Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Werken. Deel 1: Gedichten (1875)

Informatie terzijde

Titelpagina van Werken. Deel 1: Gedichten
Afbeelding van Werken. Deel 1: GedichtenToon afbeelding van titelpagina van Werken. Deel 1: Gedichten

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.74 MB)

ebook (2.87 MB)

XML (0.29 MB)

tekstbestand






Editeurs

Jacob Frans Johan Heremans

C.J.K. Ledeganck



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Werken. Deel 1: Gedichten

(1875)– Hadewijch–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 242]
[p. 242]
Ga naar tekstkritische notentekstkritische noten

XVII.

 
De minne hevet vij namen
 
Alse ghi wel weet na hare getamen
 
Dat es bant licht cole vier
 
Dese iiij namen sijn haer fier
 
De andre iij sijn groot ende stranc
 
Altoos cort ende ewelec lanc
 
Dat es dau levende berne ende hille
 
Dat ic u dese name vertelle
 
Dat es om datse staen in der screfturen
10.[regelnummer]
Om genoech te doene haerre naturen
 
Datse orconden ende hebben getoent
 
Dat ic u niet en hebbe ghehoent
 
Dat minne al dese seden hevet
 
Hi saelt al kinnen die haer vollevet
 
Daer vele wonders ane gheleget
 
Dat ic u voermaels hebbe ghezeget.
 
 
 
Bant esse wel om datse bint
 
Ende al in hare bedwange bekint
[pagina 243]
[p. 243]
 
Hare bant es te allen wel gehort
20.[regelnummer]
Alse hi wel kint dies hevet becort
 
Want si in midden den troest te stoert
 
Si gevet in allen rouwen confoert
 
Hare bant doet dat ic van binnen
 
Van pine versceede na mijn versinnen
 
Hare bant doet al voeghen
 
In een gebruken in een genoegen
 
Dit es de bant die al dat bint
 
Dat deen den anderen dore kint
 
In pine in raste in orewoet
30.[regelnummer]
Ende etet sijn vleesch ende drinct sijn bloet
 
Ende dene herte de andere verteert
 
Dene ziele dandere met storme dorevert
 
Alsoe hi ons toende die selve es minne
 
Dat gheet boven menschen sinne
 
Die ons hem selven gaf te etene
 
Daer bi dede hi ons te wetene
 
Dat dat ware dat naeste der minnen
 
Dor eten dor smaken dor sien van binnen
 
Hi etet ons ende wi wanen hem eten
40.[regelnummer]
Oec etewine dat moghewi weten.
 
Maer om datti blivet soe onverteert
 
Ende soe ongherenen ende so onbeghert
 
Daer omme blivet elc ongheten
 
Ende so verre buten anderen geseten
 
Die in desen banden wert bevaen
 
Hi mach te vollen eten gaen
 
Wilt hi in gode ochte in menschen
 
Dore kennen dore smaken boven wenschen
[pagina 244]
[p. 244]
 
Hare bant doet weten wat dat si
50.[regelnummer]
Ic minen lieve ende mijn lièf mi.
 
 
 
Licht hare name doet al verstaen
 
Wat den lieve ware meest mesdaen
 
Ende wat der minnen meest becomt
 
Ende wat saken die minne meest doemt
 
In desen lichte machmen kinnen
 
Hoe men den mensche god sal minnen
 
Ende god mensche ende hen beiden in een
 
Dit es een over rike leen.
 
 
 
Cole hare name dat merke mi
60.[regelnummer]
Wat tekene dat in de screfture si
 
Het es een wonderlec present
 
Dat god der zielen binnen zent
 
In al vercrighen in al gebreken
 
In soenne in dreighene in wreken
 
In troeste in ioyen in arbeide
 
In al die onsede die ic seide
 
Die cole es een bode snel
 
Die der minnen dient herde wel
 
Sijn ambacht es sonder cessen
70.[regelnummer]
Daer aen en mach niet die minnen messen
 
Die cole ontstect dien die was cout
 
Si maect dien blode die was stout
 
Den varende setse te voet
 
Den nederen maecse hoegen moet
 
Den armen setse in een rike
 
Dat hi niemanne en wike
[pagina 245]
[p. 245]
 
Al dat vallen ende dat opstaen
 
Dat nemen dat geven dat ontfaen
 
Ontsteect ende bluschet bi orewoede
80.[regelnummer]
De cole hare name nu werdet moede
 
Selve hier in ende merket
 
Wat onghehorder wondere hi werket
 
Eer hi ten viere weder comt
 
Daer hijt al binnen verdoemt
 
Verberret verslindet ende verteert
 
Dat ontseget was ende begert.
 
 
 
Vier hare name dat verberret al
 
Gelucke spoet ende ongeval
 
Van allen wesenen es hem alleen
90.[regelnummer]
Dien ye dit vier dus na ghereen
 
Hem es sake te wijt noch te inghe
 
Alse dit vier wert dus overghinghe
 
Soe eest hen al eens wat verteert
 
Ghehaet ghemint ontseget begert
 
Gewonnen verloren getamen ontamen
 
Vrome scade ere scamen
 
Troest met gode in den hemel te sine
 
Ochte in die elsche pine
 
Dies es desen viere alleen
100.[regelnummer]
Het verberret al dat ye ghereen
 
Omme doemen noch om benedien
 
En es mi oec dies maghic lien.
 
 
 
Nu hare name hevet sijn ambachte
 
Alse dat vier aldus berret met siere crachte
[pagina 246]
[p. 246]
 
Soe comt de dau ende maket al vocht
 
Alse een ongheorde soete locht
 
Ende bringet dat cussen der edelre naturen
 
Ende doetse in ongeduerne duren
 
Die nyed verswelget so hare geven
110.[regelnummer]
Datse dies seden altoes moet plegen
 
Dan werden alle die storme gheleghen
 
Die daer waren op gheheven
 
Daer wert een gestille ghestaen
 
Daer lief van lieven sal ontfaen
 
Selc cussen alse wel betaemt der minnen
 
Alse si lieve beveet in allen sinnen
 
Si dorsughetse ende dorsmaket
 
Alse minnen de lieve dus geraket
 
Si etet hare vleesch si drinket hare bloet
120.[regelnummer]
Die minne diese dus verdoet
 
Verleidet soetelike hen beiden
 
In eenen cussene sonder sceiden
 
Dat cussen enecht scoene
 
In enen wesene iij persoene
 
Dus sachtet die edele dau den brant
 
Die soe verstormt was in minnen lant.
 
 
 
Levende borne hare seste name
 
Volget den dauwe wel bequame
 
Dat vloyen ende dat weder vloeyen
130.[regelnummer]
De ene dore dandere ende dat in groeyen
 
Dats boven sin ende boven verstaen
 
Ende boven bekinnen ende boven ontfaen
[pagina 247]
[p. 247]
 
Van menscheliken creaturen
 
Doch hebbe wijt in onser naturen
 
Die verhoelne wege die minne doet gaen
 
Ende met slagen de soete cussene ontfaen
 
Daer in ontfeet men dat suete levende leven
 
Dat den levende levene leven sal geven
 
De name es levende borne om dat hi voedet
140.[regelnummer]
Ende levende ziele in de menscheit hoedet
 
Ende met levene ute den levene ontspringet
 
Ende den levene uten levene uwe leven bringet
 
Die levende borne vloeyt tallen tijt
 
In ouden gewoenten in nuwen vlijt
 
Gnelijc dat ute ghevet die riviere
 
Ende weder te hare haelt sciere
 
Also verslindet de minne haer geven
 
Dus es hare name borne ende leven.
 
 
 
Hare sevende name dat es hille
150.[regelnummer]
Der minnen daer ic ave quelle
 
Want si al verslindet ende verdoemt
 
Ende in hare nieman op en comt
 
Die hare bevalt ende diense beveet
 
Dat daer ghene genade toe en gheet
 
Gelijc dat de helle al verdervet
 
Ende men in haer el niet en verwervet
 
Dan ongenade ende starke pine
 
Altoes in ongheduerne te sine
 
Altoes storm ende nuwe vervolgen
160.[regelnummer]
Al verslonden ende al verswolgen
[pagina 248]
[p. 248]
 
In hare grondelose nature
 
Sinken in hitten in coude elke ure
 
In der minnen diepe hoeghe demsterheit
 
Dit gheet boven der hellen arbeit
 
Die minnen kint hare comen hare gaen
 
Es hem cont hi mach verstaen
 
Datter minnen wel es bequame
 
Dat helle es hare hoochste name
 
Nu merket hoe in dese namen sijn
170.[regelnummer]
Alle wesene van der minnen fijn
 
So wijs en es herte dat hare gedochte
 
Van den bande van minnen mochte
 
Dat dusentechste deel geopenbaren
 
Al liete si de andere vi varen
 
Van den bande wert men seker des
 
Dat vander minnen ghen sceden en es
 
Bi ghenen wondere bi ghere cracht
 
Dits der gaven der wijsheit macht
 
Mensceleke herte en caent getogen
180.[regelnummer]
Doch moetse bant met banden dogen
 
Van lichte hebben wij der minnen hanteren
 
Haers kinnesse willen in allen manieren
 
Waer omme men de menscheit moet minnen
 
Gelijc der godheit ende bekinnen
 
Metten cole ontsteect si hen tween
 
Metten viere verbertsise een
 
Gelijc metten viere inden salamander
 
Die fenix verbernt ende wert een ander
[pagina 249]
[p. 249]
 
Metten dauwe wert die brant gesacht
190.[regelnummer]
Ende ghesalvet met diere eneger locht
 
Die welheit ende de orewoet
 
Worptse dan in die diepste vloet
 
Die grondeloos es ende altoos levet
 
Ende metten levene hen drien een gevet
 
Gode ende menschen in ene minnen
 
Dits drieheit boven allen sinnen
 
Dese bringet den zevende name
 
Die hoochst es ende best bequame
 
Dats hille na den wesene dat es minne
200.[regelnummer]
Want si verdervet ziele ende sinne
 
Soe datse meer vercoeveren en moge
 
Noch te anderen saken en doghen
 
Dan verloren te sine in stoerme van minnen
 
Met live met ziele met herte met sinnen
 
Bliven de minnende in de helle verloren
 
Wie dat wilt wachtere hen voren
 
Want voer minnen en es el gheen opstaen
 
Dan alle uren troeste ende slage ontfaen
 
Int maerch der herten die trouwe hevet kinnen
210.[regelnummer]
Sochte men de offerande der vrier minnen
 
Doe wi alsoe wi moeten winnen
 
Al es men verre men saelt bekinnen.
Dilata ira decrescit.
Explicit liber iste.
Deo gracias Amen.
[tekstkritische noot]3. cole ende vier. - 6. eweleec. - 7. borne. - 8. namen. - 10. hare. - 16. vormaels.

[tekstkritische noot]21. den troeste testort. - 22. rouwe. - 29. rasten. - 36. wetenne. - 48. kinnen.
[tekstkritische noot]52. wert meest. - 60. tekene in de screfture. - 64. In zoene. - 66. onseden. - 70. de minne. - 71. onstect. - 73. varenden. - 74. maectse hogen.
[tekstkritische noot]79. onstect ende blusschet. - 80. name fijn werdet. - 82. ongehoerde. - 85. vertert. - 103. Dau hare name.
[tekstkritische noot]105. die dau. - 106. ene ongehorde zuete. - 98. helsche. - 109. Die niet. - 130. De een.
[tekstkritische noot]136. de zuete cussen. - 142. nuwe leven bringet. - 143. vloyet. - 152. niemen op en coemt. - 153. dien si so beveet. - 158. ongedurne.
[tekstkritische noot]164. hillen. - 177. Bi gheenen. - 179. Menschelike. - 182. kinnessen. - 183. Waer omme de menscheit men moet. - 187. onstect. - 188. verbernt sise.
[tekstkritische noot]190. ghesalvet metter. - 191. die oerewoet. - 192. in diepe vloet. - 195. ener minnen. - 196. Dats. - 197. zevenden. - 201. mogen. - 206. hem voren. - 209. hevet binnen.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken