Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Novellen en schetsen (1891)

Informatie terzijde

Titelpagina van Novellen en schetsen
Afbeelding van Novellen en schetsenToon afbeelding van titelpagina van Novellen en schetsen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.15 MB)

ebook (3.29 MB)

XML (0.32 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

novelle(n)
schetsen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Novellen en schetsen

(1891)–Gustaaf D' Hondt–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 159]
[p. 159]


illustratie

De laatste tocht.

Herfstgezicht.

Hinkend en hijgend slepen zij, - een troep oude paarden - pijnlijk hunne stramme leden en hun afgesloofd lijf langs de groote baan, in den aardeweg, naar de stad, waar zij ter markt moeten verkocht worden, ‘verkocht voor het mes’, zooals het volk, in zijn vaak ruw realisme, de paarden daar te koop gesteld, bestempelt...

Lang nog vóór de schemering door het sombere oosten brak, werden zij, met stok- en zweepslagen, den weg opgejaagd. En gansch den dag door gingen zij voort, zuchtend en stenend, zonder één sprietje hooi, zonder één greintje haver, zonder ééne bete broods, zonder één teugje water, - altijd verder

[pagina 160]
[p. 160]

langs de eenzaam lange baan, met pooten zwaar als lood...

Enkel de herfstzon wou hun eens een brekenden, nauw voelbaren straal schenken, toen zij een oogenblik mochten stilhouden, terwijl de geleiders, hier of daar in eene herberg, een slok jenever namen...

Eenzamer, moeilijker wordt de weg.

De avond valt, droevig en bijna zonder schemering, en de aschgrauwe mist, die de velden omhult, zijgt, loom en kil, door de naakte kruinen, op hun ruig vel waar hij zijne koude, glanslooze parelen laat aankleven...

En trager en hinkender strompelen zij voort, de kop ten gronde gericht, de ooren plat in den nek gestreken, terwijl uit een naburigen dorpstoren de tonen van den Angelus, mat en dof, door den vuilen mist vallen.

Eene stilte, diep als de nacht en als de mist zoo zwaar, hangt in het ruim, over de velden, over alles...

Zij naderen de stad, - afgemat, uitgeput, bijna stervend...

Plotseling staat de lange stoet stil.

Midden in den hoop is een paard gevallen, gevallen als een steen, het hoofd nog aan den staart van den vóór hem gaanden reismakker vastgesnoerd, zoodat de nekspieren kraken. Een oogenblik rusten zijne bevende ledematen, één enkel.

O, hoe hemelsch smaakt die rust, daar langs de

[pagina 161]
[p. 161]

eentonige baan, in den herfstmist, op den ijzigen grond!...

Een oogenblik, - en daar is reeds de geleider.

Hij neemt de pijp uit den mond, spuwt een naar jenever en tabak riekend spog op een der paarden en schopt, ruw vloekend, het gevallene beest onmeedoogend op de scherpuitstekende ribben der holle borstkas.

- Op! ouwe luiaard, op! - Hue!

Bovennatuurlijke krachten spant het in. Het richt zich half op, nog eens, - het wil meer...; doch de beenen rillen, kunnen niet meer plooien, en nog eens valt het terug terwijl nu ook het touwtje, aan zijnen muil, breekt, en ook de kop plomp op den bevroren grond stuit...

- Op, ouwe luiaard, op! herhaalt de man met de pijp, barsch. En het vloeken neemt toe, en de schoppen volgen elkaar op, regelmatig, met een doffen klank op de holle ribbenkas...

Eindelijk, geholpen door de geleiders, geraakt het recht, waggelt eene wijle op zijne stijve pooten en loost een diepen zucht. Weer wordt het touwtje van zijnen muil aan den staart van het voor hem staande paard vastgeknoopt en, onder herhaalde zweepslagen, stelt de lange, stille stoet zich weer in beweging...

Langs de andere zijde van den steenweg, trekt een jeugdig paard voorbij, dat van de velden terug komt en de treurende rij met een blij gehinnik begroet, als wilde het den ongelukkigen moed inblazen.

[pagina 162]
[p. 162]

Doch, onverschillig, ongevoelig, sukkelen zij voort, de oude, zonder er meer acht op te geven dan op de tonen van den Angelus die, zooeven, door den mist heenkropen: - zij hooren, zij voelen niets meer...

En pijnlijker en hijgender slepen zij elkaar verder, over den harden grond der baan.

Doch de weg wordt minder eentonig: er staan huizen, hier en daar, en door den dichten mist en de diepe duisternis heen, pinken reeds, als nachtpitjes, de eerste straatlantaarns... Het laatste gerucht der in rust gedompelde stad dringt als een verre echo, tot hun door...

Nog eenige vloeken, nog eenige zweepslagen, nog eenige ruwe schoppen, en hun droeve tocht, - hun laatste - zal ten einde zijn...

 

***

 

Een nacht, - eenige uren rust, - de laatste.

Morgen zullen zij, van de markt weggesleept, onder den beukenden hamerslag, met brekende oogen, neerploffen als eene levenlooze massa... Morgen zullen zij de amechtige, uitgedroogde borst tegen het reusachtige mes aanduwen, onweerstaanbaar, meer en meer, met een laatsten gloed in de donkere oogen, - tot zij het staal dieper en dieper hunne ingewanden voelen binnendringen, met eene zalige gewaarwording, en zij dan, met eene laatste rilling van genot

[pagina 163]
[p. 163]

over de uitgemergelde leden en een laatste zucht van wellust, in hun warm, rookend bloed neerzijgen...

Dat eischt de natuur, als een laatste tol aan hen verschuldigd, voor hun leven van onwaardeerbaar nut, van onophoudend zwoegen...



illustratie


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken