De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 1

Eerste deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 183]

49 Aen Johannes ten Grotenhuis.

1 Eerntfeste Hooghgeleerde Voorsienighe zeer Beschejdene Heere,¹

2 Onderrecht zijnde vande goede geneghenheit Uwer E om de² 3 verflaeuwende oeffening der Poesie te helpen verquicken ende haer³ 4 in Amsterdam eenen steun te strecken: daerbenevens versocht⁴ 5 werdende om oock t mijne daer toe te doen soo koom ick Uwer E 6 bedancken vande ijver tot noch bewesen, en bidden om deselve⁶ 7 mitsgaeders aen te houden dat de herschicking bij d'eerlijckste van⁷ 8 dat geselschap aengeheven ter eeren ende wenschelijcken einde 9 gedijen moghe. Waer aen ick luttel twijfels slae, indien 't UE⁹ 10 gelieft daer naer te belejden dat den onnutten ende ongebondenen, 11 die alleene tegens de geregeltheit schoorvoeten, wt naeme der¹¹ 12 HH Magistraeten belast werde op boete van geweldt haer der¹² 13 Caemere t'onthouden ter tijdt toe desselfs overheden hen ander¹³ 14 wete doen. Sonder dit kan ick der stede en den armen niet beters¹⁴ 15 als 't verlies van dit cieraedt en genot toeleggen. Maer soo den¹⁵ 16 broederschap de Jonste gewerden magh, zij sal met alle¹⁶ 17 behoorlijckheit t'allen stonden werden erkent ende UE naem 18 den Hollandtschen Musen 19 si qua est ea gloria¹⁹ 20 eeuwelijck in 't harte leggen. met welcken toeverlaet²⁰ 21 Eerentfeste etc ick nevens eer ende dienstbiedenis UE den almo- 22 ghenden in schut en scherm bevelen zal.

Hooft verzoekt Dr. Jan ten Grotenhuys, 1573-1646, schepen, naderhand hoofdschout van Amsterdam, een in kunst en wetenschap belang stellend koopman, de invloed van de overheid te gebruiken om verkeerde elementen tot nader order uit de kamer d'Eglantier te weren, zodat de reorganisatie van de kamer, waar hij mede de hand in heeft, kan slagen. Zie de bijlage.

1 Hoochgeleerde: de adressaat is gepromoveerd.

2 Onderrecht zijnde van: Daar ik ken; goede geneghenheit: goedgunstige gezindheid.

3 verquicken: opwekken.

4 eenen ... strecken: tot steun te dienen.

6 om ... te houden: (zeugma) om deze (ijver) te behouden en zorg te dragen.

7 dat de herschicking ... moghe: dat de reorganisatie, door de fatsoenlijksten van de vereniging op touw gezet, tot een eervol en gewenst resultaat moge leiden.

9 Waer ... slae: Waaraan ik geringe twijfel koester.
indien 't (Subj.) UE (dat.) ... belejden: indien u zo goed wilt zijn, het daarheen te leiden.

11 schoorvoeten: zich schrap zetten (WNT schoorvoeten 682 1).

12 belast: gelast; op boete van geweldt: mogelijke verklaringen: aan de hand van WNT boete 198, dat vertaalt ‘op straffe van’: op straffe van uitzetting door de sterke arm, of: op straffe van (gevonnist te worden wegens) huisvredebreuk; aan de hand van WNT geweld 2035 met verwaarlozing van de beperking ‘alleen in de spreektaal’ en de verwijzing naar de betekenis C: op een geweldige boete.

13 ter ... doen: totdat de bestuurders van de Kamer hun anders doen aanzeggen.

14 Sonder dit: Als dit niet gebeurt; armen: nl. de stadsarmen, ten bate van wie de Kamer speelde.

15 toeleggen: in uitzicht stellen; cieraadt: nl. voor de stad; genot, nl. voor de armen.

16 broederschap: de Kamer; zij: nl. de jonste.

19 si etc.: is dat even glorierijk! Vergilius, Aeneis VII, 4.

20 leggen: liggen; met welcken toeverlaet: in vertrouwen waarop.

Minuut. UBA II C II. 687. Afschr. KA CLXXIa^b 3.
Dat. 9 maart 1613. Het met deze brief (r. 5, r. 7) in nauw verband staande ontwerp van een reglement voor de kamer, Schick vande Dichtschool in Liefd Bloeijende (Bijlage 49) is door Hooft gedateerd 9 maart 1613. De plaats van de ongedateerde minuut 49 in het achtste katern van het recueil II C II tussen vellen uit 1612 is geen dwingende reden om het stuk anders te dateren (bij Brandt tussen brieven van 19 april 1610 en 9 mei 1612, bij Hu en vVl tussen brieven van 19 april 1610 en 6 augustus 1611).