Metamorphosis naturalis

Ofte historische beschryvinghe vanden oirspronk, aerd, eygenschappen ende vreemde veranderinghen der wormen, rupsen, maeden, vliegen, witjens, byen, motten ende dierghelijcke dierkens meer

LXVI. Bevindinge.

DEese twee wormen af-geteyckent by A. zijn de vyanden ende overwinners van alle rupsen. Sy hebben yder voor aen de gedaente van twee nijpers, welcke als zy toeghesloten worden eenen ringh vertoonen. Met dese nijpers weten sy de rupsen onder in den buyck te slaen, ende blijven daer zoo aen hangen. De rups de pijne gevoelende werpt haer selven om en weder, maer den worm hout sich recht uytghestreckt als of sy doodt was, sonder sich te bewegen. Ende

[p. *101]

hoe de rupse meer woelt, hoe sy te meer op-gescheurt wordt, ende als den worm hem los laet, soo swelt de plaets op daer hy genepen geweest is, 't welck een teycken schijnt te wesen van fenijn. Dese worm is wel ghewapent, gheel ende blinckende van koleur, ende kan niet licht vande rupsen beschadicht worden. Sy en konnen buyten de aerde niet boven twee daeghen leven. Als een van dese wormen by na doodt was, soo leyde ick hem op de aerde, daer hy dadelick verquickte, ende drongh met der haeft inde aerde. Sy konnen seer wel de koude verdraegen. Ick heb inden winter als de aerde boven wat ontlaten was, ende onder noch wel twee voeten bevrosen, met een spaede inde aerde gegraven, ende vont een

[p. 124]

van dese wormen met een bye, ende leyde dese bye by den worm, om te sien watter van geworden soude. Den worm vattede dadelick den kop vande bye tusschen sijne twee nijpers, ende woelde soo een tijt-lanck samen als in eenen hevigen strijdt, tot dat de bye seer vermoeydt was, ende ghelijck een over-loopen paert na den aessem joeg. Ende socht allesints te vluchten, doch konde niet doordiense beyde in een backjen besloten waeren, oock en konde de bye niet vlieghen door de koude. Dierghelijcken strijdt sach ick oock daernae tusschen die bye ende een rupse die ick op dien selfden tijdt uyt de aerde gehaelt hadde. Dese onder-staende worm is vande selfde natuyr als de bovenste, ende alsmen die in het vyer werpt, so brandense

[p. *103]

[p. 125]

ghelijck suyveren olye. Ick heb hem om reden te vooren ghemelt, den verslinder der rupsen genaempt.