Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Joannes en Theagenes. Eene legende uit de apostolische eeuw (1838)

Informatie terzijde

Titelpagina van Joannes en Theagenes. Eene legende uit de apostolische eeuw
Afbeelding van Joannes en Theagenes. Eene legende uit de apostolische eeuwToon afbeelding van titelpagina van Joannes en Theagenes. Eene legende uit de apostolische eeuw

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.45 MB)

ebook (2.98 MB)

XML (0.13 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

legende-mythe-sage


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Joannes en Theagenes. Eene legende uit de apostolische eeuw

(1838)–Bernard ter Haar–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 15]
[p. 15]

II.

Wat verhindert mij gedoopt te worden?
 
Theagenes was schoon, versierd
 
Met de edelste bevalligheden,
 
Waarmeê Natuur zich weet te omkleeden,
 
Wanneer zij 's levens bloeitijd viert;
 
Wel rank van leest, en rap van leden,
 
Maar rijsig, krachtig, forsch gespierd;
 
Zijn gitzwart haar, verdeeld in vlokken,
 
Om 't hoofd gespreid in zware lokken,
 
Viel, glinstrend als een ravenveer,
 
En golvend op zijn schoudren neêr,
 
Wanneer de wind zijn slapen kuste;
 
Op 't hoog en edel voorhoofd rustte
 
Reeds manlijke ernst, maar om zijn mond
 
Zwierf nog de lach der onschuld rond;
 
Verteedrend zacht, of stout en fier,
[pagina 16]
[p. 16]
 
Was beurtlings de opslag van zijn blikken,
 
Wier glans een' zuigling kon verkwikken,
 
Maar somtijds tintlend van een vier
 
Waarvoor een held terug zou schrikken;
 
En als hij met een forschen greep
 
Zijn jagtboog in zijn vingren neep,
 
En 't bergpad opsteeg met dat wapen:
 
Hij leek in kracht en schoonheid wel
 
Een Godenzoon van grieksch model,
 
Door een' Praxiteles geschapen.
 
 
 
Maar met nog ongewoner moed
 
Gewapend was des jonglings ziel,
 
En sneller bruiste hem het bloed,
 
Dan op 't gelaat te ontdekken viel.
 
Zijn boezem was een effen vloed,
 
Waarover 't zonlicht vrolijk wiegelt,
 
Waarin de hemel lagchend spiegelt,
 
Maar die, wanneer de stormwind woedt,
 
Diep in zijn kolken slaat aan 't koken,
 
Zijn kil doet als een krater rooken,
 
Stout uit zijn sluizen komt gebroken,
 
En woest zijn golven stuiven doet.
 
Verwilderde, ontoeganklijke oorden -
 
Het scheen of zij hem 't meest bekoorden;
[pagina 17]
[p. 17]
 
En wat de zwakkre sterv'ling vreest,
 
Was hem voorlang een spel geweest.
 
Hoe raak had hij de steilste rotsen
 
Beklommen, in het nachtlijk uur,
 
Om naar 't verdoovend golven klotsen
 
Te luistren, en 't gevaar te trotsen,
 
Wanneer ge Uw Almagt toont, Natuur!
 
Hoe vaak zocht hij den top der eiken,
 
Wier armen, over steilte en kloof,
 
Hij diep in d'afgrond neêr zag reiken,
 
Voor 't loeijen van de orkanen doof!
 
Hoe vaak had hij, van 't hoogst der bergen,
 
Den aadlaar en zijn nest begluurd,
 
En hem in 't luchtblaauw nagetuurd,
 
En scheen 't zijn fier gemoed te tergen,
 
Als die zijn vaart koos naar de zon,
 
Dat hij geen aadlaarsvlugt zich vergen,
 
Noch aadlaars wieken leenen kon.
 
 
 
Toch was hij goed, en diep gevoelend,
 
Niets laags, alleen iets groots, bedoelend,
 
En 't driftenheer, schoon nooit in rust,
 
Maar soms onstuimig 't hart doorwoelend,
 
Had, door de rede in slaap gesust,
 
Geen vonk der deugd nog uitgebluscht.
[pagina 18]
[p. 18]
 
Geen worm, dien ooit zijn zool vertrapte;
 
Geen roos, die wasemde aan zijn voet,
 
Waarover hij gevoelloos stapte;
 
Geen vooglenlied, of 't was hem zoet!
 
En als hij, bij die heuvelkling,
 
In 't zwijgend uur der schemering,
 
Aan 't lijkgesteent der Oudren hing,
 
Dan weende hij een' tranenvloed,
 
Zoo teeder, als de zuigling doet,
 
Die, in 't gevoel der hulploosheid,
 
Zijn moeder zoekt en om haar schreit.
 
 
 
Want hij was wees. Reeds vroeg volendde
 
Zijn vader hier zijn' aardschen loop;
 
En 't oog der droeve weduw wendde
 
Zich nu tot hem, haar steun en hoop; -
 
Maar zelf, ter helfte van haar dagen,
 
(Als 't graan door 't onweer!) neêrgeslagen,
 
Had zij der Christnen Waterdoop,
 
Op 't vurig uitgedrukt verlangen,
 
Op 't krankenleger nog ontvangen,
 
En in dien heilgen oogenblik
 
Sprak zij: ‘Mijn zoon! word eens als ik!
 
Leef als een God- en deugdgezinde!
 
Opdat ik in dat zalig oord,
[pagina 19]
[p. 19]
 
Dat slechts den Christnen toebehoort,
 
U eens verheerlijkt wedervinde!’
 
 
 
Joannes zag hem, en beminde,
 
Niet om zijn welgevormde leest,
 
Noch 't driftig steigren van zijn' geest,
 
Maar om zijn vurig kloppend harte,
 
En 't rein gevoel der kindersmarte,
 
Den schoon ontloken jongling 't meest;
 
En sinds hij hem voor 't eerst aanschouwd had,
 
Verliet zijn oog hem niet, tot dat
 
Hij heentoog, en dien kostbren schat
 
Aan Smyrna's bisschop toevertrouwd had.
 
 
 
Niet vruchtloos had de heilgezant,
 
Naar 't scheen, Theofilus bezworen,
 
Zóó trouw te waken over 't pand,
 
Thans weggelegd in zijne hand,
 
Als of 't den Heer bleef toebehooren:
 
Ook hij schonk ras den jongeling
 
Zijn liefde, die in open boezem
 
Het Goddlijk zaad der leering ving.
 
Hoe ras vertoonde 't kiem en bloesem,
 
Die heerlijk prijkend openging!
[pagina 20]
[p. 20]
 
Hoe ras hij hem zijn liev'ling noemdę!
 
Theaagnes zich gelukkig roemde,
 
En leergraag aan zijn lippen hing!
 
Wat sleet hij uren, dagen wel
 
Alleen, in 's grijsaards enge cel,
 
En sprak dan: ‘Vader! ei, vertel
 
Mij van den Heilge, den Volmaakte,
 
Die ons tot heil zich zelv' verzaakte,
 
Die elken band des lijdens slaakte,
 
Als men zijn kleedren zoom slechts raakte!
 
Verhaal, hoe de opgeruide vloed
 
Ten vloertapeet werd, voor zijn voet:
 
Hoe hij de golden dwong te luisteren,
 
En stormen in zijn vuist kon kluisteren!’ -
 
Wat werd hem 't oog van tranen nat,
 
Als hij het hield op 't schrift geslagen,
 
In 't sneeuwwit perkament vervat!
 
Wat licht begon allengs te dagen,
 
Terwijl hij dáár zoo luistrend zat!
 
Wat blij vooruitzigt werd geboren!
 
Wat zielevreugd blonk in zijn oog,
 
En hief zijn geest verrukt omhoog,
 
Tot midden in de zaalge koren,
 
Waar heen zóó vroeg zijn moeder toog;
 
Die 't feest daar vierde van haar krooning,
[pagina 21]
[p. 21]
 
Die op hem neêrzag uit haar woning,
 
En d' eigen krans hem had beloofd!
 
Hoe schoon, als men dat jeugdig hoofd
 
In diepen ootmoed neêr zag buigen,
 
't Gelaat van de aandacht zag getuigen,
 
Bij 't zacht gemurmel der gebeên! -
 
Geheel de ontembre geest verdween,
 
En 't bloed, gewoon zoo fel te gisten,
 
Vloot kalmer hem door de aadren heen!
 
 
 
In 't kort - Theagenes werd Christen!
 
 
 
Daar, waar de Hermusstroom zijn vloed,
 
Met onverpoosd zacht kabblend ruischen,
 
Langs bloemenboorden voort laat bruisen,
 
En tusschen heuvlen spartlen doet;
 
Daar liet de plas een plekjen over,
 
Eer hij verbreed zich zeewaarts spoedt,
 
Doorwaadbaar voor des wandlaars voet,
 
Dat mild beschaâuwd door 't hangend loover,
 
Zóó vreedzaam was en plegtig, dat
 
Men 't voor den Doop verkoren had.
 
Dáár steeg hij af in 't waterbad:
 
De zon had, met haar laatste stralen,
 
Zijn hagelwit gewaad verguld,
[pagina 22]
[p. 22]
 
Zijn hoofd in vloeijend gond gehuld,
 
En schitterde op het popelblad.
 
Dááir liet de bisschop 't paarlend nat
 
Tot driemaal op zijn schedel dalen;
 
En als nu uit de heldre kom,
 
De jongling statig opwaarts klom,
 
En op het gladde keizelbed,
 
Dat als van diamanten glom,
 
Weer d' eersten voet had uitgezet:
 
Toen wierp hij zich, vol zaalge ontroering,
 
In 's grijsaards open armen neêr,
 
En borst toen uit in geestvervoering:
 
Heil mij! ik leef en sterf den heer!

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken