Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 6

[p. 284]

2317. 1635 oktober 17. Van N. van Reigersberch¹.

Mijn Heer,

Wt twee mijn voorgaende², den eenen met mons.^r Van Sorge³, den anderen over drie, vier dagen om te beantwoorden uEd. schrijven van den 28 Septemb., hetwelck het leste is, dat ick hebbe ontfangen, sal uEd. hebben connen sien, hoe verde het met Serranus⁴ is verlopen. UEd. sal indachtych connen wesen, van wat tijt Irenaeus⁵ heeft voorseyt, waerop het was aengeleyt; dan loopt den tijt sulckx dat Manlius⁶ geluckych sal wesen, soo hij met een disgratie⁷ mach volstaen⁸. Redres⁹ is buyten hope. Die¹⁰ hem sal succederen¹¹, soo yemant s[u]ccedeert¹², sal beswaerlijck beter varen¹³.

Philotas¹⁴ schijnt dat de reyse van de Lely¹⁵ sal aennemen. De tijdynge wt Ceulen¹⁶ van de deffaicte van hartoch Barent¹⁷, met iteratieve brieven geconfirmeert, wert bevonden daer gedicht te sijn, hoewel seecker is, dat Gallas¹⁸ hem sooseer met al sijn macht heeft getalloneert, dat hij, om sijne troupes te salveren, 18 stucken geschuts met veel bagagewagens achter heeft moeten laten.

Wt den Nedersaxisen creyts horen wij niet dan dat seecker is, dat den lantgrave¹⁹ met den keyser²⁰ mede is veraccordeert. Den ceurvorst van Saxen²¹ nadert het Sweetse leger sooseer, dat, soo het niet allenskens retireerde, men al tot hostiliteyt soude hebben gecommen. De heer rijxcancelier²² continueert noch te handelen; off met hope van accommodatie, off om tijt te winnen tot het secours wt Pruissen aencomt, sal den tijt leeren.

1 Hs. Amsterdam, UB., coll. RK., M 5 m. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Tesamen met nos. 2311, 2321 en 2335 beantw. d. no. 2383. Gedrukt Rogge, Br. N. v. Reigersb., p. 213.

2 Nos. 2303 en 2311.

3 De zoon van de Haagse advocaat Nicolaes van Sorgen; zie no. 2303, p. 264 en n. 7 aldaar.

4 Schuilnaam voor Adriaen Reyniersz. Pauw; ter zake zie no. 2301, p. 260 n. 3.

5 Pseudoniem van Nicolaes van Reigersberch.

6 Schuilnaam voor Adriaen Pauw.

7 De woorden ‘een disgratie’ staan in de tekst in code: 104.62. 44.37.40.97.70.77.110. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

8 Dit woord staat in de tekst in code: 69.59.60.103.80.85.6. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

9 Dit woord staat in de tekst in code: 66.74.90.75.76. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

10 Dit woord staat in de tekst in code: 229. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

11 Dit woord staat in de tekst in code: 76.93.12.113.33.189.4.72.46. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

12 Dit woord staat in de tekst in code: 19.51.113.75.53.114.66.78. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

13 Dit woord staat in de tekst in code: 69.70.66.85.6. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

14 Schuilnaam voor François van Aerssen; Grotius heeft er ‘Arsens’ boven geschreven.

15 Codenaam voor Engeland; ter zake vgl. no. 2303, p. 265.

16 Door brieven van Henrick van Bilderbeek; vgl. no. 2311, p. 278 en n. 5 aldaar.

17 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

18 Matthias, graaf Gallas, bevelhebber van Ferdinand II.

19 Wilhelm V, landgraaf van Hessen-Kassel.

20 Ferdinand II.

21 Johann Georg.

22 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

[p. 285]

Wat tot Brussel door Masini¹, tot Weenen² ende elders door andere wtgerecht wert, hoort men niet; soo uEd. van eenyge handelynge ende hoe verde daerin is gegaen verneempt, sal hetselffde mede garen weten.

Den paltsgrave³ vertreckt met den eersten wint naer Engelant. Dat den prins-cardinael⁴ Gennep wil fortificeren, kan men noch niet mercken. Dat bij Aristoteles⁵ geruchten lopen van Alcaeus⁶, sal uEd. hebben gehoort; Zosimus⁷ heeft daervan den alarm, op wat fondement is onbekent, doch sal sijn selven haest openbaren. Cimon⁸ is bij Gracchus⁹. Scipio¹⁰ heeft van de(s) cardinaels volk gesprooken¹¹.

Caesar¹² is noch niet gevoordert. De sterfte neemt noch dagelijckx toe; binnen Leyden sijn de voorgaende weecke gestorven over de 1400 hondert (sic), hier 130.

Bidde om mijn ordinaris gebiedenisse, ende aen de heer Saumaise¹³.

Desen 17 Octob. 1635.

Laet mij eens weten, wat discourssen daer vallen over hetgene van Alcaeus wert geseyt.

1 Giulio Raimondo Mazzarini (Jules Mazarin), extra-ordinarius nuntius van Urbanus VIII te Parijs.

2 Door Malatesta Baglioni; zie no. 2222, p. 141 en n. 10 aldaar.

3 Karl Ludwig (1617-1680), de latere keurvorst van de Palts, en zijn broer, paltsgraaf Ruprecht (1619-1682), zoons van de in 1632 overleden Frederik V van de Palts, maakten tesamen een reis naar Engeland, om bij hun oom Karel I de belangen van het Paltische huis te bepleiten.

4 Don Fernando; zie over hem IV, p. 412 n. 11.

5 Codenaam voor Holland; Grotius heeft er ‘H.’ boven geschreven.

6 Codewoord voor bestand; Grotius heeft erboven geschreven: Tresves.

7 Schuilnaam voor de Franse gezant in Den Haag, Hercule de Charnacé.

8 Codewoord voor Staten-Generaal; Grotius heeft er ‘St. Gen.’ boven geschreven.

9 Schuilnaam voor Frederik Hendrik.

10 Schuilnaam voor Cornelis Musch, griffier van de Staten-Generaal; Grotius heeft er ‘Mus’ boven geschreven.

11 De woorden ‘heeft ... gesprooken’ staan in de tekst in code: 57.104.54.68.288. 1236.39.27.4.10.37.78.95.60.67. 81.73.71 (= i i.p.v. l).58. 56.85.76.82.66.400.58.72.46. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven; met ‘cardinael’ zal wel De Richelieu bedoeld zijn.

12 Codenaam voor Rotterdam; het betreft Grotius' pogingen om zijn achterstallige salaris als pensionaris van Rotterdam alsnog uitbetaald te krijgen.

13 De Franse klassiek-filoloog Claude de Saumaise, hoogleraar te Leiden; hij vertoefde voor enige tijd in Frankrijk.

Adres: Mevrouw Mevrouw De Groot tot Paris.

Op de adreszijde schreef Grotius: rec. 1 dec.

En in dorso: 17 Oct. 1635 N. Reig.

Op het sluitstrookje: Dorp affscheyt .. d .. e