Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Briefwisseling. Deel 5: 1649-1663 (1916)

Informatie terzijde

Titelpagina van Briefwisseling. Deel 5: 1649-1663
Afbeelding van Briefwisseling. Deel 5: 1649-1663Toon afbeelding van titelpagina van Briefwisseling. Deel 5: 1649-1663

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.23 MB)

XML (2.18 MB)

tekstbestand






Editeur

J.A. Worp



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/brieven


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Briefwisseling. Deel 5: 1649-1663

(1916)–Constantijn Huygens–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

5086. Aan prinses Amalia van OranjeGa naar voetnoot2). (K.A.)*

L'amiGa naar voetnoot3) vient de me dire, qu'hier apres disner furent leuës à la Cour les pieces que les Estats de Hollande leur ont envoyées, sans autre suitte que de quelques discours, mais qu' aujourdhuy ils delibereroyent sur ce qui seroit à faire pour entrer en besoigne. - Il n'ose pas m'asseurer, qu'il sera resolu d'envoyer saluër les Princesses, et une des raisons qui pourroient l'empescher, seroit apparemment que, cest office devant estre faict par BlockGa naar voetnoot4) et DorpGa naar voetnoot5), pour estre eux deux les commissaires du rolle durant ceste sepmaine, le premier taschera de s'en exempter, cognoissant son incapacité en telles occurrences, et son mauvais entregent. De là il pourroit arriver qu'on ne feist parler qu'à M. MoetzfeltGa naar voetnoot6) et à Heenvliet, pour faire demander des deputez à traicter avec.

Si cela arrive, il sera necessaire que V.A. envoye querir quelques deputez de la Cour, pour leur representer de bouche les trois points qu'elle sçait, nommement 1. Celuy de la souveraineté du Prince dont il s'agit, et ce que ceux de CleveGa naar voetnoot7) soustienent là dessus; quoy non-

[pagina 58]
[p. 58]

obstant l'on se soubsmet volontiers à la Cour de justice, la tenant composée de gens d'honneur, et qui ne merite pas l'affront qu'on luy faict de l'autre costé, en se conjouïssant desjà aveq la Princesse Royale du certain evenement de sa cause, comme si elle estoit entre les mains de personnes dont il y a moyen de disposer comme on le desire. 2. Que V.A. se promet de leur discretion, qu'ils ne voudront pas traicter ceste Maison Illustre comme l'on faict toute particuliere, ains luy faire l'honneur qu'au lieu de commissaires toute la Cour assemblée prendra la peine d'entendre les deputez de part et d'autre, et de traicter aveq eux. 3. Que surtout V.A. demande, que durant ce traicté il soit donné ordre à ce qu'il ne soit rien attenté de l'autre costé, que desjà l'on a une fois enduré ce tortGa naar voetnoot1). Mais que maintenant qu'on porte les choses à la derniere rigueur de justice, toute civilité cesse, et qu'en suitte V.A. et M. l'Electeur vont soustenir hautement - comme une grande assemblée de gens doctes l'asseurent cela se debvoir - que la Princesse ne sçauroit aucunement se mesler de la tutele durant sa minorennité(?) et d'ailleurs, puisque Mess.rs les Estats ont voulu, et envoyé dire à la Cour qu'il ne doibt point estre prins des tuteurs hors du gouvernement, qui est chose toute contraire au contenu de cest escrit de S.A. dont on a voulu faire tant de bruict, qu'il paroist bien par là qu'ils le rejettent totalement, et que par consequent ny mere ni personne ne s'en peut appliquer aucune qualification, ains que toute la tutele doibt estre commise à ceux auxquels elle appartient de nature et de droict, qui seront bien aisés à trouver. - Je supplie V.A. de bien estudier ce dernier point et de prier les commissaires de la Cour de luy faire respondre à quoy V.A. se doibt attendre touchant ceste inhihition d'attentats, pour, en cas de refus, prendre ses mesures à l'advenant.

CatsGa naar voetnoot2) a dit à l'ami, que ceste seconde resolution des Estats sera envoyée à la Cour, et je la tiens fort avantageuse, parce qu'elle renverse absolument la pretendue disposition de S.A. touchant mesme la tutele, pour laquelle seule on l'a pensé faire valoir. - L'ami trouveroit fort bon que M. Moetsfeld procurast que Stellingwerf se rendist maistre du conseiller NieropGa naar voetnoot3), qu'il peut gouverner comme il veut, et cela estant tout seroit asseuré. Je ne sçay quels debvoirs GoethalsGa naar voetnoot4) peut avoir rendus aupres du mesme, mais bien qu'ils y sont necessaires. - L'amy trouve bon aussi qu'on se depesche aveq l'escriture de droict qu'on prepare, parce qu'il apperçoit qu'à la Cour on se veut haster. Il conseille aussi que ceux de Cleve et les advocats se mettent en debvoir d'aller informer les conseillers en particulier des droicts de V.A. et de M. l'Electeur etc. En quoy il me semble que V.A. doibt faire largesse de ses carosses. La grimace mesme est de quelqu'usage en ce monde, où tout est vanité.

Je disne aujourdhuy chez l'ami et verray s'il est survenu autre chose, que V.A. doibve sçavoir. 17 Jan. 1651.

voetnoot2)
Het eerste gedeelte van den brief is uitgegeven in Mémoires de Constantin Huygens ..... publiés ..... par Theod. Jorissen, La Haye, 1873, blz. LXVI.
In het ongeteekende testament van Willem II stond, dat de voogdij over het nog ongeboren kind zou komen aan de moeder en aan eenige leden der Staten-Generaal, door den vader aan te wijzen. De Douairière vroeg nu op 29 November aan de Staten van Holland, of deze geen orde wilden stellen op de regeling van het sterfhuis, en de Staten besloten het advies in te winnen van het Hof van Holland. Maria Stuart verzocht daarentegen de Staten, niets te willen bevelen ten nadeele van haar als voogdes, en zonder dat de beschikkingen van haar echtgenoot waren onderzocht, die zij ter inzage stelde van het Hof. Den 12den December werd door het Hof kennis genomen van het ontwerp-testament en van andere stukken en vijf dagen later werd daarvan mededeeling gedaan aan de Staten, terwijl eigenlijk geen advies van het Hof werd gegeven. Den 22sten December verzocht de Prinses Royale de Staten, de zaak spoedig te verwijzen naar het Hof, om, gezamelijk met haar, leden der Staten tot voogden te benoemen. Denzelfden dag protesteerde de Douairière bij de Staten tegen de geldigheid van het ontwerptestament en verzocht hen, om bij de regeling der voogdij familieleden van vaderskant te benoemen. Den volgenden dag verzocht Maria de Staten, het Hof te gelasten tusschen beide partijen uitspraak te doen. De Staten voldeden aan dat verzoek en verwezen op 5 Jan. 1651 de zaak naar het Hof, ‘als wesende een werk de ordinaris Justitie raakende’. De pogingen der Douairière, om het Huis van Oranje te doen beschouwen als een vorstenhuis, dat buiten het gemeene recht stond, en waarbij de Staten zelf de voogden benoemden, waren mislukt. Het Hof van Holland zou beslissen.
voetnoot3)
Nl. Johan Dedel, gouverneur van Huygens, en zijn neef door aanhuwelijking; hij was sedert 1621 lid van het Hof van Holland en werd 28 October 1653 president van dat college.
voetnoot4)
Mr. Hugo Block was van 1625 tot 1661 lid van het Hof.
voetnoot5)
Frederik van Dorp van 1642 tot 1670.
voetnoot6)
Zie blz. 36.
voetnoot7)
Nl. de afgevaardigden van den Grooten Keurvorst, den schoonzoon der Douairière, Herman van Wittenhorst tot Sonsfeld, Weyman en de agent Copes.
voetnoot1)
Maria Stuart had zich bemoeid met de benoeming van den vertegenwoordiger van den Eersten Edele in Zeeland, voordat was uitgemaakt, of zij daartoe het recht had.
voetnoot2)
Hij was toen raadpensionaris.
voetnoot3)
Mr. Aalbregt Nierop was lid van het Hof van 1649 tot 1676.
voetnoot4)
Misschien de Delftsche predikant; zie IV, blz. 161.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

auteurs

  • over André Rivet

  • over Willem Boreel

  • over Nehemia Vegelin van Claerbergen

  • over Marcus Zuerius van Boxhorn

  • over Jacob Westerbaen

  • over Andreas Colvius

  • over Henrick Bruno

  • over Christiaan Huygens

  • over Dirck Graswinckel

  • over Isaac Gruterus

  • over Jacob van der Burgh


Over dit hoofdstuk/artikel

datums

  • 17 januari 1651