Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw

meer over deze tekst

Informatie terzijde

Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. 1620. Herziene editie
Toon afbeeldingen van Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. 1620. Herziene editiezoom

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2,42 MB)

XML (1,37 MB)

tekstbestand






Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
repertorium


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. 1620. Herziene editie

(2003)–W.M.H. Hummelen–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

1 OD 4 Godts Ordonancij

In de proloog treden twee Buerlieden op, nog onder de indruk van wat ze achter het toneel al over het spel hebben gehoord, om ‘te maeken ruijmbaen op taneel’. Ze treffen er de ingedommelde Lust tot Cunst aan, die ze vertellen van de aanstaande opvoering en wat de inhoud van het gespeelde zal zijn. Met een begroeting van het publiek sluiten de drie hun optreden in de proloog af. Goodts Ordonancij heeft opdracht van God ‘om die mensch tordineeren... elck een staet in televen... niet als eijgen goeden maer dat die hem sijn geleent’. Hij roept ‘heer omnes’ (8 personages) op het ‘taneel die werlt genaemt’ en deelt namens de ‘hoochste factoor’ de rollen uit van Coninck, Officier, Magistraet, Burger, Lantman, Coopman, Slaeff en Bedelaer, elke keer met een aparte verklaring van de ‘condicij’, en een vermaning, die beantwoord wordt met de verzekering dat men zijn best zal doen, ook al is men niet altijd even enthousiast. Goodts Ordonancij vertrekt en zal Reden zenden om ieder nader te onderwijzen in het gebruik van zijn positie. De volgende scène bestaat uit een reeks van monoloogjes waarin elk van de personages een of twee keer reageert op het leven in de hem toegewezen staat. Dan komt Reden, die in de reeks van aan de verschillende personages afgelegde bezoeken overal eigenlijk dezelfde ervaring opdoet: men maakt misbruik van zijn positie, men wijst haar raad van de hand, hoe hoger op de maatschappelijke ladder hoe erger het is. Goodts Ordonancij verschijnt en verdeelt de rollen opnieuw, Coninck wordt Slaeff, etc., wat begrijpelijkerwijs tot vreugde c.q. heftig tegenstribbelen leidt. Opnieuw stelt Reden - deze keer wat minder systematisch - een onderzoek in naar de houding van de verschillende personages, die natuurlijk allen de huidige situatie met ‘vroeger’ vergelijken. Haar conclusie: niemand is tevreden met het zijne, ‘elck dunct hij heeft te luttel || En tes altoos vetter in een ander mans schuttel’. Tot slot spreekt ze de gelijkenis van de ezels die, in dienst van hun heer, de een hout, de ander goud of wijn dragen. Mogen die ezels ertegen protesteren als ze maar een betrekkelijk weinig kostbare last te dragen krijgen, of als de heer ze allemaal hun last weer afneemt? ‘Sijnt dan niet weer esels van eenderleij faetsoen?’ Dan verschijnt Goodts Ordonancij, die in een laatste, zeer korte scène, allen voor straf opsluit in de kerker die ‘benouwen’ en ‘helsche duijsternis’ heet.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Algemene gebruikersvoorwaarden
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

titels

  • Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. 1620

  • 'A Survey of Dutch Drama before the Renaissance'


Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

  • over Lauris Jansz.