Bedrijfsleven, 34, 40
Beginselverklaring (van Vrijz. Dem. Bond), 173
Beherend element, 28
Behoeftenbevrediging, 30, 38, 163, 251
Bekwaamheid, 100, 105, 125
Belangentegenstellingen, 28
Belanghebbenden, 8, 20
Belastingen, 22, 99, 105, 107, 171, 232
Belastingherziening, 101, 111
Belastingstelsel, 166
Belastingwezen, 108
België, 128, 133
Belgisch, 135
Benoembaarheid, 22
Benoeming van burgemeester, 21
- van Eerste Kamer, 63
Beperking van staatsmachten, 59
- van vrijheid, 49, 57, 160, 164
- van wetgevende macht, 126
Beroep tegen overheidsbeleid, 19
Beroeps- en bedrijfsorganisatie, 20, 40, 251
Beroepsgenoten, 39
Beschaving, 163
Bescherming tegen overheid, 53
Besluitvorming, 26, 29, 31, 33, 34, 36, 40, 163
Bestaansverzekering, 51
Bestaanszekerheid, 36, 51
Besturende taak, 39
Betrekkingen zie ambten 
Bezit (gemeenschappelijk), 47
Bezitloos, 48
Bezittende klasse, 101
Boerenbedrijf, 34
Bond van Katholieke kiesverenigingen, 241
- voor algemeen kies- en stemrecht, 118, 121, 127, 129, 176, 179
Bourgeois, 121, 176, 209, 211
Broederschap, 218
Buitenlandse dienst, 24, 35
Burgemeester, 21
Burgerklasse, 136
Burgerlijk(en), 176, 178, 195, 197, 198
- democraten, 178
- maatschappij, 28
- vrijheid, 44
- wet, 22
- geavanceerd(en), 109, 122, 151, 176, 179, 184, 187, 188, 197, 248, 252
- vooruitstrevend zie burgerlijk-geavanceerd 
[pagina 270]
[p. 270]
Calvinisme, 206, 222
Calvinist, 201, 208, 221
Calvinistisch, 204, 220, 222
Caoutchouc-artikel, 120, 142, 144, 170
Capaciteiten-stelsel, 101
Census, 65, 67, 69, 81, 97, 99-102, 116, 119, 122, 127-129, 178, 211, 234
Censuskiesrecht, 72, 81, 100, 128, 129
Censusverlaging, 100, 211
Centraal Comité van A.R., 200
Centrale organen, 21
- regering, 20, 21
Chaos, 74, 75, 82
Chartisten, 65, 70
Christelijk(en), 112, 200, 203, 207, 210, 213, 220, 222, 238
- democratisch, 143, 206, 209, 212, 213, 225
- Historisch, 204, 225, 226
- socialisme, 85
- Democraat, 89, 95, 209, 210
Christendom, 41
Civiele dienst, 24
Clericaal(len), 112, 113, 137, 138, 146, 148, 206
- partijen, 128
Clericalisme, 137, 146
Collectivisme, 249
Colportageverbod. 193
Comité voor Algemeen Stemrecht, 118-120, 123, 165, 166
Comité ter bespreking van de sociale kwestie, 118, 165, 166
Commissaris der Koningin, 21
Commissie (politieke), 27
- (technische), 27
- (van deskundigen), 27
Communes, 65
Communisme, 48, 87, 185,
Communistisch, 75, 86, 251
Conflict tussen regering en parlement, 14, 62, 78, 125, 161
Congres te Gotha, 181, 195
- te Groningen, 175, 189, 190
- te Stuttgart, 194
- te Zwolle, 189
Consciëntievrijheid, 225
Conservatief(ven), 79, 82, 84, 91, 112, 141, 146, 148, 199-202, 206, 210 213, 230, 232, 236
- -Christelijk(en), 138, 148, 199
- -Katholieken, 231
- -Liberalen, 120, 129, 137-139, 141-143, 145- 149, 151, 157, 170, 172, 227
- partij, 141, 231
Conservatisme, 133, 138, 145, 206
Constituerende vergadering van S.D.A.P., 186
Constitutie, 18, 63, 64, 134
Constitutioneel, 78-80, 153
- Koning, 14
- monarchie, 79, 82, 83, 89, 105, 106
- regeringsvorm, 207
- stelsel, 79, 115, 152, 156
- vrijheid, 82
Constitutionelen, 66
Constructie van Nederl. parlementaire democratie, 18
Constructieve democratie, 38
Contrôle, 15, 16, 34, 132, 134, 156, 168, 169, 195, 208
Coöperatie, 36
Corporaties, 10, 13, 20
Corporatieve Staat, 10
Courrier Batave (Le), 73
Crisis, 179
- van de democratie, 17
Criteria voor kiesrecht, 71, 119, 212
Critiek (recht van), 35, 44, 215
Cultuur, 42
   
Daadvrijheid, 193
Dagbladen, 108
Definitie van democratie, 19, 132, 134, 246
- van republiek, 132
- van socialisme, 25, 197
- van staat, 87
Demagogen, 74
Démission en blanc, 134
Democraten passim
- 18e eeuw, 58-60
- burgerlijk-, 178
- Christen-, 89, 95, 209, 210
- Katheder-, 232
- Oranje-, 58
Democratie passim 
- Amerikaanse, 83, 103, 158 203-205, 214, 220
- bedrijfs-, 33, 34
[pagina 271]
[p. 271]
Democratie, begrip van 1848, 93, 94, 181, 191
- constructieve, 38
- definitie van, 19, 132, 134, 246
- directe, 18, 133
- economische, 23, 31, 32-37, 38-40, 48, 53, 97, 163, 164 173, 193, 195, 245, 250, 251
- Franse, 203, 208, 214, 218-221
- indirecte, 10, 11, 13, 18, 19
- industriële, 35, 37
- in provincie en gemeente, 20, 21
- in socialistische maatschappij, 23
- liberale, 31, 97, 173
- moderne, 18, 47, 88, 97, 156, 160, 161, 164, 191, 198, 214, 217, 219, 221, 223, 225, 245, 246, 247
- Oosterse, 1
- op alle levensgebieden, 30, 75, 178
- op geestelijk terrein, 3
- op materieël terrein, 3
- op politiek terrein, 3
- parlementaire, 14, 16-18, 53, 78, 80, 81, 97, 98, 153, 156, 161, 247, 248
- politieke, 23-25, 27, 28, 31, 33, 38-40, 43, 52, 53, 77, 94, 97, 98, 108, 137, 153, 163, 173, 192, 195, 214, 215, 219, 226, 250, 251
- positieve, 38
- revolutionaire, 191, 192, 203, 209
- sociale, 4, 23-30, 32, 33, 34 36, 39, 47, 50, 51, 53, 76, 97, 108, 162, 163, 164, 166, 173, 198, 216, 218, 219, 222, 226, 237, 240, 245, 250, 251
- Westerse, 1
- zuivere, 134
Democratisch(e) passim 
- anti-revolutionairen, 206
- beweging, christelijk-,74, 128 143, 206, 209 212, 213, 225
- eigendom, 35
- gemeenschap, 38
- ideaal, 31
- kerkbeginsel, 220
- kiesrechtsbeweging, 97
- kiesvereniging, 109
- klippen, 216
- liberalen, 137, 146, 169, 171, 173
- ordening, 40
- partij, 109, 111, 112, 183
- regering, 38
- republiek, 92, 130, 131, 234
- richting, 123, 124, 126, 127, 129, 135, 148, 153, 155, 160, 161, 164, 168, 176, 205, 207-210, 212, 213, 218
- socialisme, 180, 186
- vereniging, 73, 74, 110
Democratisering van bedrijfsleiding, 33
- van buitenlandse dienst, 24, 35
- van cultuur, 42
- van diplomatieke dienst, 24
- van militair apparaat, 24
- van parlement, 209, 215, 218, 224
Democratische Bond, 179
Demos, 7, 8, 64, 70
Departementen, 15
Departementsambtenaren, 17
Deputatenvergadering, 200, 205
Despotie, 59
Dictatoriaal, 224
Dictatuur, 158, 248, 249
Dienstplicht, 22, 134, 151, 166, 183, 196
Diplomatieke dienst, 24
Directe democratie, 18, 133
- heerschappij, 10, 20, 132, 134
- kiesrecht, 10
verkiezingen, 11, 63, 66-70, 72, 76, 77, 80, 123, 125, 126, 153, 161
- volksregering, 135
Discriminatie, 23, 41
Districtenstelsel, 155, 233
Doelstellingen van democratie, 52
- van econ. democratie, 37
Doel van socialisme, 29, 32
- van staatsbemoeiïng, 38, 39
Droit divin, 201
Droite, 206
Drukpers, vrijheid van, 9, 43, 44, 76, 77, 156, 157, 182, 193, 207, 223, 230
Drukpersdelicten, 74
Duits(land), 65, 94, 181, 182, 184, 195, 204, 246, 247
Duurzaamheid 127
Dwang 12
[pagina 272]
[p. 272]
Economische democratie, 23, 31, 32-40, 48, 53, 97, 163, 164, 173, 193, 195, 245, 250
- gebondenheid, 47
- gelijkheid, 23, 31-33, 40, 41, 53, 76, 218, 226
- harmonieën, 147
- ongelijkheid, 31, 86, 216, 218, 251
- positie, 26, 217, 218
- regeling, 221
- school, 184
- vrijheid, 31, 48, 50, 51, 164, 221
- wetgeving, 102
Eendracht, liberale, 101, 139
Eenheid, katholieke, 236
- liberale, 128, 137-139, 141-143
Eenhoofdig bestuur, 201
- leiding, 35
Eenstemmigheid, 8, 26-28
Eerbied voor menselijke persoonlijkheid, 30, 36, 41, 42, 47, 53, 160, 198, 221, 223, 225, 245, 246, 249, 252
Eerste Kamer, 13, 20, 45, 63, 126, 127, 160, 186
Egalité, 42, 46
- des conditions, 134
Eigendom, 197
- democratisch, 35
- gemeenschappelijk, 33
- onschendbaarheid van, 49
- verbreiding van, 48
Eigen recht der overheid, 15, 45, 114, 202, 224
Element, aristocratisch, 70
- democratisch, 64, 70
- politiek, 28, 182
sociaal, 28
- socialistisch, 182
Emancipatie, katholieke, 237-240
Emigranten, 58
Encycliek Quanta Cura, 230
- Rerum Novarum, 196, 197, 239, 240,
Engeland, 16, 50, 65, 128, 155, 220, 234
(cf. Groot-Brittannië) 
Engels, 43, 44, 49, 50, 65, 132, 207, 222
Enkelvoudig kiesrecht, 72
Erfelijk koningschap, 18, 73
- monarchie, 18, 45
Essentialia van democratie, 13, 19, 51
Evangelie, 213
Evenredige vertegenwoordiging, 154, 156, 233
Evenwicht der machten, 156, 157
Evenwichtstheorie, 82
Exploitatie, 195
Extra-parlementair kabinet, 17
   
Fabriekskinderwet, 108
Fabrieksleider, 194
Fabrieksleiding, zie bedrijfsleiding 
Federalisten, 58
Federal state, 49
Federatief, 50
Finale kiesrechtsuitbreiding, 144
Formeel algemeen kiesrecht, 247, 249
- democratie, 251
- gelijkheid, 23, 29, 216
- legitimatie, 249
- onrechtmatigheid, 19, 46
- rechtsgelijkheid, 23, 38, 50, 237
Fractievoorzitter, 12
Frankrijk, 23, 58, 59, 65, 67, 94
Frans(e), 50, 60, 134, 200, 203, 205, 208, 209, 214, 218-221
- Revolutie, 42, 46, 84, 87, 191, 202, 205, 207, 208, 217
Fraternité, 42, 46
Free associations, 49 50
Functie van volksvertegenwoordiging, 16
Functies aan het Hof, 24
Functionele corporatie, 20, 21
Functionnering van democratie, 12, 21, 31, 43, 53, 153, 155, 156, 215
- van het parlementaire stelsel, 16-18, 250, 251
   
Gauche, 206
Gealliëerden, 247
Geavanceerden, 102, 111, 139, 143, 153, 250
Geavanceerd-liberalen dl II passim, 250
Gebondenheid, economische, 47
Geboorte, 24, 165, 216, 251
Gebrek, vrijheid van, 50
[pagina 273]
[p. 273]
Geestelijke leiding, 220
- onvrijheid, 47
- vrijheid, 47, 48, 50, 51, 53, 164, 192, 222-225, 247-250, 252
- vrijheidsrechten, 36, 44, 193
Geheime stemming, 117, 186
Geldbezit, 23, 100, 216, 251
Gelijkheid, 22-24, 27-31, 37-43, 50, 58, 76, 86, 89, 130, 163, 215, 218, 224, 225, 237, 238, 252
- economische, 23, 31-33, 40, 41, 52, 76, 218, 227
- formele, 23, 29, 216
- in maatschappelijk leven, 23, 163, 216
- natuurlijke, 40, 41, 42
politieke, 22, 23, 25, 39, 40, 71, 76, 86, 162, 173, 183, 211, 215, 252
- sociale, 23, 29, 40, 51, 53, 76
- staatkundige, 251
- staatsburgerlijke, 117
- staatsrechtelijke, 237
- van behoeftebevrediging, 30, 38, 163, 164, 257
- van inkomen, 30-33, 37
- van kansen, 23, 29, 32, 238
- van onderwijs, 238
- voor de wet, 22, 53, 59, 166, 215, 216, 230
- zedelijke, 163, 166, 170
Gelijk recht, 183
Gelijkwaardigheid, 41
Gematigd-hervormingsgezind, 123, 131
Gemeenschap, 25, 35, 176
- democratische, 38
- sociaal-democratische, 25
- socialistische, 23, 25, 26, 29, 46
Gemeenschappelijk bezit, 47, 50
- eigendom, 33
Gemeente, 20, 21, 39, 40, 186, 195, 215
Gemeentedienst, 195
Gemeentekassen, 130
Gemeentelid, 207
Gemeentelijke autonomie, 36
- exploitatie, 195
Gemeenteraad, 21, 117, 177
Gemengde vereniging, 181
Genootschappelijke productiewijze, 192
Gepeupel, 210
Gerechtigheid, 48, 52
Geschiktheid, kentekenen van, 120, 232
Gesocialiseerd, 33, 184, 195
Geweld, 47
Geweten, 88, 191, 203, 249
Gewetensdwang, 89, 222
Gewetensvrijheid, 44, 51, 221, 223, 225, 246, 248
Gezag, 16, 45, 88, 104, 106, 114, 203, 204, 220, 222, 227, 228
Gezin, 210
Gezinshoofden, 210
Girondijnen, 134
Goddelijk recht, 103
Godsdienst, 228, 248
Godsdienstvrijheid, 44, 49, 76, 230, 239, 247
Godsverzaking, 88, 202
Graauw, 69
Griekse Oudheid, 57, 246
Grondbezit, 71
Grondrechten, 42, 49, 76, 98, 126
- sociale, 36
Grondslag van kiesrecht, 144
Grondwet, 9, 36, 45, 98, 103, 108, 126, 237, 241
- van 1848, 63, 73, 99, 153, 232
- van 1887, 99, 123, 142
Grondwetsherziening, 151, 154, 155, 172
- van 1848, 62, 63, 94, 230
- (voorstel Kappeyne), 116, 119, 140
- van 1887, 118-120, 128, 129, 137-142, 148, 180, 206, 231, 232
Grondwettelijke rechten, 193
Groot-Brittannië (cf. Engeland), 1, 23, 24, 70
   
Handhaving van rust en orde, 38
Handwerkers, 38
Heerschappij, 9, 10
- actuele, 10, 11
- directe, 10
- indirecte, 10
- potentiële, 10
Heersende klasse, 74, 177, 250
Heerserselement, 19
Heilige Schrift, 88
Heraut, De, 200
Hervormingspartij, 110
Hitlerianisme, 247
Hoeder van constitutie, 18
[pagina 274]
[p. 274]
Hoge Raad (arrest over Soc. Dem. Bond), 190
Hogere standen, 209
Hogerhuis, 70
Hoofdwerkers, 38
Hoogste klasse, 24
- macht, 46, 91, 214
Huismanskiesrecht, 210
Humanistische zijde van socialisme, 30
   
Ideaal, democratisch, 31
Immediate volksheerschappij, 18, 132
Imperatief mandaat, 105, 133, 134
Imperialisme, 221, 248
Indirecte democratie, 10, 11, 13, 18, 19
- heerschappij, 10, 19
Individualistisch, 50
Individueel kiesrecht, 10, 209, 211, 214
Industrie, 49
Industriële democratie, 35, 37
Initiatief, vrij, 221
Initiatiefvoorstel-Heemskerck, 100,
- -van Houten, 138
Initiatiefwet-van Houten, 102, 167
Inkomen, gelijkheid van, 30-33, 37
Internationale democratische vereniging 74
Interpellatie-Thorbecke, 79
Invloed, 19, 21, 26
- op afgevaardigden, 12, 13
- op kiezers, 12, 67
- van bedrijfsgroep, 39
- van vakverenigingen, 33, 35-37, 163, 164, 251
   
Kabinet, (cf. ministerie) 14, 15, 17
Kabinetsformateur, 78
Kabinetsformatie, 14, 16, 77
Kamer(s), 16, 17, 63, 64, 78, 82, 100, 130, 139, 154, 161, 230
Kamermeerderheid, 14, 16, 17
Kamerontbinding, 123
- van 1868 79,
- van 1886, 120, 140
- van 1894, 147, 149
Kansen, gelijkheid van, 23, 29, 32, 238
Kapitaalbezit, 215
Kapitalisme, 187
Kapitalisten, 34, 176
Kapitalistisch, 26-29, 49, 175, 177, 179, 182, 194
- productiewijze, 192, 194
Kappeynianen, 140, 144
Katheder-democraten, 232
Katholicisme, 138, 228, 238
Katholiek(en), 91, 112, 196, 197, 227-241
- Democratische Volkspartij, 237
- vooruitstrevend-, 233, 236
Kennis, 83, 108
Kentekenen van geschiktheid, 120
Kerk, 24, 196, 220, 231, 238, 240
Kerkbeginsel, 220
Kerkelijk-conservatisme, 138
Kerkelijken, 138, 141
Kerkelijk gebied, 230
Kiescollege, 125
Kiesrecht passim 
- actief, 22, 86
- algemeen, passim 
- passief, 22, 86
Kiesrechtsactie, 168, 187, 188
Kiesrechtsbeweging, 97
Kiesstelsel, 99, 122, 124, 209-212, 232, 233
Kiesvereniging(en), anti-revolutionair, 199, 200
- conservatief-liberale, 143
- democratische, 109
- katholieke, 241
- radicale, 140, 149, 150
Kieswet, 88, 138, 141
- Franse, van 1831, 67
- -Thorbecke, 84, 99, 119
- -van Houten, 149, 170, 171, 206, 236
Kieswetswijziging, 116, 119
Kiezer(s) passim 
Kiezersexamen, 103
Kiezersinvloed, 109, 124
Kiezersvolk, 125
Kiezerswil, 14, 15, 45, 100, 125, 161
Kinderarbeid, 101, 169, 239
Kinderen, 8
Kinderwet, 167
Klasse, 27
- bezittende, 101
Klassenhaat, 194
Klassenloze maatschappij, 27
Klassenstrijd, 176, 202, 252
Klassenuitzuiging, 194
Klassenverschillen, 26
[pagina 275]
[p. 275]
Kleyne luyden, 95
Kolkhoz, 34
Koloniaal stelsel, 111
- hervormingen, 112
Koloniën, 92
Kommunistisch Manifest, 27, 65, 75, 250
Koning, 44, 60, 73, 79, 83, 124, 153, 207
Koningschap (cf. monarchie), 18, 68, 73, 90, 124, 130, 229
Koninklijke ministeriën, 131
Kosteloos onderwijs, 151
Krankzinnigheid, 7
Kroon, 78, 116, 124, 131, 229
   
Lagere klassen, 101, 167, 217, 218
- organen, 20, 21
Laissez-faire, 37, 38, 48, 50, 51, 133, 164, 168, 222, 248
Latente souvereiniteit, 64
Leger, 24
Legitimatie, 249
Leider, 16, 158, 192, 199, 206, 230, 232
Levensvisie, democratie als, 76, 178
Levenswijze, 24
Liberaal (-alen) passim 
- -democraat, 148
- -democratie, 31, 97, 173
- democratische, 137, 146, 169, 171, 173
- eendracht, 111, 139
- eenheid, 128, 136-139, 141-143
- geavanceerd-, dl II passim 
- maatregelen, 110
- oud-, 148
- pers, 200
- unie, 128, 142, 143, 145, 151, 153, 171-174 (cf. Unie-Liberalen)
- verdeeldheid, 145, 147
- vooruitstrevend-, dl II passim 
- vrijheid, 223, 248
Liberalisme, 50, 52, 69, 133, 137, 141, 208, 209, 230, 238, 248
Liberalisten, 205
Liberalistisch, 89
Libertaire socialisten, 190
Liberté, 42, 46
Lichamen, publiekrechtelijke, 40
Linkervleugel van de liberalen, 95, 109, 112, 150, 152, 184
Locale belangen, 21
Luchtmacht, 24
Luxe, 85
Lijfeigenen, 7
   
Maatschappelijke inrichtingen, 75
- leven, 23, 29, 38, 76, 218
- orde, 32, 189
- ordening, 47
- posities, 26
- product, 32
- scheidslijnen, 24, 163
- verschillen, 75
- welstand, 120
Maatschappij, burgerlijke, 27
- gesocialiseerde, 184
- kapitalistische, 27-29, 182
- klassenloze, 27
- socialistische, 26, 28, 29, 32, 40, 165, 176, 177, 179, 183-185, 192, 194, 195, 251, 252
Macht, 15, 27, 34, 50, 75, 125, 131, 133, 175, 201, 203, 214, 219, 225, 247
- politieke, 27
Machtenscheiding, 157, 160, 161
Machtselement, 27
Machtsgroepen, 12
Machtsmisbruik, 18, 126, 159
Machtsverdeling, 10
Mandaat, 92
- imperatief, 105, 133, 134
Mandat contractuel, 134
Marxisten, 26
Marxistisch, 27, 28, 75, 195
Materiële welstand, 47
Medezeggenschap, 33, 35, 37, 209
Meerderheid, 8, 9, 10, 14, 15, 17, 21, 33, 34, 46, 53, 77-79, 100, 126, 127, 137, 156-160, 203, 224
Meerderheidsheerschappij, zie meerderheidsregering 
Meerderheidspartij, 16
Meerderheidsregering, 9, 28, 43, 46, 77, 154, 157, 158, 204, 214, 224
Meerderjarig, 65, 107, 168, 171, 183
Meervoudig kiesrecht, 71
Meiwetten, 238
[pagina 276]
[p. 276]
Meningsuiting, vrijheid van, 43, 44, 48, 51, 183, 193
Menselijke persoonlijkheid, 30, 36, 41, 42, 47, 157, 160, 198, 221, 223-225, 245, 246, 249, 252
Menselijkheid, 52
Mensheid, 29
Menswaardig bestaan, 36, 37
Mens-zijn, 40
Middelbaar onderwijs, 109
Middenklasse, 24
Militair apparaat, 24
Minderheid, 9, 26, 43, 77, 157-160, 186, 223
Minderheidsbescherming, 77, 158, 159, 161
Minderheidsonderdrukking, 26, 28, 158, 160
Minister(s), 10, 16, 17, 24, 35
Ministerie (cf. kabinet), 11, 14-17, 77, 78, 207, 230
- -Pock, 100
- -Geertsema, 100
- -Heemskerck (1e) 78, 79
- -Heemskerck (2e) 100, 112
- -Heemskerck (3e) 131, 140
- -Kappeyne, 112, 113, 118
- -van Lynden, 131
- -Mackay, 138, 142, 143, 217, 239
- -Pierson-Goeman Borgesius, 171
- -Roëll, 145
- -van Tienhoven-Tak, 143
Ministeriële verantwoordelijkheid, 14, 16, 17, 63, 64, 72, 77, 79, 80, 91, 123, 153, 161, 230
Modern(en) 84 112
- democratie, 18, 47, 88, 97, 156, 160, 161, 164, 191, 198, 214, 216, 219-221, 223, 225, 245, 246, 249
- socialisme(-ten), 28, 30, 179
- theologie, 85
Monarch(ie) (cf. koning(schap), 18, 64, 70, 79, 84, 90, 105, 109, 215
Monarchaal, 70, 88, 213
Monistische theorieën, 14
Motie van Delden, 119
- Hoogezand/Sappemeer, 189
- -Nieuwenhuis, 189
   
Nationaal, 71, 93, 178, 191, 248
- parlement, 107
- partij, 66, 200
Nationalisatie, 34, 35, 36, 49
Natuurlijke gelijkheid, 40, 41, 42
- recht, 116, 136, 156, 162, 201, 203, 209, 211, 233, 248
Natuurrecht, 52
Natuurstaat, 85
Negatieve staat, 38
- werking van parlementair stelsel, 17
Negen mannen, 83
Neo-conservatisme, 147
Neutrale term, democratie als, 67, 68, 70, 104, 123, 124
Nieuwe Rotterdamsche Courant, 146
Non-possumus politiek, 119, 128, 206, 232
Noord-Amerika, zie Amerika en Verenigde Staten 
Noord-Amerikaanse democratie, 102, 158
Noord-Duitse Bond, 80
Normatieve zijde van socialisme, 30
Normen, dwingende, 30
Nota van Houten, 102, 106
   
Obscurantisme, 69
Oligarchie, 58
Omkoopbaarheid, 67
Omwenteling, 10, 204
Onafhankelijkheid van rechter, 158, 161
Onderdaan, 8, 45, 91, 203
Onderdrukking, 79, 93, 193, 204, 208, 220, 247, 249
- van klassen, 27
- van minderheid, 26, 29, 158, 159
- van proletariaat, 194
Ondernemersvrijheid, 48, 172, 221
Onderscheid op grond van rijkdom, 23, 24, 38, 216, 251
Onderwijs, 108, 151, 169, 230, 238, 239
- vrijheid van, 63
Onfeilbaarheidsverklaring, 231
Ongeloof, 84, 228
Ongelijkheid, economische. 31. 85, 216 - 218, 251
- feitelijke, 237
Ongodisterij, 87
Onpartijdig(heid), 45, 136, 237
Onrecht, zedelijk, 209, 211
[pagina 277]
[p. 277]
Onrechtmatigheid, 19, 45
Onschendbaarheid van eigendom, 49
Onschuldigen, 47
Ontbindbaarheid van parlement, 63, 64, 230
Ontbinding van 1868, 79
- van 1886 119, 140
- van 1894 145, 148
Ontbindingsrecht, 14, 64, 79, 124, 153, 160
Onthouding van geweld, 47
Ontplooiïng van persoonlijkheid, 29, 41, 47, 157, 165, 223, 247
Ontreddering, 74
Ontwerp-Tak, 143-145, 148, 149, 199, 206, 208, 209, 212, 214, 219, 231, 232, 235, 236
Ontwikkeling verstandelijke, 7, 107, 108, 161, 166, 168-170, 173, 183, 250
Onverkiesbaarheid, 237
Onvrijheid, geestelijke, 47
Oorsprong van het recht, 88
- van het woord democratie, 57, 60, 92
Oostelijke provinciën, 59
Oosterse opvatting van democratie, 1
Opbrengstverdeling, 197
Openbaarheid, 12, 13, 20, 63, 156, 157, 230
Openbare bedrijven, 195
Opkomst van democratie als leuze, 2, 60, 98, 99, 145
Opperheerschappij, 130, 202, 209
Oproepingsbrief van S.D.A.P., 186
Opstand, 9
Opvoeding, 24, 38, 87, 108, 169, 170, 173
Oranje, 58, 200
- -democraten, 58
Oranjefuries, 179
Orde, maatschappelijke, 32
Ordening, maatschappelijke, 47
- van economisch leven, 40
Organen, 16, 20, 21
- sociaal-economische, 39
Organisatie van A.R. partij, 200
- van Katholieken, 240, 241
Organisch kiesrecht, 210, 225
Ornament, 18, 131, 229
Oudheid, 8, 57, 132, 246
Oud-liberaal, 148
Overgang van souvereiniteit, 91
Overheid, 15, 18, 19, 47, 48, 53, 133, 203, 204, 223, 229, 233
Overheidsambt, 202
- bemoeiïng 50, 194
- bevelen, 19
- gebied, 209
- gezag, 202, 214, 228
- ingrijpen, 50, 53
- macht, 19
- onthouding, 133
Overwicht van regering, 16
- van volksvertegenwoordiging 15, 16, 44, 178, 228, 229
   
Panis et circenses, 130, 221
Pantheïsme, 87, 228
Paraequatie van bezit, 219
Parlement passim 
Parlementair, 183, 186-189
- actie, 189
- democratie, 14, 16-18, 53, 78, 80, 81, 97, 98, 153, 156, 161, 247, 250
- hervormingen, 175, 185
- kabinet, 14, 15, 17
- meerderheid, 15, 16, 176
- ministerie 17, 64
- regeringsvorm, 230
- sociaal-democraten, 190
- socialisten, 184, 188-191
- stelsel, 14-18, 20, 45, 72, 78, 80, 81, 91, 98, 123, 124, 153, 158, 250
- verhoudingen, 14, 15, 140
Parlementarisme, 39, 52, 191-193, 198, 229, 248
Particuliere eigendom, 197
Partij(en) passim 
- anti-clericale, 146
- anti-revolutionaire, 199-202, 206, 211, 213, 224
- christelijk-historische, 205
- clericale, 128
- conservatieve, 141, 231
- democratische, 109, 111, 112, 183
- katholieke, 231, 236, 239, 241
- liberale, passim 95-173,
- nationale, 66, 200
- politieke, 12
- radicale, 112
- rechtse, 15, 137, 207
[pagina 278]
[p. 278]
Partij van de Arbeid, 24, 25
Partijblad van A.R., 199
Partijleider, 12, 16
Partijvorming, 200
Passief kiesrecht, 22, 86
Patriotten, 58, 230
Periodiciteit van verkiezingen, 11, 20, 230
Pers, 208
Personalisme, 249
Persoon, vrijheid van, 43, 44, 49
Persoonlijk(e) eigenbelang, 184
- vrijheid, 47, 48, 221
Persoonlijkheid, politieke, 240
- vrije, 30, 36, 41, 42, 47, 53, 89, 157, 160, 198, 223-225, 245, 246, 249, 252
Petitie, recht van, 63, 64, 230
Petitionnementen, 116, 117
Plaatselijke omstandigheden, 99
Placet, recht van, 91
Plebisciet, 134
Politieautoriteit, 193
Politiek(e), 27, 28, 194
- actie, 94, 191
- commissie, 27
- democratie, zie democratie politieke 
- gelijkheid, 22, 23, 27, 39, 40, 71, 75, 162, 173, 183, 211, 215, 252
- macht, 27
- ongelijkheid, 85
- organen, 39
- parlement, 251
- persoonlijkheid, 240
- rechten, 43, 192
- staking, 9
- systeem, 194, 196
- vrijheid, 44, 49, 51, 164, 249, 252
Politisch rijp, 65, 100
Populair, 138, 139
Positieve democratie, 38
- staat, 38
- titel, 105, 107
Potentiële heerschappij, 10
Praatvrijheid, 193
Praerogatief, 79
President van Verenigde Staten, 10, 158
Prime Minister, 16
Prinsgezinden, 58
Privileges, 22, 24, 216
Proclamatie (van 1866), 79
Productiemiddelen, 25, 36, 48, 50, 176, 183, 195-197
Productieve associaties, 195, 196
Productiewijze, 192, 194
Programma van anti-revolutionairen, 199, 200, 201, 211, 216, 237
- van Alg. Ned. Werkl. Verb., 117
- van Gotha, 182, 195
- van katholieken in 1848, 229
- van katholieken, 200, 236, 241
- van liberalen, 128
- van Liberale Unie, 142, 151, 200
- van Radicale Bond, 145
- van Radicalen, 151
- van S.D.A.P., 186
- van Sociaaldemokratische Bond, 182
- van Sociaaldemokratische Vereeniging, 181, 195
Proletariaat, 75, 102, 107, 130, 193, 196, 250
Proletariërs, 176
Protestant(en), 228, 229, 237
- - Christelijk, 95, 112, 138, 145, 199-201, 206, 217, 222
- Orthodoxie, 228
Provinciale Staten, 21, 117
- Wet, 84
Provincie, 20, 21, 89
Publiciteit, 215
Publiek(e) belang, 216
- zaak, 212, 221, 234
Publiekrechtelijke beroeps- en bedrijfsorganisatie, 20, 39, 40
   
Quanta Cura, Encycliek, 230
   
Radicaal(len), 66, 69, 71, 84-88, 91, 111, 112, 134, 140, 142, 145, 150-152, 183, 192, 201, 205, 213, 228
- Bond, 145
- factie, 71
- kiesvereniging, 140, 150
Radicalisme, 86, 87
Rasdiscriminatie, 41
Rationalisme, 228
Recht, 44, 45, 79, 88, 101, 114, 115, 130, 158, 214, 229
- eigen, der overheid, 15, 45, 114, 202, 224
[pagina 279]
[p. 279]
Recht op arbeid, 33, 50
- van, zie ook vrijheid van, 
- van amendement, 63
- van critiek, 34, 36
- van petitie, 63, 64, 230
- van placet, 91
‘Recht voor allen’, 109, 130, 174, 183, 184, 190
Rechten, politieke, 43, 193
- van burgers, 45, 108, 229
- van minderheid, 9, 77, 158
Rechter, 19, 45, 74, 157, 161
Rechterzijde, 119
Rechtsbescherming, 162
Rechtsbron, 41, 79
Rechts(e) meerderheid, 137
- ministerie, 142, 207
- partijen, 15, 137, 207
Rechtseisen, socialistische, 29
Rechtsgelijkheid, 22, 23, 26, 38, 50, 178, 237
Rechtshandhaving, 44, 45, 101, 114, 115, 202, 203, 223
Rechtssouvereiniteit, 46, 224
Rechtsstaat, 15, 16, 44-47, 53, 77, 113-115, 125, 136, 156-158, 203, 215
Rechtsstaatstheorieën, 100, 116, 145, 156, 157
Rechtstreekse verkiezingen,(cf. directe verkiezingen) 67, 123 230, 235
- volksregering, 132, 133
Rechtvaardigheid, sociale, 146
Referendum, 133, 135, 186
Regeermacht, 131
Regelende taak, 39
Regenten, 58
Regering, passim 
Regeringsgebied, 214, 224
Regeringsvorm, 57, 77, 89, 105, 133, 156, 178, 181, 202, 208, 223, 231
- opp. staatsvorm, 68
- parlementaire, 229
Regulator, 45
Relatieve vrijheid, 42, 43
Religieuse vrijheid, zie vrijheid van godsdienst 
Represaille-maatregel, 47
Republiek, 7, 8, 68, 70, 71, 83, 90, 92, 130, 132, 158, 234
- der verenigde Nederlanden, 59, 229
Republikeins, 82, 88-90, 129, 213-215, 224
Rerum Novarum, Encycliek, 196, 197, 239, 240
Respublica, 90
Réveil, 206
Revolutie, 179, 194, 198, 228, 230
- Franse, 42, 46, 84, 87, 201, 202, 205, 207, 208, 211, 218
- van 1848, 74, 182
Revolutieleer, 91
Revolutionair, 65, 74, 78, 85-88, 94, 180, 185, 188, 191-193, 201, 203, 208, 209, 211, 212, 213, 218, 222, 227, 230
Rooms-katholieke kerk, 196
- staatspartij, 236, 241
Rustverstoring, 193
Rijkdom, 23, 24, 38, 163, 164
   
Schaepmannianen, 235
Scherpe resolutie, 200
Scheuring in liberale partij, 110, 140, 141, 143, 151
- in Liberale Unie, 152
- in protestants-christelijke partij, 199 224
- in Soc. Dem. Bond, 185, 186, 189, 190
Schoolstrijd, 112, 113, 138, 147, 200, 206, 217, 220, 238, 239
Schoolwet, 130
- -van Brugghen, 112, 222
- -Kappeyne, 160, 200, 201, 217, 238
- -Mackay, 142, 206, 239
Schoolwetskwestie, 91, 119, 120, 138
Schoolwetswijziging, 112, 113
Schijnvrijheid, 50
Selectie, 19
Septemberbetoging van 1885, 119, 121, 179
Slaven, 8, 132
Slavernij, 246
Sloterland, verkiezing in, in 1888, 142, 150, 174, 176
Sociaal congres van A.R., 217, 219
Sociaal-Democraten, 13, 25, 130, 142, 148, 185
- -democratie, 25, 148, 180
- -democratische gemeenschap, 25
[pagina 280]
[p. 280]
Sociaaldemokraten, 174, 178, 180-182, 184-186, 188, 190-192, 198
Sociaaldemokratie, 180, 182-186, 189-192
Sociaaldemokratisch(e), 174, 180-183, 184-186, 189, 190-192, 194
Arbeiders Partij, 95, 151, 174, 175, 186-188, 190, 191
- beweging, 109, 185, 190, 192
- Bond, 95, 118, 121, 130, 174, 176, 178, 181, 184, 185, 186, 189, 190, 191, 192
- groeperingen, 116
- Vereniging, 174, 175, 178, 181, 182, 187, 195, 196
Sociale democratie, zie democratie, sociale 
Eerste Kamer. 13
- gelijkheid, 23, 28, 40, 51, 53, 76
- gerechtigheid, 48
- grondrechten, 36
- hervormingen, passim 
- kwestie, 147, 171, 184, 217, 218, 239
- positie, 218
- rechtvaardigheid, 147
- revolutie, 179
- taak van staat, 38
- verschillen, 251
- vrijheid, 51
- wet, 167
- wetgeving, 102
- zekerheid, 36
Socialisatie, 28, 34, 183, 195-197
Socialisme, 25, 26, 29, 30, 33, 48, 52, 85-87, 108, 130, 133, 164, 180, 183, 187, 188, 190, 196, 197, 209, 248, 252
- democratisch, 180, 186
Socialist(en), 25, 27-30, 40, 65, 86, 109, 121, 129, 141, 150, 164, 174-198, 213, 216-219, 226, 239, 250, 252
- anti-parlementaire, 183, 186, 188, 191
- libertaire, 190
- parlementaire, 184, 188-191
- Vrije, 185
Socialistenbond, 175, 186, 187, 190
Socialistenwetten, 181
Socialistisch(e), 49, 66, 75, 85, 86, 116, 122, 131, 167, 174-177, 180, 182-185, 188, 189-195, 210, 251
- beweging, 95, 121, 174-177, 179, 182-184, 186, 187, 193-195
- gemeenschap, 23, 25, 26, 29, 40, 61
- maatschappij, 26, 28-30, 32, 40, 165, 176, 177, 179, 183, 185, 192, 194, 195, 251, 252
- parlementsmeerderheid, 176
- rechtseisen, 39
Solution pratique, 68
Souverein, 133, 134, 157, 230
Souvereiniteit, 63, 64, 66, 88, 91, 105, 201, 204, 228, 229
Souvereiniteitsleer, 114
Sowjet-Unie (-Russische), 1, 34, 38, 42
Sozial-Demokrat, (Der), 181, 182
Staat passim 
Staatsambtenaren, 134
Staatsbeeld der sociaal-democratie, 193
Staatsbeginsel, 115
Staatsbegroting van 1864, 82, 91
Staatsbemoeiïng, 38, 39, 48, 53, 167, 168, 172, 239, 244
Staatsburgerlijke gelijkheid, 117
- stemrecht, 110
Staatsburgerschap, 107, 143, 162, 168, 248
Staatscommissie van 1884 136
Staatsexploitatie, 195
Staatsgemeenschap, 136
Staatsgezag, 136
Staatsgreep van 1798, 58
Staatshoofd(en), 10, 24
Staatshulp, 195
Staatskassen, 130
Staatkundige gelijkheid, 251
- vrijheid, 51, 207, 219, 221, 222, 247, 248, 250
Staatsleiding, 248
Staatsmachten, 59, 161, 208
Staatsonthouding, 164
Staatsorganen, 15, 45
Staatsrechtelijke gelijkheid, 237
- vrijheid, 237
Staatssocialisme, 190
Staatssouvereiniteit, 113-116, 135
Staatsstructuur, 28
[pagina 281]
[p. 281]
Staatsvorm, 68, 88, 89, 90, 115, 132, 201
Stadhouder, 58
Staking, 10
Stand, 24, 75, 102, 209, 212, 215, 216, 229, 230
Standaard, De, 200
Standen, 10
Stelsel-Hare, 157, 233
Stemgerechtigdheid, 75
Stemrecht, 36, 44, 72, 102, 103, 110, 115, 135, 177, 202, 209
- algemeen, 70-72, 102, 103, 110, 120
Strijdprogramma van A.N.W.V., 117, 118
- van S.D.A.P., 175, 186
- van Soc. Dem. Bond, 175
Suffrage universel, 73
Syllabus van 1867, 230, 238
   
Taak van staat, 114
Takkianen, 144, 145, 206
Technische commissie, 27
- term (democratie als), 67, 234
Territoriale organen, 21
Titel voor kiesrecht, 105, 107
Toeneming van staatswerkzaamheden, 15, 16
Totalitair, 50
Trappenstelsel, 67
Triasleer, 158
‘Twaalf Apostelen’, 185
Tweede Internationale, 181
- Kamer, 11, 13, 27, 45, 63, 78, 79, 80, 82, 83, 100, 102, 106, 119, 120, 126, 129, 137, 138, 145, 158, 160, 166, 174, 176, 232, 236, 239, 241
Twee-derde meerderheid, 154, 155
Twee Kamer-stelsel, 13, 18
Tijd, De, 230, 238, 241
   
Uitvoerende macht, 132, 158
Unie-Liberalen (cf. Liberale Unie), 146, 148, 149, 151, 171, 172, 173
Unitarissen, 58
Universeel stemrecht, 202
Urgentieprogramma van Lib. Unie, 171
- van Partij v.d. Arbeid, 24
Vakverenigingen, 33-37, 163, 164, 180, 251
Verantwoordelijkheid, 13, 14, 16, 17, 34, 36, 64
- van afgevaardigden, 11
Verantwoordingsplicht, 16, 45
Verbod van vergadering, 193
Verbreiding van eigendom, 48
Verdeeldheid, liberale, 146, 148
Verdeling van bezit, 75
- van maatschappelijke goederen, 172
- van maatschappelijk product, 32
Verdraagzaamheid, 248
Verelendungstheorie, 198
Verenigde Provinciën, 58
- Staten (cf. Amerika), 1, 10, 23, 134, 158
Vereniging Nederland-Indonesië, 47
- vrijheid van, 9, 43, 44, 63 76, 156, 193, 207, 230
Verenigingsleven, 34
Vergadering, vrijheid van, 9, 43, 44, 63, 64, 76, 156, 183, 193, 207
Verheffing van proletariaat, 75
Verhouding(en) centrale en lagere organen, 21
- parlementaire, 14, 15, 140
- van parlement en regering, 13-16, 20, 80, 83, 175, 176, 204
Verkiezingen, 10-14, 20, 21, 24, 34, 44, 63, 69, 80, 116, 117, 125, 148, 154, 175, 177, 185, 188, 189, 199, 205, 230, 233
- bij graden, 11
- directe, 11, 63, 66, 68, 70, 72, 76, 77, 80, 123, 125, 126, 153, 160
- rechtstreekse, 67, 123, 230, 235
- van burgemeester, 21
- van Gemeenteraad, 70, 117
- van Provinciale Staten, 21, 70, 117
- van 1850, 74
- van 1866, 79
- van 1877 112,
- van 1881, 120
- van 1886, 120
- van 1888, 141-143, 150
- van 1891, 142, 143, 151
- van 1894, 147, 149
- van 1897, 146, 171
- van 1901, 207
[pagina 282]
[p. 282]
Verkiezingen, vrije, 63
Verkiezingsuitslag, 14, 15
Vermaterialisering, 217
Vermogen, 71
Verruwing, 216
Vertegenwoordigers, 10-12, 33, 46, 158, 174, 175, 200, 203
Vertegenwoordiging in bedrijfsleiding, 33
Vertrouwen in een minister, 14, 16
Verwerpingsleuze, 71, 79, 80, 84, 86, 87, 90, 92, 104, 115, 148, 150
Veto-recht, 158
Vierde stand, 117, 184, 196
Vloot, 24
Volk, passim 
-achter de kiezers, 88
Volkerendiscriminatie, 41
Volksalmacht, 82
Volksbelangen, 200
Volksconsciëntie, 212
Volksgevoelens, 126
Volksgezondehid, 166
Volksgril, 126, 161
Volksheerschappij, 7, 13, 15, 16, 18-20, 45, 46, 127, 132, 133, 214
Volksinitiatief, 186
Volksinvloed, 122, 123, 155, 205, 210, 213, 214, 215, 217, 223-225, 233
Volkskamer, 13
Volksleider, 213
Volksmacht, 83, 234
Volksmeerderheid, 46, 160
Volksontwikkeling, 166, 169
Volksoppermacht, 88
Volkspartij, 73, 142, 150, 174, 176
Volksrechten, 88-90, 204, 205, 222, 229, 230
Volkssouvereiniteit, 45, 46, 58, 59, 63-65, 67-70, 72, 73, 76, 80-84, 87-89, 91, 92, 93, 106, 109, 114-116, 123, 125-127, 135, 136, 157, 159, 174, 201-203, 205, 207, 209, 210, 213, 219, 220, 224, 227, 228
Volksstaat, 206
Volksstem, 228
Volksvergadering, 132
Volksvertegenwoordiging, passim 
Volksverzorging, 64
Volksvrijheden, 89, 90, 200, 204, 207, 219, 222, 229, 230
Volkswaan, 105, 161
Volkswil, 15-17, 64, 82, 126
Volonté générale, 9, 26
Voorlopers van socialisten, 218
Vooronderzoek, 27
Voorrecht, kiesrecht als, 107
Voorrechten, 25
Voorstel der negen mannen, 83
- -Tak, zie ontwerp-Tak 
Vooruitstrevend(en), dl II passim 
- -Katholieken, 233, 236
- -liberalen, zie geavanceerd-liberalen 
Vooruitstrevendheid op politiek gebied, 97, 159, 174, 237
- op sociaal gebied, 97, 150, 172-174, 196, 237
Vorst, 91
Vote universel, 73
Vrede, 52
Vrouwenarbeid 239
Vrouwenkiesrecht 8, 186
Vrije denken, 183
- gedachten, 134
- mannen, 7, 132
- menselijke persoonlijkheid, 30, 41, 42, 47, 53 157, 160, 221, 223-225, 246, 249, 252
- socialisten, 185
- staat, 182, 183, 194
- verkiezingen, 63
Vrijheden, zie Vrijheidsrechten 
Vrijheid, 31, 42-45, 47-52, 53, 59, 76, 77, 79, 81, 87, 133, 157, 159, 162, 164, 172, 192, 198, 208, 218, 219-227, 231, 237, 240, 245-252
- absolute, 42, 43
- burgerlijke, 44
- constitutionele, 82
- economische, 31, 48, 50, 51, 164, 221
- geestelijke, 47, 48, 51, 52, 53, 164, 192, 223, 224, 247-250, 252
- liberale, 223, 248
- nationale, 248
- persoonlijke, 47, 48, 221
- politieke, 44, 49, 51, 164, 249, 252
- relatieve, 42
- sociale, 51
- staatkundige, 51, 207, 219, 221, 222, 239, 247, 248, 250
[pagina 283]
[p. 283]
Vrijheid, staatsrechtelijke, 237
- stoffelijke, 192
- op economisch gebied, 37, 172, 221, 248
- van bedrijf en handel, 221
- van drukpers, 9, 43, 44, 76, 77, 156, 157, 193, 207, 231
- van gebrek, 50, 192
- van geweten, 44, 51, 221-223, 225, 246, 248
- van godsdienst, 44, 49, 76, 207, 219-222, 229, 230, 239, 248
- van meningsuiting, 42-44, 48, 51, 160, 183, 193
- van onderwijs, 63, 229, 230, 238, 239
- van persoon, 43, 44, 49
- van vereniging, 9, 43, 44, 63, 76, 156, 193, 207, 230
- van vergadering, 9, 43, 44, 63, 76, 156, 183, 193, 207
Vrijheidsrechten, 36, 42, 44, 47, 76, 98, 162, 182, 183, 204, 220-223, 225, 229
Vrijzinnig, 71, 85, 86
- -Democraten, 13, 148, 152
- -democratisch, 148, 151
- -Democratische Bond 95, 150-152, 172, 173
   
Waarheden, rationele, 52
Waterschappen, 20, 21
Weerplicht, algemene, 183
Wereldoorlog, 239
Werkeloosheid, 179
Werkende stand, 7, 165
Werkgevers, 35, 39
Werkliedenprogram, 118
Werkman, 24, 117, 166, 168, 180, 187
Werknemers, 33, 35, 39, 193
West-Europa(ees), 8, 10, 53
Westerse opvatting van democratie, 1, 38
Wet, burgerlijke, 22
Wetenschappelijke term, democratie als, 57, 60, 67, 68, 70-72, 80, 87, 90, 95, 124, 127
Wetgevend lichaam, 134
Wetgevende macht, 126, 132, 158
Wettelijke privileges, 25, 215
Whigs, 43, 44, 220
Willekeur bij census, 100, 101
- van overheid, 44, 193
Winst, 37
   
Zakenlieden, 48
Zedelijk gelijk, 163
- (on)recht, 210, 212, 233
Zeggenschap, 135
Zekerheid, sociale, 36
Zelfbeschikkingsrecht, 41
Zelfbestuur, 169
Zelfregering, 186, 212, 229
Zelfstandigheid van overheid, 14, 15, 45, 114, 202, 214, 224, 228, 229
Zelfstandig koningschap, 229
Zuivere democratie, 134
Zwitserland, 134, 135
Zwitserse kantons, 134

Vorige

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken