Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Mijn benul (1974)

Informatie terzijde

Titelpagina van Mijn benul
Afbeelding van Mijn benulToon afbeelding van titelpagina van Mijn benul

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.26 MB)

Scans (37.65 MB)

ebook (4.47 MB)

XML (0.49 MB)

tekstbestand






Editeur

K. Schippers



Genre

proza

Subgenre

verhalen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Mijn benul

(1974)–Jan Hanlo–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 312]
[p. 312]

[Nu en dan]

Nu en dan maken de dennen een krakend of kraaiend geluid. De vennen zijn in hun beweging tot groten stilstand gekomen. Misschien dat ze eerst door golfslag stukken van de oever afbrokkelden. Maar ze komen dan tot stilstand doordat het juk hun daartoe dwingt.

De leeuwen zijn gedwee geworden en ook de monsters gedragen zich niet meer gevaarlijk. Zij bewegen zich met snelheid (schietend) maar zijn ondergeschikt aan dezelfde dwang als bovengenoemde dingen. Deze dwang wordt uitgeoefend door de poolster. Maar toch is deze rust niet definitief en zeker; ze berust eerder op een gedachtenconstructie, een theorie of veronderstelling. De zekerheid komt pas op 't eind. En dat is dan wanneer het verborgene openbaar wordt. Dit verborgene blijken... vogels te zijn! Weliswaar zeèr: véél. Ze vliegen over in ontzaglijke massas, als omgekeerde deinende moerassen in de lucht. En ook zij zijn gebonden aan de wetten van de poolster. Of die poolster een naam is voor iets anders, een symbool, of de poolster zelf, blijkt nergens.

Dan wordt een teken overal kenbaar gemaakt. Wat het betekent is niet duidelijk. Zelfs de naam van het teken duidt op niets bekends.

Maar het teken ís er, en daardoor verdwijnt alle onduidelijkheid; zoals het ís, zo is het te accepteren. Het blijkt doodgewoon een teken, of begin, van verzanding te zijn, een weinig positief iets: een zich terugtrekken. De branding trekt zich - nu niet alleen theoretisch, maar daadwerkelijk - naar achteren terug.

[pagina 313]
[p. 313]

Misschien had men iets anders verwacht: een klap op de vuurpijl, maar blijkbaar was de werkelijkheid anders.

 

Is het nu duidelijk? Men kan er verder zoveel associaties aan verbinden als men wil. Ik bedoel: men kan het als beeldspraak opvatten of niet. Maar dat blijft voor rekening van de lezer: het vers zegt daar niets over, en de dichter bedoelt altijd maar alleen wat het vers zegt, nooit méér.

Niet erg bevredigend, deze uitleg? Misschien is dat dan wel de wraak van de dichter op het leven, dat hém zoveel onbevredigends en onduidelijks biedt. Hij zegt als het ware tot het hem omringende: wees jullie óók eens wat duidelijker, dan zal ik 't misschien ook zijn.

Het is verder in ieder geval een gedicht dat meer in de smaak zal vallen bij mensen die zich enigszins verzand voelen dan bij mensen die meer voelen voor de schetterende strijdtrompet en in 't geheel niet bezorgd zijn voor de finale: het eindtafereel van loskomende vogels is voor de eerstgenoemde tamelijk onschuldig: het valt hun mee, de dingen blijken dus achteraf niet allemaal zo ‘erg’ te zijn en meer door de lucht te vliegen dan in eigen lichaam en ziel te zetelen. Deze opluchting is misschien een rustige verzanding waard.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken