Gedichten. Deel 7: 1661-1671

(1897)–Constantijn Huygens– rechtenstatus


[1662] In ill.^mi Lomenij, comitis de Brienne f. regi ab actis et epistolis, rei antiquariae thesaurum saeculo posterisque d.d.Ga naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Ὅτι ἐν πονηρῷ κεῖται Orbis quâ patet Autore sacro ni satis verum foret, Per te, Brienne, jam foret verissimum. Nemo repente diues et bonus fuit. 5[regelnummer] At tu, Vir erudite, Vir longe tuâ Virtute major maximis natalibus, Maior Paterni muneris, quam possides, Maiore nunc, te possidente, gloriâ, Profuse rerum prome, quas tuae tibi 10[regelnummer] Corrasit ipsi industriae doctus labor; Quando, quod uni iure vindices tibi, Uni recondas, publici juris facis, Et capita Regum, et Caesarum res missiles, Quem non repente diuitem dando facis? 15[regelnummer] Quid ergo, dites gloriemur, an malis Repente factis erubescendum est magis? Quos illa cunque cura tangit, viderint: Ego erubesco tanta de tanta manu Donariorum pondera indigno dari.
[pagina 7]
20[regelnummer] Tu, foeta Mater, quae diu tantas sinu Opes anili foueras, et saeculo Quasi peperisti, et aere plurimo facis Ut sese in aere Mundus agnoscat tuo, Laetare, Roma; maximo charissimâ 25[regelnummer] Manu Monarchae denuo res publica es. Paris. Cal. (1) Ian.
In eiusdem magni itineris elegantissimum breviariumGa naar voetnoot1). His ego delitijs animum dum pasco, sitimque Sedari poto Nectare posse nego, Praecipiti calamo plaudo et succenseo, lector, Qui mihi tam longum tam breue fecit iter. Lutet. eod.
In effigiem regisGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Serenitas augusta, blanda Majestas, Suaue torvum, nemini grauis Regum Ferox character, nemini bene contemptus, Audacibus frons laeua, laeta perculsis, 5[regelnummer] Iuuenile senium, canâ mente, non cano Iuuenta mento, masculae venustates, Neglecta pulchre verba, Regius sermo, Et sic disertus, lenis aura, vel fulmen, Ut poena praui poscit, aut boni merces, 10[regelnummer] Utrique aperta semper et vacans auris, Nec aequitati ipsi fauens inauditae, Externa fuci nesciens, ut interne Secura Pietas in Deo redemptore, Cordata fortitudo, nobiles irae, 15[regelnummer] Nunquam impotentes, hostium et sui victor, Pari triumpho, cordis ardor excelsi Et adhuc modesti, et omnium, omnium Heroum, Quot extitere, Gratia, omnium Virtus, Huic Tabellae si docentur intextae, 20[regelnummer] Hic Diuus ipse Ludouicus est, lector;
[pagina 8]
Ga naar voetnoot+ Si desit una, Ludouicus hic non est, Totoque Coelo, crede, caelo aberratum est. Ibid. 4. Ian.
(Vertalingh)Ga naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Vertaelt een werck soo wel als doenlick, en soo naer Den oorsprongh als 'tbehoort, om goet te zijn en waer, 'T sal 't eigen druxel zyn van die munt: maer, Vertaeler, Bewijst ghij mij daerop, ghy zijt een slecht betaeler, 5[regelnummer] Lydt dat ick u den aert van uwen arbeit leer'; Kiest schoon Tapijte-werck, en keert het gins en weer, Eerst opde rechte zij, tzij dat gh' op dier of kruijt siet: En dan op 'taverechts, en lett eens hoe 't er uijt siet. Paris. 4. Ian.
Ad illustr.^mum d. de LionneGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Ecce iterum obtundo, nec erit, Vir maxime, finis Nugandi, finem ni facis ut faciam. Expetis ut sileam? reddes uno ungue silentem, Esto semel schedulis torva Leaena meis. Ibid. 5. Ian.
Ad ill. CapellanumGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Facilis Batauae est sectio, ut vides, venae, Sarcire sectam, difficillimum longe Opus laborque. Quidquid aut sit, aut non sit, Hoc te tibi, non me, mehercule, intrîsse 5[regelnummer] Memento, si quid poenitet, Capellane, Et exedendum est. Crede me tamen Mortis Instar futurum Galliae et tuis Musis: Hanc, si valetis ferre, non grauem duco, Si non valetis ferre, dico non longam. eod.

[pagina 9]
[Hic Ludouicus est, ais, decimus quartus] Hic Ludouicus est, ais, decimus quartusGa naar voetnoot1)? Quin solus est quatuordecim Ludouici. Ib. 7. Ian.
Ad ill.^m de LionneGa naar voetnoot2). Nil mihi cum ferula, nihil est cum Fascibus olim Terribilis, plus quam Regia sceptra, scholae; Laudo soloecismum, modo tu patiare vocari, Summe Vir, et studeas esse, Leaena meus. Paris. 8. Ian.
Ad ill.^m Briennaeum. De regis audientiaGa naar voetnoot3). Audior, illustris Lomeni, an non audior? Unum Hoc te significes obsecro, quando et ubi? Ibid. 14. Ian.
AllusiunculaeGa naar voetnoot4). Tout ce vain embrasser Ne faict que m'embraser, Et s'il n'a point de suitte, Ce n'est rien, Amelite, 5[regelnummer] Que pour m'embarasser. Paris 14. Ian.
Ad d. de LionneGa naar voetnoot5). Aut me stupendo Principi exosum dabis, Aut gratiosum; utrumque nimirum potes, Aut ungue duro saevus, aut contra manu Blandus benignâ. Pro Deum atque hominum fidem, 5[regelnummer] Quantum est in una syllaba discriminis, Quantum illa mellis, ista fellis afferat, Quantum interest, Leaena sis meus, an mea! Lutet. 15. Ian.
Ad LutetiamGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+. Parisium infinita, vel compendium Mundi uniuersi, vel, quod asseram fere,
[pagina 10]
Ga naar voetnoot+ Ipsa uniuersus, quando quidquid uspiam Dispertijt Fortuna non parcâ manu 5[regelnummer] In te profudit unicam largissimâ; O Urbs, quid Urbs? o omnium Orbis Urbium; Pateris Batauum, qui scapham quod est scapha Vocare gaudet, non pudenter eloqui, Cur non Batauis, Gentium nec ultimae, 10[regelnummer] Nec impolitae, tota, tota quae places, Placeas ubique? nempe quod Lutetia es. Eheu, stupenda, quanta sub Coelo tuo Pates, pudenda sub tuo coeno lates. Paris: 24. Ian.
Ad regemGa naar voetnoot1). Parisium plene tua est. quis ambigit, Ludouice victor? pace quod tuâ tamen Dicatur, ego reuerenter, an sit, ambigo, Quousque te expugnante debellata sit 5[regelnummer] Quae adhuc moleste regnat in nondum tua, Sed mox futura, si voles, Parisio, Stijgis et Cocijti digna Regnis, non tuo, Infanda triga, Rapina, Caedes et Lutum. Paris: 25. Ian.
Ad LutetiamGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Si sim vel Canis immundus, vel amica luto Sus, Forte tuas sordes vel patiar, vel amem. Nunc te, pulchra Palus, fugio et contagia, venae Noxia, queis mirum ni lutulenta fluat. 5[regelnummer] Nil mihi cum coeno est: finxit praecordia Titan Vatibus, at finxit de meliore luto. Par: 27. Ian.
Ad ill.^m Marollium abbatem Villeloini. Inscriptum momentis meisGa naar voetnoot3). En ego stillanti Romano melle Marollo Oggero barbariae putida verba meae: Magne Vir, audendi quidvis cuicumque Poetae Iura Poetastris hinc quoque disce dari. 30. Ian.

[pagina 11]
All' ill.^mo sig. de Lionne, con 1 miei salmiGa naar voetnoot1). Agnello mi sarai, come già fosti Manso Leone à versi mal composti, Se d'una Orecchia honori questi Canti, De' più soaui nò, ma de' più santi. Parig. 14. Feb. l'Autore.
Mis-hijlickGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Een rijck wijf soud' u wel gelycken, En dat is Maey met al haer land. Maer s' is wat leelick aen te kijcken, Sij slacht u, lieve Ioncker Brant. 5[regelnummer] En s' is wat hoerachtigh gevallen En daer in slachts' u boven allen. En s' is, als ghij, een korsel vell: Magh ick het rechte vonniss strijcken, Maey soud u, seker, niet gelijcken, 10[regelnummer] Want sij gelyckt u all te wel. Paris. 1. Mart.
Sur une lunette d'approche que j'avoij donnée au roijGa naar voetnoot3). Ceste lunette porte loin, Et semble d'assez bon usage: Mais, pour seruir à mon besoin, Il en faudroit bien dauantage. 5[regelnummer] Dix lieuës ne sont rien pour moij; Ie voudroij qu'il parust un Ange Qui m'en fist une pour le Roij Qui portast jusqu'au pauure Orange: Et je sçaij bien qu'en sa Raison, 10[regelnummer] En sa Douceur, en sa Iustice, Il verroit que d'une Maison Tousiours vouée à son seruice, (Dont Ciel et Terre sont tesmoins) Apres tant d'hoijaux et de mines 15[regelnummer] Il est temps que pour tout le moins On rende au Maistre les ruines. Paris: 8. Mars.

[pagina 12]
Ad ill.^m LeaenamGa naar voetnoot1). Hugenius, vel amice Leo, vel amica Leaena, Est cur te videat: quando patieris adiri? Paris. Mart.
In comitis de Briennae itinerariumGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Non est Libellus iste, lector, est Liber; Qui paginis quot constat, has per me licet Totidem Libellos, siue Libros, censeas: Tot vasta Terrae spatia, tot vagos viae 5[regelnummer] Tractus inhospitales, ipso nomine Tractus tremendos, absque mellitissimo Latinitatis rore perfusi forent, Inexplicabili explicat compendio. Lege et obstupesce, et solue nodum nec tibi, 10[regelnummer] Nec haesitanter vel mihi solubilem; An praestet hoc iter exarasse, an hunc Librum. Vidisse passim nempe quae scribas domi, Non illa laudum, dico, laudatissima est; Sed ista; quae sic videris, sic scribere. Par. 21. Mart.
Censura ejusdem libri, pro BatavisGa naar voetnoot3). Ubi est, Batauos uni et unico Deum Nepoti Atlantis supplicare, dictio est Mendosa: scribe, supplicant uni Deo.
Au C. de Brienne filsGa naar voetnoot4). En ego literulis non cesso obtundere; si vis Ut sileam, vir amice, mei memor esto et Erasmi. 27. Mart.

[pagina 13]
Ad amicum πανοῦργονGa naar voetnoot1). Officiosus homo es, sed inutilis atque molestus: Quae nihil efficiunt officia, officiunt. Par. 27. Mart.
In summi Franciae Cancellarij splendidissimas aedesGa naar voetnoot2). Aspicis hanc dignam Ioue, si descenderit, Aulam? Aduena, vicino sidera Sole vides. Scilicet haec alibi, non hic mirare: Seguero, Collatum quidquid grande sit, exiguum est. Paris: 21. Apr.
Ad ill.^mum LeaenamGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Cui labra vobis Fonte de Caballino Licuit subinde proluisse guttatim, En imbre mox et Flumine, et Mari toto Ineptiarum Gallias inundabo, 5[regelnummer] Nisi prouidetur ocyus tibi et Regno. Averte cladem Patriae et tuam cladem, Leaena, prudens rector et tui et Regni Sub ter quaterque maximo Ludouico. Haeretis? in vestra est manu, quod avertat: 10[regelnummer] Ne me relegatis nempe, sed relegetis. Paris: 5. May.
In ill.^mi comitis Briennaei Pinacothecam ipsius calamo illustratamGa naar voetnoot4). Mirabar, Lomeni, tot in arcto sidera Coelo Fulgida, Musaeo sidera fixa tuo;
[pagina 14]
Hic ubi suspensos oculos quo vertere possim Ambiguo dubie consulit ipse stupor. 5[regelnummer] Ecce tamen jam destupui, dum tute stupendas, Tute tuas nimius destruis autor opes. Da veniam vero. poteram Raphaelis amare Peniculum, poteram vel, Titiane, tuum, Guido, tuum, Polijdore, tuum, et vos relliqua turba 10[regelnummer] Heroum, fas sit dicere, semideûm, Ni mage demirer, quae, quot miracula multae Praestiterant, melius praestitit una, manum. 8. May.
Ad ill.^m marchionem de Montausier cum ijsdem (momentis)Ga naar voetnoot1). Palladis armatae rarum decus idem, et inermis Gloria, nate Sago, maxime, nate Togae; Ne fuge desultor, si quae fortasse supersint Otia, Momentis perdere pauca meis. 5[regelnummer] Aut ego me fallo, aut quanto propensior in res Exiguas, tanto te quoque maior eris. Paris: 14. Maij.
Ad praesidem du BurgGa naar voetnoot2). Non hunc tibi, vir omnium humanissime, Dono libellum, qui tuus pridem fuit: Quin commodati fida restitutio est. Restaret ut totum tibi se Autor daret: 5[regelnummer] At, hercules, nec hoc quidem in dantis manu est, Cum sit libens, merito, diu Totus tuus C.H. Paris: 17. May.

[pagina 15]
Sur ma cheute du 24.^e avril au Louvre.Ga naar voetnoot1). Amis, ne souffrez pas que le Roij me descouure En me voijant reduit du Trot au petit pas, Suffise le danger où j'aij mis col et bras, (Secret que mon amour et ma douleur vous ouure) 5[regelnummer] Lors que pensant venger un Chasteau, teste en bas Ie voulus demolir le grand Degré du Louure: Car la jambe d'un sot En a paijé l'escot. Paris: 20. Maij.
Ad doct.^mum Menarderium. Cum momentis desultorijs. Ex saucio crure aegerGa naar voetnoot2). Ferte Menarderio, Musae, quam ferre salutem Ipse ego non claudus posse Poeta velim. Si tactus nouitate rei miratur id ipsum, Si, quod ei videor mittere, non habeo; 5[regelnummer] Hoc mage miretur, quod, quo me crura retentum Vulneribus nequeunt ducere, mitto Pedes. Paris: 20. Maij.
Floors draegsaemheitGa naar voetnoot3). Floor laet sich laden als een Muijl, En draeght meer als drij stercke venten: En, maecktmen 't hem te bont, den uijl Troost sich niet als met sacramenten. 5[regelnummer] Men vindt in Floor aen Tong en Hert, Daer goe doctoren meest na vragen, Wanneer een' wond genesen werdt, Wel sweeren eerst, en dan wel dragen. Paris 20. Maij.
Ad doct.^m Menagium cum ijsdemGa naar voetnoot4). Menagium rogo, magnificas, quas offero nugas Ne loculum in Loculis nolit habere suis.
[pagina 16]
Ga naar voetnoot+ Omnia dat qui quidquid habet dat amicus amico, Nec potis es, cum des omnia, pauca dare. 5[regelnummer] Menagius certe, si quantum possidet uni Det mihi, non unquam, spondeo, plura petam. Paris: 21. Maij.
Ad doct.^m Capellanum cum ysdemGa naar voetnoot1). Momentis si pauca meis momentula dones, Quâ mercede mihi, quaeris, Amice, vaces? Scilicet, ut distractus amans tantisper amatâ, Si potis est, rem cum virgine non habeas. 5[regelnummer] Unde nihil dubita quin interrupta libido Turgeat et melius vena retenta micet, Iamque adeo, fieri stupeas quod posse, juuante Hugenio potior se Capelanus erit. Paris. 24. Maij.
In effigiem com. BriennaeiGa naar voetnoot2). Cuius in hac micat omnigenae virtutis imago, Lomeniae est, quantae quanta, propago domus. Caetera si nôris, fallit sculptoria, non hic Filius, exclames, hic Pater est, hic Avus. 5[regelnummer] Nil ultra conemur. idem est includere totum Heroem senis versibus, et furere. Paris: 29. Maij.
RondeauGa naar voetnoot3). Laissez moij faire le badin Sur cette gorge de satin, On ne vous fera point d'outrage, Et vous verrez que je suis sage.
[pagina 17]
5[regelnummer] He quoij! la petite Catin, Vous me craignez comme un Lutin, Et vous criez pour un Tetin, Comme si je n'estoij qu' un Page, Laissez moij. 10[regelnummer] Peut estre ce que ce coquin De Gilot vous fit un matin Vous plairoit un peu dauantage? En aijmez vous l'apprentissage? Vous en verrez bien tost la fin, Laissez moij faire. A Paris.
A une criarde. C'est pour philosopher, sotte, que l'on vous souffre, C'est pour s'appriuoiser au grand bruict et aux coups. Car sachez qu' apres vous On ne peut redouter ni salpetre ni souffre. Ibid.
[Quaero Briennaeum: respondet Ianitor, Exjt] Quaero Briennaeum: respondet Ianitor, Exjt. Cerbere, mentiris, replico. Si mentior, inquit, Intus erit, nec diffiteor, sed mille negotjs Obrutus et quas non licet interrumpere curis. 5[regelnummer] Sic, inquam, mage mentiris. quod saepius ut ne Accidat, hac datur effugium; die mane roganti Sitne domi dominus, peregre est; sed enim, nisi fallor, Hac decimâ matutinâ rediturus Athenis. Par. 15. Iun.
Ad comitem Briennae studio Graecae linguae incumbentemGa naar voetnoot1). Si decimâ matutinâ rediturus Athenis Grata Zulichemio potis es narrare gerendae Acta rei, aut gestae, sciat hic tribus, obsecro, verbis. Par. 17. Iun.
Eidem, ad poeticos lusus imtempestive provocantiGa naar voetnoot2). Regj fulminis impetu tremendo Percellis pugilem pugil Batavum, Perculsumque vocas et obstupenti, Infirmo, titubanti et impedito 5[regelnummer] Offers Hendecasijllabos agonas? Culpandum facinus, Brienne, nec te,
[pagina 18]
Ga naar voetnoot+ Vel te judice, digna fortitudo. Poscunt otia Virgines canorae, Soles limpidulos, diem serenum, 10[regelnummer] Et mentem sine faece: turbulentum Scriptorem fugiunt ut Agnus Anguem. Ergo vel mihi redde Ludouicum Acris propositi minus tenacem, Impubi Auriaco minus molestum, 15[regelnummer] Et Zulichemio magis fauentem, Vel missum fac ineptulum Poetam, Donec sidera rideant et Aether, Donec nubila dissipent Fauonj, Donec se sibi redditum bonoque 20[regelnummer] Regi debeat et bono Briennae. Dum prostratus humi, dolens et excors Haurit non liquidas anhelus auras, Ne te gloriolae parum decorae Pruritus male pungat: impotentis 25[regelnummer] Barbam vellere mortuo Leoni est. Paris: die natali meo (4 Sept.).
[Le S.^t Pere t'affronte en ton Ambassadeur] Le S.^t Pere t'affronte en ton AmbassadeurGa naar voetnoot1)! Fils aisné de l'Eglise, est il pas vraij qu'un souffle Te peut faire tirer raison de l'affronteur? Foudroije le Prelat, et changeons de pantouffle. Par un secretaire de Philippe le Bel, auteur de l'Epistre au Pape Boniface VIII.^e Paris: 8. Sept.
[Si Cardinalis nuper est factus Pater] Si Cardinalis nuper est factus Pater: Unius illud literae negotium est. Hinc Purpura, hinc Puerpera est. Par. 13. Sept.
Ad Lomenium Briennae com. Nuper poetamGa naar voetnoot2). Ad primogenitum Patris Briennae, Dignum Lomeniâ domo nepotem, Nuper de melioribus Poetam.
[pagina 19]
Cum te nescires, primus docui esse Poetam, Debitaque autori est pene negata fides. Ecce tamen vici. Statuam de marmore Sculptor Elicit, et mirâ scilicet arte tumet. 5[regelnummer] Maius opus prodo, partu meliore tumesco Causa mouens: de se, me Patre, natus homo est; De Gallo Cicerone Maro, de Rhetore Vates. O metamorphosin vel tibi, Naso, novam! Quâ vero, Lomeni, mercede τὸ γνῶϑι σεαυτόν 10[regelnummer] Aureolum tibi me suppeditasse putas? Multa licet meritus, non extorquebo molestus Creditor obstricto multa: modestus ero. Hoc peto, et hoc unum; ne dedignere, meo nunc Iure meus Vates, esse Brienna meus. Paris: 20. Sept.
In ill.^mi Leaenae magnificam villam BerniamGa naar voetnoot1). Cum bene perspectam volui te, Gallica Tempe, Collatam Domino, Regia Villa, tuo; Euge, semel, dixi, seruat Fortuna decorum; Talis erat tali digna Leaena specu. Sept.
Ad ill.^m BriennaeumGa naar voetnoot2). Cum nec te deceat recentiorum, Nec cuiquam veterum, Brienne, Vatum Conferre, o veterum et recentiorum, Vix tiro, simul atque summe Vatum; 5[regelnummer] Certe Lomenium licet Briennae, Virtutemque sibi suam cuique. Si non displicet haec statera, scito, Quo tu Carmine virginem Sibyllam Ornasti, fateor, pererudito, 10[regelnummer] Illi cedere, quo magis stupendum Christinae celebras, diserte, nomen, Quantum vimina funebri Cupresso, Virgultis violae, nigella Luci Noctis larua, Deo Diana fratri. 15[regelnummer] Vis clare loquar, et loquar Bataue? Dignum illud Zulichemio, hoc Briennâ est. Par. 7. Octo.

[pagina 20]
Eidem ϑαρρεῖν καὶ μονομάχεσϑαιGa naar voetnoot1). Desine suppetias accersere; solus, Amice, Si libeat, soli sufficis Hugenio. Denique, ne fallaris, in hanc ingressus arenam Unicum ego Comitem prouoco, non comites. Par. 9. Octob.
In eiusdem Pinacothecam ab ipso mihi inscriptamGa naar voetnoot2). Aspicis haec artis vere monumenta stupendae? Perspice, nec censu singula pende leui. Postremo, nisi me vel amor, vel opinio fallunt, Dicturus mecum, candide Lector, eris; 5[regelnummer] Tot Tabulas inter summe mirabilis haec est, Quam dedit ingenij Scriptor ubique sui. Ibid. eod.
In eandemGa naar voetnoot3). Quisquis Apellaeae prius hinc miracula spectans Inde Brienneae perlegis artis opus, Ne dubita, lector, quod Oliuae nobilis humor Multiplicique grauis creta colore dedit, 5[regelnummer] Doctum, molle, bonum est; quod amaro sepia succo, Doctius est, dices, mollius et melius. Par. 14. Octob.
[Euge, viri grandes, animae, pars enthea Coeli] Euge, viri grandes, animae, pars enthea CoeliGa naar voetnoot4), Admiranda tuo cum Raphaele cohors, Praestistit Ars isthic quod ei dare si qua laboret Lingua satis docte se dubitare probet. 5[regelnummer] Doctius ille tamen ....
Ad ipsum, gratiarum actio pro elegantissimo bibliorum donoGa naar voetnoot5). Quas tibi, chare Comes, grandi pro munere grates Debeo, si aggrediar, videor persoluere posse; Si videar, quantus furor ac insania mentem
[pagina 21]
Exagitent! nec reddo igitur, nec reddere tento. 5[regelnummer] Debeo, debebo; fateor, sine fine fatebor, Praesto quod aeternum est, ut sit tua, Maxime, constans Gloria, reddendi debendo victa potestas. Par. 22. Oct.
Quasi ad regemGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. En me Lomenius pronunciat Oratorem: Tantum non meritae pondus amicitiae est. Hei quod literulis per te, Ludouice, duabus Exoratori non licet esse mihi! 5[regelnummer] Attamen esse licet, si vis, diademate posto, Tantillum non Rex, esse Brienna meus. Exue personam, nihil est aditura pericli Gallia, parva mora est; cras Ludouicus eris. Eod.
Ad Constantinum Hugenium Zulichemium effigiei Erasmi dedicatio jambis purisGa naar voetnoot2). Erasmus ille pictus Holbeni manu, Amor meus, tuusque, cui tot oscula Dedisse clam fateris, et mihi, licet Amicus, inuidere: totus, Hugeni, 5[regelnummer] Nec inuidente sit tuus Lomenio. Diu vagatus ille Belgico solo, Et Italo vagatus atque Gallico, Ubique vixit hospes; et suâ fuit Ubique carus Holbenique gratiâ. 10[regelnummer] At ecce post tot exilj vices, graui Redemptus aere, venit in meas manus; Et ire fessus ac redire tot vias, Frui quiete poscit: at frui negat Quiete velle, ni fauentis Hugeni 15[regelnummer] Sinu receptus. Heic et elegantiae, Et eruditionis omnis arbiter, Meris fruetur eruditionibus, Merasque deget inter elegantias. Vale ergo, quando noster esse jam negas, 20[regelnummer] Erasme, te Batavus obtinens tuus
[pagina 22]
Solo reducat exulem Batauico. Satis viarum, et inquietis exilj: Perenne nunc quiesce, amoris et mei Perenne pignus esto Zulichemio. Lomenius Briennae Comes. Lut: Paris. VIII. Kal: Nouembr. (= 25 Oct.).
Ad ill.^mum comitem de Brienne χάρις αὐτοσχέδιοςGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Erasmus ille, quo nihil Batauia Nec Orbis ipse vidit eruditius, Politius, disertius, venustius, Erasmus ille, Patriae decus meae, 5[regelnummer] Decus perenne, Erasmus ille, Lomeni Amice, te volente factus est meus? Dij Deaeque, quanta me repente sors Opinione major atque spe meâ Beatum inaurat et Dijs facit parem! 10[regelnummer] Erasme noster, ergo te frui datur, Et illud oris aurei entheum Caput Et illa dia lumina intuerier, Quibus quod omne saeclum et eruditio Amat, colit, coletque, saeculo dabas; 15[regelnummer] Et illa se Tabella, quâ tui Holbenj Stupenda dextra doctius nihil dedit, Negata Regibus Tabella, non mihi, Meo sinu recondier libens videt? O inclytus Lomeniae manus fauor, 20[regelnummer] O immerentis Hugenj beatitas, O aestimanda dum superstes hic erit Et usque ubique publicanda gratia! Iambe pure, pes seuere, dura lex Et abroganda, si liceret eloqui 25[regelnummer] Quod eloqui vetamur hactenus tuis Miserrimi scholasticis ineptijs, Ut ille cordis intimus calor mei, Ut ille candor emicaret, ut meo Decora verba diceret Lomenio! 30[regelnummer] Sed, ecce, mutus opprimor, tyrannice Coactus haesitat stijlus, nec est satis Licentiae ut vel hoc stijlo redhostiam, Stijlo senili et usque quaque languido.
[pagina 23]
Ga naar voetnoot+ Iambe pure, Iambe dure, Iambe pes 35[regelnummer] Pedum, pedestrium pedum, improbissime Renunciasse scito me diu tibi, Renunciare nunc item penissime. Abeste compedes, abeste vincula, Quibus Bataua comitas sat exteris 40[regelnummer] Nequit probari, et ista verba vix datur Sonare, Mi Brienne, reddo gratiam: Erasmus ut futurus est comes meus, Perennis esto tu, precor, meus Comes. Lutet. V. Kal. Nou. (= 28 Oct.)Ga naar voetnoot1).
Ad Constantinum Hugenium indignatio in puros jambosGa naar voetnoot2). Iambe pure, Iambe dure caeteris, At O nimis benigne Zulichemio: Vale, Seuere Jambe: Nam quis haec pati Iniqua jura possit? En tibi improbo 5[regelnummer] Diu labore, non pigendus Assecla Studere sum professus, atque Sedulus Tuis vacare cultor elegantys. Mihi vicissim, Iambe dure, nil refers Nisi molesta vincula, et malas cruces: 10[regelnummer] Nec unguis ullus est mihi, nec est super Capillus unus: Unguis omnis est tuo, Tyranne, dente rosus; omnis et tuâ Manu capillus insolente vulsus est. Tibique dum laboro, teque mulceo, 15[regelnummer] Mihi rependis hanc inique gratiam. At ecce spretor ille nominis tui Tuaeque legis, ille Zulichemius Tibi negans studere (carminum licet Vetustus auctor) et tibi vel unicam 20[regelnummer] Stilo elegante consecrare paginam: Tuis repente coepit ire gratys Superbus. Huic, adhaesit ut semel tibi, Faues amicus, atque cedis obsequens: Modisque flexus et reflexus omnibus, 25[regelnummer] Ut in patente lenis Amnis alueo, Fluis: Nec ulla pertinaxve Vocula Resistit, ulla contumaxue Syllaba. Catulliana non tuis leporibus
[pagina 24]
Camoena, non Horatiana cultior, 30[regelnummer] Beatiore nec fuisse copiâ Fatetur. At quod esse turpius reor, Dabas tot ampla Dona Zulichemio, Dabasque temet usque quaque commodum, Tibi allatrare dum furente carmine 35[regelnummer] Amaret, atque mille probra dicere. Jambe, jure vapulas; tuis amas, Jambe, quippe vapulare viribus. Vale ergo iners Jambe, quando vatibus Iniquiore dona diuidis manu, 40[regelnummer] Fauore regnet osor hic tuus tuo. Ego interim tuo lepore, si quis est, Tuisque cedo jam libens facetys. Suas dabit benignus alter, et minus Mihi seuerus: En reuertor ad tua, 45[regelnummer] Phaleuce, regna: tu mihi usque commodus, Opumque largus, atque gloriae dator. Nec inuidere Sapphicus suum mihi Decus solebat, inclitiue caeteri, Nec ipse liber, atque lege tetricâ 50[regelnummer] Carens Jambus: Hos colam. Unus omnium, Jambe pure, Jambe dure, iam vale. Lomenius. Lut: Paris. IV. Kal: Novembr. (= 29 Oct.), ante meridiem.
Receptus a certamine poetico, in quo se Briennaeus a doct.^mo cossartio Soc. Ies. adjuvari passus eratGa naar voetnoot1). Lomenio-Cossartiana majestas, Doctrina, vis unita, duplices pugni Et claua duplex Herculi timescenda, Et, si resistat, Herculem peremptura, 5[regelnummer] Valete, do victas manus, duos Gallos Uni Batauo contudisse maxillas Et os protervum, et ipsa crura, testabor Ubique, semper, candide atque Constanter: Testabor, inquam, si negetur, hunc ipsum, 10[regelnummer] Quem de duello rettuli, pedem claudum. Par. 30. Oct.

[pagina 25]
Ad Constantinum Hugenium antiscazonGa naar voetnoot1). Iniquus esse plurimis solet Scazon, Ferox, acerbus, utque dente mordaci Nil non lacessens. At mihi Hugenj scazon Fuit benignus, obsequens, adulator, 5[regelnummer] Mea inficeta Carmina, illaborata, Cossartianis digna qui putet Musis. At hae vicissim se queruntur offensas, Amice Scazon, carmina illaborata Suis videri digna quod velis curis. 10[regelnummer] Mulces simul, mordesque: siccine es blandus? Lomenius. Lut. Par. VII. Eid. (7) Nou.
Ad (Lomenium) cum horaria machinâ pendulo agitataGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Ille tuus, Lomeni, Zulichemius, ille (fatemur) Nobilis inuenti non Genitor, sed Avus, Nobilis inuenti cum te rogat esse facitque Custodem, Batauo munere scin' quid agat? 5[regelnummer] Hoc; ut ab his rotulis discas et ab aere loquaci Hugenij nunquam non meminisse tui. Scilicet, ut mutis aliqua est facundia rebus, Et sua pro linguis actio, sermo suus, Machina, si attendas, quoties haec pulsa sonabit, 10[regelnummer] Hugenij, dicet, pendula Neptis eram. Paris: 10. Nou.
In duplicem et anniversarium luctum viduae SommeldiciaeGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Funestos miseranda duos experta Nouembres Hinc Genitrix Nato, hinc orba Marita Viro est. Ille Mari, hic Terrâ submersus; fluctibus ambo, Acribus hic, salsis obrutus ille fuit.
[pagina 26]
5[regelnummer] Quid Viduae aut Orbae lachrimas inhibetis, Amici? Ambobus flendo propria Iusta facit: Scilicet huic et huic non uno flumine turgens Acribus et salsis una parentat aquis. Lutet. VII. Id. (7) Dec.
Vivendo morimurGa naar voetnoot1). Singula cottidie per decrementa perimus. Ergo quid est multum viuere? saepe mori. Ibid. V. Id. (9) Dec.
In Dunkerkae victoriam incruentamGa naar voetnoot2). Inclusae Danaes memoret fabella triumphum; Tu reuerere tuum, Gallia laeta, Iovem. Ille per impluuium Dominae subrepsit; eâdem Alter hic in dominas utitur arte manus. 5[regelnummer] Dunkerkae sine caede virûm, sine sanguine fuso, Ludouicus Amans moenia amata capit. Cede Chalijbs, et cede trucis violentia Ferri, Vnicus has vires aureus ensis habet. Lutet. 11. Dec.
Ad ill.^m d. de LionneGa naar voetnoot3). Solue Geoffredum, si vis meus esse Leaena, Ne fac, si fugias esse Leaena meus. Quod si non fugias, modo sit tibi coenula curae, Caetera qui praestet praesto Niellus erit. Lutet. 12. Dec.
In eandem Dunkerkae victoriam. Mollius est Aurum Ferro: quo judice, quaero, Durius hoc tamen et mollius esse potest?
[pagina 27]
Cedat Aristoteles; satis hoc sine sanguine captrix Gallia, Dunkerkae moenia capta probant. Lutet. 16. Dec.
Averechts bescheidGa naar voetnoot1). Dirck had syn' vingeren wat hertelick gebrandt: En men berichte mij, als ick naer hem liet vragen, 't Was aen de beter hand, het zeer begost te dragen, Daer ick niet beter wist of 'twas aen d'arger hand. Paris: 26. Dec.
MisdrachtGa naar voetnoot2). Ick dede naer een' Ruijter vragen Die om mijn gunste was begaen; Men seij, daer was geen twijffel aen, Hij had sich doorgaens wel gedragen: 5[regelnummer] Maer 'twas aendachtigh te verstaen, Hij schroomde niet als voorde slagen En was soo doorgaens door-gegaen. Ibid. eod.
In mortem infantis annae Isabellae Franciscae, ad reginamGa naar voetnoot3). Deposito illustri qui te, Regina, beauit, Ecce diu totum noluit esse tuum. Pone modum lachrimis: sors est haec maxima, magnae, Magna Parens, socium sortis habere Deum. 5[regelnummer] Deinde Creatori vide quâ tu fronte negâris Reddere quantundem credidit ille tibi. Paris: 1. Ian.
Vrouwen troostGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Mans quaet doen is min quaed als 'tgoet doen van een Wijf, Doch, vrouwtjens, weest te vreden. Het is een Bijbel-reden, Maer 't Boeck is Apocrijph. Ibid. 5. Ian.

[pagina 28]
[Circulus est Anni voluens rota, cur magis isthic] Circulus est Anni voluens rota, cur magis isthicGa naar voetnoot1) Hoc illo puncto dixeris esse novum? Numquid heri, ratione pari, nec dispare vultu, Qui novus annus erat, cras novus annus erit? 5[regelnummer] Desipitur, quoties nouitas in temporis orbe Quaeritur, atque impar creditur esse sibi. Si sapimus, nouus Annus erit, si quando vetustis Exuimus stulti sordibus, et sapimus. Par. 6. Ian.
VierslaghGa naar voetnoot2). Ian geck, en Anne mall, en 'thuijs voll kloecke kindren! 'Kwill Annens goeden naem met argewaen niet hindren: Veel liever segg ick, naer de Liefde, siet eens hier, Hoe komen Steen en Stael, twee viereloos', aen vier? Ib. 7. Ian.
NochGa naar voetnoot3). Werdt d'Olie uijt het saet geslagen, Sy wasser in, dat hoeft geen vragen: Maer hoe komt vier uijt Stael en Steen? Sy geven 'tbeid', en hebben's geen. Ibid. eod.
De Chalybe et SiliceGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Neuter habet, quod uterque parit: mirabile dictu: Nec tamen hoc certe constat, uter pariat. Extundis quod inest oleum de semine: sed qui De Silice et Chalybe est Ignis, ubi latuit? Ibid. 7. Ian.
(Ill.^mo Lomenio)Ga naar voetnoot5). Exul es et viuo, Lomeni, charissime rerum, Hic ubi non sine te viuere vita fuit. VI. Id. (8) Ian.

[pagina 29]
Ad Lomenium venatoremGa naar voetnoot1). Quid superest, Musae, Musae, mea cura, Batauae, Quid modo consilij das, peregrina cohors? Vester amor, Patriae primo pertaesus et Aulae, Mox et amicorum, praetulit, ecce, Canes. Paris: 13. Ian.
In P.R.Ga naar voetnoot2). Conticuere tubae, cessant inimica tonantûm Fulmina, pacatis mentibus, arma jacent: Agnoscit se Roma ream: miramur, Amici, Cum cecinit Gallus poenituisse Petrum? Ibid. 29. Ian.
[Disce nihil nocti, Latro, debere: diurno] Disce nihil nocti, Latro, debere: diurno Marte latrocinium est Imperiale nefas. Ibid. eod.
De regeGa naar voetnoot3). Haec Ludouici maxime decimi quarti Virtus et exemplaris et sine exemplo est, Quod ipse Rex sit, nemo Galliae Prorex. Par. Cal. (1) Febr.
Eristica disparGa naar voetnoot4). Romanus hinc cucullus, illinc Haeresis, Ut ganniunt, Bataua certant inuicem Acri duello, ille asperâ, haec placabili Et Christianâ mente. quid causae est, putas? 5[regelnummer] Defendit Aras haec suas, item suas Defendit alter: at alter ille etiam suis, Ne frigeat Culina, pugnat pro Focis. Ibid. eod.
Ad ill.^m Briennaeum, poesin abdicantemGa naar voetnoot5). Ergo procul Musas abigis, qui totus, Amice, Unis addictus pene deabus eras?
[pagina 30]
Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+ Credimus hoc vere, an falsos insomnia ludunt? Credo equidem et facinus quod facis ipse probo. 5[regelnummer] Scilicet, ut, si te moneant, patiare moneri, Si, quod agas jubeant, tute libenter agas. Si, pedibus te quando suis modulisque parumper Compositis moneant ire, libenter eas. Non accersitis fas est parere: quod ἔργον 10[regelnummer] Saepe fuit, melius nempe πάρεργον erit. Crede mihi, in vitio est vitij fuga, ni modus adsit, Quo velut ardentis fraena regantur equi. Labimur hinc illinc, si non assuescimus illud Aureolum nobis dicere, Μηδὲν ἄγαν. Par. 6. Feb.
I vo piangendo 1 miei. Petrarch.Ga naar voetnoot1). Ick gae vast en beklaegh mijn' afgeleefde dagen, Die 'ck leelick heb verquist aen menschelicke minn, Niet eens ter vlucht getilt, daer ick nu wel bevinn Dat mij mijn' wiecken vrij veel hooger konden dragen. 5[regelnummer] Onsienbaer, eewich God, ghij die daer hebt verdragen Mijn' boosheden gepleeght soo tegens uwen sinn, Helpt mijn' verdoolde ziel, staet voor haer' schulden in, En heelt met uw genad' haer sondige misdragen. Op dat ick, die in storm en onweer hebb gesweeft, 10[regelnummer] In Vré mogh' havenen, en hebb ick niet beleeft Als ydelheit, altoos met eeren mogh' vertrecken, Dat m' in de korte wijl die mijnen tyd kan strecken, En in mijn' stervens uer uw' heil'ge hand behouw': Ghij weet dat ick op u, en u alleen, betrouw. Paris: 9. Feb.
Version du beau sonnet de Petrarque, I vò piangendo i miei passati tempiGa naar voetnoot2). Ie plains incessamment ce que j'aij mis de temps A l'amour insensé d'une chose mortelle, Sans auoir pris l'essor, bien que j'eusse assez d'aisle A signaler mon nom d'exemples importants. 5[regelnummer] Toij qui connois mes maux indignes et meschants,
[pagina 31]
Roij du Ciel inuisible et de vie immortelle, Vien secourrir mon ame infirme et criminelle, Et couurant ses defauts tes graces ij repans. Afin que las de vivre en guerre et en tempeste 10[regelnummer] Ie meure en paix au port, et si tout fut en moij Vanité, pour le moins mon depart soit honeste; Si qu'à ce peu de jours que rester je me voij, Et qu'au point de ma mort ta main daigne estre preste, Tu sçais que je n'ay point d'esperance qu'en toij. Paris 11. Feb.
A monsieur de Nielle, avec mes Pseaumes pour le theorbeGa naar voetnoot1). Illustre Amij, cher de Nielle, Quoy que vous blasmiez la vielle De ce pauure Compositeur, Quoij que vous aijez mal au coeur 5[regelnummer] De son peu de bonne ceruelle; Ne craignez pas qu'il vous querelle: Ce n'est pas là son point d'honneur, D'estre bon ou mauuais Auteur: Il jouïra d'assez de gloire, 10[regelnummer] Pourveu que vous le vueillez croire Vostre tres-humble seruiteur. Paris.
Versio praestantissimi epigrammatis Petrarchae, cuius initium est I vo piangendo i miei passati tempiGa naar voetnoot2). Praeteritos, male praeteritos mihi conqueror annos Mortalis misere captus amore rei, Dum proprijs ab humo pennis non evolo quo me Ingenij poterat vis rapuisse mei. 5[regelnummer] Magne deus, quem nemo videt, cui cuncta videntur, Visaque sunt quorum me pudet esse reum, Erranti succurre animae, succurre labanti, Gratia defectus impleat ista meos. Ut male jactato Bellique Marisque procellis 10[regelnummer] In portu liceat perpete pace frui, Et, si vana fuit vitae statioque tenorque, Ex illa quali cunque decenter eam.
[pagina 32]
Ga naar voetnoot+ Sis mihi perpetuus comes ac tutela, per istos Quos super haut longos suspicor esse dies; 15[regelnummer] Denique sis praesto morienti, Maxime; nosti Nempe meae solum te caput esse spei. Par. 13. Feb.
Distichon cuius pentameter exciderat somnianti amicum dono obtulisse librum a se emptum duobus amicis, utri sorte obtigissetGa naar voetnoot1). Amplior emptori quam sorti gratia danda est: Ille, quod hoc uni donat, utrique dedit. Par. 15. Feb.
Christiano filio definiendae longitudinis inventum gratulatur paterGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Ergo quod errarunt tot saecula, corriget ista Machina, quae aeternum spondet tibi Pendula nomen? Macte, meus sanguis, tanti te laude coronas, Quanti erit hoc, digito monstrari et dicier, Heic es. Ib. 15. Feb.
Reden onredenGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Men sagh Dirck selden op gebrilde Bill-gemacken: De reden was bekent; de goede knecht, och arm, Had weinigh droogh of nats te steken in syn' darm. Want eten gaet voor kacken. 5[regelnummer] Eens vondm' hem by gevall in 't heimelick geseten, En riep hem metter haest, hij most ter Tafel gaen: Neen, zeid' hij, met verlof, 'k en kan hier niet van daen, Want kacken gaet voor eten. Paris: 16. Feb.
Quisten of sparenGa naar voetnoot4). Ick weet niet of 't de jonckheit weett; Maer 'tis een machtigh scheel,
[pagina 33]
Of ijemand veel van weinigh eett, Of weinigh eett van veel. Ibid. 17. Feb.
Superflua nihiliGa naar voetnoot1). Quid supra quantum satis est corradere coner? Non dat, non facit hoc viuere, quod superest. Ibid. 17. Feb.
In horologium pendulo agitatumGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Hoc opus, hic hominum labor est, ultroque citroque Iactari, tritas ire, redire vias. Quâ mercede putas? dum findimus aethera et ipsis Momentis horam trudimus, hora perit. Ibid. 22. Feb.
(In eandem machinam)Ga naar voetnoot3). Dum redit aerij sua per vestigia sulci Pendula Daedaleis concita massa rotis, Aequa ferunt volucres discrimina temporis horae, Metanturque tuas te sine, Phoebe, vias.
Aen een' slaperGa naar voetnoot4). Die sonder droomen slaept, is dood en sonder wesen: Die droomt, speelt puer de geck, en is het soo veel bett Als hij 'tself min gelooft: wat raest ghij naer uw Bedt, Hoe hebt ghij sulcken haest om dood of geck te wesen? Paris: 26. Feb.
[Qui ne songe en dormant est mort comme une souche] Qui ne songe en dormant est mort comme une soucheGa naar voetnoot5) Qui songe, est fou; et moins sa folie le touche, Plus il en est touché: pourquoij nous hastons nous Vers ce lict importun? pour estre morts ou fous?

[pagina 34]
[Mortuus est cui nulla mouent insomnia mentem] Mortuus est cui nulla mouent insomnia mentemGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+; Cernere per somnum somnia, desipere est. Hac se stultitiâ quanto quis credit abesse Longius, hac tanto se propiore jacet. 5[regelnummer] Quid, piger, ingrati properas ad commoda lecti? Festinas fieri mortuus, aut fatuus?
OnbedachtheitGa naar voetnoot2). Waer 't eewigh werck, een mensch te wesen, En goed noch quaed hier naer te vreesen, Men waer wat onbekommert boos: Maer, arme menschen, boos en broos? Ibid. 27. Feb.
[Le petit Escureuil sera longtemps en cage] Le petit Escureuil sera longtemps en cageGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+, Le Lezard plus ansé fait mieux son personnage, Mais le plus fin de tous est un certain Serpent Qui s'abaissant s'eleue et s'auance en repant.
SonnetGa naar voetnoot4). Ie voudroij bien Phillis. ha! facheuse contrainte Qui m'oblige à celer tous les voeux que je faijs: Esloignez vous de moij, respect pudeur et crainte, Laissez moij librement exprimer mes souhaits. 5[regelnummer] Ie voudroij, je voudroij, que sensible à ma plainte Vous. mais que vaij-je dire, o dieux, je vous desplais. Non, non, de quelqu' ardeur que je souffre l'atteinte, Ie te jure ma foy de n'en parler jamais. Mais pourquoy refuser ce secours à ma flame? 10[regelnummer] Mais pourquoij retenir ce secret en mon ame? Disons le, quoy qu'apres j'en souffre le trespas. Ie voudroij. ha! je meurs, je ne l'oseroij dire. Il fault pourtant finir l'exces de mon martire. Ie voudroij. ha! Phillis ne m'entendez vous pas.

[pagina 35]
ChansonGa naar voetnoot1). Le respect et l'amour plein de glace et de flame Se font la guerre dans mon ame, Et ne se veulent point ceder. Mais, o Beauté charmante et rare, 5[regelnummer] Si je ne puis les accorder, Permettez que je les separe.
In ill.^m Leaenam novo munere auctumGa naar voetnoot2). Esto bonis auibus quod es, Illustrissime; Fatis Multa sit et meritis gratia multa tuis, Gratia sit, quo te posuerunt culmine rerum, Si modo non cessas esse Leaena meus. 5[regelnummer] Non cessaturum certe genuina futuri Notio, quae vatum creditur esse, monet. Adde quod et pueros veterum docuere Sophorum Scita, Leoninâ nil prius esse fide. Paris: ult. (31) Mart.
Mis-schepselGa naar voetnoot3). Ghy schijnt het wel te hooren, Ian, Wat u mijn' Luyt doet hooren: Maer vatt' er grond noch reden van. Ghij zijt een Monster, lieve Mann, 5[regelnummer] Een Ezel sonder ooren. Par. 21. Apr.
De autorum a scriptis discrepantia. Ex temporeGa naar voetnoot4). Quid mihi cum vita vatum? de Versibus angor Unice, et hos mihi trade bonos; bonus an malus autor Condiderit, non curo magis quam grata palato Vina quis infundat, dextrâ Puer, anne sinistrâ. 5[regelnummer] Scribite quae placeant, lepidi, mea turba, Poetae: Viuite vel cum laude probi, vel laude carentes, Improbi; in his umbris ego vos, in imagine vestri, Vel simili, vel non simili, securus honoro. Nescio vos, nec scire quidem nisi parte laboro 10[regelnummer] Quâ sciri dignos operum praestantia clamat. Si quâ parte laboratis, si pagina vitae
[pagina 36]
Dissonat, esto quidem; modo se bona pagina nobis Approbet ignaris vitae morumque Poetae. Lutet. raptim 17. Dec.
In effigiem Annae Austriacae reginae matris Ludovici XIVGa naar voetnoot1). Splendet in hoc vultu quae te prudentia rexit, Quae te semideae mascula mens et amor: Hac poteras felix, etiam non Matre, vocari; Quanto nunc melius, Gallia, quod peperit! Par. 17. Dec.
Ad ill.^mum G. de Lamoignon, supremi in Gallia parlamenti primum praesidem, cum Momentis desultorijsGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Magne Vir, his fauit mea pridem Patria nugis, Docta magis docto Patria nota tibi. Fauerunt vario Populi sub sole remoti, Nec videor Gallis displicuisse tuis. 5[regelnummer] Pluris erit si tu faueas, primumque putabo Postremum in Primo Praeside praesidium. Ib. 19. Dec.
Ad d. de LionneGa naar voetnoot3). Soluo Gothofredum, soluo quotcumque puteris Verborum obstrictus legibus esse mihi. Soluo, vir excellens, nec te, si soluere velles, Ipse sub hoc rerum pondere velle velim. 5[regelnummer] Sufficiet posthac, si portae Cerberus uni Hugenio clausas non velit esse fores. Ne treme. momenti res est, quo dicere possim, Sum tuus, esto precor, magne Leaena, meus. Ib. 22. Dec.
[Audiat et soluat, quae soluit cuncta, Mathesis] Audiat et soluat, quae soluit cuncta, MathesisGa naar voetnoot4), Hic tantâ dignus vindice nodus erit. Pene duos in te vixi, non amplius, annos; Et quo in te viuo, Gallia, quartus hic est. Par. 29. Dec	voetnoot1) In 3 HSS., het klad met den datum en den titel: In Illustrissimi C.H. Lomenij Briennae Comitis Rei antiquariae thesaurum nobili munificentiâ saeculo posterisque d.d. Henri Louis de Loménie, comte de Brienne (1635-1698), was een zoon van Henri Auguste, secretaris van staat en bekend om zijne bekwaamheid en onkreukbare eerlijkheid. De jonge graaf de Brienne had groote reizen gedaan en hielp later zijn vader, dien hij zou opvolgen, in zijn ambt, maar is in 1663 in ongenade gevallen. Hij is toen geestelijke geworden, maar heeft daarna het geestelijke kleed weder afgelegd en in Duitschland een avontuurlijk leven geleid. Toen hij naar Frankrijk was teruggekeerd, heeft men hem jaren lang als een krankzinnige opgesloten. De Brienne heeft vele gedichten en ook theologische en metrische werken geschreven. H. werd zeer met hem bevriend; de weinige Latijnsche brieven uit deze jaren, die wij van hem bezitten, zijn bijna alle aan hem en aan zijn vader gericht. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg. in het klad: Quod in maligno mundus omnis est situs. 1. Ioann. 5. 19. - vs. 4: Sen. voetnoot+ [krit] vs. 9 tuae 1 HS.: tui - vs. 14 dando klad eerst: si vult - vs. 17 cunque klad eerst: forte voetnoot1) In 3 HSS.; het klad heeft den datum en den titel: In Illustriss.ⁱ Lomenij Briennae Com. Itinerarium. - Zie blz. 12. voetnoot2) In 3 HSS., waarvan 1 klad, en nog een afschrift, door H. zelf veranderd. Het klad heeft den datum. Eén HS. heeft den titel: In effigiem Stupendi Regis Christian.^mi Ludouici XIV. voetnoot+ [krit] vs. 1 augusta klad: seuera - vs. 7-13 niet in het klad. - vs. 19 klad: Hac si tabella continentur inclusae - vs. 20 lector klad: Sculptor voetnoot+ [krit] vs. 21 una klad: unica - vs. 22 aberratum est klad: aberrasti voetnoot1) K.b., II, 380. Zonder titel in het HS. voetnoot+ [krit] vs. 7 tzij dat gh' op dier of kruijt siet eerst: en als ghij die voor uyt siet voetnoot2) In 3 HSS.; het klad heeft den datum en den titel: A M. de Lionne, een and. HS.: Ad eundem. voetnoot+ [krit] vs. 3 Expetis klad: Vis semel voetnoot3) Ook in klad met den datum. Jean Chapelain (1595-1674) was een beroemd geleerde en criticus; als episch dichter heeft hij minder naam gemaakt. H. leerde hem kennen (vgl. Lettres du Seigneur de Zuylichem à Pierre Corneille, 1891, blz. 21, 22), waarschijnlijk doordat zijn zoon Christiaan met Chapelain had omgegaan en sedert 1656 met hem in briefwisseling stond. voetnoot+ [krit] Bij vs. 9 in het klad in marg.: Sen. voetnoot1) Ook in klad met den datum. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den bovenstaanden titel; het net heeft als titel: Ad eundem. voetnoot3) Ook in klad met den datum en den titel: Au Comte de Brienne pour une Audience. voetnoot4) Het HS. is bij de Lat. gedichten. voetnoot5) Ook in klad met den datum en bovenstaanden titel; het net heeft: Ad eundem. voetnoot6) Ook in klad met den datum en den titel: Ad Urbem. voetnoot+ [krit] vs. 2 fere klad eerst: libens voetnoot+ [krit] vs. 7 Batauum heeft het klad, het HS.: Batauo voetnoot1) Ook in klad, dat den datum heeft. voetnoot2) Ook in klad met den datum en bovenstaanden titel; het net heeft: Ad eandem. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Horat. - vs. 4: Id. - vs. 6: Iuuen. voetnoot3) Ook in klad met den datum en den titel: A M. de Marolles, Abbé de Villeloin. Michel de Marolles (1600-1681) heeft een groot aantal werken geschreven, o.a. gaf hij eenige vertalingen naar het Latijn. voetnoot1) Het versje is bij No. XXXIXa der HSS. voetnoot2) K.b., II, 408. voetnoot+ [krit] vs. 5 hoerachtigh K.b.: hoerichjes voetnoot3) H. had, toen hij naar Parijs ging, een grooten verrekijker meegenomen, zeker gemaakt volgens de aanwijzingen van Christiaan. Deze schrijft daarover den 23sten Nov. 1661 aan zijn broer Lodewijk (vgl. Oeuvres complètes, III, 389): La Lunette a ce qui me semble court grand risque, s'il faut que Sire Louis la voie; car il sera tenu de dire qu'elle est fort bonne et mon Pere qu'elle est a Sa Majesté si elle l'agree. en cas de quoy je pretens que ce sera pour le service de nostre Prince. voetnoot1) Ook in klad met den datum en den titel: A M. de Lionne. De dag is niet ingevuld, maar het versje gaat in het klad aan twee gedichtjes van 27 Maart vooraf. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: In Illustrissimi Briennae Comitis Itinerarium. Het lofdicht is gedrukt in Lvdovici Henrici Lomenii, Briennae Comitis, Regi a consiliis, actis et epistolis, Itinerarium. Editio altera auctior et emendatior. Curante Car. Patin, D.M.P. Parisiis, Apud Clavdivm Cramoisy.... Et Ioannem dv Bray... M.DC.LXII. Cum Priuilegio Regis. De eerste uitgave is van 1660. voetnoot+ [krit] vs. 2 Itin.: Cui quot insunt paginae, per me licet - vs. 7 perfusi heeft het klad, het HS.: perfusae voetnoot3) Ook in klad, zonder datum, met den titel: Errata, en de onderteekening: Batavus. Het versje staat in het klad op hetzelfde blad als het vorige. Het is gedrukt in het Itinerarium met den titel: Errata Pag. 20. De Brienne had daar nl. van de Nederlanders geschreven: Vnde nulli deorum nisi Mercurio supplicant. voetnoot4) Zie op 25 October. voetnoot1) Ook in klad met den datum en den titel: Ad amicum. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: In Magni Franciae Cancellarij Palatium longe splendidissimum. Aan het klad is een Fransch briefje ‘A M. du Burg’ toegevoegd. (Zie blz. 14.) Pierre Séguier (1588-1672) was, na verschillende ambten te hebben bekleed, eenige jaren Fransch gezant te Venetië. In 1635 werd hij kanselier van Frankrijk. Hij heeft groote verdiensten voor het oprichten der Académie; op het gebied der rechtspraak was hij minder te prijzen. Séguier bezat één der mooiste huizen van Parijs. (Vgl. Journal d'un voyage à Paris en 1657-1658, publié par A.P. Faugère, 1862, blz. 409. vlgg.) voetnoot3) Ook in klad, met den datum en den titel: Ad Dom. de Lionne. voetnoot+ [krit] vs. 9 Haeretis? klad: Si nescis, voetnoot4) Ook in klad met den datum en den titel: In Ill.^mi Comitis Briennae mirabilem Pinacothecam elegantius nunc ipsius Calamo quam olim nobilissimis Pictorum penicillis illustratam. Aan het klad is eene Ad eundem Inscriptio Momentorum in proza toegevoegd. In 1662 droeg De Brienne aan H. het werk De Pinacotheca sua op, eene beschrijving, deels in proza, deels in poëzie, van zijn schilderijencabinet. Het werkje, waarin waarschijnlijk H.'s vers is opgenomen, kwam mij niet ter hand. voetnoot1) Ook in klad, met den datum en het onderschrift: Missum 22. May. Charles de Sainte-Maure, marquis de Montausier (1610-1690) had in 1645 de bekende Julie d'Angennes, die den scepter zwaaide in het Hôtel de Rambouillet, gehuwd. Hij werd in 1663 gouverneur van Normandië, in 1664 hertog en in 1668 gouverneur van den Dauphin. Onder het klad van het vers staan de versregels: - Superbum Conuiuam fugio, qui me sibi comparat et res Despicit exiguas. Iuuen. voetnoot2) Ook in klad, dat den datum heeft. M. du Burg is misschien de vroegere ‘Advocat au Parlement’, met wien Balzac in briefwisseling stond (vgl. zijne Lettres choisies. A Leiden, Chez les Elseviers, 1652, blz. 171). voetnoot1) H. had bij den val zijn been bezeerd, wat hem nog een maand later ‘empeschoit mesme de se mettre en carosse’. (Zie den brief van Christiaan aan Lodewijk H. van 25 Mei 1662 in de Oeuvres complètes, III, 137.) voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: Ad Menarderium, cum Momentis. Hippolyte Jules Pilet de la Mesnardière (1610-1663) studeerde in de medicijnen, maar werd later letterkundige en trad als dichter op. voetnoot3) K.b., II, 380. voetnoot4) Ook in klad met den datum en den titel: Ad Illustrem virum Aegidium Menagium, cum Momentis. Een derde HS. is in de Utrechtsche Bibliotheek, waar zich het exemplaar bevindt, dat H. aan Ménage zond; het versje heeft daar den datum: XXII Maii. Gilles Ménage (1613-1692) was een zeer gevierd letterkundige. Hij schreef een groot aantal werken over allerlei onderwerpen. voetnoot+ [krit] vs. 4 es klad: est - des 1 HS.: das voetnoot1) Ook in klad, met den datum en den titel: Ill.^tri Capelano Autor S. Cum Momentis. Bij virgine in vs. 4 in marg.: Aurelianensi. - In 1656 had Chapelain de maagd van Orléans bezongen in een heldendicht, dat La Pucelle heette. voetnoot2) In 3 HSS., 2 met den datum, 1 met den titel: In effigiem Ill.^mi Comitis Briennaei F. Het versje is gedrukt in het Itinerarium (zie blz. 12). In het HS. zijn er de volgende woorden aan toegevoegd: Ad ipsum. Excidit his diebus venae peregrinae, et paulo minus quam hactenus infelici, Tetrastichon in effigiem Comitis cujusdam Briennaei. Id qui redemptum volet, negotium Auriacum omni ex parte confectum dato: hoc operae pretium, hanc referet officij mercedem. Sin secus faxit - ibit in ignes Magnaque nugiloqui morietur Musa Bataui. Sufficiat monuisse. voetnoot3) Zie dl. V, 192. Het HS. heeft alleen het jaartal, dat later onder het versje is geschreven. voetnoot1) Ook in klad met den datum en bovenstaanden titel; het net heeft: Ad eundem Graecis literis incumbentem. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: Ad Lomenium Briennae Comitem. voetnoot+ [krit] vs. 24 impotentis klad: impotenti voetnoot1) Het HS. is bij de Lat. gedichten. Den 30sten Aug. kwam te Parijs bericht, dat de Fransche gezant te Rome, de hertog de Créqui, in zijn paleis door Corsicanen, die tot de lijfwacht van den Paus behoorden, letterlijk werd belegerd; men had zelfs op hem geschoten. De Koning eischte voldoening, riep den gezant terug en beval den pauselijken nuntius Parijs te verlaten (vgl. Aitzema, X, 339-341). voetnoot2) Ook in klad met den datum en bovenstaanden titel; het net heeft als titel: Eidem nuper Poetae. voetnoot1) Ook in klad, met den titel: In magnificam D. de Lionne villam Berni. Berny licht dicht bij Parijs in het dal van de Bièvre. Lionne was marquis de Berny. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: Censura. voetnoot1) Ook in klad met den datum en den titel: Ill.^o Comiti de Brienne Const: Hugenius ϑαρρεῖν καὶ μονομάχεσϑαι voetnoot2) Ook in klad met den datum; uit den titel zijn daar de woorden ab ipso weggelaten. - Zie blz. 13. voetnoot3) Ook in klad met den datum en den titel: In Pinacothecam Com. Briennae ab ipso descriptam. voetnoot4) Het fragment is niet gedateerd, maar staat op hetzelfde blad als het vorige versje. voetnoot5) Ook in klad met den datum en den titel: Ad Briennae Com. voetnoot1) Ook in klad met den datum en den titel: Ad Regem. voetnoot+ [krit] vs. 5 Attamen esse licet klad eerst: Exorator ero dan At licet esse tamen dan als boven. voetnoot2) Het HS. is bij de Lat. gedichten. Het vers is afgedrukt in Petri Hofmanni Peerlkamp Annotatio in Vitam Constantini Hugenii. Harlemi apud Viduam Adriani Loosjes P.F. 1821, pag. 169. voetnoot1) In 3 HSS., één daarvan is het klad. Afgedrukt bij Peerlkamp, t.a. p., blz. 170. voetnoot+ [krit] vs. 3 venustius 2 HSS.: facetius - vs. 4 decus meae 2 HSS.: meae decus - vs. 6 volente klad eerst: iubente voetnoot+ [krit] vs. 39 comitas sat exteris 1 HS.: gratitudo Galliae voetnoot1) Het andere HS. heeft den datum IV. Kal. Novemb. (29 Oct.), het klad het onder schrift: 28. Octob. uno spiritu et impetu breuissimo. voetnoot2) Het HS. is bij de Lat. gedichten. voetnoot1) Ook in klad met den datum en den titel: Receptus, en in afschrift van andere hand, met den titel: Zulichemij Receptus. Gabriel Cossart (1615-1674) behoorde tot de orde der Jezuïeten en was professor in de rhetorica. Behalve werken over kerkgeschiedenis heeft hij Latijnsche redevoeringen en gedichten uitgegeven. voetnoot1) In afschrift van H.'s hand. voetnoot2) In 2 HSS., het eene met den datum en den titel: Ad Ill.^m Lomenium Briennae Comitem, cum Pendulo, het andere: Ad eundem cum caet. als boven. Christiaan H.'s werk Horologium was reeds in 1658 verschenen; de uitvinding dateerde van 1656. voetnoot+ [krit] vs. 1 fatemur 1 HS.: fatetur - vs. 4 scin' 1 HS.: scis voetnoot3) In 2 HSS., het eene met den datum. Cornelis van Aerssen, heer van Sommelsdijck, Spyck, Bommel en Plaat (1600-1662), was den 9den Nov. gestorven. Vier jaren vroeger, den 14den Nov. 1658, was zijn oudste zoon, François van A., Heer van Plaat (zie dl. IV, 153), na groote reizen te hebben gedaan, bij Zierikzee gestrand en omgekomen. Lucia Walta was de echtgenoote van Cornelis van A. voetnoot+ [krit] Bij vs. 3 in marg.: Hydrope. voetnoot1) In 2 HSS., het eene met den titel, het andere met den datum. Boven het versje staan in 1 HS. de woorden: Nous mourons, à le bien prendre, tous les jours, viuere est saepe mori. ou du moins l'on peut dire qu'à proportion de ce que nous croissons en aage, la vie decroist. La Mothe vaijer, Promenade. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: In munitiss.^ae Dunkerkae victoriam incruentam. Den 27sten Oct. was het tractaat geteekend, waarbij Frankrijk voor 5 millioen livres Duinkerken van Engeland kocht. voetnoot3) Onder het versje staan de woorden: Id est. Quand il plaira à Monsieur de Lionne de nous donner à disner, Mons.^r de Nielle a promis d'y mener Geoffroij. Actum in casa della virtuosiss.^a Sig.^ita Anna. De Nielle wordt ook genoemd op blz. 31; zie over Anna Bergerotti op 9 April 1664. Geoffroy is mij niet bekend. voetnoot1) K.b., II, 384. voetnoot2) K.b., II, 384. voetnoot3) Ook in klad met den datum. Den 18den Nov. 1662 was de Koningin Maria Theresia van eene dochter bevallen, die Anna Elizabeth werd gedoopt, maar den 30sten Dec. stierf. Onder het vers: Da Altissimo secundum datum ejus. Ecclesiast. 35. 12. voetnoot4) K.b., II, 384. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Melior est iniquitas viri, quam mulier bene faciens. Ecclesiast. 42. 14. voetnoot1) vs. 2 dixeris het HS. heeft: dixerit voetnoot2) K.b., II, 384. voetnoot3) K.b., II, 384. voetnoot4) Ook in klad met den datum en den titel: Chalijbs et silex. H. schreef eerst de twee eerste regels met het onderschrift: Ibid. momento quo ignis exarsit. 6. Ian., en voegde er den volgenden dag twee regels aan toe. voetnoot+ [krit] vs. 4 ubi latuit klad eerst: utro latuit dan als boven, daarna: utrius erat voetnoot5) Het versje komt voor in een briefje van dien datum aan De Brienne (Epist. Lat.). voetnoot1) Onder het versje staat: Hoc suspirium ingenti spe deturbatus et Lutetiam moeste rediens ex itinere suspirabat Zulichemius Id. Ian. voetnoot2) Ook in klad met den datum, maar zonder titel. De beide laatste regels komen ook afzonderlijk voor, zonder titel, maar met denzelfden datum. Zie blz. 18. voetnoot3) Ook in klad met den datum, maar zonder titel. voetnoot4) Ook in klad met den datum, maar zonder titel. voetnoot5) Ook in klad met den datum. voetnoot+ [krit] Bij vs. 14 in marg.: Ne quid nimis. voetnoot+ [krit] Na vs. 4 volgen in het klad de regels: Ecce tamen quâ lege probem, quâ compede porro Numinibus vinctum te juuet esse meis. - vs. 6 quod klad: quid voetnoot1) K.b., II, 568. Het vers is eene vertaling van Sonnet 313. voetnoot2) Zie het vorige gedicht en ook blz. 31. voetnoot1) Het versje heeft alleen het jaartal, maar staat op hetzelfde blad als het vorige. Van dezen musicus, die door H. zeer hoog geschat werd, is niets bekend. H. had hem leeren kennen door tusschenkomst van De Beringhen. (Vgl. Jonckbloet et Land, t.a. p., blz. CCXL.) voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: I vo piangendo i miei. Petr. voetnoot+ [krit] vs. 14 suspicor klad: auguror voetnoot1) Ook in klad met den datum. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: Christiano Hugenio definiendae caet. Het slingeruurwerk strekte vooral ‘tot dienste der navigatie in de langh gesoghte seeckere affmeetinge der Graden Longitudinis ofte van oost ende west.’ Aldus het Octroy voor Christiaan Huygens ‘tot het maecken ende vercoopen van seecker horologie genaemt Pendulum offte slingerwerck’, van den 5den Dec. 1664. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: nauiganti. voetnoot+ [krit] vs. 1 ista beide HSS. hebben: iste voetnoot3) K.b., II, 383. voetnoot+ [krit] vs. 4 en 8 kacken K.b.: ...... voetnoot4) K.b., II, 384. voetnoot1) Ook in klad met den datum, maar zonder titel. Onder het vers: Οὐκ ἐν τῷ περισεύειν τινὶ ἡ ζωὴ αὐτοῦ ἐστιν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐτοῦ. Luc. 12.15. voetnoot2) In 3 HSS.; het klad heeft den datum en den bovenstaanden titel, een and. HS.: In eandem Machinam. voetnoot+ [krit] vs. 3 aethera et ipsis 2 HSS.: aethra suisque voetnoot3) Het versje, dat niet gedateerd is en denzelfden titel heeft als het vorige versje, staat op hetzelfde blad als één der HSS. daarvan. voetnoot4) K.b., II, 380. voetnoot5) Dit en het volgende versje staan op één blad bij de Lat. gedichten. Zij zijn ongedateerd, maar onder beide staat: Ibid. eod. voetnoot1) Zie de vorige noot. voetnoot+ [krit] vs. 4 se? Het woord is niet duidelijk. voetnoot2) K.b., II, 380, met den titel: Onachtsaemheit. voetnoot3) Het HS. is bij N^o. XLII der HSS. Het versje is niet gedateerd. De eekhoorn was het wapen van Fouquet, de hagedis van Le Tellier, de adder van Colbert. Het versje heeft iets van een spotdicht, dat is opgenomen in Bussy Rabutin, Histoire amoureuse des Gaules .... par Paul Boiteau .... Paris ...., 1858, III, 47. voetnoot+ [krit] vs. 2 fait eerst: jouë voetnoot4) Het HS. van dit en van het volgende versje is bij N^o. XLIIa der HSS. De versjes zijn niet gedateerd. voetnoot1) Zie de vorige noot. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: A M. de Lionne. voetnoot3) K.b., II, 380. voetnoot4) Ook in klad met den datum. voetnoot1) Ook in klad met den datum. Aan den titel is daar nog toegevoegd: Ad Galliam. voetnoot2) Ook in klad met den datum en den titel: Ad primum Praesidem, cum Momentis. Guillaume de Lamoignon (1617-1677) werd in 1658 eerste president van het Parlement van Parijs. Hij was een zeer kundig en zeer rechtvaardig magistraatspersoon. voetnoot+ [krit] vs. 5 klad eerst als boven, dan: Tu modo si accedas, primum princepsque putabo voetnoot3) Zie ook blz. 43, Noot. voetnoot4) vs. 4 in te viuo eerst: te video

Vorige Volgende

[1662]

In ill.mi Lomenij, comitis de Brienne f. regi ab actis et epistolis, rei antiquariae thesaurum saeculo posterisque d.d.Ga naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+.

In eiusdem magni itineris elegantissimum breviariumGa naar voetnoot1).

In effigiem regisGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

(Vertalingh)Ga naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+.

Ad illustr.mum d. de LionneGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

Ad ill. CapellanumGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+.

[Hic Ludouicus est, ais, decimus quartus]

Ad ill.m de LionneGa naar voetnoot2).

Ad ill.m Briennaeum. De regis audientiaGa naar voetnoot3).

AllusiunculaeGa naar voetnoot4).

Ad d. de LionneGa naar voetnoot5).

Ad LutetiamGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+.

Ad regemGa naar voetnoot1).

Ad LutetiamGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

Ad ill.m Marollium abbatem Villeloini. Inscriptum momentis meisGa naar voetnoot3).

All' ill.mo sig. de Lionne, con 1 miei salmiGa naar voetnoot1).

Mis-hijlickGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

Sur une lunette d'approche que j'avoij donnée au roijGa naar voetnoot3).

Ad ill.m LeaenamGa naar voetnoot1).

In comitis de Briennae itinerariumGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

Censura ejusdem libri, pro BatavisGa naar voetnoot3).

Au C. de Brienne filsGa naar voetnoot4).

Ad amicum πανοῦργονGa naar voetnoot1).

In summi Franciae Cancellarij splendidissimas aedesGa naar voetnoot2).

Ad ill.mum LeaenamGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+.

In ill.mi comitis Briennaei Pinacothecam ipsius calamo illustratamGa naar voetnoot4).

Ad ill.m marchionem de Montausier cum ijsdem (momentis)Ga naar voetnoot1).

Ad praesidem du BurgGa naar voetnoot2).

Sur ma cheute du 24.e avril au Louvre.Ga naar voetnoot1).

Ad doct.mum Menarderium. Cum momentis desultorijs. Ex saucio crure aegerGa naar voetnoot2).

Floors draegsaemheitGa naar voetnoot3).

Ad doct.m Menagium cum ijsdemGa naar voetnoot4).

Ad doct.m Capellanum cum ysdemGa naar voetnoot1).

In effigiem com. BriennaeiGa naar voetnoot2).

RondeauGa naar voetnoot3).

A une criarde.

[Quaero Briennaeum: respondet Ianitor, Exjt]

Ad comitem Briennae studio Graecae linguae incumbentemGa naar voetnoot1).

Eidem, ad poeticos lusus imtempestive provocantiGa naar voetnoot2).

[Le S.t Pere t'affronte en ton Ambassadeur]

[Si Cardinalis nuper est factus Pater]

Ad Lomenium Briennae com. Nuper poetamGa naar voetnoot2).

In ill.mi Leaenae magnificam villam BerniamGa naar voetnoot1).

Ad ill.m BriennaeumGa naar voetnoot2).

Eidem ϑαρρεῖν καὶ μονομάχεσϑαιGa naar voetnoot1).

In eiusdem Pinacothecam ab ipso mihi inscriptamGa naar voetnoot2).

In eandemGa naar voetnoot3).

[Euge, viri grandes, animae, pars enthea Coeli]

Ad ipsum, gratiarum actio pro elegantissimo bibliorum donoGa naar voetnoot5).

Quasi ad regemGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+.

Ad Constantinum Hugenium Zulichemium effigiei Erasmi dedicatio jambis purisGa naar voetnoot2).

Ad ill.mum comitem de Brienne χάρις αὐτοσχέδιοςGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+.

Ad Constantinum Hugenium indignatio in puros jambosGa naar voetnoot2).

Receptus a certamine poetico, in quo se Briennaeus a doct.mo cossartio Soc. Ies. adjuvari passus eratGa naar voetnoot1).

Ad Constantinum Hugenium antiscazonGa naar voetnoot1).

Ad (Lomenium) cum horaria machinâ pendulo agitataGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

In duplicem et anniversarium luctum viduae SommeldiciaeGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+.

Vivendo morimurGa naar voetnoot1).

In Dunkerkae victoriam incruentamGa naar voetnoot2).

Ad ill.m d. de LionneGa naar voetnoot3).

In eandem Dunkerkae victoriam.

Averechts bescheidGa naar voetnoot1).

MisdrachtGa naar voetnoot2).

In mortem infantis annae Isabellae Franciscae, ad reginamGa naar voetnoot3).

Vrouwen troostGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

[Circulus est Anni voluens rota, cur magis isthic]

VierslaghGa naar voetnoot2).

NochGa naar voetnoot3).

De Chalybe et SiliceGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

(Ill.mo Lomenio)Ga naar voetnoot5).

Ad Lomenium venatoremGa naar voetnoot1).

In P.R.Ga naar voetnoot2).

[Disce nihil nocti, Latro, debere: diurno]

De regeGa naar voetnoot3).

Eristica disparGa naar voetnoot4).

Ad ill.m Briennaeum, poesin abdicantemGa naar voetnoot5).

I vo piangendo 1 miei. Petrarch.Ga naar voetnoot1).

Version du beau sonnet de Petrarque, I vò piangendo i miei passati tempiGa naar voetnoot2).

A monsieur de Nielle, avec mes Pseaumes pour le theorbeGa naar voetnoot1).

In ill.^mi Lomenij, comitis de Brienne f. regi ab actis et epistolis, rei antiquariae thesaurum saeculo posterisque d.d.Ga naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+.

Ad illustr.^mum d. de LionneGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

Ad ill.^m de LionneGa naar voetnoot2).

Ad ill.^m Briennaeum. De regis audientiaGa naar voetnoot3).

Ad ill.^m Marollium abbatem Villeloini. Inscriptum momentis meisGa naar voetnoot3).

All' ill.^mo sig. de Lionne, con 1 miei salmiGa naar voetnoot1).

Ad ill.^m LeaenamGa naar voetnoot1).

Ad ill.^mum LeaenamGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+.

In ill.^mi comitis Briennaei Pinacothecam ipsius calamo illustratamGa naar voetnoot4).

Ad ill.^m marchionem de Montausier cum ijsdem (momentis)Ga naar voetnoot1).

Sur ma cheute du 24.^e avril au Louvre.Ga naar voetnoot1).

Ad doct.^mum Menarderium. Cum momentis desultorijs.
Ex saucio crure aegerGa naar voetnoot2).

Ad doct.^m Menagium cum ijsdemGa naar voetnoot4).

Ad doct.^m Capellanum cum ysdemGa naar voetnoot1).

[Le S.^t Pere t'affronte en ton Ambassadeur]

In ill.^mi Leaenae magnificam villam BerniamGa naar voetnoot1).

Ad ill.^m BriennaeumGa naar voetnoot2).

Ad ill.^mum comitem de Brienne χάρις αὐτοσχέδιοςGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+.

Receptus a certamine poetico, in quo se Briennaeus a doct.^mo cossartio Soc. Ies. adjuvari passus eratGa naar voetnoot1).

Ad ill.^m d. de LionneGa naar voetnoot3).

(Ill.^mo Lomenio)Ga naar voetnoot5).

Ad ill.^m Briennaeum, poesin abdicantemGa naar voetnoot5).

In ill.^m Leaenam novo munere auctumGa naar voetnoot2).

Ad ill.^mum G. de Lamoignon, supremi in Gallia parlamenti primum praesidem, cum Momentis desultorijsGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.