Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den handel der amoureusheyt (20ste eeuw)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den handel der amoureusheyt
Afbeelding van Den handel der amoureusheytToon afbeelding van titelpagina van Den handel der amoureusheyt

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.13 MB)

Scans (15.76 MB)

ebook (4.09 MB)

XML (0.71 MB)

tekstbestand






Genre

drama

Subgenre

poëtica


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den handel der amoureusheyt

(20ste eeuw)–Johan Baptista Houwaert–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[Folio Y6r]
[fol. Y6r]

Een arguatie wiltse wel onthouwen,
Hoe oude Mans varen die jonghe Wijfs trouwen.

 
Den ouden Man.
 
Hoe mach hem te moede zijn die qualijck ghehout,, is?
 
Ick weet bykans wel, want ick hebt bezeven,
 
My dunckt dat myn vreucht nu zeer verflout,, is:
 
Och Godt! hoe bedroefdelijck moet ick nu leven,
 
Myn Wijf wilt meer hebben dan ick haer kan gheven,
 
En wil icx niet doen, zoo worde ick ghesmeten:
 
Och! wat heb ick nu in myn oude daghen bedreven,
 
Ick moet my troosten, 'ten baet niet ghekreten,
 
Ick ben metten eenen voet in't vyer ghezeten,
 
En dat zal dueren (eylaes) myn leven lanck,
 
Maer ick moet my lijden al ist teghen mynen danck.
 
De jonghe Vrouw.
 
Hoe staet hy dus en klaecht den ouden dasaert?
 
Klaecht hem tot eens den armen rasaert,
 
Sy zijn daer wel ane die zulcke Mans,, hebben:
 
Och! sy zijn ongheluckich die zulcken kans,, hebben,
 
Want sy en hebben nimmer veel verblijens,, an,
 
Ey out druypneuse wat doet ghy my lijens,, an,
 
Myn vreucht ontloopt my met groote hoopen.
 
Den ouden Man.
 
Och Wijf! dat moet ick wel diere bekoopen,
 
Maer ick pijn my zelven naer myn beste te vredene.
 
De jonghe Vrouw.
 
Hoe zoo lieve Ian? zeght my dan de redene,
 
De waerheyt wilt hier te zeggen bestaen.
[Folio Y6v]
[fol. Y6v]
 
Den ouden Man.
 
Dat ick het quaetste houwelijck heb ghedaen,
 
Dat sweer ick v op myn 'twittekens ziele.
 
De jonghe Vrouw.
 
En ick heb het quaetste ghedaen, die't wel onthiele,
 
En daer op wil ick eerst argueren,
 
Ghy zult my de redene relateren,
 
Oft ick zal v naer myn handeken timmen.
 
Den ouden Man.
 
Ghy wilt my dickwils myn hooft met stoelen kimmen,
 
En tot mynen inbijte stockvisch bereeden,
 
Met v naghelen krauwen, 'tmocht elcken verleeden,
 
Schelvisch met vuystloock gheeft sy my ten ontbijten,
 
Al dat ick oyt misdede zal sy my verwijten,
 
Rijckelijcke habijten, bagghen en ringhen,
 
Wilt sy van my hebben met meer ander dinghen,
 
Als borduerde paruycken en langhe kraghen,
 
Ia braseletten en ketenen wilt sy draghen,
 
Ghelijck een groote Madame, en dit's noch 'tminste:
 
Maer die syns ghelijcke heeft dat is 'tghezinste,
 
Want een out man en een jonck Wijf zijn't zelden eens,
 
Eest niet zoo Wijf?
 
De jonghe Vrouw.
 
Zeker ick meens,
 
Had ick myns ghelijcke ghenomen,
 
Zoo en waer ick aen dit verdriet niet ghekomen,
 
Out ronckaert nu moet ick met v gheplacht,, zijn:
 
Och Godt! haelt hem toch, ick bid v macht,, zijn,
 
Myn houwelijck dat rout my met allen zeere,
 
De doot die naect my dat weet de Heere,
 
Want 'tleven dat wort my met allen bittere.
 
Den ouden Man.
 
Hoe klaecht dit Wijf, ô Hemelsche bezittere,
 
Als ick woude ick zoude wel anders spreken,
 
Zietse toch staen den hals moet sy breken,
[Folio Y7r]
[fol. Y7r]
 
Ey vuyl lesse hoe ben ick met v bedroghen.
 
De jonghe Vrouw.
 
Ick ben qualijcken ghehout, 'ten baet gheen preken.
 
Den ouden Man.
 
Wijf ghy zijt my te quaet van treken,
 
Ick ben qualijcxst ghehout, ghy hebt gheloghen,
 
Nu zullen sy't hooren die't hooren moghen,
 
Naer recht zoo mach elck 'tvonnisse wijsen.
 
De jonghe Vrouw.
 
Elck hoor scherp toe naer ons advijsen,
 
Ick zegghe ick ben daer qualijcxst ane,
 
Daerom zoo stel ick my eerst inde bane:
 
Als ick onghehout was plach ick niet te wercken,
 
Ick ghinck des Sondaechs tot inder Kercken,
 
Dan liep ick met den Ghezellekens in valeyen
 
Spelen en zinghen, danssen en reyen,
 
Oft met my Ghespeelinnen en Kaerkens,
 
Met myn Ghenootkens en Ghevaerkens
 
Liep ick wandelen in prieelen en hoven,
 
En oock op secrete plaatsen en in stoven
 
Met goet ghezelschap vol melodijen,
 
En wat heb ick nu anders met v dan druck en lijen?
 
Wat vreuchden kan ick aen v ghewinnen?
 
Waer ick alleene zoo mocht ick naeyen oft spinnen,
 
Oft had ick myns ghelijcke zoo waer ick blije,
 
Nu leyt daer een statue neffens myn zije,
 
Hoestende, krochende den nacht gheheel overe,
 
Dan keerdy my 'tdickste, daer en leeft gheen grovere,
 
Dan eest Wijf hou Wijf strijct mynen rugghe,
 
Tusschen dit Ghent ter Sluys en Brugghe
 
En woont gheen Vrouwe die meer gheplaecht,, is.
 
Den ouden Man.
 
Noch ben ick meest mishout alst al ghewaecht,, is,
 
Ghy doet my tsnachts ten bedde uyt vlieghen,
 
Als 'tkint krijt dan moet ick't gaen wieghen,
[Folio Y7v]
[fol. Y7v]
 
Oft achter huyse draghen dry uren oft viere,
 
En zinghen langhe van tiere-liere-liere,
 
Ia al waer't goet Vrydach vander weken,
 
En dan moet ick dickwils de keersse ontsteken,
 
Als 'tkint dan langhe ghekreten,, heeft,
 
En alst syn kladden al vol bedreten,, heeft,
 
VVie dat de Vader is, ick ben immers de Knape.
 
De jonghe Vrouw.
 
En hooret dan v niet toe?
 
Den ouden Man.
 
Tjan jae't zoo ick gape,
 
Maer ick zal 'tbeste doen zoo langhe als ick leve.
 
De jonghe Vrouw.
 
Ey ghy arch boeve hout daer een dreve,
 
Zout ghy my zulcken oneere betoonen?
 
Den ouden Man.
 
Ghy doet my dickwils inden trofhoeck woonen,
 
Voor zulcke persoonen,, moet ick dickwils ruymen.
 
De jonghe Vrouw.
 
Ick mach wel zegghen 'tzijn oude costuymen,
 
Dees oude Mans als sy niet meer en konnen,
 
Dat sy eens anders welvaert misjonnen,
En sy en doen't zelve niet al zouden sy ramp,, hebben,
 
Ey out soolaert al zout ghy den kramp,, hebben,
 
Doen ick v zoo zeere naer myn liedeken zinghen?
 
Den ouden Man.
 
Ghy doet my dickwils door 'treepken springhen,
 
VVel zevenmael tsdaechs naar v behaghen,
 
V falie moet ick vouwen, v zoolkens vaghen,
 
V kleerkens kuysschen, en v ploykens stellen,
 
V spijse koken, v appelkens schellen,
 
In wijn ghedopt, bestroyt met vyerzaeykens,
 
En ick hael v pasteykens, taertkens en vlaeykens,
 
Ick hael v bastaert om soppekens te weyken,
 
Ick hael v ypocras en maleveseyken,
[Folio Y8r]
[fol. Y8r]
 
Ick dien v al waert ghy een Princesse ziet.
 
De jonghe Vrouw.
 
Zoo eet ghy oock mede, en doet ghy niet?
 
En ick moet v oock den kost te voren winnen.
 
Den ouden Man.
 
VVaer mede Wijf?
 
De jonghe Vrouw.
 
Met naeyen oft met spinnen,
 
Met halen, met draghen, met wasschen en schueren,
 
Backen en slaven onder ons ghebueren,
 
Oft wy zouden dickwils eten op eenen tant.
 
Den ouden Man.
 
Dat is waer, ghy gheeft my dat ghy wilt inde hant,
 
Quaeyen Vlaemschen kase naer v ghevoech,
 
En kleyn bier te drincken niet half ghenoech,
 
Een schotel boonsluymen niet half ghezoden,
 
Dan wasch ick de schotelen t'uwen gheboden,
 
Ick keere 'thuys, dat doet ghy my rasschen,
 
Dan stoock ick 'tvyer en ick ruym d'asschen,
 
En als ghy wilt wasschen,, binnen der weken,
 
Dan moet ick de kleeren inde pisse steken
 
Oft in't Verckens messele, verstaet dees dinghen,
 
Dan hael ick watere en ick help v wringhen,
 
Ontvallet my dan uyter hant in't vuyl,
 
Zoo eet ick vuystloock op mynen muyl,
 
Dat smaeckt my zoo bitter dat my d'ooghen tranen.
 
De jonghe Vrouw.
 
Waer toe dienen anders dees oude Hanen?
 
Dan om te hulsen oft om een out graf te vullen,
 
Oft om jonghe Meyskens te vervullen
 
Met hunder haven en met hunder erven,
 
Als syne ghetrout hebben zoo zitten sy en sterven
 
t'Huys van honghere, ick zou daer om weenen,
 
Dan moet icker zomtijts een broot om leenen,
 
Men kan by eten en drincken niet gheleven,
[Folio Y8v]
[fol. Y8v]
 
Ick neuselpot gheern, Godt wil't my vergheven,
 
Met Venus Ionghskens in doncker hoecxkens,
 
D'oude Mans zijn veel te slap in hun broecxkens,
 
Eens 'sjaers dat zoude hun schier vervelen.
 
Den ouden Man.
 
Ick hoor wel kost ick wel roereloere spelen,
 
Zoo zoud' ick vrede hebben par avontueren,
 
Maer ick en kan mynen rugghe niet wel gherueren,
 
Want myn leden die worden vele te stijf.
 
De jonghe Vrouw.
 
Dat doen sy zeker onweerdich catijf,
 
Men leyt by v lijf,, ghelijck by eenen schoof,
 
De leden beven v ghelijck een loof,
 
Vwen neuse druypt, v ooghen die loopen,
 
Dan ruymdy v kele met groote hoopen,
 
Myn jonck herte dat mochter by ligghen klieven:
 
Dus zegh ick noch naer myn out believen
 
Dat ick het quaetste houwelijck verworven,, hebbe,
 
En dat ick myn vreucht gheheel bedorven,, hebbe,
 
Al doen ick v wel 'tis al verloren.
 
Den ouden Man.
 
Ick mach wel zegghen ick ben daer toe gheboren,
 
Ick zegghe als voren,, myn eerste vermonden,
 
Ick ben in't quaetste gareel ghebonden
 
Datmen oyt heeft vonden,, uyt West oft Noorden.
 
De jonghe Vrouw.
 
Ghy moet daer aen lieghen tot allen stonden.
 
Den ouden Man.
 
Ick ben in't quaetste gareel ghebonden.
 
De jonghe Vrouw.
 
Hadde ick zulcken leetschap van myn zonden,
 
Ick zou met Godt zeer wel accoorden.
 
Den ouden Man.
 
Ick ben in't quaetste gareel ghebonden
 
Datmen oyt heeft vonden,, uyt West oft Noorden,
[Folio Z1r]
[fol. Z1r]
 
Ick houts my aen dees fijn Heeren woorden,
 
Dat sy daer af zegghen zal ick waer,, houwen.
 
De jonghe Vrouw.
 
En ick ghedraechs my aen alle eerbaer,, Vrouwen,
 
Die gheern helpen kinderkens maken,
 
Sy zullen ons wel verklaren de zaken
 
Met zoeter spraken,, wie qualijcxst ghehout,, is,
 
En wie van ons beyden aldermeest mishout,, is:
 
Bescheet ons en helpt ons uyten droome,
 
Ick wilde wel dat ick moeste gaen te Roome,
 
En dat ick hem quijt ware, daer my na verlanght.
 
Den ouden Man.
 
Ick wou dat ghy laecht daermen den Harinck vanght:
 
Ick bid v allen wilt ons onderscheyen,
 
Al zijt ghy oudt en laet v niet verleyen,
 
Ick moet beschreyen,, dees swaer vetere.
 
De jonghe Vrouw.
 
Ghy jonghe Meyskens ziet naer een betere,
 
Dus houden sy huys die zulcke Mans,, trouwen.
 
Den ouden Man.
 
Ick bidde v ghy Mans en oock ghy Lans,, vrouwen,
 
Wilt toch hier de rechte sententie af gheven,
 
Godt zal't v loonen in't eeuwich leven.
 
De jonghe Vrouw.
 
Wy hebben nu ghegheven audientie,
 
Op hope dat dees edel Heeren in ons presentie
 
Van ons differentie,, de sententie
 
Naer ons begheerte zouden gheraemt,, hebben.
 
Den ouden Man.
 
'tIs groot wonder dat wy ons niet gheschaemt,, hebben,
 
Dat wy d'een d'ander gheblaemt,, hebben als de koene:
 
Wat hebben dees Heeren met onsen twist te doene,
 
Dat wy met boosen opinioene,, dus kijven, vechten en smijten,
 
D'een d'ander vele injurien verwijten,
 
En op ons tanden bijten,, met grooter envije?
[Folio Z1v]
[fol. Z1v]
 
Wout ghy v beteren, wy en hadden nimmermeer stampije.
 
De jonghe Vrouw.
 
Zou ick my beteren?
 
Den ouden Man.
 
En wie dan?
 
De jonghe Vrouw.
 
En trouwen ghye,
 
Een goet Man kan wel een Vrouwe zoet,, maken.
 
Den ouden Man.
 
Ia een goede Vrouwe kan wel een Man goet,, maken,
 
Zoo ick v opentlijck wel zoude uytlegghen.
 
De jonghe Vrouw.
 
Wel zeght v motijf dan, ick zal 'tmyne zegghen,
 
Hoe de Heeren beter gheinformeert,, zijn,
 
Hoe dat 'tvonnis gheringher zal gheresolveert,, zijn.
 
Den ouden Man.
 
Hier met sluyten wy ons disputatie,
 
Beterde elck een syn hooft, wy hadden vre voortaen,
 
Zonder twist, kijvagie oft arguatie,
 
Hier met sluyten wy ons disputatie.
 
De jonghe Vrouw.
 
Godt jon ons door syn Goddelijcke gratie,
 
Dat ghy my lief hebt, en dat ick v zy onderdaen.
 
Den ouden Man.
 
Hier met sluyten wy ons disputatie,
 
Beterde elck een syn hooft, wy hadden vre voortaen.
 
De jonghe Vrouw.
 
Vwen oorlof, wilt ons collatie in't goede verstaen.

Eynde des derden Spels.

 


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken