Chroniek der stad Weert van 1784 tot 1802

1796.

In de maend Maert is den scholtis, den borgermeester en het geheel magistraet afgeset door de Fransen in gans het Land Brabant en Vlaenderen en het Land Luyk en tot de Maes toe, en het selven verdeeldt in negen departementen en in negen hoofdsteden, waerin dat alle de justisie uytgeweezen zou worden en alle regten uytgelesen, en elk departement kreeg een raed en een tribunael, en het Land werd verdeeld in cantons. Weert, Nederweerdt en Stramproy kwamen onder het departement van Maestricht, verdeyldt in een en dertig cantons, en elk canton een jusdepé en nog vyf ander heeren, de welken alle regten uytweysen; in de plaets van den borgermeester eenen agent, en onder hem hooren nog eenen raedt de welken hem met al de gemeynde saeken komen te moeyen, en nog eenen man de welken onder den agent staet, den welken den schat komt te ontfangen, en een franse opperhooft-commissaris in elk canton.

In gepasseert jaer hebben de Fransen gevraegt vier en twintig millioen van haer gewonnen Land, het welk zy weeder zouden geven als den oorlog gedaen is. En sy vraegen dat van degene de welke sestien duysent gulden besaeten, maer het is weder, in het generael, op den gemeyne man gedrongen, en het is voor de stad geweest dry duysent gulden en negen hondert, en voor de buyteney twee duysent en seven hondert gulden. In het welke een iedereen getacseert wordt

[p. 405]

ses cronen, en dry, en twee en een halven. Als den oorlog gedaen is dan soude een jeder zyn geld wederom krygen. Men heeft daer van een kwaed geloof.

Den 29 Meert, na dat de Fransen verscheyden mael de keyserlyke armee swaer geslagen en terug gedreven hadden, wierd er een wapenstilstand en kort daer na den vrede gemaekt met den koning van Sardiniën.

Den 31 Mey is den wapen-stilstand aen den Ryn, tussen de keyserlyken en de Fransen geeyndigd en de vyandelykheden wierden daegs daerna weder begonnen. De Fransen drongen weder tot aen de Sieg voort; den 2 Juny forceerden de Fransen den overgank van de Sieg en namen den gewigtigen post van Eikerath weg. Zy rukten vervolgens hoe langer hoe hooger naer Duytschland in, en namen verscheyden steden in.

Den 23 Juny setten de Fransen, Rhyn- en Moesel-armee over en namen Kyl stormenderhand in.

Den 18 July ging Franckfort aen den Main, aen de Fransen over.

Den 26 July ging Wartburg aen de Fransen over.

Den 12 Augustus is den vreede tusschen de Republyk der Fransen en den markgraef van Bade, te Parys onderteekent.

Den 19 Augustus is de alliantie geteekent tusschen de Fransen en den koning van Spaniën.

In Augustus kiest de Convensie van vyf hondert man, de welke het Land regeren te Parys, de vernietiging van alle geestelyke orders, kloosters, abdyen, geestelyke canoniken, kanonekeerschen enz., met een woord alle geestelyke gestigten die sig bevinden in de negen nieuwe departementen van Belgie.

Het gepasseert jaer in Augustus, het brood koste twee gulden, zoo is het desen maend den eersten Sondag vyf stuyver afgegaen, tot dat het was op eenen gulden, alwaer dat het veertien dagen gestaen heeft, en doen is het weeder vyf stuyver, en twee stuyver tot weeder eenen gulden en twaelf stuyver, en vyf gulden en tien stuyver het vat; tot in Januarius is het weder afgegaen en in den somer weder op eenen gulden en vyf stuyver en op eenen gulden. In dit jaer is voor het eerst geen tiende gegeven, het welk de Fransen gepubliceert hebben en geen accynsen meer en geen ceyns meer; een jeder heeft syn tiende ingevaeren en de halfvers die moesten de

[p. 406]

tiende geeven aen haeren heerschap dit jaer, maar in de toekomende jaeren moesten sy het er naer verhueren of den elfden gulden geven.

Den 5 October heeft Spanien den oorlog gedeclareert tegen Engeland.

Den 14 October hebben de Engelschen het eyland Korsika geruymt en is het selven eenige dagen daerna weder door de Fransen beset.

Den 29 dito is den Engelschen gevolmagtigden lord Malmesbury te Parys aengekomen, om met Vrankryk den vrede te negotieeren.

Den 2 November heeft den koning van Napels vrede gemaekt met de Fransen. In desen maendt zyn in de kloosters haer goederen opgeschreven en in kort daerna beginnen zy uyt te jaegen. Haer begin is eerst geweest in de stad van Gent.