Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1) (1949)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)
Afbeelding van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)Toon afbeelding van titelpagina van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.20 MB)

Scans (131.96 MB)

XML (1.68 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

bijbel / bijbeltekst(en)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

(1949)–Ulbe van Houten–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Sûnde en straf

De tiid gyng syn gong yn it ryk fan Juda en yn it tsienstamme-ryk, mar de goede dagen fan David en Salomo kamen net wer. It folk bigoun al mear de wet des Heare to forjitten en it foel werom yn 'e âlde sûnden fan 'e âffears. Fan gefolgen seinge de Heare har ek net mear en liet Er har oer oan har eigen sûndige wegen.

 

Yn it ryk Israël hie Jerobeam syn folk dy gouden keallen jown en leard om dêr foar to offerjen, mar it like wol as wie dy sûnde fan Dan en Bethel noch net slimmernôch. Nou't hja net mear nei de timpel to Jeruzalem mochten, kamen de âlde hichten wer yn eare en rikken se de Baäls ûnder de rûzjende beammen. Dy hichten hiene noait alhiel forgetten west: Samuël offere der wol, doe't de Filistinen Silo nommen hiene en sels David hie se net opromme, hoewol't er der ek net hinne gyng to offerjen. Yn it earstoan hie ek Salomo noch wol offere op 'e hichten, mar doe't de timpel ôf wie, hie er it net mear dien. Mar yn 'e tiid fan Samuël en Salomo wiene it hichten dy't allinne oan 'e Heare wijd wiene en nimmen tocht der yn dy tiid oer om de Baäls to tsjinjen. Dat kaem nou, nou't it ryk yn twaën wie en nou't it folk de hichte to Bethel wend wie.

 

Doe't it ien kear oan 'e gong wie, waerd it aloan slimmer; njonken it alter foar de Baäl kaem al gau de asjera to stean, it houten byld foar de goadin Astarte. Skriklike toanielen spilen had dêr ôf yn 'e soele simmernachten, ûnder de rûzjende beammen, dingen dy't men net sizze kin, sa goddeleas en ûnhuer. Der wiene hiel hwat minsken, dy't der net oan meidwaen woene en dy't der lêst fan hiene, mar de greate kliber woe it wol oan en foaral it jongfolk liet him maklik meilokje. En de keningen, Jerobeam en dy't nei him kamen, al diene se der sels net oan mei, seinen der neat fan en straften it net...

Mar ek yn Juda, dêr't men it oars net forwachtsje soe, gyng it de forkearde kant op. Stadich-oan bigoun it folk ek dêrre de ûngoaden to tsjinjen, like slim as yn 'e oare stammen en slimmer as it yn 'e tiid fan 'e rjochters oait west hie! In pear jier

[pagina 331]
[p. 331]

oanien hie Rehabeam, de soan fan Salomo, de wet des Heare hâlden, doe kearde er him fan 'e tsjinst fan God ôf en gyng syn eigen wegen. Net dat er sels op 'e hichten offere: hy gyng fan tiid ta tiid nei de timpel, dy't flak njonken syn paleis stie, dêr't er binnen-troch komme koe, mar hy liet it folk gewurde en kaem net foar Gods eare op.

En doe kaem de straf: in kening út Noard-Egypte, de Farao Sisak, triek tsjin Juda op en Rehabeam koe it lang net hâlde. Hy moast suver alles dat er hie oan 'e fijân útleverje; sels fan it goud en sulver fan 'e timpel moast er it measte oerjaen en de machtige gouden skylden, dy't op heechtiden de keningswacht droech, makken de reis nei it fiere Egypte. It holp net folle dat Rehabeam syn earmoed net wêze woe en to-nei de eare-wacht mei skylden fan koper útriste!

 

Ûnder it regear fan syn soan Abia waerd it net better. Hy wie de kening fan Juda dy't tsjin Jerobeam stried en him in mannich stêdden ûntnaem - Bethel sels wie der ek al by, al krige er dan it gouden keal net yn hannen - mar hy koe it allinne mar winne, trochdat er in forboun sleat mei in heidensk kening: Tabrimmon fan Damaskus.

Trije jier hie er noch mar kening west, doe stoar er al en syn soan Asa folge him op. It like wol dat der nou foar Juda in better tiidperk komme soe, hwant Asa wie in from man en bisocht yn it earstoan fan syn regear om yn alles to dwaen neffens Gods wil en wet. Út alle macht bigoun er syn lân to suverjen: de Baälshichten waerden sljochte, de alters fan 'e ûngoaden ûntwijd en de asjera's forbaernd, ja hy fornielde sels in tige ûnhillich byld dat syn beppe, Maächa, de widdou fan Rehabeam, makke hie. En doe't it âld minske noch net ophâlde woe mei har ûngoadetsjinst, sette er har ôf en dat sei hiel hwat, hwant de Mem fan in kening hie doedestiids gâns to sizzen.

It die bliken dat de Heare Asa seinge, hwant doe't in manmachtich leger Koesjiten de grinzen oer kaem, triek Asa har yn 'e mjitte en forsloech se; sa'n greate slach waerd dat, dat Seara, har kening, noait wer in oanfal weage hat.

Nei dy oerwinning kaem der in profeet ta de kening en biloofde him ek fierder des Heare seine, as Asa yn 'e wegen des Heare gyng en de Wet fan Mozes hâldde. Doe rôp de fromme foarst it folk des Heare op en meiïnoar fornijden se it forboun yn in plechtige gearkomst yn 'e timpel. Hja soene nou fuortoan noch trouwer de Heare tsjinje en elk dy't it weagje doarst, man of frou, en tsjinje de ûngoaden, dy soe deade wurde.

 

It like oft alles yn Juda to'n goeden keard wie, mar it duorre net lang, doe waerd it al wer minder. Ek Asa rekke yn 'e striid mei in kening fan Israël en ek hy sleat in forboun mei in heidensk kening. Hy woun de striid, mar krige fuort dêrnei in Godswurd, dat it net goed west hie, hwat er dien hie. Ynpleats dat er doe harke nei it wurd des Heare, mishannele er doe de profeet en sleat him op yn it tichthûs. En yn it lêst fan syn libben, doe't er it oan 'e fuotten hie, socht er gjin betterskip by de Heare lyk as syn plicht west hie, mar by allerhanne wûnderdokters en biswarders. Miskien, as er noch langer regearre hie, dat it ek mei Juda wer forkeard gien wie, mar hy stoar en syn soan Josafath, in tige from man, waerd kening yn syn plak. Hy re gearre tagelyk mei de aldergoddeleaste kening, dy't oait yn Israël it biwâld hawn hat: Achab, de soan fan Omri.

Hwant it wie al lang net mear in kening út it hûs fan Jerobeam dy't hearske oer it tsien-stammeryk. De profesije fan Ahia wie wurd foar wurd neikommen en in opstannich offisier, Baësa hie it hiele slachte fan Jerobeam fan 'e ierde fordylge: hy hie it slimmer makke as destiids Abimélech en net allinne de mânlju en de jonges, mar ek de fammensbern en de froulju deade. Net iens sa lange jierren letter foel ek it hûs fan Baësa troch it wreekjende swurd. De moardner, Zimri, hâldde it sawn dagen út op 'e keningstroan, doe bilegere syn oanfierder, Omri, him yn it paleis. Doe't Zimri seach, dat er it net hâlde koe, stiek er it hûs boppe him yn 'e brân en kaem mei alles dat er hie yn 'e flammen om...

 

Nei al dy wylde toanielen fan bloed en moart, krige Israël foar it uterlike wer in tiid fan rêst en bloei, hwant Omri wie in machtich kening en regearre mei de strange hân. Op in berch yn Efraïm boude er in

[pagina 332]
[p. 332]

sterke stêd, dy't er Samaria neamde en dat waerd nou fuortoan syn haedstêd. Mar yn it geastlike gyng it ryk hurd efterût: wylst er stêdden boude om syn ryk sterk to meitsjen nei bûten út, bifoardere er yn syn lân de Baälstsjinst en liet er Israël sûndigje, noch heite slimmer as Jerobeam dien hie. Hy joech om God noch syn gebot en doe't er de holle dellei en stoar, kaem syn soan Achab en makke it noch wer minder.

Alderearst al liet er de timpel to Dan en Bethel stean en lokke er dêr it folk hinne, mar, lyk as wie dat noch net moaijernôch, hy naem ek noch in heidenske frou, Izébel, de dochter fan Eth-Baäl, de kening fan 'e Sidoniërs. Ear't er mei har troude gyng er hinne en brocht in offer yn 'e greate Baälstimpel to Tyrus; letter, doe't de jonge prinses syn frou wie en by him yn it paleis wenne, rjochte er sels in timpel foar Baäl op yn syn haedstêd Samaria. By it alter hearde in masséba, in wijstien foar de Baäl, mar it koe ek net sûnder in asjera, in byld foar Astarte; en ek dat rjochte Achab op. En ek fierder steurde er him yn it minst net oan God en terge er de Heare mear as oait in kening fan Israël dien hie. It wie foaral syn frou Izébel dy't him oansette ta it kwea en dy't der al har sinnen op sette om fan Israël in Baäls-lân to meitsjen. Hja liet in hiele rige Baäls-preesters komme en dy forpesten it lân mei har ûnhurichheden. It koe net oars, as de grime des Heare moast lôgje tsjin sa'n folk en tsjin sok in kening en Hy moast Achab en Israël fan 'e ierde fordylgje.

It hie ek oangien, as net yn dyselde tiid in great profeet opstien wie, in man dy't út alle macht de striid tsjin 'e Baäls en foar de Heare fierde. Miskien wie it allinne om syn wurk en om syn gebet dat God syn oerhearrich folk noch in tiid lang sparre en har noch net oerjoech yn 'e hân fan har fijannen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken