Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1) (1949)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)
Afbeelding van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)Toon afbeelding van titelpagina van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.20 MB)

Scans (131.96 MB)

XML (1.68 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

bijbel / bijbeltekst(en)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

(1949)–Ulbe van Houten–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Preestermoart

It wie rjochtdei to gibeä, YN 'E keningsstêd. Op in heuvel, yn it skaed fan in tamarisk, siet Saul op syn hege stoel en om him hinne stiene syn soldaten en syn riedslju. De iene nei de oare kaem en gyng en doe't der gjin-ien mear wie, dy't in klacht hie tsjin syn neiste, siet de kening somber foar him út to sjen. Hwat joech it dat er trou syn keningswurk die, dat er it rjocht bistelde yn Israël, as de iene of oare dei dy soan fan Isaï kaem en him fan 'e troan staette? Hwat holp it, dat in rounte fan moedige mannen om him hinne stie, as hja it yn har hert mei David hâldden? Mar wie it wûnder dat syn tsjinners ûntrou waerden, as sels syn bloedeigen soan dy David foarspriek en in forboun mei him makke?

[pagina 255]
[p. 255]

En bitter sei er: ‘Harkje nei my, jimme mannen fan Benjamin. Hwerom hâlde jim it dochs mei David, dy man fan Juda? As hy kening waerd, soe er jim dan ek wynbergen jaen en fé en ekers, lyk as ik dien haw, nei't ik de Gibeoniten sloech? Soe er net folle mear om syn Judeërs tinke en soe er jimme net foarbyparte? Mar hwerom helpe jim my dan net om him to fangen en werom hat gjin ien my forteld dat myn soan Jonathan in forboun mei him hat en stokelet tsjin my?

Net ien fan 'e feinten die in mûle iepen; net ien fan 'e soldaten die in stap nei foaren. Hja hiene altyd trouwe tsjinners west fan kening Saul en mannich kear wiene se mei him optein tsjin de fijân, mar syn bline haet tsjin David, dat koene se dochs net goedkrije. It wie net wier dat David tsjin de kening opstie, noait hie er Saul in wurd missein en dat er freon wie mei Jonathan, dat wie dochs fêst gjin kwea? Hoe faek hie er net de Filistinen forslein en dat er doe dy deis to Socho dy kampfjochter deade hie, wie dat net in great ding? Né, hja woene alles foar Saul dwaen, mar dit iene net! En stil en swijend stiene se om har sombere kening.

En doe ynienen roun der dochs ien út 'e rige en bûgde foar Saul: Doëch, de Edomyt, dy't yn it leger tsjinne. ‘Myn hear’, sei er fluensk, ‘ik kin Jo net sizze hwêr't David is, mar ik haw him sjoen, de deis dat er flechte foar jins antlit. Ik wie doe krekt to Nob, yn 'e preesterstêd, dêr't de tabernakel stiet en ik seach dat er by Achimélech, de hegepreester kaem. It tocht net oars, as dy soe him fuortstjûre, hwant it foeget in preester net, om him ôf to jaen mei in man, dy't tsjin syn kening opstiet. Mar ynpleats kaem Achimélech him bûgjend yn 'e mjitte en spriek mei him: myn eigen eagen hawwe it sjoen, dat er him brea joech en it swurd fan Goliath en dat er foar him de Heare bifrege’.

Saul siet dea-stil, salang't de falske Doëch spriek; mar syn gesicht waerd wyt fan lilkens en de spear, dy't er yn 'e fûst hie, trille. Hy hie it wol tocht: it wie net allinne syn soan, dy't mei de Judeër gearspande, mar ek dat preester-folk dêr to Nob wie mei yn it klomplotl En dat hja dy rebel mei brea en wapens holpen, dat wie it slimste noch net iens, mar dat hja de Heare foar him fregen... Allinne de kening hie it rjocht om in Godsspraek to easkjen mei Urim en Thummim; dat Achimélech dat foar David dien hie, wie in klear biwiis, dat er him nou al as kening huldige. Alles wie ommers tsjin him: syn eigen soan, syn feinten en nou ek noch dy preesters to Nob. Hwa soe it oait tocht ha: it forrie ûnder de wite preesterrôk. Mar hy, kening Saul, hy soe rjochtdei hâlde! ‘Rop Achimélech’, sei er strang, ‘him en alle preesters dy't ûnder him stean’.

 

It wie in lange reis, fan Gibeä nei de preesterstêd mar noch dyselde oerdeis stiene se foar him, fiif en tachtich man dy't yn it preester-amt stiene. Strang en somber siet de kening dêr; yn syn donkere eagen gloeide de hate. En foar him, earnstich en swijend, stiene de preesters en seagen nei him op. Hja wisten dat it hjoed om har libben gyng.

‘Harkje dochs, Achimélech, dû soan fan Ahitub’.

De hegepreester bûgde nei de groun; doe riisde er oerein en seach de kening oan. ‘Sjoch, hjir bin ik, myn hear’.

Saul syn lûd wie heas fan fûle haet, doe't er sei: ‘Hwerom hawwe jimme dêr to Nob tsjin my gearspand, dû en de soan fan Isaï, mei him brea en in swurd to jaen en God foar him to bifreegjen, dat er my leagen lizze en tsjin my opstean soe, lyk as it hjoed-de-dei giet?’

Achimélech seach oan alles wol, dat de kening dochs gjin reden forstean woe. Dit wie syn lêste ûre, mar hy soe net smeekje om syn libben en noait, noait soe er skuld bikenne foar in ding dat er net dien hie. Saul koe him deazje, hy hie de macht, mar syn feinten soene witte, dat er ûnskuldich stoar.

Hy antwurde: ‘Lit de kening ús dochs gjin ding bylizze, dêr't wy gjin skuld oan hawwe. Hwant it is wier dat ik David holpen haw mei brea en in swurd, mar ik miende dat er noch yn jins tsjinst wie en dat er foar Jo op reis wie! Ik koe net witte dat er flechte foar jins antlit; as ik dat witten hie, soe ik it net dien hawwe. Mar ik tocht dat David de trouste fan al jins feinten wie, jins skoansoan, de oerste fan 'e liifwacht en de eare fan jins hûs. Omdat ik tocht dat it foar de kening gyng, dêrom haw ik him geriifd mei spize en wapens en dêrom haw ik foar him de Heare frege. En

[pagina 256]
[p. 256]

it is net de earste kear dat ik dat die, lyk as jo sels witte’.

De feinten seagen nei de forgrime kening. Hwat soe er nou sizze? Elk koe sjen dat Achimélech de wierheit spriek en dat er ûnskuldich wie. En kening Saul fielde wol dat er neat tsjin de wurden fan 'e preester ynlizze koe; hy bisocht it ek net iens. Mar dochs woe er net wêze, dat er mis west hie. Achimélech moast stjerre en alle preesters mei him. David koe er net krije, nou soe er syn gleone grime kuolje op dizze mannen. Hwat kaem it der op oan dat hja ûnskuldich wiene, dat hja fan neat wisten, de deis dat David kaem? Noait soe in preester fan Nob wer de efod omslaen en de Heare bifreegje foar dy soan fan Isaï; noait soe dy David wer in godswurd krije mei de wûnderstiennen. Al soe der gjin preester mear oerbliuwe, al soe de tabernakel ticht, al soe it offer ophâlde - hja moasten stjerre. En lûd en driigjend sei er: Achimélech, dû silst de dea stjerre, dû en dyn heite hiele hûs.’

Hy wonk syn soldaten. ‘Fal op har oan en deadzje se, hwant hoewol't hja wisten dat David op 'e flecht wie, hawwe se my net sein hwer't er wie’. Der foel in swiere stilte. De wyn rissele yn it blêd fan 'e tamarisk. Fan al dy soldaten wie der net ien dy't in foet forsette. Noch noait hiene se in gebot fan 'e kening oertrêdde, noait hiene se wifke as Saul har oanfierde tsjin 'e fijân, mar dit diene se net. Dit koene se net dwaen: dy't de hân oan Gods preesters slacht, dy hellet in flok oer him.

En noch liet Saul it der net by sitte. It wie oft nou de duvel him alhiel yn 'e macht hie. Syn eigen soldaten woene net, dan soe Doëch, de Edomyt, it dwaen. ‘Kom dû en fal de preesters oan’. Doëch sprong nei foaren. Hy lake wreed; yn syn brune kop blonken de wite tosken. Hy hate dy fromme preesters en it wie him in geniet, har to deadzjen. Mei eigen hân stiek er se dea, alle fiif en tachtich. En wilens siet Saul op syn stoel en seach it oan, hoe't dy wylde heiden to kear gyng tsjin Gods fromme feinten. It spiet him net! God hie him forwurpen, en noait soe Achimélech wer in Godswurd krije foar dy Judeër! Noait wer. Doe't de fiif-en-tachtich preesters dea oer de groun leine, wie Saul syn grime noch net bidarre. Hy stjûrde Doëch en syn mannen nei Nob en yn it lytse stedtsje op 'e heuvel banden se alles dat libbe: man en frou, jonges en famkes, oksen en ezels, alle skiep en geiten. Doe't hja dy jouns nei hûs ta teagen wie Nob in deade stêd en stie it hûs fan God forlitten. Gjin preester heve mear de hannen nei God omheech, gjin alter rikke mear, yn it hillige baernde net langer de lamp fan God.

Mar de Heare yn 'e himel hie alles sjoen en, lûder noch as ienris it bloed fan Abel, rôp it bloed fan syn wijde preesters om wraek. Ien kear soe God it kwea fan dizze dei bisykje oan Saul en syn hûs. En noait koe Israëls kening dizze moart wer forjitte noait spriek de Heare mear ta him, noait hie in profeet mear in Godswurd foar him. Der hie in tiid west, yn it earst fan syn keniijgskip, dat de geast des Heare oer him kaem, nou wie it oft alle kweageasten him rieden en him nei de ûndergong fierden.

 

Letter hearde er dat al dat ûnskuldich bloed om 'e nocht forgetten wie. Hy hie de preesters deadzje litten om't er net woe dat David de Heare bifrege mei Urim en Thummin - nou krige David de efod en de orakelstiennen dochs noch! Ien fan Achimélech, s soannen, Abjathar, wie ûntkommen en hie de skoudermantel mei de beide stiennen meinommen nei Kehila, dêr't David doe ta hâldde. En noch hie Saul gjin birou oer syn swiere sûnde; it makke syn grime allinne mar greater. Nou wist er fêst dat de Heare him forwurpen hie en dat dy soan fan Isaï op 'e troan fan Israël woe. Mar hy, Saul, wie der ek noch! En as er him ien kear yn hannen krige, dan soe er in wrede dea stjerre...


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken