Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1) (1949)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)
Afbeelding van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)Toon afbeelding van titelpagina van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.20 MB)

Scans (131.96 MB)

XML (1.68 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

bijbel / bijbeltekst(en)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

(1949)–Ulbe van Houten–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Kibroot-ha-Tàäwa

Op in kear - hja wiene al optein by de Sinaï wei en op mars nei Kades, it noarden yn - kaem der in swier oproer yn it leger, om it manna, dat hja noch altyd ite moasten. Dizze kear bigoun it by it frjemde folk dat mei úttein wie út Egypte, mar doe't dy klagen oer it iten en rôpen om fleis, rekke ek it folk fan Israël oanstutsen. Al folle mear as in jier wiene se nou op reis en op 'e earste wiken nei, hiene se al dy tiid manna iten: manna alle dagen weroan, manna moarns en middeis en jouns en nou koene se it der hast net mear trochkrije. Hja walgen fan dat mjitske iten en alles hiene se der foar oer om nou ris ien kear fleis to iten, fleis safolle as hja woene. ‘Hwa’, rôpen se tsjin Mozes en Aäron, ‘hwa sil ús flesk to iten jaen? Wy tinke oan 'e fisk dy't wy yn Egypte krigen, oan 'e meloenen en komkommers, oan it lôk en de sipels, mar nou forkwine wy by dit mjitske manna.’

Mozes wist sa gau net hwat er der tsjin ynlizze moast. Hy koe der skoan ynkomme dat hja har nocht hiene fan altyd itselde iten en dat hja sin hiene oan hart-

[pagina 124]
[p. 124]

liker spizen, mar dêrom hoegde it sà noch net. It mocht dan alle dagen wer itselde wêze, dit manna - it wie dochs ek alle moarnen wer in wûnder fan God. En as it der nou moarn ris net lei, en oaremoarn net en noch in dei, hwer moasten se dan keare, dit ûntofreden folk? En tochten se dan, dat it him noait ris tsjin stie, dat hy net ris útseach nei hwat oars? Mar om him waerd fansels net tocht, hy wie Mozes, de Godsman, en hy moast altyd mar tofreden wêze en geduldich en it folk in goed foarbyld jaen. En hoe swier dat op it lêst foel, hoe wurch er bytiden wêze koe, dêr hiene se gjin euvelmoed yn. Né, dizze kear soe er net foar har bidde, hja hiene gjin fleis fortsjinne. Dat hy liet se mar roppe en oangean: hja moasten har bêst mar dwaen; hy triek syn hannen der ôf. En miskien, as er har gewurde liet en der net fûl tsjin yngyng, sakke it sa wer ôf... Mar it waerd noch folle minder ynpleats. Hwat langer hwat mear folk kaem der op ta setten, hoe langer hoe lûder rôpen se. Op it lêst wie it hiele kamp hast yn ûnstjûr en bigounen se to gûlen om't hja it sa swier hiene, om't der gjin fleis wie en om't dy man Mozes ek neat foar har dwaen woe. Froulju skriemden, lûd en mei lange úthalen en fan 'e weromstuit bigounen de bern ek mei: der wiene mânlju, sterke, soune keardels, dy't de triennen yn it burd rounen, sa'n meilijen hiene se mei har sels. Doe bigriep Mozes, dat it slimmer wie as er tocht hie, mar nou wie it to let: der wie gjin ien mear dy't nei him harke. Hwat soe er bigjinne, nou't suver it hiele kamp oanstutsen wie en hast foar elke tint wol ien siet to gûlen? Hy koe oars net dwaen as wachtsje, wachtsje, krekt sa lang oan't hja wer stil waerden. As de Heare tominsten net delkaem en der in ein oan makke.

Mar doe't einlings de Heare kaem, doe briek der net in pleach út ûnder it jammerjend folk, mar doe bistrafte Er Mozes, om't er neat die en dat sûndich folk mar gewurde liet. En doe die it bliken, dat ek Mozes mar in sûndich minske wie en dat ek hy falle koe! Hy waerd lilk, doe't de Heare him sa strang oanspriek. Hie er dat nou fortsjinne, nou't er sa lang al mei dat folk ompakt hie? Hie er der dan noch net genôch lêst fan hawn? Hie er noch net genôch syn bêst dien, dat God sels him forwiten die? En alles dat er salang al opkroppe hie, alle soargen, alle fortriet om dit koppich folk, kaem nou wer nei boppen en hy forgeat suver, dat er it tsjin God hie en alles dat him foar de mûle kaem sei er sa mar. Hy hie oars wol geduld leard, al dizze jierren yn 'e woastine, mar dit wie noch ien kear deselde Mozes, dy't doe yn Egypte in driuwer dea-sloech, dy't ien fan syn folk to-nei kaem.

‘Hwerom’, sei er bitter, ‘dogge Jo my ûnrjocht oan, dat Jo de lêst fan dit oerhearrich folk my op 'e skouders lizze? Sels hawwe Jo dit folk makke, mar hwerom moat ik it dan drage troch dizze wyldernis, net oars as wie ik in slaef dy't it bern tôget foar syn hear? Mar it is my to swier, dit folk en dat koene Jo witte Heare, dat ik net mear kin, dat ik oan 'e ein bin fan myn krêften. Dat as it sa moat, deadzje my dan, dat ik tominsten myn eigen ûngelok net hoech to sjen.’

Hy stie dêr foar de Heare, rjocht-op en suver daegjend. Hy wist wol dat er to-folle sein hie, mar it muoide him net. Nou wie er Him yn syn eare kommen, dat nou soe God him deadzje moatte. En hy woe wol stjerre, hwant sa wie it gjin libben langer! Mar de Heare wie barmhertiger as Mozes tocht! Hy straft dy't er wol en Hy forjowt dy't er wol. En Hy wist ek, dat Mozes, by al syn dryste wurden, Him dochs leaf hie en syn trouwe tsjinner wie. Dêrom sei Er allinne mar: ‘Nou dan, omdatstû dit folk net drage kinst, alhoewol't Ik dy nei west ha en myn geast op dy lein haw, sil Ik fan 'e geast, dy't op dy is in diel ôfsûnderje en op sawntich oaren lizze en dy sille dy helpe. Sykje sels sawntich wize en fromme mannen út en bring se by My foar de Tint. En hwat dit folk oanbilanget, dat My terge hat mei har gerop om de spizen fan Egypte, hilligje har op moarn, hwant moarn-de-dei sil Ik har fleis jaen! Net foar ien dei sil Ik jaen, en net foar twa, of tsien of tweintich dagen, mar in moanne sille hja fleis ite; sa lang oan't hja der fan walgje, mear as nou fan it manna, myn wûnderbrea. Hwant net yn myn gunst sil Ik har fleis jaen, mar it sil har ta in flok wurde, om't hja My, har God, ferge hawwe.’

En sels nei dy wurden wie Mozes syn grime net bikommen en noch skamme er him net. ‘It kin dochs net. Sels hûndert tûzen mânlju binne der by dit folk, dat

[pagina 125]
[p. 125]

soene der skiep en kij slachte wurde foar sok in mannichte? Of sille alle fisken fan 'e sé der foar fongen wurde, dat it dêr tritich dagen fan ite sil?’

De Heare antwurde strang: ‘Tinkstû dat Myn hân to koart is om to dwaen hwat Ik sein haw! Gean hinne en doch, hwat Ik dy hjitten haw! En dan silstû sjen oft myn wurd útkomt of net!’

Doe doarst Mozes net langer tsjinprate en hy gyng it tintekamp yn om alles to bistellen. It wie dochs in bitter ding, dat er nou to-nei net mear allinne it folk liede soe en dat God fan syn geast by him weinimme soe en lizze op sawntich oaren. Mar hy hie it fortsjinne en nou't er der goed oer neitocht spiet it him, dat er sa tsjin God sprutsen hie. It wie genede, dat er hjir nou noch gean mocht, soun en sterk en dat God him net deade hie. En der soe sels noch fan Gods geast op him bliuwe en fêst wol genôch om fierder syn wurk to dwaen. Né, it paste him net om sa bitter to wêzen; hy moast earder tankber wêze, tankber en dimmen.

It duorre lang ear't er sawntich mannen hie dy't er weardich achte om Gods geast to ûntfangen. Hy skreau de nammen op en bistelde har om by de tinte to kommen. Doe't er se om 'e tinte hinne sette, die it bliken dat der twa net kommen wiene: Eldad en Medad. Der wie gjin tiid mear om har op to heljen, hwant de Heare kaem del yn 'e wolk en sa mar ynienen bigounen de acht en sechstich to profetearjen. Allegearre, dy't der om hinne stiene hearden frjemd op, doe't al dy mannen sa mar bigounen to roppen en to loovjen. Nou koe elk dan mar sjen, dat de geast ek op har kommen wie en to-nei woe elk wol nei har harkje en dwaen hwat hja seine. Spitich, tochten se, dat Eldad en Medad der nou net by wiene; nou rekken dy by de geast troch en nou soene se letter har amt net waernimme kinne.

Mar krekt doe't hja it der oer hiene, dêr kaem in jongfeint oan draven. Hymjend bleau er by Mozes stean en sei er syn boadskip: ‘Hear Mozes, Eldad en Medad, dy beide mannen dy't net by de tint wiene op jins bifel, dy profetearje yn it tintekamp! En in hiele keppel folk stiet der om hinne en harket der nei!’

Jozua, Mozes' tsjinner, stie der ek by. Hy waerd suver kjel fan dy tiding en hy tocht: dat kin sa net. Hjir by de tint dielde God syn geast om oan de mannen dy't opskreaun wiene en dy't der by wie, dy hie nearne gjin rjocht op. Mozes moast har it swijen mar oplizze en har straffe, dat hja hjir net op 'e tiid wiene. Nou moast Mozes al in diel fan syn geast misse en as elk nou mar bigoun to profetearjen, sels bûten de Tint en de wolk en bûten Mozes om, hoe kaem it dan mei syn gesach? ‘Myn hear Mozes’, sei er, ‘forbied it har!’

Mar Mozes tocht der net oer om har to forbieden. It soe nammers ek net kinne, hwant as de geast fan God har sprekke liet, hwat soe it dan helpe as in minske it forbea? Mar hy woe it ek net iens. It gyng net om him en net om syn eare, it gyng om God, dy't syn geast jowt oan hwa't Er wol en op it plak dat Him goedtinkt. En hy sei tsjin Jozua: ‘Dû mienst it goed mei my, mar lit dy beide mannen mar loovje en sprekke, hwant dat is ta Gods eare. Ik woe wol, dat hiel it folk profeet wie, dat Gods geast oer alle Israeliten kaem.’ Sa spriek Mozes! Nou wie er wer op syn plak: de lieder fan it folk, de profeet, mar hy socht syn eigen eare net en yn hiel dat wide legerkamp wie gjin man sa needrich as hy.

 

Nei de plechtichheit by de Tint trieken se allegearre, Mozes en de acht en sechstich mannen, wer nei it kamp en dêr waerden ek Eldad en Medad opnommen yn 'e rige. En de oare deis joech God it fleis dat Er syn folk biloofd hie! In fûle wyn jage kwartels op by de sé en om it tintekamp fladderen se del en fongen de bern fan Israël se. Hja hiene safolle dat hja se net út it swiet koene en se droegje moasten yn 'e sinne. Mar dat oare wurd, dat it fleis har net ta in seine wêze soe, mar ta in flok, dat kaem ek nei. In swiere pleach briek út en forskate minsken stoaren, guon noch mei it fleis yn 'e mûle. Sa wie der rou en fortriet yn it kamp op dizze dei dy't sa bliid bigoun wie. Letter, doe't hja wer fierder teagen neamden se dit plak: Kibroot-ha-tàäwa, dat bitsjut: ‘Grêven fan 'e fûle honger’, omdat de honger nei fleis safolle yn it grêf brocht hie.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken