Logo DBNL
Gedichten. Deel 1 (1899)

Gedichten. Deel 1

(1899)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Op het bestandt.+

 
Wat komt' er ongewoons van verre sich vertoogen?
 
Wat uytheemsche gedaent verrijster voor mijn oogen?
 
Luyster, ick hoor; ick hoor het dreunende gekras
 
Van spiessen en van roers, van schild' en harrenas.
5
Een voeder wapens is 't. Het aerdrijck overladen5)
 
Van 't rollen tziddert, en beswijckt onder de raden
 
Van 't sackende geschut. 't Gaet langsaem voort. Maer wie
 
Magh 't wesen, die ick daer in 't alder-opperst sie?8)
 
Komt hier oock onvermoedt de langhverwachte Vreede?
10
Neen: s' heeft een swaert: maer 't is gezegelt in de scheede.
 
Te slaen en dreyghtse niet; doch houdt het in der handt:
 
't En is geen Vrede, maer 't veeljarige Bestandt.
 
Weêrloos en afgewendt houdt sy 't geweer beseten,13)
 
En sleept het Oorlogh nae, gevleugelt aen een keten;14)
15
Die schoorvoet wederstreeft met lichaem en met ziel:15)
 
Soo garen hy te rugh den tragen wagen hiel.16)
 
d'Aerts-Hertogen gevoert soo 't schijnt van eedle sinnen,17)
 
's Lants Liefd' en Zedigheyt met trecken voorwaerts winnen:
 
Maer Voerman Vader Naey bestiert den disselboom,19)
20
En graeuwt, en smeeckt, en viert de paerden haren toom.
 
Wilde Ontucht en Ellendt zijn t' onder heel verstooten:
 
Maer op den wagen zijn 't Bestandt haer speelgenooten,
 
De ruyme Voorspoedt met haer horen rijck bevrucht,
 
En met haer breydel nut, de welgeschickte Tucht;24)
25
Die duurende den tijdt van 't al te bloedigh stryden,25)
 
Onveyligh en beschreumt verr' moesten staen ter zyden,
 
En wierden van trompet en trommelslaen verdooft:
 
Nu komen sy ten toon, en steecken op haer hooft.
 
Twee Princen haren gangh omtrent den wagen maken,
30
Die neemt vry beter schoot, waer sy de wielen raken30)
 
Slechts effen met den tip van hare vingers aen:
 
Soo luystert naer haer kracht den wagen swaer gelaên.
 
Is 't wonder? d' een die is den Koningh groot van moede,33)
 
Die 't Rijck hem eygen van bloedts wegen, met den bloede
35
Daer toe gewonnen heeft, en (danck sijn rechter handt,
 
Niet min als sijn geslacht) de Fransche Kroone spandt;
 
Minervaes vriendt, besint in haer Ulysses stede,37)
 
De Soon des Krijghsgods, en de Vader van de Vrede.
 
Den and'ren voert den staf verheven en ontsien,39)
40
Van Groot Brittanjen, dat sijn naem al verr' deed vliên
 
Van outs; (hoe wel 't de vloên van 't vaste lant afpaelden)
 
Sijn naem, waer meê so breet de Roomsche Keysers praelden.42)
 
Hem hebben opgevoedt de dochters van Jupijn,43)
 
Die op den dubbeltop Parnas geseten zijn;44)
45
Dees deeden hem altijdt oock luystren na haer wincken,
 
En gaven hem van joncks uyt d' Hoefslaghbron te drincken;46)
 
Waer voor hy t' sijner beurt, volwossen danckbaerlijck
 
Haer burgerinnen maeckt, en voedet in sijn Rijck:
 
't Welck sy weêr onder haer niet sullen laten blijven;
50
Maer, voor altijdt, sijn naem den dagh in 't voorhooft schrijven.
 
Dus raeckt den Wagen voort met dommeligh geluyt,51)
 
Den Nederlanden wordt sy welkoom toegekruyt,
 
En heeft tot eenen sleep de treurende Soldaten.
 
En of' er veel al schoon mistroostigh haer verlaten,54)
55
Welcke elders haer geluck te soecken dwinght de noodt,
 
Soo blijft doch even wel den hoop geweldigh groot.
 
Benedens handts haer roers; haer spiessen treurigh slepen
 
Met omgekeerde punt, en schrijven 't stof vol strepen.
 
O Nederlanders die soo langh om ruste riept,
60
En nooyt gerusten slaep in veertigh jaren sliept,
 
Rust nu een goede poos met matelijck verblyden,
 
Doch op u hoede blijft wel van der Staten zyden;
 
Laet u 't Bestandt de schrick en angst ten deel ontslaen,
 
Maer vrylijck hanght Vermoen en Sorgh den Wagen aen.
65
Den Wapenheere Mars, die lust heeft overmoedigh
 
In 's Zeemaets grimmigh oogh, op sijnen vyandt bloedigh,
 
En groeyt in 't veldtgeschrey, in 't dondrigh schuts getier,
 
En 't blickren van 't geweer, en 't blaeckren van het vier,
 
Is 't al te lange spel begonnen te vervelen:
70
En 't lust hem langer bet' met Venus wat te spelen;70)
 
Dies hy sich voegen, voor een nachje, gaet by haer.
 
O Krijghsliê dat 's voor u een nacht van twalef jaer.
 
Doen 's Hemels Koningh groot sijn minlust heeft genoten73)
 
Van schoone' Alcmene', en lagh in haren schoot gegoten,
75
Beswaddert om end' om van armen wit en sacht,75)
 
't Half etmael docht hem niet dan een kort halve nacht,
 
Den dagh vernesteld' hem te vroegh; dat aen 't verloopen77)
 
Nachjen, hy noch een nacht gedrongen was te knoopen,
 
Soud' hy sijn lust versaên, in steê van haren man:
80
En d' onverwonnen held Alceides quam' er van,
 
Die Goddelijck van aert sijn boose lusten snoerde,
 
En levende gedaent des deughds in 't harte voerde,
 
Die voor d' onnoosle streedt, d' onbillijcke besprongh,83)
 
De dwingelanden wreedt, en woede dieren dwongh.
85
Och of met haer gelaet, en minnelijcke treecken85)
 
d' Alscheppende Godin soo streelen en besmeecken
 
Den forssen Krijghs-Godt kon, en lieflijck ondergingh,87)
 
Dat hy sijn hevigh hart soo vast aen 't minnen hingh,
 
Dat sy beswangert in den nacht van twalef jaren,
90
Hem moght de Vrede tot een soete dochter baren!
 
Of ghy haer, ô Vulcaen, doch nu betyen liet!91)
 
Ghy saeght wel eer soo naeuw tegen Anchises niet.92)
 
Of lust het u in 't net haer weder te bekeyen,93)
 
Soo sluyt haer dan soo vast dat sy niet konnen scheyen
95
Op haer bestemde tijdt, die snellijck om sal spoên:
 
Het een Bestandt moght staegh dan uyt het ander broên.
 
Maer hebdy sorge dat terwijl sy vreught bedrijven,
 
U ambacht wonderlijck sal ongeoeffent blijven,
 
U Aenbeeldt ledigh en u konste stil sal staen;
100
Door 't stilstaen van den krijgh, en keert u daer niet aen;
 
Ick weet u tijdtverdrijf. In plaets van roers en speeren,101)
 
En helmen gladt, gewoon uw winckel te stoffeeren,
 
Smeedt een Colos van goudt, soo grof en hoogh, dat hy103)
 
Halfwossen, van het Hof de Vyver overschry,104)
105
Dan volle rustingh deck d' aensienelijcke leden,105)
 
Vermaelt met Slotenval en met verwonnen Steden,106)
 
Daer mateloose moeyt en tijdt in zy gespilt,107)
 
En drijft de groote Slagh van Vlaendren in den schildt,108)
 
Daer ghy dit opschrift om sult stellen met uw handen:
110
Beschermer van de Vrij-vereende Nederlanden.
 
En als het sware werck voltoyt is tot den top,
 
Soo setter 't hooft van 't Hooft des Huys van Nassau op.
 
Beeldt op den hellem uyt Volstandigheydt geduldigh,
 
Naerstigen Arrebeydt en Wackerheydt sorghvuldigh,114)
115
Tijdtgrypingh, Gauwberaedt, en Vorstelijcke kunst,115)
 
Die, sonder haet oft smaedt, verwerft ontsich en gunst;
 
Voortvarentheydt en List; oock wild' ick dat ghy veughden117)
 
Schickwetenschap daer by, met vier voornemen Deughden,
 
En dat het Goedt geluck uyt haerliê herssen wos,119)
120
En hield, voor 't zeyl, gevat den woesten vederbos.
 
De wijse Vaders door lange' oeffeningh ervaren,
 
Die geenen kommer, moeyt, noch sware kosten sparen,
 
Maer waken, dagh en nacht, met hart, sin en verstandt,
 
Sorghvuldelijck beducht voor 't liefste Vaderlandt,124)
125
Waer van sy het bestier met rijpe reden mennen;
 
Die grootelijcks van hem haer vryheydt waerd erkennen,
 
In haer gemoeden vol van heete danckbaerheydt,
 
Hem hebben dus een Beeldt te rechten toegeleydt.128)
 
Maer, overmits het van geen menschen waer te smeden,
130
Zy u, ô Godt des vyers, dit werreck aenbesteden,
 
Soo 't te vergelden is met offer en met eer;
 
En wenschen dat u tongh 't volmaeckte soo besweer;132)
 
Dat, of de wereldt smolt door 's Opper-Godts vergrammen,133)
 
Het selve niet en werdt verovert van de vlammen.
135
Dan soo de noodt, die 't al verheert, u dit verbiedt,
 
Het sal daer even wel om achterblijven niet:
 
Maer wy en ons geslacht die sullen t' allen dagen
 
Soodanigh heerlijck beeldt in ons' gedachten dragen,
 
En vieren in ons' hart met danck en lof, alsins,139)
140
De weldaedt en de deught van den Nassauschen Prins.
 
1609.

Vorige Volgende