Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3 (1979)

Informatie terzijde

Titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3
Afbeelding van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3Toon afbeelding van titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8.21 MB)

XML (2.14 MB)

tekstbestand






Editeur

H.W. van Tricht



Genre

proza

Subgenre

non-fictie/brieven


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

(1979)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Derde deel


Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen
[pagina 292]
[p. 292]

1040 Aen mijnen Heere, Mijnen Heere Joachim van Wikkevoort, Ridder, Raedsheere van haere Hooghejt van Hessen, op de singel, bij Jan Roon tooren, in de ploegh, tot Amsterdam.

Loont.

 

1Mijn' Heere ende Neeve,

 

2Zoodaenigh een slagh van gelde, als, naer U.E. zeggen, in den 3 Haeghe heeft omgegaen ende in korte daeghen voor smout ver-Ga naar eind34klaert werd, is 't geene, dat ik U. Ed. Gestr. weekelijx over zejnde, 5 in wisseling van de deughdelijke penningen die 't U. Ed. Gestr. 6 gelieft mij toe te zejnden. Aen de rekening van Turin zie ik geenGa naar eind6 7 ejndt, voor dat de noodt, jae d'uiterste, van d'eene oft d'andre zij, 8 haer koome vereffenen, en 't slot maeken. Dat die van binnen totGa naar eind8 9 daedingen gedaelt zijn, geeft mij bedenken, dat hunne armoedeGa naar eind9 10 grooter zijn moet, dan om geleden te worden tot midherfstmaent 11 toe, ende dat die trotse ejschen, wel haest op laegher toon moghtenGa naar eind11 12 gestelt worden. Ik beken, dat Turin, Trino, en Nizza, kosteleGa naar eind12 13 panden zijn, en geen brokken om vermujlt te worden: dat zij ook,Ga naar eind13 14 vallende in de handen der Hartoghinne, eeven Fransch zouden zijn,Ga naar eind14 15 als oft zij dien koning gelevert waeren. Maer te handelen met denGa naar eind15 16 Koning van Spanje, waere der kroone van Vrankrijk te nae: endeGa naar eind16 17 eene plaets, ter keure des Cardinaels van Savoye, hum en zijnen 18 broeder te laeten volghen, ujtgezejdt Turin en Pignerol, tot ver-19zekering voor 't genot hunnes erfdeels, zoude veel toegegeeven zijn 20 aen lujden die 't zoo luttel verdient hebben, en zoo kleen een' kans 21 om het daertoe te brengen met de waepenen. Maer 't is quaedt te 22 gissen hoe 't staet met de ziekte in 't legher, ende oft die de 23 Franchojzen zoo week in den boezem als in den bujk moghteGa naar eind23 24 maeken. Want U. Ed. Gestr. heeft voor dezen vermaent, dat 'erGa naar eind24 25 bloedloop in swang ging, die met de vochtighe daeghen niet ge-Ga naar eind2526schaepen is te minderen. Konde de Koning zich wat benauwen, omGa naar eind26 27 eenighe frisse troepen derwaerts aen te vejrdighen; die toemaet vanGa naar eind27 28 schrik zoude misschien den vijandt een kort beraedt doen neemen.Ga naar eind28 29 Maer, om de waerhejt te zeggen, zoo men ujt Vrankrijk eenighe

[pagina 293]
[p. 293]

30 krachten missen moghte, 't waere wel rede en oorbaer, dat men zeGa naar eind30 31 tot verlichting van Hessen besteedde. Mij verwondert, dat Banjer 32 noch meer in 't veldt verricht, dan Piccolhuomini; jae dat hij humGa naar eind32 33 tegen trekt. D'ander weet wel Esse illi vires modicas, si deliberent:Ga naar eind33 34 acres si desperaverint; ende zal, mijns achtens, niet lichtlijk slaghGa naar eind34 35 waeghen, denkende dat zij zich zullen ten ejnde van adem loopen 36 met windtbreeken. Zoo dit gebeurt, oft zoo zij (God verhoed het)Ga naar eind36 37 onder vallen; 't is vreez ik omgekoomen, zonder eenighe hoope vanGa naar eind37 38 weder op te staen. Ik weet niet oft zijn' Hooghejt ijet nutters, bij 39 deze geleghenhejt, zoude kunnen bij de handt neemen, dan den 40 bijstandt der Dujtsche bondtgenooten. Mijn gevoelen, op 't schriftGa naar eind40 41 des Heeren van Zujlichems, is dat zijn' Ed. Gestr. haer verstandt inGa naar eind41 42 dit stuk beweert met oordeelrijke ende onwederleggelijke bewijs-Ga naar eind4243redenen; ende 't verstandt der wederspreekeren aenvecht en over-Ga naar eind4344wint met wonderlijke en wel zorghvuldighe beschejdenhejt. Ik hebGa naar eind44 45 meermaels voor mij genoomen gehadt, eenigh vejrs daerop teGa naar eind45 46 ontwerpen: maer mijne ziekte, ende terstondt daer aen de koomstGa naar eind46 47 van den H. Adt Cloeps, sedert een' nieuwe quaele van bujkloop, 48 die mij zoo gemaeghert heeft, dat ik 10 jaere gëouwelijkt schijn, 49 ende quaelijk tot verhael kan koomen, hebben mij den geest zooGa naar eind49 50 verduft, dat hij niet rijzen wil. Aen den Heere Barlaeus schreef ikGa naar eind50 51 eergister, ende ben verwondert dat zijn' E. mijne dienstighste 52 gebiedenis vergeeten heeft te doen aen U. Ed. Gestr. samt Mê Vrouw 53 onze welwaerde Nichte. Ik dubbel ze dan bij dezen, met bede datGa naar eind53 54 U. Ed. Gestr. altijds gelieve in haere beste gunst te bewaeren,

55Mijn' Heere ende Neeve,

56U. Ed. Gestr.

57Onderdaensten, ootmoedighsten

58dienaer,

59P.C. Hóóft.

58Van den Hujze te Mujde,

593 Sep. 1640.

 

Over Turijn. - Over Hessen. - Over Huygens' vertoog Gebruyck en Ongebruyck van 't Orgel in de Kercken der Vereenighde Nederlanden. - Hooft is ziek geweest, vermagerd en verouderd.

[tekstkritische noot]Origineel. UBA II C 13.216.
eind3
smout: slechte munt (WNT smout 2214 8). Hiermee vergelijkt Hooft het nieuws dat hij v. Wickevoort kan sturen in ruil voor het deugdelijke dat deze hem zendt.
eind6
de rekening van Turin: het uitrekenen, het schatten van de duur en afloop van het beleg.
eind8
tot daedingen gedaelt zijn: zich vernederd hebben tot onderhandelingen.
eind9
dat...toe: dat zij groter gebrek hebben dan men tot half september toe kan uithouden.
eind11
wel haest: weldra.
eind12
Ik beken: Ik geef toe.
Trino, prov. Novara; Nizza della Paglia, vgl. 51; kostele: kostelijke, kostbare.
eind13
vermujlt: versmaad (Mnl. Wdb. vermulen 2172).
eind14
de Hartoghinne: de hertogin-weduwe van Savoye, Christine van Frankrijk, zuster van Lodewijk XIII, regentes voor de minderjarige Karel Emanuel.
eind15
dien koning: de koning van Frankrijk.
Maer te handelen enz.: Maar met de koning van Spanje te onderhandelen zou de eer van de Franse kroon te na gaan.
eind16
ende eene plaets...volghen: en een stad aan de kardinaal van Savoye en zijn broer af te staan, te zijner keus, behalve Turijn en Pinerola (dit waren blijkbaar eisen die aan de orde gesteld waren).
eind23
zoo week...maeken: even week van geest als van buik zou kunnen maken.
eind24
vermaent: bericht.
eind25
bloedloop: bloedige stoelgang (WNT bloed (I) 2873); in swang ging: als epidemie heerste; geschaepen: bestemd, niet...minderen: waarschijnlijk niet zal verminderen.
eind26
zich benauwen: zich beperken, zuinig zijn.
eind27
toemaet: toeneming, h. plotselinge vermeerdering (WNT toemaat (I) 558 1).
eind28
schrik: (algemene) vrees; een kort beraedt: een snel besluit, h. om te capituleren.
eind30
rede en oorbaer: redelijk en nuttig (wschl. allebei substantief).
eind32
noch: nog steeds.
eind33
Esse illi etc.: dat de tegenstander strijdkrachten bezit, bescheiden slechts, zo zij met hun verstand te rade gaan, fel echter, wanneer zij aan de wanhoop ten prooi gaan vallen (bron niet gevonden).
eind34
mijns achtens: naar mijn mening.
eind36
windtbreeken: opsnijden.
zij (de Zweden).
eind37
onder vallen: de nederlaag lijden; 't is (overg. op hoofdz. constr.) omgekoomen: dan is het afgelopen, verloren (WNT omkomen 342 b).
eind40
op 't schrift: over het geschrift (nl. het betoog ten gunste van het behoud van het orgel in de protestantse eredienst).
eind41
haer...beweert: zijn standpunt in dit opzicht handhaaft (WNT beweren 2405 5).
eind42
oordeelrijk: rijk aan oordeelkundigheid.
eind43
verstandt: inzicht.
eind44
met...beschejdenhejt: met verbazend goed en heel nauwgezet oordeel.
eind45
voor mij genoomen gehadt: het voornemen gehad.
eind46
mijne ziekte, vgl. 979 het graveel, en passim de koorts; daer aen: daarop.
eind49
tot verhaal: op mijn verhaal.
eind50
rijzen: zich verheffen (WNT rijzen (II) 449 b β).
eind53
dubbelen: verdubbelen, eig. in duplo vervaardigen.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

auteurs

  • H.W. van Tricht

  • F.L. Zwaan

  • D. Kuijper Fzn.

  • Franco Musarra

  • R.E.O. Ekkart