X-Y-Z der muziek

[Sordino, sourdine]

Sordino, sourdine, een voorwerp, waarmee men het timbre van een instrument verandert; natuurkundig

[p. 686]

kan dit verklaard worden als het uitschakelen van een aantal boventonen*. Het Hollandsche woord ervoor is demper. De sordino voor strijkinstrumenten is een ebbenhouten losse kam, met onderaan een gleuf, waardoor zij op den gewonen kam geklemd kan worden. De demper van koperen instrumenten is een houten, metalen of papieren kegel, met bol grondvlak en in den mantel zijgaten, die in den klankbeker wordt geklemd. Door de Jazz* ontstond een uitgebreide reeks van verschillende dempers, die meer of minder boventonen uitschakelen.