Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Debora in vier zangen (1769)

Informatie terzijde

Titelpagina van Debora in vier zangen
Afbeelding van Debora in vier zangenToon afbeelding van titelpagina van Debora in vier zangen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.49 MB)

ebook (2.81 MB)

XML (0.13 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

epos


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Debora in vier zangen

(1769)–Anna van der Horst–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 39]
[p. 39]

Debora.
Inhoud van den derden zang.

 
Een vreezlyk Onweer barst ten donk'ren Hemel uit.
 
Dat Jabins Heir verschrikt, en angstig om doet dwalen:
 
Maar dapp're Debora der Godheids hulp beduidt;
 
En haar verzeek'ring geevt van 't heerlyk Zegepralen.
 
Zy grypt de Wapens aan, die 't Heidens Heir versmeet,
 
En deelt ze juichend uit aan bare trouwe Helden.
 
Haar aanval wekt eensklaps een' naren jammerkreet
 
In 't Leger Siseraas, dat valt op Thabors Velden.
 
Zy spaart nog Wapenhuiz, nog Heiligdom, nog Hov:
 
Maar legt het, God ter Eer, in 's Vyands bloed en stov.
 
Dat nu een vlugge Geest, een uit de zaal'ge Reiën,
 
Die hun volmaakte stem, aan Citers en Schalmeiën
 
Verenigen ter Eer van 't onbevlekte Lam,
 
Op witte vleugelen onzigtbaar nederkwam;
 
En leerde my hoe best 't verderv van Jabins Scharen,
 
Voot hun gezigt geschied te spelen op myn Snaren.
 
O Engel des Verbonds! die uit het eeuwig ligt
 
De Wereld overziet, terwyl voor uw gezigt
 
De Seraphs zonder tal met neêrgeslagene ogen,
 
Steeds brandende in Gods min, uw heil'gen naam verhogen:
 
Leer gy my zelv de wyz waar op gy Abrams Zaad
 
Zo wonderlyk verloste uit zyn benauden staat.
 
Hoe gy het Vuur, den Wind, den Hagel uit de Wolken,
 
Den Donder nederschoot tot schrik der boze volken.
[pagina 40]
[p. 40]
 
Hoe 't Cherubynendom den wapenkreet verwekt,
 
Als gy tot Jakobs heil den heiden tegentrekt.
 
Is 't waar, voel ik myn ziel door Goddelyke glanszen
 
Gekoesterd en verlicht? of daalt van 's Hemels Transzen,
 
Een snelle troongezant op witte wieken neêr?
 
Bestierd hy door zyn kragt myne anders zwakke veêr?
 
Hoe 't nu ook wezen mag ik voel myn boezem dwingen,
 
Om tans de Zegepraal van myn Heldin te zingen.
 
Toeh Barak aan de zy van myne Godsheldin
 
Met vyvpaar duizend Man van Thabors steile tin
 
Gemoedigd nederkwam om wederstand te bieden,
 
Toen wierd op 't onverwagtst het hart dier boze lieden,
 
Wier godlooz Legerhoofd vast riep tot Debora:
 
Koom af, vermeet'le! er is nu langer geen genaê
 
Voor u, nog voor uw volk! koom af! nu zult gy boeten
 
Uw Trotzheid, waar door gy het waagde onz dus te ontmoeten:
 
Ontzaggelyk verschrikt door wond'ren van Gods hand.
 
Zyn Wyzheid, groot van Raad, en magtig van versland,
 
Maakt zig nu openbaar ten ondergang dier volken,
 
Aan Satans wil geboeid. Men ziet nu in de Wolken
 
Een wonderlyk gezigt, voor dezen nooit gezien.
 
Het wekt voort de aandagt op van alle de Oorlogsliên.
 
De gantsche lugt, nog straks verlicht door 't Zongeflonker,
 
Word hier gantsch helder rood en ginder ak'lig donker,
 
Waar uit de starren, elk in enen kring van bloed,
 
(Zo 't toeschynt aan het oog) vol flikkerenden gloed,
 
Daar elk een Zon gelykt, het aardryk overstralen.
 
De Zon, die voor dien glanz haar hoofd scheen in te halen,
[pagina 41]
[p. 41]
 
Keek weder uit zyn kreitz, maar rood als inkarnaat.
 
De Heiden, die het oog verbaasd ten Hemel slaat,
 
Verbysterd waar hy was, vraagt zyne Wichelaren,
 
Die, in 't verstand verward, de vreemde lugt bestaren:
 
Wat dit gezigt beduid? geen nood! roept dit gespuiz,
 
Geen nood! begunstigde! wy horen het gedruiz
 
Van Peörs donderen, die 't Lugtgewelv doen dreunen;
 
Hy noopt natuur om u, o Helden! te ondersteunen.
 
Er was een Eikenbosch, niet ver van deze streek,
 
Er murmelde een geruisch van Kizons zilv'ren beek,
 
Maar anders kon men hier het minst gerugt niet horen;
 
Der werelds gloeiend oog kon door zyn kruin niet boren;
 
Geen kwelend Pluimgediert, de vreugd van Veldeling,
 
Steeds voor den molyk schuw, die in. zyn toppen hing,
 
Verbleev in deze Wyk van mymrende ak'ligheden:
 
Hier wierd het beeld van Baal eerbiedig aangebeden,
 
Daar stilte en donkerheid het bygelovig volk
 
Tot Aandagt wekt. Hier stygt de bruine Wierookwolk,
 
Dien Drekgod aangezwaaid by 't wonderlyk gewemel,
 
En misselyk gebaar der Priest'ren naar den Hemel.
 
Op hoogtens, toegesteld van 't klaverryke groen,
 
Wierd heden stier by stier geofferd hem ten zoen:
 
En om zyn hoge gunst, dien hy zyn volk wil tonen,
 
Zo 't bygeloov zig paait al meerder af te tronen.
 
Maar 't Papendom, daar 't vast het lillend groom doorzoekt,
 
Terwyl het Hebers God, zyn Volk en Dienst vervloekt,
 
Word, tot een blyk dat God dien hoon niet kan verdragen,
 
Door 't snelle blikzemvuur van 't Outer afgeslagen:
[pagina 42]
[p. 42]
 
Terwyl des Hemels wraak, die zulk een Onëer ziet,
 
Uit hare Vloek-fiool den donder nederschiet.
 
Waar op de hagelsteên, van wonderlyke vormen,
 
Neêrstorten in 't geloei der yzelykste stormen.
 
Eerd roept de Heiden uit: O Baal! wat wil dit zyn!
 
O Godheid! help onz nu! maar voort noopt hem de pyn
 
In menigen kwetzuur, verwekt door vuur en stenen,
 
Naar elke wond te zien. Zy smyten 't Krygstuig henen
 
En lopen om den Artz, daar hunne pyn vast groeit.
 
Maar och! al de Artzen zyn door 't zelve vuur geschroeid,
 
En kruipen door het Heir al kermende in hun smarten.
 
De grond geevt krak op krak. Nu smelten alle harten
 
Der Enaks Kinderen, de voorste in het gelid,
 
Elk knarst, zig zelven moê op 't klappende gebit.
 
Den Kedareen, hoe stout op 't eerste zien der wond'ren,
 
Vergaat de dart'le lust om Jakob naakt te plond'ren.
 
De wrede Philistyn, de ontmenschte Zidonier,
 
Verlaat met Libans Rot de ontrolde bloedbanier,
 
En werpt vast handen bloeds verwilderd naar den Heme.
 
Dog 't Godlooz Legerhoofd sluipt onder dit gewemel
 
Met all'zyn Ridderen naar zyne Legertent;
 
Nog even trotz van hart in 't midden der ellend.
 
Ga voort, vermetele! voor God nog mensch te vrezen!
 
Dit Oordeel zal voor u ook wis rampzalig wezen!
 
Verwagt der Drekgoôn hulp, zy horen geen gebeên,
 
Straks word uw stoute kop van zynen romp gesneên,
 
Als uw weerbarstig brein zit aan de vloer genageld.
 
Dan, daar Jehovaas wraak op zyne haat'ren hageld,
[pagina 43]
[p. 43]
 
Kykt al het Eng'lendom, dat Israël omsluit,
 
Gelyk een kop'ren muur vol rein verlangen uit:
 
Hoe Isrels Oorlogsman hunn' handen zal bestieren;
 
Op dat zy vol gejuig op Jabin zegevieren.
 
Regt boven Thabors Spitz voor 't oog van Debora,
 
Vertoonde zig de Boog, een teken van genaê,
 
Zo als hy op Gods wenk na 't zinken van de volken,
 
Tot Vader Noachs troost zig voordeed in de wolken.
 
Langs deze tradt de Heer, die zyne Voetbank maakt
 
Van de onbemeetb're lugt, die met zyne ogen blaakt,
 
Als of een blikzemvuur al de aarde in brand zou zetten,
 
Om nau op Debora en haar bedryv te letten.
 
Zy, door Gods Hemelsspraak op 't gunstigste onderrigt,
 
En door zyn goeden Geest in hare ziel verligt,
 
Voert met haar Medgezel, door haar ten stryd geroepen,
 
De brave Barak 't volk te midden in de Troepen
 
Van Jabin. Ylings vat zy 't moordende geweer,
 
Dat al het Heidensrot angstvallig wierp ter neêr.
 
Myn kloeke houdt vol moeds het puik der Beukelaren,
 
Zo menigwerv beproevd in Orelogsgevaren,
 
Zo vaak met bloed bevlekt by Chams vervloekt gebroed;
 
De dapp're Barak, reeds geverwd met vyands bloed,
 
Gehard door het geschreeu der stervende Oorlogsbenden,
 
Die, door het vuur gebrand, vast sneuv'len vol ellenden,
 
Gespt zig een Pantzer aan. Zy deelt nu reeds als buit
 
De Helm, Rondas, en Speer aan zyne Mannen uit.
 
Daar 't yz'lyk onweêr vast den Donder, Hagelvlagen,
 
(Zo vreez'lyk of het waar de jongste dag der dagen.)
[pagina 44]
[p. 44]
 
En 't vuur ter nederschokt op Kanaäns geslagt.
 
Dog zo veel duizenden door 't onweer omgebragt,
 
Zyn niet te rekenen, by hen die in het sneven
 
Van hunn' spitsbroederen nog levend zyn gebleven.
 
't Is nog een vrees'lyk heir, dat zig op 't Oorlogsveld,
 
Door Spyt, en Wraak, en Smart vervoerd, te were stelt.
 
Zo zal een Leeuw, daar hy zig dood'lyk voelt getroffen,
 
Op Libans steilte niet aêmegtig nederploffen,
 
Ofschoon het gudzend bloed, dat, hoe de pyne prangt,
 
Zyn wraak door 't oog verhit, aan zyne Manen hangt,
 
Ten zy hy heeft beproevd wat 't uiterst van zyn pogen,
 
Het Brullen op het hart zyns Moorders zal vermogen.
 
Het Volk, verwoed van Ziel, nog strydbaar onder al
 
De Ellenden die het hoort en ziet in Thabors dal,
 
Grypt weer de Wapens aan, en Zweert by zyne Goden,
 
Dat het op Israël zal wreken al die noden,
 
En Aarde en Hemelgoôn verzoenen met hunn' moord.
 
Hun zeggen is hun doen. Zy rukken werklyk voort.
 
Maar 't Stryden is vergeevsch. De Hemel is hun tegen.
 
De Vloek van Kanans Zaad verkeerd in enen Zegen
 
Voor Isrel, dat zo lang met tranen heeft gezaaid,
 
Dog nu door zynen Kling een Oogst van lyken maait.
 
Zy dringen in het hart van Koning Jabins benden.
 
De bleke Schrik, het Kroost van Zonden en Ellenden,
 
In 't Paradyz gebroeid uit Zaden van de Vrugt
 
Des duurverboden Booms, gestoovd in Edens lugt:
 
Was in 't verwaten hart van Jabins Wagenaren,
 
De Aanhitz'ren tot den Kryg met tzittering gevaren.
[pagina 45]
[p. 45]
 
Er Klinkt geen Wapenkreet uit hunn' gevreezden mond,
 
Ter moediging van 't Heir en schrik van Isrel rond.
 
Zy wenden, stom van angst, de scherpe seissenassen
 
Van Jakob af, en vliên gelyk de blode dassen:
 
Maar sturen 't Wagenrad door eigen Krygers heên.
 
Elk schreeut: verraad! verraad! De Kemelen vertreên,
 
Daar hunn' beryderen zyn op den Grond geworpen,
 
En zy aêmegtig bloed in plaatz van Water slorpen,
 
't Verlegen Voetvolk, dat nu nergens weet te vliên.
 
Hier vlugt een bende weg, die naulyks op durvt zien,
 
Dan Och! in 't vluchten zien zy zig de Kizons stromen,
 
Met Kedumim vermengd al loeiend tegenkomen;
 
Zy worden door den Vloed ontzagg'lyk weggevoerd.
 
Ginds vliedt een ander Rot, op dit Gezigt beroerd,
 
Naar 't allerhoogst gebergt, daar 't in de wyde monden
 
Des aardryks, als het Zaad van Korah word verslonden.
 
En andre zetten zig, nog van 't pantzier bezwaard,
 
By zessen te gelyk op menig Oorlogspaard.
 
Dan Isrels zwaard, het zwaard des Heren kervt zyn voeten,
 
Waar door zy met dien Last ter aarde sneuv'len moeten.
 
De Trotsche Legervlag, die van het Paviljoen,
 
Waar onder Sisera, als een verdreven hoen,
 
Met al zyn grootsch gevolg verbaast was heen gevlogen,
 
Ontdekt zyn schuilplaatz tans aan myn Heldin hare ogen.
 
Zy voert een bende (daar zy Barak laat begaan
 
Met al het ov'rig Volk.) op deze Veldtent aan.
 
Zy grypt in heilgen drift een slagzwaard van de Velden,
 
En treedt vol vuur er in, en roept: waar zyn de Helden?
[pagina 46]
[p. 46]
 
De dapp're Mannen, die nog straks, zo wreed als stout
 
't Onnozel Volksken, dat op Abrams God betrouwt,
 
Bedreigden, door hun kling-tot èèn toe te verderven!
 
Tza Braven! nu is 't tyd te winnen of te sterven!
 
Stelt u te weer! Zo niet gy valt met enen hou.
 
Wat schande voor een Held te sterven door een Vrou!
 
Een Vrou, wie ge onlangs zwoer, ter eer van uwe Goden,
 
In 't aanzien van haar Volk al juichende te doden!
 
Treedt toe! wat zammelt Gy! dit zegt ze, en zwenkt het zwaard,
 
De Vorst der Enakim ploft brullend nederwaard
 
Op 't voelen van de sneê door zyne levensaêren,
 
Gelyk een stevige Eik, die, daar hy honderd Jaren
 
Zyn Kruin ten Hemel stak, en zyne wort'len schoot
 
In 's aardryks ingewand, door enen donderkloot
 
Uit 's Hemels Wapenhuiz, op 't onverwagtst getroffen,
 
Tot schrik der Vogelen ontzagg'lyk neêr moet ploffen.
 
De trotsche Zalmona, die wrede Philistyn,
 
Die van zyn daên, als hy in Voorspoed pleeg te zyn
 
Heldhaftig snorkte, voelt, naar's poggers aard, op 't blinken
 
Des zwaards van Debora, zig al den moed ontzinken.
 
Hy zit gansch werkelooz op zyne Veldmatras.
 
Zy houwt Hem in den Halz. Met blaazt hy in den plas
 
Van 't reut'lend hartenbloed van zyn getrouwe Knegten,
 
Die voor de Veiligheid van Hem nog wilden vegten,
 
En vegtend sneuvelden, zyn laatsten Adem uit.
 
Maar Zeba de Arabier, die door den groten buit,
 
In Kryg op Kryg met moord en plonderen gekregen,
 
Een koninglyke Schat bezit, biedt, gantsch verlegen,
[pagina 47]
[p. 47]
 
En zonder dat hy wikt wat hy myn Brave biedt,
 
Al zynen Schat; ten eind hy 't leven tog geniet.
 
Ja, zegt hy, dapp're Vrou! ik zweer u by de Goden,
 
Indien genaê uw hand verhindert my te doden,
 
Zo gy my 't leven schenkt, zal ik u door den Trou,
 
Ik ben nog ongehuwd, verheffen tot myn Vrou.
 
Gy zult als een Vorstin een magtig volk beheren.
 
Met een begint hy by Astarte en Baal te zweren,
 
En knarzetand en stampt verwilderd en verwoed.
 
Zy steekt hem in de borst. Hy wentelt in het bloed,
 
En 't duurt nog langen tyd, eer 't worstelende leven,
 
Hoe zeer hy het vervloekt, dien booswigt wil begeven.
 
Een woeste Zidonier, zyn trouste Lotgenoot,
 
Schreeut by het Lyk zyns Vriends: Verlaat gy in den nood
 
Uw Dienaars nu, O Baal! 'k vervloek het u meer te eren,
 
Zie 'k door geen Hemelsvuur dit boze Wyv verteren!
 
Met schiet hy toe gelyk een dolle Tigerin
 
Den Jager tegenstreevt, en dreigt myn Godsheldin,
 
En grypt haar by de keel, en ziet met blikz'mende ogen
 
Haar aan, en roept 't gaat wel! gy zyt in myn vermogen,
 
Ik heb zo menig Held den dart'len trotz verleerd,
 
'k Heb Vorsten, groot van naam, door mynen vuist verneêrd;
 
'k Zal u!... Dog daar hy poogt haar 't Ooriogsstaal te ontwringen;
 
Om dat, met hete woede in hare borst te dringen,
 
Schiet hare bende toe, en maakt dien snorker af.
 
Nu vindt een gantsche drom van ed'len hier zyn grav,
 
De prille Jeugd, de Roem van Libans Edelknapen,
 
De Blom van Zidons volk, vrywillig in de Wapen
[pagina 48]
[p. 48]
 
Gegord tot dezen kryg, de bevende Ouderdom,
 
Om de Oorlogskundigheid, en agtbaarheid alom
 
Vermaard: 't moet alles hier door 't Zwaard van Isrel vallen.
 
Maar Sisera, alleen meer waardig dan die allen,
 
Was op het naderen van Debora, bedugt
 
Dat zy hem vellen mogt, arglistig weggevlugt.
 
Hy sprong op ene Koetz, die hem in 't zegepralen,
 
Als Hazor vol gejuich zyn Veldheer in zou halen,
 
Als Meroz hem met spel en zangen had ontmoet,
 
Ter Staatzy dienen zou. Dog zyner knegten bloed
 
Vervuld den Wagenbak, des vliedt hy op zyn benen.
 
Vast wadende door bloed, onzinnig elders henen.
 
Dan, daar de magt des Heirs voor myn Heldinne zwigt,
 
En zy met 's Hemels hulp veel wonderen verrigt:
 
Ten blyke, dar de Heer, Grootmogend in zyn werken,
 
Wanneer 't zyn Almagt wil het zwakke kan versterken:
 
Daar zy vast bezig was de Tent van 't Legerhoofd
 
Te plond'ren van het goed aan Isrel eer ontroovd:
 
Rigt Barak, daar 't gerugt, luidschreeuwend van vermogen,
 
Reeds met een droeve maar hem was voor uitgevlogen,
 
In 't magtig Harozeth een yz'lyk bloedbad aan.
 
Niet een had daar het hart om hem te keer te gaan.
 
Het gruwzaam Wapenhuiz, gepropt met gladde speren,
 
Met Schilden, die verhard, vergivte Pylen weren,
 
Met Helm, en Slingertuig, met Bylen, Boog en Zwaard,
 
En menig Wapenrok, naukeurig daar bewaard
 
Voor 't staal invretend roest, stondt leeg, nu Jabins Troepen
 
Door Veldheer Sisera ten Oorlog zyn geroepen;
[pagina 49]
[p. 49]
 
Nu Sisera zyn Heir, op bloedvergieten heet,
 
Als eer de Vorst des Nyls in 't Harnas had gekleed.
 
Dog nu Held Barak, als een Bliksem opgekomen,
 
Dien niemand in zyn Vaart, zyn snellen Vaart kan tomen,
 
In Harozeth verschynt; is nergens tegenweer.
 
Men raast om Wapens, loopt om Wapens op en neêr
 
Door die gedugte Stad: dan waar men, onder 't beven
 
Van angst, naar Wapens vraagt: geen een kan wapens geven.
 
In dezen staat, waar in de Wanhoop, Vreze, en Schrik,
 
Dat ongewapend Volk vast elken ogenblik
 
Al meerder weerlooz maakt: houwt Barak met zyn benden,
 
Hen met hun eigen staal ter doding in de lenden.
 
Nu smelt een naar Gekerm, een jamm'rend Och! en Wee!
 
Een hopelooz Geschreeu in ene tranenzee
 
In 't midden van de Stad had Baal, het Hoosd der Goden,
 
Een Tempel. Derwaarts was 't ontkomen Volk gevloden;
 
Daar wriem'len ze onder een, gelyk de Mieren doen
 
In 't gaêren van den Kost voor 't schrale jaarfaizoen.
 
Daar vlugt de kranke Vrou, een Voorwerp van ontsarmen,
 
Daar vliedt de Moeder heen en houdt het Wigt in d'armen;
 
Daar bergen Kind'ren zig, om dat de Vader daar
 
Verberging zoekt; daar schuilt de gryze Wigchelaar,
 
Gevolgd door enen Drom droomspellende Profeten,
 
Die, hoe verwaand voorheen, nu nergens uitkomst weten,
 
Daar bergt de kloeke Zoon zyn' kreup'len Vader, als
 
Zyn allerdierbaarst Pand; daar hangen aan den Hals
 
Der Mannen Vrouwen, flus in 't Kraambed nog gelegen,
 
Wier teder zuigend Kroost wierd aan een Spiez geregen;
[pagina 50]
[p. 50]
 
Daar torssen Vrouwen, trou en lievderyk van Aart,
 
De Leiders harer Jeugd, gewond door Baraks zwaard;
 
Daar slepen Zy, die van hunn' Goed'ren, Have en Schatten
 
Niet scheiden konden 't geen hunn' Hand en Schoot kon vatten
 
Van hunn' Kleinodien. Een ander, meer bedagt
 
Voor 't Levensonderhoud, heeft Kemelen bevragt
 
Met zo veel nutb're Spyz als men ter vlugt kon gaêren.
 
Die ruime Tempel, tans een Kuil der Moordenaren,
 
Steeds loerende op het Bloed van Therahs edel Zaad,
 
Is voor dien woesten Hoop een t'yd'len toeverlaat.
 
Zyn hoog gewelvzel geevt vast weerklank op het huilen
 
Des bangen Vlugtelings, die daar zig wil verschuilen,
 
Daar deze zieltoogt, die verminkt is, die van Dorst
 
Met nare Stuypen stervt aan de uitgedroogde Borst.
 
Een ander zit en weent; om dat zy Vriend en Magen,
 
De Inbeelding grievt de Ziel, in 't Vlugten sneuv'len zagen;
 
En ginder valt een Deel met een demoedig Hart
 
Voor Peör dien het smeekt om ligting in de smart.
 
En dat het Hem behage om Isrel te verdelgen:
 
Men zou voor deze Gunst het eêlst der huwlyks Telgen,
 
Der Moed'ren lievste Kroost verteren in de Vlam.
 
Maar toen Jehovaas Knegt door ene Boô vernam:
 
Dat duizend duizenden zig onder Peörs daken,
 
Door Wanhoop, Bygeloov, en Vreez vervoerd, verstaken:
 
Toen, toen gav Baraks mond 't zeeghaftig Israël,
 
Dat y vert voor Gods Eer, tot 's Heidens Schrik, bevel
 
Om dit Gestigt, waar men de Godheid bleev onteren,
 
Met Al wat daar in schuilt door 't Krygsvuur te verteren.
[pagina 51]
[p. 51]
 
Het duurt maar luttel tyds, of 't staat aan allen kant,
 
Eer iemand zulks belet in ligten laien brand.
 
Wie kan Helaas! het Wee! dat Mannen, Kroost en Vrouwen,
 
Regtveerdig overkomt door tong of penne ontvouwen.
 
Des Hemel Wraakfiool ontlast zig op hun kop,
 
Als op den Sodomyt. Dan, daar de Geveltop
 
En 't marmeren Gewelv van Peörs huiz veel Zielen
 
In 't nederstorten gantsch verpletten en Vernielen;
 
Daar elk, die vlugten wil, gekwetst, geschroeid, bebloed,
 
Door slank en dikken rook den Vlam loopt in 't gemoed,
 
Trekt Barak uit de Stad, die nu aan alle hoeken
 
Een deerlyk Schouspel toont om myn Heldin te zoeken.
 
Zy komt Hem onder 't oog by 't trommelend Geluid
 
Der reiende Oorlogsliên, en zegt Hem haar besluit:
 
Om zonder dralen zig naar Hazor te begeven,
 
Waar Jabin met zyn stoet en staatzy was gebleven,
 
En vol verlangen zyn aanstaanden Zoon verwagt,
 
Na Hy Gods Eigendom gantsch te onder had gebragt.
 
Nu myne Debora, en 't Volk, dat door zyn adren
 
En wondre Vreugd gevoeld, die Stad al spelend nadren,
 
Meent Jabin: 't is het Heir, dat onder Sisera
 
Het Isrel heeft Verdelgd. De Wagt, die vroeg en spaê
 
Van zyne Torenspitz naar's Veldheers aankomst staarde,
 
Riep: 'k zie des Konings Heir met blikkerende zwaarde!
 
En eindlyk schreeut hy uit: ik hoor Triumf geschal!
 
Het dreunend Zegelied klinkt over Berg en Dal.
 
De Koning stygt te Paard. Zyn Vorsten en Vorstinnen,
 
Al de edlen zetten zig op sneeuwkte Ezellinnen,
[pagina 52]
[p. 52]
 
Door Jonkers, uitgedod vol zwier en maiesteit,
 
Door Staatjongvrouwen, schoon en weeldrig begeleid.
 
Ja al de Stad loopt leeg om op gezwinde Voeten
 
Het overwinnend Heir met Handgeklap te ontmoeten.
 
Maar welk een Ommezwaay voor Jabin, toen de Wolk
 
Van 't stuivend Zand verwekt door Wagens, Vee, en Volk,
 
Ligtveerdig henen vloog op Vleugelen der Winden.
 
Hy meent in Debora zyn Legerhoofd te vinden,
 
Zyn Dogters Bruidegom: maar vindt geen Legerhoofd,
 
Wien Hy Schenkaadjen by Schenkaadjen, eer ontroovd
 
Aan Isrels Sierady, blyhartig dagt te bieden.
 
Hy staat bedeest ... en vreezt ... en zet het op een vlieden....
 
Maar in het henenvliên word hy met al zyn stoet,
 
Door 't heilig Staal ontzield. Er vloeit een Zee van bloed
 
Langs Hazors buitenweg, als eer in Memphis streken,
 
Toen 's Heren Engel zig wilde aan d' Egipter wreken
 
Van 't kwaad, zyn Kinderen hardnekkig aangedaan:
 
Toen Hy all' d'Oudsten moest van Vee en Menschen slaan.
 
Des Konings lievde denkt nog in 't rampzalig sterven
 
Aan 't enigst Kind, het Kroost, dat Zynen Troon moeste erven,
 
Zy ligt hem aan de ziel hy giert met heesch geluid
 
Wel driewerv Dogter! Och! myn Dogter! Dogter uit.
 
Het Godsheir naakt de Stad, den Zetel van Godloozheid,
 
De School der Dertelheid, de Moeder van de Boozheid.
 
Zy trekken in de Vest. Daar drinkt het dodend Zwaard,
 
Zig zad aan Bloed. Daar word nog Mensch nog Beed gespaard.
 
Daar komt al wat er leevt in 't plegen van de Zonden
 
Ellendig om; daar ziet men 't Jufferschap als Honden
[pagina 53]
[p. 53]
 
Geworpen op het Veld ter prooi van Kraai en Raav.
 
Daar ademt d'Edelman naast zyn geringsten Slaav
 
Zyn ziel ter hartwonde uit. Hier sneuvelen Boeleerders
 
Met hun Egtschendig kroost, daar snode Molochëerders;
 
Terwyl zy met het Wigt, dat knarzetand van Pyn,
 
En gilt van Wedom, Hem op te off'ren bezig zyn.
 
En ginder word een Drom vervloekte Wichelaren,
 
Daar zy der voog'len Vlugt vol bygeloov bestaren,
 
Ten dienst van 't arme Volk, beneveld in 't Verstand,
 
Van Gods genade ontbloot gepletterd in het Zand:
 
Daar menig Drekgods beeld op deze Helprofeten,
 
En groomontlederen verwoed word neêrgesmeten.
 
En eind'lyk word de Stad met al zyn overschot,
 
Ten enemaal verbrand op Deboraas gebod.
 
Die, met haar kloeken hoop, den Roem van Isrels Stammen,
 
Handhavers van Gods Eer, die rokerige vlammen
 
Ontwykt, en in der yl, naar 't dart'le Meroz streevt,
 
Waar laffe vrolykheid 't bewind in handen heeft.
 
Daar houdt de Jufferschap door dart'le minnezangen,
 
Der Heren laffe ziel als door het oor gevangen.
 
Daar pronkt, daar lonkt, daar woelt, daar boelt men onder een.
 
Daar word Selaphia, zo grootsch als ongemeen,
 
Gevleid, gevierd, gediend. Maar onder al de spelen,
 
Die haar en haar gezin steeds de yd'le zinnen strelen,
 
Kykt Moeder Jezabel vast naar het Slagveld uit
 
Zy hoort, verbeeldt zy zig, alrede 't bly geluid
 
Der schelle Veldschalmey, der Harpen en Cymbalen.
 
Zy roept: daar komt myn Zoon, de Bruigom Zegepralen!
[pagina 54]
[p. 54]
 
De mist verhinderde onz den aanval hier te zien.
 
Dogzy bedriegt zig: 't zyn geen nad'rende Oorlogsliên,
 
Waar meê haar wrede Zoon in onderscheiden togten
 
Op der Hebreeuwen Heir Triumsen had bevogten:
 
't Is Isrels Zegelied, dat met gewyden val,
 
Tot roem van zynen God rolt over berg en dal.
 
Daar Debora, om niet te ontydig zig te ondekken
 
Langs holle wegen 't heir naar Meroz heên doet trekken.
 
Alrede spoeide zig der Werelds vlammend oog
 
Naar de Avondkim; men zag aan 's Hemels blaauwen boog
 
De vale schaduw zig in 't slaap'rig Oost verspreiden;
 
De donk're nagt zou straks de Maan ten tone leiden,
 
Nog had men Sisera, wiens Heldendeugd, wiens Lov,
 
By elken Wedergalm gehoord wierd door al 't Hov,
 
Nog had Selaphia, haar Bruigom niet vernomen.
 
Zy hoopt.... zy wenscht.... de min doet haar het ergste schromen.
 
Dog toen de Dagtoortz zig uitdoovde in den Jordaan,
 
En men de Nagtvorstin zag in de wolken staan,
 
Toen liet de Bruid niet meer in 't kwellende verlangen
 
Zig strelen door het oor met spel en dart'le Zangen.
 
'T Is Sisera alleen waar op ze angstvallig denkt,
 
Vergeevsch is 't, of men haar de fynste wynen schenkt,
 
Of men de spyz, gekneed voor Koninglyke Feesten
 
Haar lagchend biedt: zy spilt door 't oog haar fynste geesten,
 
En nut nog spyz nog drank. Nog komt haar Bruigom niet.
 
Haar minziek hart bezwykt van zulk een zielsverdriet.
 
Al 't Hovgezin met haar in zyn gemoed bewogen
 
Vertoont zyn treurigheid in roodgekreten ogen.
[pagina 55]
[p. 55]
 
Weg is al de ydelheid, wag Zang en Snarenspel,
 
En al wat vreugde wekt: nu sluipt het naar gekwel
 
In yders bange borst. Men zondt in deze noden,
 
Naar 't Heir van Sisera tot viermaal snelle boden:
 
Maar geen der boden brengt een antwoord wederom.
 
Niet een komt weer te rug. Des Veldheers Moeder klom
 
Al een en andermaal, verward in haar gedagten
 
Naar 't dak, vast vragende aan de daar gestelde wagten:
 
Ziet! hoort gy dan nog niet den gang van 't Wagenrad?
 
Daar ze om Selaphia haar vreez verborgen had,
 
En die vol veinzery staag vleide, en 't best deed hopen,
 
Ziet men haar nu, gelyk een razende ommelopen,
 
Zy schreeut, als zonder hoop, met Jabins Dogter uit:
 
Waar blyvt, waar blyvt de klank van 't bly Triumfgeluid!
 
Waar blyvt myn dapp're Zoon! hoe! blyvt zyn Praalkoetz agter!
 
Voort vliegtze met de bruid om hoog weer naar den Wagter,
 
Terwyl al 't hovgevolg gedurig zyne reên
 
Met yd'le waarheids schyn, de vreez ten spyt, bekleên.
 
Wat zegt de vleiery, wat mag Mevrou zig kwellen,
 
Wat mag de Ryksprinses zig dus vergeevsch outstellen:
 
Straks komt de Veldheer hier, die nu in 't Krygsgewoel
 
Elk een der Ruiteren beschenkt met ene boel,
 
Of twee naar elk verdient. Zou hy den buit niet vinden?
 
Hy vondtze; en deeltze tans met zyne beste vrinden.
 
Flus zien wy hem gekleed in een geslikt gewaad
 
Zo heerlyk als de glanz der schoonste dageraat.
 
Maar naulyks waren nog die honingzoete reden
 
Der vleiery door 't oor ten boezem ingegleden
[pagina 56]
[p. 56]
 
Of Isrels Heilandin houdt stand voor 't trotz gestigt,
 
Door 't kunstig vuur der Lamp en Fakkelen verlicht.
 
De Bruid Selaphia, in flaaute neêrgezegen,
 
Nog Jezabel ter dood beangstigd en verlegen,
 
Om 't Marren van den Held, de Maagdelyke Rei,
 
Aêmegtig door 't geween; de Jonkers door 't gevlei
 
Vermoeid; nog geen die zig in 't ruim gebou onthouden,
 
En 's Veldheer Jonge Bruid met zugt en klagt beschouden,
 
Word hare stille komst, zo wyz beleid, gewaar.
 
Zy dringt in 't Voorportaal. De Wagter roept: wie daar!
 
Maar eer hy tyding brengt van 't nad'ren der vyanden,
 
Word hem het moordend staal geboord in de ingewanden.
 
Hy stervt met enen gil, die al de wagt vervaard.
 
De slaauwr bruid, op wie elk een verlegen staart,
 
Zugt een en andermaal, tot ze eindelyk hare ogen
 
Van tranen druipende slaat naar de steile bogen
 
Der grootsch geboude Zaal op welker vloer zy ligt,
 
Eer zy nog spreken kan, beduidt zy door 't gezigt
 
Dat zy beweging hoort. Daar word haar mond ontsloten.
 
Help Goôn! dus barst zy uit, hier, hier word bloed vergoten.
 
Och vrienden! let er op 't verraad waan in dit Hov,
 
't Verraad, ik stel het vast, dat mynen Bruigom trov.
 
Hy sneevde. Zyne ziel aan myne ziel gebonden
 
Vloog in een zugt om my uit zyne diepe wonden,
 
Op 't ogenblik, dat ik door Lyding van de min
 
Die onz verenigde, verward in ziel en zin
 
Ter aarde nederzeeg als of ik, nu zyn leven
 
Al worst'lend' henen ging ook d' adem moeste geven.
[pagina 57]
[p. 57]
 
Elk een herstelt zig voort om haar in hare smart,
 
En hare ylhoofdigheid te spreken naar het hart.
 
Men sprengt door al de Zaal hartsterkende Oliedroppen.
 
Zy zwymt op nieu, men voelt alreê geen pols meer kloppen.
 
Het eertyds schoon Gezigt draait in de Winkels om.
 
De laatste Schrik bevangt het edel Jufferdom,
 
Daar men vast staat en toevt om naar 't Portaal te kyken.
 
In die Verwarring komt Gods Heir ter Zaal in stryken.
 
En zonder dralen houwt het dodende Geweer
 
Op last van Debora al deze Staatzy neêr.
 
Nu klinkt er enen Kreet van Heren en Mevrouwen,
 
Van Maagden uitgezogt tot speelnoods by het trouwen
 
Der bruid Selaphia, van de oude Jezabel,
 
Daar 't blikkerende Zwaard, gevat op Gods bevel,
 
Haar met de ted're Bruid en al de Speelgenoden,
 
Wis een treureindend Spel, in enen slag moet doden.
 
Het trotsche Meroz raakt door 't jamm'ren op de Been.
 
Het Isrel, dat hier woont begeevt naar 't Hof zig heên,
 
En vraagd; daar de ene gist, en de andere vol schromen
 
De Waarheid denkt: wat Schreeu zo even wierd vernomen.
 
Dog naulyks geevt de Mond van myne Godsheldin
 
(Wier tegenwoordigheid dier Mannen Ziel en Zin
 
Verbysterd; twyslende of zy tans wel Oor en Ogen
 
In 't geen men hoort en ziet, gerust vertrouwen mogen.)
 
't Opregt en breed Verhaal van 's Heren grote daên,
 
Tot Roem van zyne Trou en Almagt te verstaan:
 
Of al het Volk, dat eer misleid door Hoovsche streken
 
Van Baraks Zyde was weemoedig afgeweken,
[pagina 58]
[p. 58]
 
Dat Dat myne Debora zo onbedagt verliet,
 
Valt ned'rig in de Schuld, en voelt veel Hartsverdriet
 
Om 't vorig misbedryv, en smeekt de Roem der Vrouwen:
 
Hen tog om 's Heren wil in 't leven te behouën;
 
Dat zy door haar gebed des Hemels gunst verwerv',
 
En 't Volk, dat met berou zyn misdaad kent niet sterv!
 
Het vleidt, het smeekt, ja zweert voortaan als trouwe Knegten
 
Van hunnen Vad'ren God met haar re zullen vegten.
 
De Vrou van Lappidoth, zo êel, zo wyz van aart,
 
Daar zy de Schranderheid aan gulle goedheid paart,
 
Zegt: Israël, nu God, die magtig is van daden
 
En groot van Wyzheid onz met gunst wil overladen,
 
Nu hy, die onz verlost zig over onz verblydt;
 
Nu de onverwinb'te Held zig mengt in onzen strydt,
 
En door zyn min genoopt van 't vorig kwaad wil zwjgen;
 
Nu God zyn Ervdeel spaart wil ik u niet betygen.
 
Zyt vrolyk Israël; want God heeft onz verlost,
 
Dat Kanan baren gouds en bloedrivieren kost.
 
Blyv hier in dezen nagt, en als uit de Oosterkimmen
 
Het blyde ligt des daags den Hemel op zal klimmen,
 
Dan Jagen wy, vol moeds den Heiden Sisera,
 
Dien groten Weêrparty van Abrams kind'ren na.
 
Zo wy het Legerhoofd naar elders laten vlugten,
 
Onz stond gewis veel kwaads van zyne wraak te dugten.
 
Gelyk een boze slang, wien men den staart vertrat
 
Het dodende vergiv nog uit zyn kaken spat.
 
Op morgen zullen we onz aan hem volkomen wreken.
 
Dan zal een zwakke Vrou zyn godlooz hoofd doorsteken.
[pagina 59]
[p. 59]
 
Dus blyk het, dat de Hel vergeevsch zyn kragten spilt
 
Om Jakob te verdoen, want God is onz een Schild.


illustratie


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken