Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gedichten. Deel 1 (1899)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gedichten. Deel 1
Afbeelding van Gedichten. Deel 1Toon afbeelding van titelpagina van Gedichten. Deel 1

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.93 MB)

Scans (5.96 MB)

XML (1.52 MB)

tekstbestand






Editeurs

Pieter Leendertz Wz.

F.A. Stoett



Genre

poëzie

Subgenre

verzameld werk
gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gedichten. Deel 1

(1899)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Rymelooze veirzen uyt den latijne van heer C. Huigens huwelyxhaeter.

 
Rampsaelge bruylofsdagh, quaê nachtfeest voor de mannen,Ga naar voetnoot+
 
Mijn kennis zijt ghy niet: 'k wil ook gheen kennis maeken.
 
Dat lekker huwlijks goedt, die kostelijke dingen
 
Ten huysraet, huys en hoff, en groote staet van booden
5[regelnummer]
O slechthoofdt, dunkt u dat een brok om te vermuylen?Ga naar voetnoot5)
 
En was 'er niet aen vast het wijven harssebekken,Ga naar voetnoot6)
 
En 't deeghelijk berouw van 't slaeven in het bedde.Ga naar voetnoot7)
 
Ik ben een God. Ghy moght de moordt. De beste rijkdoomGa naar voetnoot8)
 
Te wenschen voor een man, ach; dat 's de diere vryheidt
10[regelnummer]
Gesprooten uyt de goôn, geen goudt kan haer betaelen,
 
Zy maekt ons Hollanders, door haer is 't dat wy stoffen
 
Met deezen trotsen naem. Hoe kan 't in yemandt koomen
 
Dat hy u geeft om geldt? wie zoud u willen geven
 
De schop, en willighlijk, ten vaderland' uytbannen?
15[regelnummer]
Wy hebben dan een wijff. De Droes, men magh dat vreughjeGa naar voetnoot15)
 
Verby den schout zyn deur wel draghen: wat betaelt men
 
Het boven zyn waerdy! ik zeg dat zy ons hebben.
 
De tweede bruylofsdagh en koome maer te voorschijn,Ga naar voetnoot18)
 
Tot tuyghen neem ik u ghy meisjens, die ghevloghen,
20[regelnummer]
Met vlugge voeten, komt nae deeze fraeye staetsy.Ga naar voetnoot20)
 
Hoe doovekooligh dan den man 'er 't aenzicht uytziet,
 
't Welk gisteren van vreughd ontsteken scheen te gloeyen:
 
Doen hy zich voor liet staen, dat zich de zon versuymdeGa naar voetnoot23)
 
Te lange boven d' aerde, en 't licht der avondtstarre
[pagina 294]
[p. 294]
25[regelnummer]
Te traeghlijk voerde voort de uuren van zijn wenschen.
 
Hy magh wel lachen, en recht op als vrolijk springen,
 
En kussen zich aen 't endt, met zulkke lekkre soentjesGa naar voetnoot27)
 
Als oyt Neëra proefd', oft' Lesbj' in haer toghjesGa naar voetnoot28)
 
Nae waetertanden moght, dat Rossa moest bekennenGa naar voetnoot29)
30[regelnummer]
z' En had' 'er noyt van haer Poeët die beter smaekten.
 
Ik heb wel eer gezien van Valerans gezellenGa naar voetnoot31)
 
Den lachert speelen, als 't de sotte kluyt vereischte,Ga naar voetnoot32)
 
En quakken tot een krop vol grooter droefheidt uytslaen,Ga naar voetnoot33)
 
En deunen op 't toonneel, die t'huys had stof tot schreyenGa naar voetnoot34)
35[regelnummer]
Door dringen van natuur, om 't sterven van zijn' Vader.
 
O bloedt! 't was gistren feest, nu is het een toonneelspel.
 
Men is te gast genoot, men komt 'er om een kijkje.
 
De Bruygoom dien in 't eerst de blyschap ging ter harte,
 
Nu bootstze nae, en voor een' grijns gebruykt zyn' troony.
40[regelnummer]
Hy zucht van d' eene zijd' in 't hart, van d' ander zijde
 
In 't drillend ooghjen een gemaekte lach laet schittren:
 
En pooght de gasten, jae zich zelven ook, is 't mog'lijk,
 
Te mompen met den wijn. Hy leert zyn' lippen schaetrenGa naar voetnoot43)
 
En, tegens heugh en meugh, gedwonge boerteryen.
45[regelnummer]
Terwijlen eet zyn hart en houdt hy Bely binnen,Ga naar voetnoot45)
 
Wegh Hymen! 't is genoegh van uwe toortsen. Jongen
 
Van Venus met uw boogh en pijlen, fluks ten huys uyt.
 
Ghy hebt getrionfeert, houdt u daer meê te vreede,
 
't Is lang genoegh gedruilt met mal niet zonder zeer doen.Ga naar voetnoot49)
50[regelnummer]
Al evenwel men vraeght, hoe 't bykomt dat zijn verweGa naar voetnoot50)
 
Verandert is op 't vel, en hoe hy zoo drulloort zit,Ga naar voetnoot51)
 
En haeld hem gaeren uyt. Wil ick u dat eens zeggen?Ga naar voetnoot52)
 
Een eenigh nachjen hem zijn ooghen heeft geopent.
 
De zoete tovery der losse Minnedroomen
55[regelnummer]
Vervloogh met eenen, doen de nacht haer hielen lichte.
 
Wat ding ook dat het zy als 't is ten top gestegen
 
En hooger niet en kan, zoo raekt het aen het wagglen
 
Voorbarigh tot den val; al wat natujr te leevenGa naar voetnoot58)
 
Gebooden heeft, dat heeft zy ook verboôn te dujren.
60[regelnummer]
Wat hope dat het zy, helpt ghy haer aen haer wenschen,
 
Ghy helpt haer aen haer' doodt. Wat hitte, vreeze, gramschap,
 
Oft wellust datter zy, zy komen daer zy stuyten.
 
Zoo komt dat zich 't gemoedt zet in verscheide standen,
 
En verf om verwe rujlt; zoo komt het te beminnen
65[regelnummer]
Het geene dat het hoopt; het geen het heeft, te haeten;
 
En had het liever niet. Benieuwt het u? dit moet gheGa naar voetnoot66)
[pagina 295]
[p. 295]
 
Bedenken, dat die toght ter hooghste trap geklommenGa naar voetnoot67)
 
Nu vorder niet en moght, het was haer tijdt van vallen,
 
De reden en de laegh der dingen dit vereischen.Ga naar voetnoot69)
70[regelnummer]
Het is gelooflijk dat Juppijn zich heet gebakert
 
Aensteld' in Junoos Min, doen hy haer nae moest loopen,
 
En, door veel smekens, eerst kon krijghen in zijn' armen.
 
Hy had ze naulijks heel, 't geluk was noyt geboden,Ga naar voetnoot73)
 
En die zijn' suster was, zijn' gemaelin geworden.
75[regelnummer]
Wat gaet hem over? ach de vaeder van de goden
 
Der menschen koning quijnt, en als een nieuw galeyboef
 
Verschrikt hy, ziende zich die boeyens aen de beenen:
 
En wenschte niet te zijn 't geen hy altijd moet blijven.
 
Bewaert is Danaë niet in den koopren tooren,
80[regelnummer]
(O dochter van Saturn zie toe) men magh wel waken.
 
De snoepert regent in, daer hy niet in kan klimmen.
 
Een stier geworden voert hy wegh de schoon' Europe,
 
En zijn verboode lust maekt een bordeel van Kreeten.
 
En Leda, onder schijn van eene swan, bedroghen,Ga naar voetnoot84)
85[regelnummer]
Doet u een' onderstek, en uytkipt de gebroeders,Ga naar voetnoot85)
 
Dien men den valschen naem van Tyndars stam doet draeghen.
 
Nu met een' krommen bek, geworden zijnd' een Arendt
 
Heeft hy Asterie beknelt, en in zijn' klujven.
 
Mnemosyne die brengt hy by, in schijn eens harders:Ga naar voetnoot89)
90[regelnummer]
En aen Nycteis raekt hy met een Satyrs aenzicht,
 
En voor Amphytruo zich uytgeeft by Alkmene.
 
Heeft Amphitrit ook niet 't omhelzen moeten missen,
 
Daer niemandt eighendoom, als zy, aen had, en aenzien,
 
Dat ghy Ennosigeer, die 't schrikkelijk ontzagh zijt,Ga naar voetnoot94)
95[regelnummer]
Der diepten zonder grondt, in een Dolphijns gedaente,
 
En als een jonge stier vermomt liept, en bevonden
 
Dat van haer bruiloftsbed u, lang al stak de walghe?Ga naar voetnoot97)
 
Ziet hoe de Goden 't geen zy hebben, niet en achten,
 
En huwlijks eerste nacht, de lest is hunner minne.
100[regelnummer]
Maer wat voor zaeligheidt aen knoop, die niet kan slippenGa naar voetnoot100)
 
Gebonden zy, laet ik de brujgooms zelve zeggen. -
 
Maer wie doch is 'er, die zijn' vingers niet zoud' lekken
 
Nae voordeels lekkerny? wie zoud daerom de boeyen
 
Niet lijden aen zijn been, en slooven dat hy kikhalz'?
105[regelnummer]
Behaeght de bruydt u niet, de vliegher doet het; geldkist,Ga naar voetnoot105)
 
En hujs en hujsraedt doen 't: dit 's loon van onz' ellende.
 
Men slaeft niet zonder nut, 't gerijf verzoet de vanknis.
 
Fy schande! quaelijk past die spraek d' Hollandsche vroomheidt.Ga naar voetnoot108)
 
Zal dan een man een slaef van 't voordeel zijn, en knielen
110[regelnummer]
Voor 't geldt, daer de natujr hem heeft gegunt te treden
[pagina 296]
[p. 296]
 
Met voeten alles wat ter wereldt wordt gevonden?
 
Wat zal hy die zoo breedt gestelt in heerschappye
 
Is over landt en zee, zich om 't gewin verhujren,
 
Om d' opgeblaezenheidt eens wijfs te voet te vallen?
115[regelnummer]
Hoor hier wat wijf, ghy dien 't gelukt is meê te deelenGa naar voetnoot115)
 
In eenen boedel, daer het boter tot den boom was,Ga naar voetnoot116)
 
En elke wrat, hoe groot zy zyn, met geldt kunt dekken.
 
Een eedler geest, en moedt van heerelijker fierheidt
 
In deeze borsten steekt. Zy staen zoo niet te koope.Ga naar voetnoot119)
120[regelnummer]
Wat heeft een dapper man op rijkdoom veel te passen,
 
Die alles ('t gaet doch vast) is over 't hoofdt gewassen?
 
Gestrenge borsten, moed; niet zal ons in den wegh zyn,Ga naar voetnoot122)
 
't En zy wy 't zelve zyn. Zoo my fortuyn wil stellen
 
In staet, dat my de noodt een ambacht dwingt te leeren,Ga naar voetnoot124)
125[regelnummer]
Mijn handen weeten raedt om rijkdoom, die genoegh is,
 
En daer en boven, zal ik noch mijn vryheidt hebben,
 
En vooght zyn van myn werk, en zoo myn eighen schuytjenGa naar voetnoot127)
 
Van alles strekken, vracht, en schipper, en getakel.Ga naar voetnoot128)
 
Wil 't gunstigher geluk my in den tabbart steeken,Ga naar voetnoot129)
130[regelnummer]
Zoo hellept my het hof aen eenen hoop kalanten,
 
En deez' aen geldt. Indien men dit een goudmijn noemde
 
't En waer niet ongerijmt misschien: wat wil ik meerders!
 
De leedigheidt die pest, die zal ik, met de penne
 
Oft met de tong, doen vliên: en zal niet heel luyleedigh
135[regelnummer]
Versuffen, nocht in zorgh verzinken tot de ooren.
 
In 't kort geseit, ik zal eens heelen vryers heer zyn.Ga naar voetnoot136)
 
Besterven zal ik niet van vreez, voor 't voorhoofdt fronsen
 
Van knorrend' overvrouw, voor schelden, nocht voor toffel.Ga naar voetnoot138)
 
En als ik wandlen wil, niet hoeven nae te sleepen
140[regelnummer]
Mijn' kindren quaedt van stal, die my de lenden kosten.Ga naar voetnoot140)
 
Ik zal niet zorghen dat de knecht de maeghd bekruipe,Ga naar voetnoot141)
 
En schud ter sluyk haer bedd', en met een klughtigh' oplegGa naar voetnoot142)
 
Het huys verrijk: en (zoo 't geoorloft is te zeggen
 
Al wat my insteekt wel de moeyelijke prikkelGa naar voetnoot144)
145[regelnummer]
Der waerheidt al te streng) ik zal my zelf niet kruyssenGa naar voetnoot145)
 
Dat yewers, in een' hoek, aen een' verborghe venster
 
Haer boel beloopen wordt, want by de schemeringeGa naar voetnoot147)
 
Bevindt de vrouw zich best, en boven 't licht der zonne,
 
De maeneschijn verheft: en als ik op een' reyze
150[regelnummer]
My uyt der Stadt begeef, zoo zullen swaere droomen
 
My rooven niet myn' rust; nocht met den geest doen vaeren
 
Daer my gegrondt vermoên betekent, dat het lichaemGa naar voetnoot152)
[pagina 297]
[p. 297]
 
Gevoirt is van den pol, die my bezaeyt mijn' akker,Ga naar voetnoot153)
 
En voor Amphitryo bereydt een grooten hooren,Ga naar voetnoot154)
155[regelnummer]
Op dat zyn werk niet stil en stae terwijl hy uyt is.
 
Maer 'k hebb de Satyrs al verzaet met Satyrdichten,
 
En zie, nae dat my dunkt, de krul in yemandts neuse.Ga naar voetnoot157)

voetnoot+
Rampzaelge bruylofsdagh. Volgens de uitgaaf der gedichten van 1636. De Misogamos van Huygens is van 1620. Zie Worp I, bl. 188.
voetnoot5)
vermuylen, versmaden.
voetnoot6)
harssebekken, hoofd.
voetnoot7)
deeghelijk berouw, pia taedia.
voetnoot8)
ghy moght de moordt, gij moogt sterven.
voetnoot15)
men magh dat vreughje, enz. Men gebruikte deze uitdr. van iets, welks waarde ruim betaald is, en geen gevaar heeft van voor gestolen goed aangezien te worden; Lat. quam cara voluptas.
voetnoot18)
tweede bruylofsdagh, de dag na de bruiloft.
voetnoot20)
nae deeze fraeye staetsy, lat. ad haec sacra.
voetnoot23)
zich versuymde, zich ophield.
voetnoot27)
kussen zich aen 't endt, lat. fundatur in oscula.
voetnoot28)
Neëra, zie de Basia van Janus Secundus; Lesbj, van Catullus.
voetnoot29)
Rossa in de Lat. en Nederduytsche Poëmata van Daniel Heinsius.
voetnoot31)
Valeran, het hoofd van een troep Fransche tooneelspelers.
voetnoot32)
sotte kluyt, klucht.
voetnoot33)
quakken, grappen.
voetnoot34)
deunen, schertsen, grappen maken.
voetnoot43)
mompen, bedriegen.
voetnoot45)
en houdt hy Bely binnen, verzwijgt hij zijn leed. Lat. dum flebele presso pectore, Poenituit, roso fovet intestino. Bely is hier dubbelzinnig gebruikt; het herinnert aan den vrouwennaam, verkort uit Mabelia, maar beteekent ook het berouw.
voetnoot49)
gedruilt, voor den gek gehouden; lat. fatuo illusisse veneno.
voetnoot50)
bykomt, komt.
voetnoot51)
drulloort, druiloorig.
voetnoot52)
haeld hem gaeren ujt, hoorde hem gaarne uit.
voetnoot58)
voorbarigh, overhellende.
voetnoot66)
benieuwt, bevreemdt.
voetnoot67)
toght, hartstocht.
voetnoot69)
laegh, gelegenheid, stand.
voetnoot73)
't geluk was noyt geboden, wat ons aangeboden wordt, is geen geluk meer.
voetnoot84)
swan, zwaan
voetnoot85)
doet u een' onderstek, ontvrijt u (Juno) uw geliefde, uw man; uytkipt, broedt uit, brengt ter wereld; de gebroeders, Castor en Pollux, die ook als de Tyndaridae, zonen van Tyndareus, bekend zijn.
voetnoot89)
brengt hy by, bedriegt hij.
voetnoot94)
Ennosigeer, Neptunus.
voetnoot97)
stak de walghe, walgde.
voetnoot100)
slippen, losglijden.
voetnoot105)
vliegher, een soort mantel, van voren open.
voetnoot108)
vroomheidt, dapperheid.
voetnoot115)
dien 't gelukt is, die het geluk gehad hebt.
voetnoot116)
boter tot den boom, overvloed.
voetnoot119)
borsten, in de borst der Hollandsche mannen.
voetnoot122)
gestrenge, kloeke.
voetnoot124)
in staet, in zulk een staat, toestand.
voetnoot127)
vooght, meester.
voetnoot128)
van alles strekken, tot alles strekken.
voetnoot129)
tabbart, van den advocaat.
voetnoot136)
ik zal eens heelen vryers heer zyn, lat. dominabor coelibe toto.
voetnoot138)
overvrouw, vrouw die den baas over mij speelt; toffel, pantoffel.
voetnoot140)
quaedt van stal, mismaakt.
voetnoot141)
zorghen, bezorgd zijn.
voetnoot142)
opleg, overwinst.
voetnoot144)
moeyelijke, lastige.
voetnoot145)
my zelf niet kruyssen, mij niet kwellen; lat. discruciabor.
voetnoot147)
beloopen, betrapt.
voetnoot152)
betekent, te kennen geeft, zegt.
voetnoot153)
gevoirt is van, geploegd is door; pol, boel.
voetnoot154)
tijdens de afwezigheid van Amphitryon verwekte Zeus bij Alcmene Hercules en maakte haren man zoo tot een horendrager.
voetnoot157)
'k zie de krul in yemandts neuse, ik zie dat iemand het zich aantrekt.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken