Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3 (1979)

Informatie terzijde

Titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3
Afbeelding van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3Toon afbeelding van titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8.21 MB)

XML (2.14 MB)

tekstbestand






Editeur

H.W. van Tricht



Genre

proza

Subgenre

non-fictie/brieven


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

(1979)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Derde deel


Vorige Volgende
[pagina 804]
[p. 804]

Bijlage naar aanleiding van 902 (Dl. II) [Gedicht van Tesselschade.]

Chi per haver Salut hebbi Tormento,
Et breve guerra per Eterna Pace.
 
Die Rejsen wil op aerdt, hoe sterker hoe bequamer
 
Maer dese rejs te doen hoe sieker aengenaemer,
 
Nae 't hogh' Ytalia, daer nimmer meer verminckt,
 
Iet wat te voorschijn komt dat in Zijn aerde sinckt,
5[regelnummer]
Maer met sijn volle lee'n herbooren om te hooren,Ga naar eind5
 
Ghij hebt mijn Rijck bemint, Ick heb u ujtverkooren;
 
Daer 't pat soo engh af is en 't buyten spoor soo breet,Ga naar eind7
 
Nu komt het welcom swack, en maeck my best gereetGa naar eind8
 
Om deese wech te doen, met leenen hellen rusten
10[regelnummer]
En kan ick niet te voet, 't sal mij te kruypen lusten,
 
Soo lief is my dees last die 'k nauw volvoeren kan
 
Doch Ruylden daer geen Rust van Sadtheyts weelden an,
 
Hoe luckbaer datse Schijnt, ock sal mij min verdriettenGa naar eind13
 
't Willich onbeeren, als t onwilligh[-]genietten,
15[regelnummer]
Van Segelijcker wegh, daer 't nimmer kon geschiênGa naar eind15
 
Dat ic het Eeuwich Honck van deese reys souw sien.
 
Tesselschade Roemers.
 
Die reysen wil verEijst gesontheyt, dats niet wonder,
 
[-] onse Reys te doen hoe siecker hoe gesonder

Vrije vertaling

 
Wie op aarde reizen wil, hoe sterker die is, hoe beter
 
Maar om deze reis naar 't verheven Italië te doen, hoe zieker hoe gewenster,
 
Omdat wie in de gewijde grond begraven wordt, nooit verminkt,
 
Maar gaaf wederopstaat, opdat hij hore:
 
Gij hebt uw liefde aan mij gegeven en ik heb u uitverkoren,
 
Mijn rijk waarheen zo'n smal pad voert terwijl de doolweg zo breed is,
 
Kom nu, welkome doodsnik, en bereid mij zo goed mogelijk voor
 
Om die weg te gaan, met steunzoeken, wankelen, stilstaan.
 
Als ik niet lopen kan wil ik graag kruipen,
 
Zo dierbaar is deze last mij, die 'k nauwelijk dragen kan
 
Maar die ik niet voor de rust van de weelde der verzadiging zou willen ruilen,
 
Al schijnt die geluk te brengen. Ook zal ik minder verdriet hebben
 
Over 't vrijwillig ontberen dan over 't genieten, tegen mijn zin,
 
Van een regelrechter schijnende weg, waar 't nooit kon gebeuren
 
Dat ik het eeuwig thuis aan 't eind van deze reis zou zien.
[pagina 805]
[p. 805]

Motto

Die pijn lijdt om de zaligheid
Voert korten krijgh om eeuwgen vrede

Petrarca ed. Neri, Son. CCXC r. 3-4.
(vert. J.A. Alberdingk Thijm, D. War. N.R.I. 596)

N.B. Van Vloten (Br. IV, 241), Worp (Onw. Vr. 238 v.) en Sterck (Oorkonden over Vondel en zijn kring, Bussum 1918) koppelen vragenderwijs brief 902 aan dit gedicht van Tesselschade. Sterck (Vondel-Brieven Amsterdam-Sloterdijk 1935 blz. 102 v.) hoort erin een weerklank van de Opdraght aen Eusebia (d.i. Tesselschade) van Vondel's treurspel Peter en Pauwels (1641). De overeenkomsten zijn r. 16 van Tesselschade ‘Dat ick het Eeuwich Honck van deese reys souw sien’ en Vondel's ‘treck met mij’ (vs. 1 en 2) ‘naar 't zaligh honck’ (vs. 43). Met dit laatste bedoelt hij Rome en de katholieke kerk, die bij Tesselschade in r. 3 stellig bedoeld wordt met ‘'T hogh' Ytalia’. Bezwaren tegen de koppeling aan 902 zijn, dat ‘dees ingeleijde’ brief (r. 2) slechts zijdelings voor Vondel bestemd was. Hij wordt pas genoemd in het postscriptum, in één adem met redevoeringen van Barlaeus waaruit een God-erkennend stoïcisme spreekt maar geen katholiciteit, en die al 5 en 6 jaar oud waren in 1641 (Peter en Pauwels). Het gedicht past volkomen in de geest van Tesselschade's overgang omstreeks dat jaar, maar de brief doet dat in geen enkel opzicht. Rest nog te vermelden, dat brief en gedicht tot verschillende bestanddelen van Hooft's nalatenschap behoren, terwijl Van Vloten ze afdrukt alsof ze op hetzelfde papier stonden.

[tekstkritische noot]Eigenhandig gekalligrafeerd afschrift. UBA II C 9 428v = versopag. 34.
Hs. het eerste woord van de laatste regel is afgescheurd. Emend. Om. Op de laatste letter van onwilligh ligt een inktvlek. Emend. -e
T. De twee laatste regels staan, los van de overige tekst, onderaan het vel. De regeleinden zijn stijf in de rug gebonden, zodat er leestekens onzichtbaar kunnen zijn.
eind5
sluit aan bij r. 3.
eind7
attr. bep. bij rijck; af: van (het pad van de kerk betekent hier het pad naar de kerk).
eind8
komt, vgl. maeck, als imperatief te lezen.
eind13
sluit aan bij 12
eind15
segelijc (Mnl. Wdb 897 (zeldzaam, =) Kil. triumphalis, victoriosus), hier bedoeld als ‘meer regelrecht’.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

auteurs

  • H.W. van Tricht

  • F.L. Zwaan

  • D. Kuijper Fzn.

  • Franco Musarra

  • R.E.O. Ekkart


Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

  • Maria Tesselschade Roemer Visschersdr