Gedichten. Deel 5: 1652-1656

[p. 107]

[1653 vervolg]

Grafschrift van een dronckaert t'Amsterdam in een burgh-wall versopen¹⁾.

Daer leijt een vuijle vent in dese putt gesoncken:
Hij stierf in 'twater; maer hij was op 'tland verdroncken.

5. Octob.

1) K. b., II, 203. In K.a. zijn de woorden: t'Amsterdam, uit den titel weggelaten.

De selve²⁾.

Doet water in uw' wijn, Gemannen; 'tkost sijn bloed,
Ick weet het byde proef, die wijn in water doet.

eod.

2) K. b., II, 203. In K.a. is de titel: De Man self.

Aulus submersus³⁾.

In fluuium praeceps potu grauis Aulus obiuit:

Serius affusis vina repressit aquis.

7. Octob.

3) M.D., 389.

[Aen Ioffer-handschoenen verneem ick byde giss]

Aen Ioffer-handschoenen verneem ick byde giss

Wat slagh van volck het is,

Of suyver, of onboenigh:

Maer 'tgoed rieckt dickwils meer handkoussigh dan handschoenigh.

11. Octob.

In futiles autores⁴⁾.

Impraegnata vides foedo laetamine Tellus

Ut lepidas Florum reddat honore vices?

Non ita Scriptorum plebs ingratissima: pasti

Floribus infami stercus odore cacant.

Nec tamen hos quod Tellurem pro stercore posco:

Hoc peto, nil saturos edere quam quod edunt.

11. Octob.

4) M.D., 389.

In obitum Cl. Salmasii⁵⁾.

Credere Musarum decus immortale Deumque

Mortalem superos sidus adjsse novum.

Credere inexhaustam diuinae mentis abijssum,

Credere, cui par est nulla, fuisse penum.

Credere, cui sua non aequent oracula Delphi,

Infelix tripodem Leida silere tuum,

5) M.D., 389.
Den 3^den Sept. was Saumaise te Spa gestorven.

[p. 108]

 

⁺

 

Credere quot loculis quantosque Academia condit

 

Aeternis unâ morte perisse Libros,

 

Ereptum Batavis Gallorum credere Solem,

10

Hoc est extinctum credere Salmasium.

 

12. Octob. Hofwijck.

+ [krit] vs. 7 condit eerst: seruat

Inhout (van Tryntie Cornelis)¹⁾.

Trijn, aengehaelt en uijtgeplundert bijde Kan,
Wreeckt sich met vuijsten, en bedrieght haer' eighen Man.

1) K. b., I, 562. Het versje is door H. geschreven vóór het afschrift van de klucht. Het is niet gedateerd, maar is waarschijnlijk vóór den 23^sten Nov. geschreven (zie blz. 48, Noot).

In I. Iacobi Chifletij de ampulla remensi disquisitionem²⁾⁺.

Docte, Chifleti, et eleganter et probe
Quod nemo sanus improbauerit probas,
Quod somniarunt coelitus Remis datum,
Vas esse vanum, et esse nugas vitreas:
Nec ipsa tecum pugnet impudentia,
Nec ultima obstinatio. Quid est tamen?
Equidem stupebo, eritque pro miraculo,
Quod Halla et Aspricollis inuideant tibi,
Si, quamlibet disertus, hoc confeceris,
Ne bulla Gallus pergat Ampullas loqui.

Hag. 17. Nou.

2) M.D., 390.
Jean Jacques Chifflet (1588-1660), geboren te Besançon, studeerde in de medicijnen en was achtereenvolgens lijfarts van de Infante Isabella, van Philips IV van Spanje en van Aartshertog Ferdinand. Hij schreef verscheidene oudheidkundige werken. Zijn boek de Ampulla Remensi nova et accurata disquisitio zag in 1651 te Antwerpen het licht.

+ [krit] vs. 10 Gallus M.D.: scriptor

Epitaphium Gasparis Duarti³⁾⁺.

Duartus hic, hic alter Amphion jacet,
Quem quae canendo saxa vivus mouerat

3) M.D., 393. Ook in klad.
Caspar Duarte (1582-1653), een Portugeesch Israëliet, woonde te Antwerpen. Hij was een schatrijk handelsman, die op grooten voet leefde; zijne familie was bekend door hare kunstliefde. Duarte's dochters muntten uit door hare muzikale gaven, zijne zoons door hunne kennis van schilderijen. H. is met de Duarte's zeer bevriend geweest (vgl. Jonckbloet et Land, t.a.p., blz. CLXXIV-CXCVII). Duarte was den 12^den Nov. gestorven (Dagb., 55).

+ [krit] vs. 1 hic alter Amphion eerst, als in het klad: Brabantus hic Orpheus

[p. 109]

 

Adhuc sequuntur: nempe qui bustum tegit

 

Huc ipse se congessit auditor lapis.

5

Dubitas, viator? me vide, me, quod fleo,

 

Majoris instar aestima miraculi,

 

Magnae viri virtutis et scientiae

 

Stupore quondam, nunc dolore saxeum.

 

21. Nou.

Op des heeren van Brandwijcks wel-beplantte ende beter beschreven hofstede¹⁾⁺.

Loos Duijn-land, mager stael van overstoven hey-grond,
Daer 'thongerigh Conijn te nauwer nood syn' weij vond,
En voedde Mensch noch Vee: Als Brandwijcks noeste schopp
Dat schrael beswangerde met allerleij voll-op.
Soo raeckten Ockenburgh eens 's jaers in 'tkraem te leggen,
En baerde 't all om veer wat Buren derven seggen
Van niet min kinderen als dagen in 'trond jaer,
Die 'tHollandsch vrouwtje droegh: 'tzij droomen-tael, of waer,
'Kpas op de Beckens niet. Maer Beckens voll Meloenen,
Voll Pers en Abricos, elck waerdigher om soenen
Dan all dien Almanack van Garnaed onder een,
Die Beckens houd ick waerd, die kind'ren sonder been,
Dat Ockenburgs gebroedt mirakelwijz geboren
Uijt d'ondraghbaerheit self, dat kan mijn' lust bekoren,
En ketelen mijn keel niet minder als mijn hert.
Maer 'twonder stuijt daer niet: 'tgaet boven d'Appel-mert:
Loegh Ockenburgh eens 'sjaers, het moester eens voor treuren;
De winter hadd syn' beurt: wat sien wij nu gebeuren?
Lett, Leser, op de kracht van wel gekoockten Int:
'Tzijn gulde letteren diem' hier geschreven vindt:
Daermed' is Ockenburgh vereewight voorde jaren
Die 'tsonnelicht den dagh sal warmen en verklaren,
Daermed' is 't altyd groen, noyt bladerloos, noijt oud,
Daermé die Bladeren, als dese, van fyn Goud.

Hofwijck. 8. Dec.

1) K. b., II, 201. In K.a. is de titel: Op des Heeren van Brandwijcks Ockenburgh. Voor het eerst gedrukt in Arctoa Tempe. Ockenburgh, woonstede van den Heere van Brandwijck. In de Clingen buyten Loosduynen. Praestat otiosum esse quam nihil agere. In 's Graven-hage By Anthony Tongerloo, Boeckverkooper, enz. Anno 1654.
In het vers wordt gezinspeeld op het wonder van Loosduinen, door Westerbaen in zijn Ockenburgh besproken.

+ [krit] vs. 14 Uijt d'ondraghbaerheit self K. a.: Self uyt d'ondraghbaerheit - vs. 21 is K. b.: is 't

[p. 110]

Pro paragraphis Plautinis et Terentianis ad comoediam meam¹⁾.

Verba meos volui Batauos Romana docerent

Plurima quae dixi dicta fuisse prius.

Si quid enim scite, quod idem me scitior alter

Dixerit, exemplo gloria major erit.

Si quid ego insulse, quod idem me salsior alter,

Ilicet, huic veniam qui dat, utrique dedit.

Istuc summa redit, cum magnis saepe stetisse,

Nec nisi cum magnis me cecidisse viris.

23. Dec.

1) K. b., II, 562. In 2 HSS.; één daarvan vóór het afschrift van de Tryntie Cornelis (zie blz. 48, 49, Noot) met den titel: Pro paragraphis. Gedrukt vóór de Tryntje Cornelis.

Ea diem suum obijt, facta morigera est viro. Plaut. Cist. 1. 3²⁾.

Lesbia supremae ducit suspiria vitae;

Tandem morigera est Lesbia facta viro.

25. Dec.

2) Het is vs. 27 van het 3^de tooneel der 1^ste acte.

[Exantlatorum merces non vana laborum]

Exantlatorum merces non vana laborum:

Iverit ante πόνος, pone sequetur honos.

25. Dec.