Briefwisseling. Deel 4: 1644-1649

[p. 23]

3657. J. van Reede¹⁾. (H.A.)

De Coninginne is gegaen naer Vranckrijck²⁾; Warwijck³⁾ volchde haer met all sijn macht, sijn vice-admirael seer up haer Majesteit schietende, maer wel sijnde beseijld is tot Brest gearriveert, hetwelke hier veel doet omme dencken, dat Vranckrijck daer niet bij en sal laeten. Den Conink is ontrent Exeter met 12 m[ille] man, prince Maurice⁴⁾ met 8000 ende Hopton⁵⁾ ende Greenfield⁶⁾ met een ander legher, sodat Essex⁷⁾ de principalste platsen, daerontrent ingenomen, weder heeft verlaeten ende wijkt nae de zee, allwaer Warwijck leijd met sijn vlotte. Of nu den Conink hem sall laeten passeren, verwacht men daegelijx te hooren. Waller⁸⁾ is gants geruineert ende niet bequaem om ijets te connen doen, ende [heeft] daerom veel vijanden becomen; heeft aen het Parlement up haer ordre mede gerefuseert te senden eenige paerden aen Essex. Vor Yorke in de battaille⁹⁾ sijn wel gebleven 10 m[ille] man, waerover de generaels schryven om niew volck en geld, daertoe alhier 12 m[ille] man word geprest, maer sullen die quaelijck door de unwillicheijt connen becomen. Prince Rupert¹⁰⁾ is in Lankashire ende werd gehouden sterk 9000 paerden, behalven het voetvolck. Onse propositie aen het parlement¹¹⁾ is in 't Engelsch in druck comen. Syne Ma.^teit heeft door Essex op Woensdach lastleden een brieff gesonden aen het parlement, waerinne sijne Ma.^teit presenteert den vrede ende versoch[t] commissarissen, welke vrede Essex het Parlement mede ten hoochsten aenraet. Up denselfsden dach quaeme mede een missive van de drie generaelen tot Yorke¹²⁾, daerinne sij mede tot vrede raeden, ende dat de gereformeerde religie mocht werden gestabiliert, die sij anders vresen dat perikel loopt. Hierup begint het volke gaende te worden ende, onmachtich langer te contribueren, om vrede te roepen. Nietteghenstaende onse groote devoiren worden hier daegelijxs de upgebrochde Nederlantsche goederen en schepen, willende naer 's Coninkxs havenen, vercocht. Wij hebben op onse propositie noch gheen antwoorde becomen. London, den 5 Augusti 1644.

1) De brief is door andere hand geschreven en alleen de onderteekening, de datum en een postcriptum zijn van Van Reede zelf.

2) Zie No. 3669.

3) Zie II, blz. 265.

4) Zie III, blz. 94.

5) T.a.p., blz. 425.

6) Bedoeld is Sir Richard Grenville (1600-1658), die, na in Ierland gestreden te hebben, in 1644 de partij des Konings koos en tot 1646, toen hij uitweek, den oorlog meemaakte.

7) Zie I, blz. 237.

8) Zie III, blz. 424.

9) Bedoeld is de slag bij Marston Moor (2 Juli), waarin prins Rupert verslagen werd; de stad York, die al vroeger belegerd was door het Parlement, moest zich den 16^den Juli overgeven.

10) Zie II, blz. 417.

11) Het gezantschap, gezonden door de Zeven Provinciën, om bemiddeling aan te bieden, was eerst bij den Koning geweest en had in het laatst van Juli audientie in het Parlement.

12) Den 18^den Juli richtten Fairfax, Leven en lord Manchester, generaals van het leger van het Parlement, een brief aan dat lichaam, waarin zij den raad gaven, acht te slaan op middelen tot het sluiten van vrede.