De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (3 delen)

[Abraham Janszen]

ABRAHAM JANSZEN. Deze, alzoo noch by Sandrart, noch by de Bie, eenig merk van zyn geboorte of sterftyd word gevonden, dagten wy voeglyk te wezen, dat agter Rubbens geplaatst wierde; niet alleen om dat hy een tydgenootvan heni geweest is, maar ook om dat hy een rol in zyn levensbedryf heeft. Hy is te Antwerpen geboren, en was een der voornaamile Schilders in dien tyd. Dog heeft niet veel stukken gemaakt, maar die'er van hem zyn, zyn voortreffelyk konstig geteekent, en naar 't leven uitgevoert. Zyne geneigtheid viel op 't schilderen van groote Historien, met levensgroote Beelden, waarom alle Vorsten en Potentaten begerig waren naar zyn Konst, om in Vorflelyke Galeryen, Konstzalen en Kerken op te hangen, en naar alle bedenken, (dus word 'er getuigt,) had niemant zyns gelyk geweest, indien hy met yver op dien voet was voortgegaan. De verheffing van Rubbens was naar allen schyn, de eerste oorzaak van zyn val. 't Is waar dit behoorde hem een spoor geweest te hebben, om met des te meerder yver naar de volmaaktheid der Konst te streven, en Rubbens die hem in 't bejagen van voordeelen, door dien hy zoo veele vrienden had, voor uit was, door een onvermoeiden vlyt, met het penceel te volgen, in plaats van de moet ver-

[p. 80]

loren te geven, en hulp te zoeken in zyn bederf. Maar wie, zegt de spreuk van Amphilogus, is t'aller uuren even wys? en als de kloot aan 't gaan is, zegt het spreekwoord, rolt hy voort. Dus ging het ook met onzen Abraham Janszen; hy verkoos zyn verderf, te weten de liefde, tot zyn vertroostinge, en stiet al zyn welvaren aan den steen van zyne ontydige min te mortel. Hy ging met zyn nieuwe vrouw dagelyks om een wandeling, en koesterde de ledigheid, die hem als de motte verteerde, waar door zyn huisgezin in slegten staat, eindelyk tot armoede verviel, terwyl hy met een berooit hoofd omzwervende, troost zocht in de herbergen, en de zwarigheid met den drank af spoelde.

Zulke voorbeelden konnen de schilderjeugt ten baak verstrekken, om zig voorzigtig te vermyden voor die klip. Gelyk dat van Rubbens, om gerustelyk aan te zeilen, tot de haven van 't geluk, die door onvermoeiden vlyt, in stadige oeffeningen en spaarzaamheid alleen bekomen word.