De hoeve van Aptonga. Verhaal uit den tijd van den H. Cyprianus, bisschop van Carthago

[p. 5]

Inleiding

Er is geen naam in de geschiedenis die zooveel droevige herinneringen wakker roept als Carthago, geen plek ter wereld waar zooveel gewerkt en genoten, gestreden en geleden is. Eeuwen lang, reeds vóórdat de Romeinsche macht iets beteekende, was het de Meesteres van de Middellandsche Zee en de Koningin van het Afrikaansche strand, rijk en machtig geworden door zijn handel.

Maar Rome werd afgunstig op zijn bloei; en na drie vreeselijke oorlogen werd Carthago geheel verwoest en zijn grond met zout bestrooid. Eenigen tijd later werd het echter door de overwinnaars weer opgebouwd, en was nu een Romeinsche stad, veel rijker nog dan het oude Carthago. Allerwegen richtte men monumenten op; tempels werden gebouwd, en triomfbogen, circussen, theaters, poorten en scholen. De huizen der grooten waren echte paleizen met parken omgeven, weelderig met beeldhouwwerk versierd, en voorzien van waterleiding, van centrale verwarming onder den vloer en tusschen de dubbele muren, kostbare meubelen en mozaïekbevloeringen. De stad had een menigte badhuizen met koude, lauwe en warme baden, kleedkamers, turnzalen en ontspanningslokalen. Men vond er een riolenstelsel waarop menige groote stad in onzen tijd jaloersch kon zijn; en de Romeinsche Keizer Hadrianus schonk het een waterleiding van 100 KM. lengte, die de regenputten der stad verbond met de bronnen der bergen.

In het Romeinsche Carthago vond men een bloeiende

[p. 6]

gemeente van Christenen, die meestal behoorden tot de lagere volksklassen. Vanuit Carthago breidde het H. Geloof zich meer en meer uit over Noord-Afrika, en zoo telde men er in de derde eeuw na Christus ruim honderd bisschoppen. Onder hen is vooral beroemd geworden de H. Cyprianus, die van den Paus van Rome den titel ontving van ‘Primaat van Afrika’.

Onder de bloedige vervolgingen van de Romeinsche keizers, vooral onder die van keizer Decius, verminderde het aantal Christenen zienderoogen.

De voorspoed en weelde hadden na een tijd het Romeinsche Carthage krachteloos gemaakt. En toen de woeste Vandalen uit Europa naar Afrika trokken, viel hun de stad als een rijke prooi spoedig in handen. Vreeselijk werd het geplunderd, doch het bleef bestaan als hoofdstad van het Vandalenrijk.

Toen verschenen de volgelingen van Mohammed, de Arabieren, op het tooneel. Opnieuw werd Carthago geplunderd; en wat er van overbleef geraakte zoo in verval, dat men later naar de plek moest zoeken waar eens de machtige stad had geschitterd.

Carthago was gebouwd op een schiereiland. Het middelpunt was de heuvel Byrsa met de citadel, - d.i. een vesting die de stad beheerscht, - vanwaar men een heerlijk uitzicht had op de stad, haar beide havens en de Middellandsche zee. Het was op dezen heuvel, dat de H. Lodewijk, koning van Frankrijk, op zijn tweeden kruistocht overleed. En op deze zelfde plek heeft de groote Kardinaal Lavigerie zijn kathedraal gebouwd. Daar hebben zijn Zonen, de Witte Paters, waaronder zooveel Nederlanders, thans de wacht betrokken en een nieuw, Christen Carthago gesticht, om van daaruit Afrika voor Koning Christus te heroveren.

Terwijl wij in 't volgend verhaal de lotgevallen

[p. 7]

volgen van een Christen familie, leeren wij ook eenige martelaars nader kennen en wordt ons een kijk gegeven op de zeden en gewoonten van dezen hoogst interessanten tijd.