Metamorphosis naturalis

Ofte historische beschryvinghe vanden oirspronk, aerd, eygenschappen ende vreemde veranderinghen der wormen, rupsen, maeden, vliegen, witjens, byen, motten ende dierghelijcke dierkens meer

[p. 74]

XXXIX. Bevindinge.

ICk hebbe gemerckt dat dese Rupse groot vermaeck ende smaeck hadde in het eten van het loof der roode Jenevers ofte Aelbesyen, doch heeft sich seer haest tot veranderinghe gestelt na dat hy gesuyvert was, namelick op den 12 Julii, ende is inde veranderinge gebleven tot op den 15 Augusti, ende doen is daer uyt-gekomen een ^m Vlieghe die feer graeuw

m Men leest 2 Reg. 1.2. dat inde stadt Ekron eenen Af-god geweest is, die genaempt was Baal-zebub, dat is, een Heer ofte Meester der Vliegen, om dat dien Af-godt geeert wiert, ten eynde hy haer te hulpe soude komen tegen de menichte der Vliegen, die in Palestina de menschen veel ongemack ende schade aen-brachten. Want dit gevoelen over de reden der ghemelde benaeminge, denckt ons veel waerschijnelicker, dan dat den Af-godt de gedaente van een Vliege soude gehadt hebben: gelijck eenige meenen. Ofte dat hy dus genaempt geweest soude zijn, om dat in sijnen Tempel altijdt vele Vliegen waren, sittende op de Offerhanden der Beesten, die hem ter eeren, in groote menichte geoffert wierden: daer in tegendeel de Joden seggen (hoewelse misschien hier in, gelijck in menige andere dingen, weynigh geloofs verdienen) dat inden Tempel te Jerusalem, noch ontrent de offerhanden die daer gheslachtet wierden, noyt geen vlieghen en quamen. So dat den Afgod desen naem als tot een schimp soude gekregen hebben, om dat hy de offerhanden die tot sijner eere gedaen wierden, niet en konde vande Vlieghen verlossen. Want hoe is het eenichsints waerschijnelijck te achten, dat Ahasia zijnde swaerlick gequest, ende versoeckende uyt den gemelden Afgodt te weten of hy van sijn kranckheydt genesen soude, dat hy op dien tijt dien Afgodt een naem tot sijn schande ende bespottinge soude gegeven hebben? doet tot bevestinge van het eerste gevoelen, dat oock Plinius lib. 10. cap. 28. gewach maeckt van Volckeren die den Afgodt Myagron aengeroepen hebben, als met de menichte der Vliegen de Pest veroirsaeckt wiert; ende datse alle stierven, so haest men dien Afgodt offerhande ghedaen hadde. Ende Aelianus verhaelt in sijn elfde boeck vande dieren cap. 8. dat eertijts inden Tempel van Apollo Actius een Osse geslacht wiert voor de Vliegen eermen het Feest hielt ter eeren van dien Afgodt, om datse vertrecken souden, ende datse met het bloedt des gedooden Osse versadicht zijnde, alle wech gingen tegen dat het Feest aenginck. Doch inde selfde plaets schrijft hy van vromer Vliegen, die niet door loon als het ware uytgekocht, maer van selfs door eerbiedicheyt tot de Afgoden vertrocken, alsmen haere Feesten houden moest. Desen naem van Baal-zebub hebben de Joden den Oversten der Duyvelen gegeven Matth. 12.24. Marc. 3.22. so uyt haet ende verfoeyinge des Afgodts, als tot verkleeninge ende versmadinge van de macht des Duyvels. Siet Seldenum de dis Syris lib. 2. Cap. 6.

[p. 75]

ende snel in het vliegen was, doch en bleef maer 4 dagen in het leven. Ick noemde dese Rupse Vroegh-op, om dat hy gewoon was te eten smorghens

[p. 76]

seer vroegh, in het aenvangen des dageraedts.