|
| |
| |
| |
[Woordenlijst]
A
| aai; aaien, streelen. |
| aal'der; harder (visch). |
| abao'; laag, beneden. |
| abdicá; afstand doen. |
| abdicasión; abdicatie. |
| abemari'a; uitroep. |
| abnormal'; abnormaal; |
| aboga'do; advokaat, rechtsgeleerde. |
| abolí; vervallen verklaren, afschaffen. |
| abolición; afschaffing. |
| abomina'bel; verachtelijk, weerzinwekkend, afschuwelijk, abominabel. |
| aboná; abonneeren, geabonneerd. |
| abonnemen't; abonnement. |
| abor'to; miskraam, misgeboorte, abortus. |
| abrí; weta habrí. |
| absolucíon; absolutie, vergiffenis. |
| absolu'tamente; zeer zeker, absoluut. |
| abolu'tamente na'da; niemendal. |
| absorbá; opslorpen, absorbeeren. |
| absur'do; absurd, ongerijmd. |
| abudan'cia; overvloed. |
| acade'mia; academie. |
| acentuación; accentuatie. |
| acción; actie, handeling, aandeel. |
| aceptá; aannemen, aangenomen, accepteeren, geaccepteerd. |
| acepta'bel; aannemelijk. |
| ace'ra; trottoir. |
| acer'ca; nabij, dichtbij, nader. |
| acercá; naderen. |
| aceso'rio; toebehooren, onderdeel. |
| a'cido; zuur (z.n.w.). |
| a'cido muria'tico; zoutzuur. |
| a'cido ni'trico; salpeterzuur. |
| a'cido sulfu'rico; zwavelzuur. |
| acola'da; accolade. |
| acomodá; schikken, geschikt, bemiddeld. |
| ac'ta; minuut, akte. |
| actitud'; houding. |
| |
| |
| actividad'; bedrijvigheid, activiteit. |
| acti'vo; actief, werkzaam; |
| ac'to; daad. |
| ac'to di fe; acte van geloof. |
| ac'to di contrición; acte van berouw. |
| actor'; acteur, tooneelspeler. |
| actris'; actrice, tooneelspeelster. |
| actual'; actueel. |
| actualidad'; actualiteit. |
| acua'rio; aquarium. |
| acuer'do; vergelijk, accoord. |
| acumulá; ophoopen, accumuleeren. |
| acumulación; ophooping, accumulatie. |
| acusá; beschuldigen, beschuldigd. |
| acusación; beschuldiging. |
| acusador'; beschuldiger, aanklager. |
| adecuá; doeltreffend, doelmatig, geschikt. |
| adecua'damente; op doeltreffende (geschikte) wijze. |
| adelantá; vooruitzetten (klok), vóórloopen (klok), vorderingen maken. |
| ademas'; bovendien. |
| ademas' di; behalve. |
| aden'; binnen, tusschen, in. |
| adilan'ti; vooraan, vooruit, kom binnen. |
| administrá; administreeren, beheeren, toedienen. |
| administración; administratie, bewind, beheer, bediening. |
| administrador'; administrateur, beheerder, bewindvoerder. |
| admirá; bewonderen, bewonderd. |
| admira'bel; bewonderenswaardig. |
| admirador'; bewonderaar. |
| admiral'; admiraal. |
| admisi'bel; aannemelijk, toelaatbaar. |
| admisión; toelating. |
| admití; toelaten, toegelaten, aannemen, aangenomen. |
| adoptá; aannemen, aangenomen. |
| |
| |
| adorá; aangebeden, aanbidden. |
| adora'bel; aanbiddelijk. |
| adoración; aanbidding. |
| adorador'; aanbidder. |
| ador'no; versiersel. |
| adres'; adres. |
| adresá; adresseeren. |
| Advent'; Advent. |
| adversa'rio; tegenstander. |
| afección; genegenheid, affectie. |
| afectuo'so; hartelijk, aanhankelijk. |
| afirmá; bevestigd, bevestigen. |
| afirmación; bevestiging. |
| afirmati'vo; bevestigend. |
| aflicción; droefheid, smart. |
| afligí; bedroefd, bedroeven. |
| A'frica; Afrika. |
| African'chi; Afrikaan (bloem). |
| Africa'no; Afrikaan. |
| agen'cia; agentschap, agenturen. |
| agen'te; agent. |
| agoni'a; doodstrijd. |
| agrada'bel; aangenaam, welgevallig, behaaglijk. |
| agricultu'ra; landbouw. |
| a'guila; arend. |
| ai; ach. |
| ain'da; nog. |
| aire; lucht. |
| ajá; aldaar, daar ginds, ginder. |
| ajaban'da (eibanda); daarheen, derwaarts. |
| ajabao' (eibao'); daarbeneden, daaronder. |
| ajaden' (eiden'); daarin. |
| ajatras' (eitras'); daarachter. |
| aje'ra; gisteren. |
| ajo'; dag, goedendag (ten afscheid), vaarwel. ja'ma ajo' = afscheid nemen, vaarwel zeggen. |
| aju'da; hulp. |
| aki'; hier, alhier. |
| aki bao'; hieronder, hierbeneden. |
| aki cer'ca; dichtbij, hierbij. |
| aki den'; hierin. |
| aki fo'; hierbuiten. |
| aki ri'ba; hierboven. |
| a'la; vlerk, vleugel, vin, |
| |
| |
| wiek. |
| ala blanca; witvleugelduif. |
| alabá; loven, prijzen, geloofd, geprezen. |
| alaban'za; lof. |
| alafin'; eindelijk. |
| alame'da; park. |
| alasó; steek. |
| al'bum; album. |
| alcansá; bereiken. |
| alcapa'ra; kappertje. |
| al contra'rio; integendeel. |
| alcohol'; alcohol. |
| alegri'a; blijdschap. |
| Aleman'; Duitscher. |
| Alema'nia; Duitschland. |
| alein'; aluin. |
| alertá; op zijn hoede zijn. |
| aler'to; op zijn hoede, waakzaam. |
| aletri'a; vermicelli. |
| aleu'; we'ta di aleu'. |
| al'gu; iets, wat. |
| algun'; enkele, eenige, sommige. |
| algun' tempu pasá; onlangs. |
| alia'do; bondgenoot, geallieerde. |
| alian'za; verbond, alliantie. |
| alimen'tu; voeding. |
| aliviá; lenigen, opluchten, opgelucht. |
| ali'vio; lafenis, opluchting. |
| al'ma; ziel. |
| al'ma de Dios; goede ziel. |
| a lo lar'gu; op den duur. |
| a lo me'nos (alomenos); althans, ten minste. |
| alparga'ta; touwschoen (’n soort slofschoen). |
| altar'; altaar. |
| ama'bel; aanminnig, beminnelijk, lief, liefelijk. |
| altitud'; hoogte. |
| aman'del; amandel. |
| amén; amen. |
| Ame'rica; Amerika. |
| Ame'rica di sur; Zuid-Amerika. |
| America'no; Amerikaan. |
| a'mi; ik (met nadruk). |
| ami'gu di; bevriend met. |
| ami'gu; vriend. |
| amistad'; vriendschap. |
| amor'; liefde. |
| amor' pro' pio; eigenliefde. |
| amputá; afgezet, afzetten, amputeeren, geampu- |
| |
| |
| teerd. |
| analisá; analiseeren, ontleden. |
| ana'sa; annanas. |
| anatomi'a; anatomie, ontleedkunde. |
| ancho'vis; ansjovis. |
| ane'mia; anemie. |
| an'gel; engel. |
| an'gel wardador'; beschermengel, engelbewaarder, schutsengel. |
| angló; kalketrip, (geel bloempje). |
| anhelá; snakken, hunkeren, haken naar. |
| anhe'lo; vurig verlangen (z.n.w.) |
| animá; animeeren, aanmoedigen, aangemoedigd, bezielen, bezield, geanimeerd, opgewekt, opwekken. |
| animación; bezieling, opgewektheid. |
| animal'; dier, beest. |
| a'nimo; animo, geestdrift, lust, zin. |
| anis'; anijs. |
| anisete; anisette. |
| an'ja; jaar. |
| anja no'bo; nieuwjaar. |
| an'ker; anker. |
| ano'chi; ’s avonds, ’s nachts. |
| ano'nimo; anoniem, naamloos. |
| an'sha; angst, haasten. |
| anshá; gehaast, beangst. |
| anshamen'tu; haast, ongerustheid. |
| antajer(a); eergisteren. |
| ate'na; antenne. |
| antepasa'do; voorgeslacht. |
| an'tes; vroeger, eertijds, voormalig. |
| anti'ja; antillen. |
| anto; dan, dus. |
| antohá; hevig verlangen naar, begerig, verlangend. |
| anto'ho; gril. |
| anulá; annulleeren, geannulleerd, nietig, nietig verklaren, te niet doen. |
| anulación; annullatie, nietig verklaring. |
| anunciá; aankondigen, aanzeggen, verkondigen. |
| |
| |
| Anunciación; Annunciatie, Maria-Boodschap. |
| anun'cio; advertentie, bekendmaking. |
| anzue'; angel, vischhaak. |
| apara'to; apparaat, toestel. |
| aparición; (geest) verschijning. |
| apart'; apart. |
| apartá; aparteeren, scheiden, gescheiden. |
| apèl; appèl |
| apelá; appeleeren, appèl aanteekenen, in hooger beroep gaan. |
| apelsi'na; sinaasappel. |
| ape'nas; nauwelijks, pas, ternauwernood. |
| apendici'tis; blindedarmontsteking. |
| apen'dis; blindedarm. |
| apetit'; eetlust. |
| aplau'so; applaus, bijval. |
| apos'tel; apostel. |
| Aposto'lico; Apostolisch. |
| apreciá; waardeeren, hoogschatten. |
| aprecia'bel; geëerd, achtenswaardig. |
| apre'cio; achting, waardeering. |
| April; April, grasmaand. |
| aprobá; goedkeuren, aannemen (voorstel). |
| aranja; spin. |
| ararut'; pijlwortel, pijlwortelmeel (Eng. arrowroot). |
| arcan'gel; aartsengel. |
| ar'co; ark. |
| arest'; arrest, voorarrest. |
| arestá; arresteeren. |
| arestant'; arrestant. |
| ari'ba; boven, bovenaan, op. |
| ariba abao; onderste boven, overhoop. |
| arkitect'; architect. |
| arma; wapen, wapenen, bewapenen. |
| armá; bewapend, gewapend. |
| aropla'no; vliegmachine, vliegtuig. |
| aros'; rijst. |
| ar'te; kunst. |
| arti'culo; artikel. |
| artificial'; kunstmatig. |
| artileri'a; artillerie. |
| |
| |
| artis'ta; artist(e), kunstenaar. |
| Arubia'no; Arubaan, Arubaansch. |
| Arzobispo; Aartsbisschop. |
| as; as. |
| asaltá; aanranden, aangerand. |
| asbak; aschbak. |
| asbes'to; asbest. |
| Ascención; Hemelvaart van Christus, Hemelvaartsdag. |
| asegu'ro; verzekering. |
| asesiná; vermoorden, vermoord. |
| asesi'no; moordenaar. |
| asfalt'; asphalt. |
| asfaltá; asphalteeren. |
| A'sia; Azie. |
| Asia'tico; Aziaat. |
| asi'na; aldus, alzoo, zoo. |
| asina cu; zoodra. |
| asina mes; precies zoo; juist zoo. |
| asina tan'tu; zooveel, zoozeer. |
| asisten'cia; assistentie, bijstand. |
| asisti; helpen, bijstaan. |
| aspirá; aspireeren, streven naar. |
| aspiración; bejag, verlangen, aspiratie. |
| astronomi'a; astronomie, sterrekunde. |
| astrono'mico; astronomisch, astronoom. |
| Asunción; Maria Hemelvaart. |
| asun'tu; kwestie, zaak, aangelegenheid. |
| ata'; ziedaar, ojé. |
| atacá; aanvallen. |
| ata'ke; aanval. |
| atar'di; namiddag. |
| atención; aandacht, attentie, oplettendheid. |
| atende'; behartigen, te woord staan. |
| atracción; aantrekking, aantrekkelijkheid, attractie. |
| atras'; achter. |
| atrasa'; achterlijk, achterstallig, achter. |
| atrobe; al weer, nogmaals, wederom, weder. |
| |
| |
| audito'rio; auditorium, toehoorders, gehoor. |
| Augustus; Augustus, oogstmaand. |
| aumenta'; toenemen, toegenomen, vermeerderen, vermeerderd. |
| aumen'to; toename, vermeerdering. |
| aunke; alhoewel, ofschoon. |
| ausen'cia; afwezigheid. |
| Austra'lia; Australië. |
| Australia'no; Australiër. |
| auten'tico; authentiek, onvervalscht. |
| Aus'tria; Oostenrijk. |
| Austria'co; Oostenrijker. |
| auto; auto. |
| automobilis'ta; automobilist. |
| autoridad'; autoriteit, gezag. |
| autorizá; bevoegd, bevoegd verklaren, autorizeeren, machtigen. |
| avan'ce; vooruitgang, voorschot. |
| avanzá; aanrukken, oprukken, voorschieten. |
| aviador'; aviateur, vlieger, vliegenier. |
| avisá; verwittigen, verwittigd. |
| avi'so; advertentie, verwittiging. |
| a'wa; water. |
| awa bendi'ta; wijwater. |
| awa di colo'nia; Eau de Cologne. |
| awa di jobe; regenwater. |
| awa di la'li; gootwater. |
| awa di olo'; reukwater. |
| awa du'shi; zoetwater. |
| awa di pla'ja; soort sterke vischsoep. |
| awa jen'; vloed. |
| awa se'cu; eb. |
| awaca'ti; advocaatpeer. |
| awace'ru; regen, bui. |
| awasá; zoutwater. |
| awasá; waterkant (tegenwoordig Brionplein en Handelskade). |
| awe'; vandaag, heden. |
| awe no'chi; vanavond, vannacht. |
| awendi'a; hedendaags, heden ten dage, tegenwoor- |
| |
| |
| dig. |
| awero'; straks. |
| awor'; nu, thans. |
| aworo'; we'te awero. |
| |
B.
| baai; baai. |
| baas; baas. |
| baba; kwijl, kwijlen, zeveren. |
| babado'; slabbetje. |
| babel'; herrie. |
| babucá; verwonderd, verstomd. |
| ba'ca; koe. |
| bacadu'ru; weta bacator. |
| bacator'; soort tor. |
| ba'chi; buis, jas. |
| baco'ba; bacove. |
| bacte'ria; bacil, bacterie. |
| bagamun'do; vagebond. |
| ba'gas; kaf. |
| bagatel'; bagatel, kleinigheid, nietigheid. |
| ba'ha; afdalen, afstappen, afstijgen, aftreden, dalen, lager zetten, verminderen, vernederen, verlagen, neerdalen, zakken. |
| baha cabes'; ongelijk erkennen, het hoofd buigen. |
| baha man'; (iets) minder (nemen, pakken). |
| baha na awa; te water laten. |
| baha na tera; landen. |
| baha'da; afloop. |
| bahamen'tu; afdaling, daling, afloop, glooiing, helling. |
| bahe'za; gemeenheid, laagheid. |
| ba'ho; laag, gemeen, onedel. |
| bahul'; koffer, reiskoffer. |
| bai; ga, gaan, gegaan, weggaan. |
| bai dril; loop heen! |
| bai keiru; loop heen! |
| bai dilan'ti; vooruitgaan, opklimmen. |
| bai leu; bezwijmen. |
| bai na pol'chi; loop naar de pomp, loop naar de maan. |
| bai pis'ca; smeer ’em, hou je grootje voor de gek. |
| |
| |
| bailari'na; danseres. |
| baje'na; walvisch. |
| baje'te; baai, flanel. |
| bajonet'; bajonet. |
| bakboord; bakboord. |
| bake'; doorkneed, expert, pikeur, paardenafrichter. |
| ba'ki; bak. |
| bakijao'; kabeljouw. |
| bal'; gelden, waard zijn, deugen. |
| ba'la; bal, kogel. |
| balabon'chi; buil. |
| balan'der; visschersboot. |
| balandran'; wijde jurk, mantel, toog, toga. |
| balan'za; balans, slinger, anker, weegschaal, evenwicht. |
| balanza'; balanseeren, evenwicht houden. |
| balaú; zwaardvisch. |
| balas'ter; ballast. |
| bal'chi; frikkadel, gehaktbal. |
| balcon'; balkon. |
| balda'di; baldadig. |
| balen'te; flink, stevig. |
| ba'lia; dans, dansen. |
| balia disfraz'; gemaskerd bal. |
| baliado(r)'; danseur, danser. |
| baliamen'tu; bal, danspartij. |
| balin'ja; schede, soort boon, peul. |
| balki; balk. |
| balor'; waarde. |
| balotá; ballotteeren, geballotteerd. |
| bal'sem; balsem. |
| balsemá; balsemen, gebalsemd. |
| baluá; begrooten, begroot, schatten, geschat, taxeeren, getaxeerd, waardeeren, gewaardeerd, valueeren, gevalueerd. |
| baluación; schatting, taxatie, begrooting, waardeering. |
| baluador'; schatter, taxateur. |
| banal'; banaal. |
| bana'na; banaan (bak-), tienponder (visch). |
| ban'da; kant, zijde, muziek- |
| |
| |
| korps, band. |
| banda ari'ba (banda 'riba); Oost, bovendistrict. |
| banda abao (banda 'bao); West, benedendistrict. |
| banda di; naast. |
| bande'ra; vlag. |
| bandera (hisa); vlaggen. |
| bandi'do; bandiet. |
| bandoná; abandoneeren, verlaten. |
| banja; baden. |
| ban'jo; bad. |
| banke'ro; bankier. |
| ban'ki; bank. |
| bankroet; bankroet. |
| bao di (bei); onder, beneden. |
| bao di condición; onder voorwaarde. |
| bao di huma; beneveld. |
| bao di nu'bia; beneveld. |
| bao di pena; op straffe. |
| bapor'; schip, stoomschip, stoomboot. |
| bapor di car'ga; vrachtschip. |
| bapor di ge'ra; oorlogsschip. |
| ba'ra; staaf, stang. |
| baraha di carta; spel speelkaarten. |
| baran'ca; rots, klip. |
| bara'ta; goedkoop. |
| barati'jo; uitverkoop. |
| bar'ba; baard. |
| barba di cadu'shi; plantenhaar. |
| barbaco'ba (Ar.); weta ala blanca. |
| bar'baro; barbaar. |
| barbería; barbierswinkel. |
| barbe'ro; barbier, kapper. |
| barbier; barbeel (visch). |
| barbon'; baardman, man met baard. |
| barbulètè; kapel, mot, vlinder. |
| barca; inschepen, scheep gaan. |
| barcu; bark, schip, vaartuig. |
| barcu di be'la; zeilschip. |
| bare'te; staaf. |
| bari; vegen. |
| barí; fust, ton, vat. |
| bari'ca; buik. |
| barica'da; barricade. |
| |
| |
| barigon'chi; dikbuikje, dikbuikig. |
| barometer; barometer. |
| bas; bas. |
| basa; baseeren. |
| basá; gebaseerd. |
| ba'se; basis. |
| basha; gieten, storten. |
| bashá; gegoten, gestort. |
| basha abao (basha'bao); afbreken, sloopen. |
| basha aden' (basha'den); ineenstorten, ineenvallen. |
| basha over; overloopen, overvloeien. |
| bashí; ledig, leeg, berooid. |
| baso'ra; bezem. |
| basora chikitu; stoffer, handveger. |
| basora pre'tu; indische goudenregen, trommelstokboom. |
| bas'ta; genoeg, tamelijk. |
| basta bieu; bedaagd. |
| bastan'te; tamelijk, toereikend, voldoende. |
| bas'ter; barsten. |
| ba'ta; jurk, (kinder-) zonder taille. |
| bata'ja; veldslag. |
| batajon'; batteljon. |
| bata'ta; knol, aardappel, biceps. |
| batata du'shi; zoete aardappel. |
| batería; batterij. |
| bati; afslaan, bonzen, kloppen, klutsen. |
| bati lechi; karnen. |
| bati klok; de klok luiden. |
| bati man; in de handen klappen. |
| bati pia; trappelen. |
| bati tambu'; trommelen, de trommel slaan. |
| batidor di klok; klokkenluider. |
| batimentu di man; handgeklap. |
| batisá; doopen, gedoopt. |
| batis'ta; batist (stof). |
| baul; weta bahul. |
| bautis'mo; doop. |
| bazar'; bazaar. |
| be; weta bes. |
| bebe; drinken. |
| bebe bura'chi; zich bedrin- |
| |
| |
| ken. |
| bebe fu'ma; zich bedrinken. |
| bebedor'; drinker, drankzuchtige, dronkaard, zuiplap. |
| bebi'da; sterke drank. |
| bedei'; aanduiden, beduiden. |
| bedomp; bedompt. |
| bei; weta bao di. |
| beis; bui, humeur. |
| beitel; beitel. |
| beji'sima; bruidstranen, kransbloem. |
| beju'da; weta bijuda. |
| beju'do; weta bijudo. |
| beker; beker. |
| bel; bel. |
| bel di pia; dij, dijbeen. |
| bëla; kaars, zeil. |
| belá; niet goed wijs, getikt. |
| belas'ter; belasting. |
| beleefd; beleefd. |
| Belga; Belg. |
| Bel'gica; Belgie. |
| Belgicano (Belgico); Belgisch. |
| bembe; postelein. |
| be'na; ader. |
| benboom; peperwortelboom (Sur). |
| benché; wannen. |
| bende; verkoopen. |
| bendé; verkocht. |
| bendedor'; verkoper. |
| bendemen'tu; verkoop, verkoping. |
| bendición; zegen. |
| bendicioná; ingezegenen, ingezegend, gezegend, gewijd, wijden, zegenen. |
| benificio (na) di, pa; ten bate van. |
| ben'ta; smakken, smijten. |
| bentá; gesmakt, gesmeten. |
| benta abao; neersmakken, neersmijten. |
| benta afo; buiten smijten, weggooien. |
| benta'ha; voordeel. |
| benta'na; raam, venster. |
| berdad'; waarheid. |
| berdaderamente; waarachtig, waarlijk. |
| berde; groen, onrijp, waar, juist. |
| berde hasá; gebrande pin- |
| |
| |
| da’s. |
| berde herebé; gekookte pinda’s. |
| berdu'ra; groente. |
| berehein'; eiervrucht, aubergine. |
| berguen'za; schaamte, schande. |
| bertu'; toovermiddel, weta mascota. |
| bèrs; baars. |
| bes (be); keer, maal. |
| bèshi; bes. |
| besinda'rio; buurtschap. |
| beskein'; schimmel. |
| beslag (pone); beslag (leggen). |
| bes'tia; beest, dier, vee. |
| bestial'; bestiaal, beestachtig. |
| bestialidad'; beestachtigheid. |
| bestial'mente; beestachtig. |
| bèt; betten. |
| beurt; beurt. |
| biaha; reis, tocht, keer, maal. |
| biahá; reizen, gereisd. |
| biahe'ro; reiziger. |
| biba; leven, wonen, leve! |
| biba den; bewonen. |
| biba noá; in onmin leven. |
| bibu; levend, levendig, bijdehand. |
| bibi'tu; bijdehand, levendig. |
| bi'chi; worm. |
| bichi di cande'la; vuurvlieg. |
| bicicle'ta; fiets, rijwiel. |
| bicinidad'; buurt. |
| bicin'ja; buur, buurman, buurvrouw. |
| bi'cio; ondeugd, slechte gewoonte. |
| bi'da; leven. |
| bida di cunucu; landleven. |
| bi'der; bieden, dingen, afpingelen, pingelen. |
| biehes'; ouderdom. |
| bienestar'; welzijn. |
| bien'tu; wind. |
| Biernes San'tu; Goede Vrijdag. |
| bieu; oud, oudje. |
| bigo'ti; snor. |
| bijbel; bijbel. |
| bijèchi; lot, loterijbiljet, loterijbrief. |
| |
| |
| biju'da; weduwe. |
| biju'do; weduwnaar. |
| bina'; hert. |
| bina'ger; azijn. |
| binder; binden, inbinden. |
| bini; kom, komen. |
| bini bij; bijkomen, tot bewustzijn komen. |
| binimen'tu; aankomst, komst, terugkomst. |
| bin'ja; wijn. |
| bin'ti; twintig. |
| bira; keeren, omroeren, roeren, worden, omkeeren, draaien, omdraaien. |
| birá; gekeerd, verdraaid, geroerd, gedraaid. |
| bira bieu; verouderen, oud worden. |
| bira bleek; verbleeken, bleek worden. |
| bira bon; herstellen, beter worden. |
| bira corra'; blozen. |
| bira jong; verjongen. |
| bira miho'; beteren, herstellen, beter worden. |
| bira rond; omdraaien, ronddraaien. |
| bira'da; bocht. |
| biramen'tu; hoek, draai. |
| biramen'tu di cabes'; duizeligheid. |
| biramentu di sto'ma; misselijkheid. |
| birgen; maagd. |
| birtud'; deugd. |
| birtuo'so; deugdzaam. |
| bisa; zeggen. |
| bisá; gezegd. |
| bisa adilan'ti; voorspellen. |
| bisanietu; achterkleinkind. |
| bisawe'la; overgrootmoeder. |
| bisé; kalf. |
| bishitá; bezoeken. |
| bishi'ta; bezoek, visite. |
| bispu; vooravond. |
| bispu di anja nobo; oudejaarsavond. |
| bispu di pascu; Kerstavond, Kerstnacht. |
| bis'ta; gezicht, uitzicht. |
| bisti; aankleeden, kleeden. |
| bistí; japon, jurk, kleed, gekleed, aangekleed. |
| bitter; bitter. |
| blaar; blaar. |
| blaas; blaas, ballonnetje. |
| |
| |
| bla'chi; blad. |
| blafema'; godslasteren, vloeken. |
| blafemador'; godslasteraar, vloeker. |
| blafémia; godslastering, vloek. |
| blancha; kalken, witten. |
| blanchá; gekalkt, gewit. |
| blanchador'; witter. |
| blan'cu; wit, blank. |
| blau; blauw. |
| blau piek; vertrekvlag (Eng. Blue Peter). |
| blaus; blauwsel. |
| blausa'na; blauwe hagedis |
| bleek; bleek. |
| bleke'ro; blikslager. |
| ble'ki; blik. |
| blekiá; bleeken. |
| blen'chi; kolibrie. |
| blica; bleeken. |
| blo; alleen, slechts, louter. |
| blo bashi'; platzak. |
| blof; bluffen. |
| blokeá; blokkeeren, geblokkeerd. |
| bloke'o; blokkade. |
| blok'ki; blok. |
| blu'sa; bloes, blouse. |
| blu'fein; steenpuist. |
| bo; jij, gij (enk.) |
| bo'bo; achterlijk, dom, (ook soort kippenziekte). |
| bo'ca; bek, inham, mond. |
| bocá; mondvol, teug, slok. |
| bochin'cha; herrie, tumult, wanorde. |
| boco; okshoofd. |
| boda di co'per; koperen bruiloft. |
| boda di o'ro; gouden bruiloft. |
| boda di pla'ta; zilveren bruiloft. |
| bo'de; bode. |
| bode'ga; ruim, kelder. |
| boei; boei. |
| boek; boeken, inschrijven. |
| boe'ki; boek. |
| boeki di leza; leesboek. |
| boeki di misa; kerkboek. |
| boen'der; boenen. |
| boer; boer. |
| boet; boete, beboeten. |
| bof'fi; milt. |
| bofoná; bespotten. |
| bofta; om de ooren slaan. |
| |
| |
| boftá; oorveeg. |
| bohí; school (Ar.). |
| bohóte; pak (bundel). |
| bok'kel; bokking. |
| bol; bol, kluwen. |
| bolbe; terug, weerom, wederom, terugkeeren. |
| bolbe tuma; hervatten. |
| boletin'; bulletin. |
| bo'lo; gebak, taart. |
| bolobon'chi; buil. |
| bol'pees; bullepees. |
| boluntad'; wil. |
| bom; bodem, bom. |
| bombarde'o; bombardement. |
| bombarde'ro; bombardier. |
| bombardiá; bombardeeren. |
| bombo'shi; desorder, ’n zootje (menschen). |
| bon; goed, in orde, braaf. |
| bon beis; goed gehumeurd. |
| bon bini; welkom. |
| bon di'a; goeden dag. |
| bon no'chi; goeden nacht, welterusten. |
| bon naturá; goed gehumeurd. |
| bon (pa); geschikt (voor). |
| Bonairia'no; Bonairiaan, Bonairiaansch. |
| boncon'co; buil, gezwel, knobbel. |
| bon'der; bundel. |
| bonéchi; muts. |
| Bonesa'rio; Bonairiaan, Bonairiaansch. |
| boon'chi; boon. |
| boonchi capucij'ne; capucijnen. |
| boonchi cor'ra; bruine boonen. |
| boonchi jangadó; oude wijven. |
| boonchi pelá ber'de; spliterwten. |
| boonchi er'te; erwt, erwten. |
| boor; boor. |
| boosman; bootsman. |
| bo'ra; boren, doorbooren. |
| borá; geboord, doorboord. |
| bor'chi; bord. |
| borda; borduren. |
| bordèshi; klein huisje. |
| bor'do; boord (schip). |
| bordu'go; beul. |
| borotá; stommelen, gestommeld. |
| |
| |
| borotamen'tu; gestommel. |
| bos; donder, stem. |
| bò'shi; bos, bundel, trosje. |
| bo'so; jullie, gij (mv.). |
| bosonan'; jullie, gij (mv.). |
| bo'ta; hooge schoen. |
| bota; stemmen. |
| bota'nica; botanie, plantkunde. |
| boti'ca; apotheek. |
| botica'rio; apotheker. |
| botin'; buit. |
| bo'to; boot, schuit. |
| boton'; knoop. |
| botoná; dichtknoopen, knoopen. |
| bot'ter; flesch. |
| box; boksen, gebokst, botsen, gebotst. |
| boxdo(r)'; bokser. |
| bra'bu; wild. |
| brak; brak. |
| brak gras sa'lu; bahamagras. |
| brand conovis'; hoornvisch. |
| brasi'ja; weta campè'shi. |
| braza; omarmen, omhelzen. |
| bra'za; arm, omhelzing. |
| brazá; omhelst, omarmd, gearmd. |
| bre'ca; bottine. |
| breid; bruid. |
| brek; rem. |
| brek di man; handrem. |
| brek di pia; voetrem. |
| bres; brug. |
| breu; teer. |
| briek; brik, vaartuig. |
| bri'ja; flikkeren, schitteren. |
| brijan'te; briljant. |
| bril; bril. |
| bringa; vechten, strijden, bakkeleien. |
| bringa contra; bestrijden. |
| bringamen'tu; gevecht, strijd, vechtpartij. |
| broei; broeden. |
| broe'ki; luier. |
| broma; pochen, snoeven, opscheppen, zwetsen, paalworm. |
| bromador'; grootspreker, snoever, zwetser, opschepper, blaaskaak. |
| bromamen'tu; gesnoef, gepoch, gezwets, grootspraak. |
| brongosá; beschaamd doen |
| |
| |
| staan, beschamen, beschaamd. |
| bronki'tis; bronchitis. |
| brons; brons. |
| bru'a; heks, mengen, vermengen, verwarren, zwarte kunst. |
| bruá; gemengd, in de war, door elkaar, verward. |
| bruamen'tu; verwarring. |
| brue'ra; pokken. |
| bruera lo'co; waterpokken, windpokken. |
| bruera sabí; weta brue'ra. |
| bruería; hekserij, tooverij. |
| bruidegom; bruidegom. |
| brus'co; barsch. |
| bru'tu; bruut, ruw. |
| bu'chi; kerel, vlegel, melocactus. |
| buei'; os. |
| bu'ja; geraas, rumoer, getier. |
| buk abao; bukken, gebukt. |
| bula; springen, wapperen, vliegen, fladderen. |
| bulá; sprong. |
| bula pi'pa; zich onttrekken aan iets. |
| bula rond; rondvliegen, rondfladderen, rondspringen. |
| buladó; vliegende visch. |
| Bulga'ria; Bulgarije. |
| Bul'garo; Bulgaar. |
| bul'to; baal, collie, bagage. |
| bun'der; bunder, hectare. |
| buni'ta; aanvallig, mooi, schoon. |
| bunite'sa; schoonheid, pracht. |
| buraché; dronkaard, dronkelap, zuiplap. |
| burachería; dronkenschap. |
| bura'chi; beschonken, dronken, zat. |
| bura'cu; gat, kuil. |
| burdá; grof, op grove wijze. |
| burdu'gu; weta bordugo. |
| bur'ger; burger. |
| buri'cu; ezel. |
| bus; bus, brievenbus. |
| busca; afhalen, zoeken. |
| buscadó(r) di gera; ruziezoeker, twistzoeker. |
| buscu'chi; beschuit, biscuit. |
| |
| |
| buscu'chi di pi'a; knieschijf. |
| bu'shi; duiker. |
| bus'to; borstbeeld, buste. |
| buta; leggen, zetten. |
| buta abao' (buta'bao); neerleggen, neerzetten. |
| buta atención; opletten. |
| buti'shi; kruik. |
| |
C
| ca'ba; al, bereids, afhandelen, eindigen, reeds, voltooien, uitscheiden. |
| cabá; beëindigd, geëindigd, gereed, klaar, voltooid, af. |
| caba cu; uitroeien, uitkleeden (fig.). |
| cabai'; paard, zaagbok. |
| cabai di awa; zeepaardje. |
| cabaítu; mallemolen, carroussel. |
| cabaje'ro; gentleman. |
| cabamen'tu; afloop, einde, voltooiing. |
| caba'na; stroo. |
| cabaret'; cabaret. |
| cabei'; haar. |
| cabei blan'cu; grijs haar. |
| cabei di wo'wo; wimper. |
| cabei peper; kroes haar. |
| cabes'; hoofd, kop, brein. |
| cabes indian'; melocactus, bolcactus. |
| cabes sunú; blootshoofds. |
| cabes ta suta; met molentjes loopen. |
| cabesá; kopstoot. |
| cabesan'te; aanvoerder, hoofdman. |
| cabesu'ra; baloorig, eigenzinnig, koppig, onzeggelijk. |
| cabishá; knikkebollen. |
| cabi'tu; peukje. |
| cabri'tu; geit. |
| ca'bu; heft, steel. |
| cabu'ja; touw, pees. |
| cabuja macu'tu; kerstmisbloem (Sur.). |
| cacala'ca; kakkerlak. |
| cacao'; cacao. |
| cacha'pa; maisbrood. |
| cache'te; de bof, kaak. |
| ca'chi-ca'chi; koffiedik. |
| |
| |
| ca'chi cande'la; pistool, revolver, zakvuurwapen. |
| cachim'ba; tabakspijp. |
| cacho'; hond. |
| cacho máchu; reu. |
| cacho mohé; teef. |
| cachó di bar'cu; scheepsjongen, scheepshond. |
| cacho te'fi (Ar.); teef. |
| ca'chu; hoorn. |
| cachue'la; kopspijkertje, tapijtspijkertje. |
| ca'cu; krijgertje, ook soort kleine hagedis (Ar.). |
| ca'da; elk, ieder. |
| cada be(s); geregeld, telkens. |
| cada un; elk, elkeen, een ieder. |
| cade'na; keten, ketting. |
| caducá; afloopen, afgeloopen, verloopen, vervallen. |
| cadu'shi; cactussoort (eetbaar). |
| caduuk; ziekelijk, afgeleefd. |
| ca'ha; brandkast, kas, kist, kluis. |
| caha di mor'to; doodkist, koffervisch. |
| caha di mu'sica; draaiorgel. |
| cahe'ro; kassier. |
| cahi'ta; kistje, doosje. |
| cai; vallen. |
| caí; val. |
| cai abao'; neervallen, omvallen. |
| cai flauw; bezwijmen, flauwvallen. |
| cai-cai; kieuw(en). |
| cai'da; val. |
| caimas'; gonje, jutte. |
| ca'ja; straat. |
| cajen'a; cayenne. |
| cajena dob'bel; dubbele cayenne. |
| cajentá; weta keinta. |
| cajen'te; heet, warmte. |
| caje'ru; canalje, gespuis. |
| ca'jo; eelt. |
| cajon'; geschut, kanon. |
| cajon ante ae'reo; luchtafweergeschut, luchtafweerkanon. |
| cakin'ja; soort suikergoed. |
| cala; boonencroquetje. |
| calabus'; gevangenis, petoet. |
| calacu'na; kalkoen. |
| |
| |
| calafa'ter; breeuwen, kalfateren. |
| calafri'u; rilling, huivering. |
| calamidad; ramp, rampspoedigheid. |
| cala'shi; kap (hoofddeksel). |
| calbas'; kalebas. |
| calbas lar'gu; fleschkalebas. |
| calculá; berekenen, calculeeren, berekend, ramen, geraamd. |
| cal'culo; raming, berekening, calculatie. |
| cali'ber; kaliber, soort. |
| calidad'; eigenschap, hoedanigheid, kwaliteit. |
| calificá; qualificeeren. |
| calificación; qualificatie. |
| ca'liz; miskelk. |
| cal'ma; kalmte, kalm, bedaren, kalmeren. |
| calmá; bedaard, gekalmeerd. |
| calmèki; karnemelk. |
| calor'; hitte, warmte, uitslag. |
| ca'ma; bed, mat. |
| cama di gai; hanekam. |
| cama di mor'to; sterfbed, doodbed. |
| cambia; wisselen, veranderen. |
| cambiá; veranderd, gewisseld. |
| cam'bio; verandering, wisselgeld. |
| camel'; kameel. |
| camin'da; weg, pad, richting. |
| cami'sa; hemd. |
| camna; loopen, wandelen. |
| camná; te voet, geloopen, gewandeld. |
| camnamen'tu; gang. |
| campa'na; huig. |
| campèshi; stokvischhout. |
| cam'po; kamp. |
| camu'shi; mangras (Sur.). |
| ca'na; kan (inhoudsmaat). |
| cana'ja; canalje, schoelje, gemeen. |
| canal'; kanaal. |
| canas'ter; kanaster (rieten korf om visch te vangen). |
| can'cer; kanker. |
| canción; lied, zangstuk. |
| candal'; hangslot. |
| cande'la; vuur, brand. |
| candela'ria; Maria Licht- |
| |
| |
| mis. |
| cané; kaneel. |
| can'fer; kamfer. |
| canfunjá; gekarteld, gehavend, (stof of papier) waarvan b.v. muizen de rand afgevreten hebben. |
| canga sa'ja; hoogopbinden van een jurk. |
| cangreu; krab. |
| canibal'; kanibaal. |
| cani'ca; lampetkan, kan. |
| can'ja; suikerriet. |
| canja (su mes); (zich) bedrinken. |
| canjá; dronken, bezopen, zat. |
| cano'a; kano. |
| cansa; afmatten, vermoeien, moe worden. |
| cansá; moe, afgemat, vermoeid. |
| canta; zingen, kraaien. |
| cantá; gezongen. |
| cantadó(r); zanger(es). |
| cantamentu'; zang, gezang. |
| canti'ca; lied, liedje. |
| cantidad'; aantal, hoeveelheid, kwantum, reeks. |
| canti'na; cantine. |
| canti'na (Ar.); kroeg. |
| cantor'; zanger. |
| capa; castreeren. |
| capá; gecastreerd. |
| capa'bel; bedreven. |
| capacidad'; capaciteit, geschiktheid, bevoegdheid. |
| capas'; in staat zijn tot iets. |
| ca'pia; bijleggen (van een schip). |
| capital'; hoofdstuk, kapitaal. |
| capitulá; capituleeren, zich overgeven. |
| capitulación; capitulatie, overgave. |
| capi'tulo; kapittel. |
| capo'ti; kapotjas, overjas. |
| capri'cho; kuren, luim, nukken. |
| capricho'so; nukkig. |
| cap'sula; capsule. |
| captan'; kapitein. |
| ca'ra; aangezicht, gelaat, gezicht, duur, prijzig. |
| cara (saca); zich van zijn goede zijde doen kennen. |
| carabo'bo; suikergoed van |
| |
| |
| kalebaspitten. |
| cara cabai'; paardekop (visch). |
| carac'ter; karakter. |
| carac'ter di jon'cuman; duizendschoon. |
| caracterizá; karakteristiek, kenmerken, kenschetsen, herkenbaar, teekenen. |
| caram'ba; potdorie, sakkerloot, drommels, bliksems. |
| carba'chi; karwats. |
| carbon'; houtskool, steenkool. |
| carbonisá; verkolen, verkoold. |
| carburèter; carburateur, vergasser. |
| cardinal'; kardinaal. |
| care'da; rij. |
| carèn'te; krent. |
| carente'na; quarantaine. |
| car'ga; belasten, dragen, laden, bevrachten. |
| cargá; beladen, belast, gedragen, bevracht. |
| car'go; lading, vracht. |
| carica'ri; kieuw(en). |
| caricatu'ra; caricatuur, spotprent. |
| caridad'; liefdadigheid, liefde. |
| carinjá; liefkozen. |
| carin'jo; genegenheid. |
| carinjo'so; innemend, hartelijk, vriendelijk. |
| cariciá; aanhalen, streelen. |
| carnabal'; carnaval. |
| carne'; schaap. |
| car'ni; vleesch. |
| carni di ba'ca; rundvleesch. |
| carni di dien'te; tandvleesch. |
| carpa'chi; doodshoofd, doodskop, schedel. |
| carpa'ta; schapenluis, wonderolie, ricinusplant, wonderboom, wonderolieplant (Sur.). |
| carpinte'; timmerman. |
| carpitan'; karper. |
| carpu'sa; halster. |
| carson'; broek. |
| carson di abao'; onderbroek (dames). |
| carsonsi'jo; onderbroek (heeren). |
| carre'ra; loopbaan, carrière. |
| |
| |
| car'ta; brief, kaart. |
| carte'ra; tasch, handtasch. |
| carton'; karton, bordpapier. |
| cartu'che; jachtpatroon. |
| cas; huis, woning. |
| cas di aranja; spinneweb. |
| cas di palo'ma; duiventil. |
| cas di galin'ja; kippenhok. |
| cas di pastoor'; pastorie. |
| casa; trouwen, huwen, in den echt treden. |
| casá; echtgenoot(e), gehuwd, getrouwd. |
| casamen'tu; bruiloft, trouwpartij. |
| cassa've; broodwortelplant. |
| cassave di mon'di; bittere kassave. |
| casca; afpellen, bast, korst, pellen, schaal, schil, schillen, schors, vervellen, roos. |
| cascá; gepeld, verveld, geschild. |
| casca di we'bu; eierschaal. |
| cascabel'; ratelslang. |
| cashimir'; cachemir, casimir. |
| cashipe'te; kasjoepit. |
| cashót; cachot. |
| cashu cashipe'te; kasjoe. |
| cashu di surnam'; Curaçaosche appel (Sur.). |
| ca'si; bijna, haast, nagenoeg, schier. |
| ca'so; geval, zaak. |
| casta; bevruchten. |
| castigá; straffen, bestraffen, kastijden, tuchtigen, bestraft, gestraft, getuchtigd. |
| casti'gu; kastijding, straf, tuchtiging. |
| castol'; hooge hoed, hooge zijde. |
| casualidad'; toeval. |
| casualmente; toevallig, toevalligerwijze. |
| casue'la; braadijzer, braadplaat. |
| catao'li; klassiaan. |
| catarat'; de staar. |
| catecis'mo; catechismus, leering. |
| categori'a; categorie. |
| cateza'shi; catechisatie, catechismus. |
| cati'bu; slaaf, slavin. |
| |
| |
| catibu di; verslaafd aan. |
| cato'lico; katholiek. |
| catu'na; katoen, watten. |
| catuna di se'da; zijkatoen. |
| catun'bom; kapok. |
| cau'sa; aanrichten, berokkenen, oorzaak. |
| causá; aangericht, berokkend. |
| cawe'ta; klikker, verklikker, klikspaan. |
| cawetá; klikken, geklikt. |
| celebrá; celebreeren, vieren, gevierd. |
| celestial'; hemelsch. |
| cement'; cement. |
| cèn; cent, geld. |
| cèn chiki'(tu); halve cent. |
| cende; branden, aansteken, aanmaken. |
| cendé; aangemaakt, aangestoken, aan (van een licht of vuur). |
| cen'sia; wierook. |
| censiá; bewierooken. |
| cen'tro; brandput, centrum. |
| ce'pa; voetboei. |
| cer'ca; bij, dichtbij, in de buurt. |
| cerbes'; bier. |
| cercani'a; in de buurt. |
| ce'ru; berg. |
| chambucá; verfrommeld, verfrommelen. |
| changa; in het nauw drijven. |
| chansa; aardigheid, gekheid, gekscheren, gekheid maken, klucht, mop, scherts, schertsen. |
| chapale'ta; propeller, schroef. |
| cha'pi; patjol (schoffel). |
| chapin'; koffervisch. |
| chara'da; raadsel. |
| che; bah, ajakkes. |
| Checoslawa'kia; Tsjego-Slowakije. |
| chemene'; roet, schoorsteen. |
| chèns; kans, gelegenheid. |
| chèpè-chèpè; weta pèchè-pèchè. |
| chica; hoozen. |
| chicharon'; reuzel. |
| chiké; zwijnenboel. |
| chiké di por'co; varkenshok. |
| |
| |
| chiki'tu; klein. |
| chimi-chimi; Mexicaansche papaver, stekelpapaver, bemoeial, duivelsvijg (Sur.). |
| Chi'na; China. |
| chin'cha; buikriem, zadelriem, katapult, wandluis. |
| Chines'; Chinees. |
| chi'no; kaal. |
| chino-chino; zoo kaal als een biljartbal. |
| chip (awa ta); stofregenen. |
| chiripa; we'ta: di chiripa. |
| chis'pa; vonk, vonken. |
| chis'te; bak, mop. |
| chochori'a; rommel, prullen. |
| cho'ca; stikken, worgen. |
| cho'camata(den); afgelegen plek. |
| chocola'ti; chocolade. |
| chok; vastzitten. |
| chokful; tjokvol, boordevol, stampvol. |
| chok'le; patrijs. |
| chonchorogai'; vogel die op de musch lijkt. |
| chuba'tu; bok, ram. |
| chubatu di gen'gu (chubati gen'gu); toffe jongen, toffe kerel, toffe knul. |
| chuchu; rog. |
| chuchu'bi; soort lijster. |
| chuchu'bi spanjo; spotlijster. |
| chum'bu; lood. |
| chu'pa; zuigen, uitzuigen, opslorpen, absorbeeren. |
| chupá; opgezogen, uitgezogen. |
| chupabèbè; lollie. |
| chupador' di san'ger; uitzuiger. |
| chupon'; speen. |
| cie'gu; blind, verblind. |
| cie'lu; hemel. |
| cielu di bo'ca; gehemelte, verhemelte. |
| cien'cia; wetenschap. |
| cier'to; zeker, zekere. |
| cigá; sigaar. |
| cigari'a; cigaret. |
| cin'co; vijf. |
| cincuen'ta; vijftig. |
| cir'co; circus. |
| circulá; circuleeren, gecirculeerd, rondgaan, rond- |
| |
| |
| gegaan. |
| circulación; circulatie, omloop. |
| circunstan'cia; gesteldheid, omstandigheid. |
| cita; aanhalen, citeeren. |
| civilisá; beschaafd, beschaven, geciviliseerd. |
| civilisación; beschaving, civilisatie. |
| cla; klaar, helder, duidelijk. |
| claba; bespijkeren, nagelen, spijkeren. |
| clabá; gespijkerd, bespijkerd, genageld, vernageld. |
| cla'bu; draadnagel, spijker, nagel, kruidnagel. |
| cla'ra; ontwarren, opklaren, ophelderen. |
| clasificá; classificeeren, geclassificeerd, gerangschikt, rangschikken. |
| clasificación; classificatie, rangschikking. |
| clavat'; kalfaten. |
| clavel'; anjer, anjelier. |
| clecon'chi (Ar.) weta tapa concha. |
| cle'ro; geestelijkheid, clerus. |
| coba; graven, uitgraven. |
| cobá; gegraven. |
| cobardá; afschrikken. |
| cobar'de; lafaard, bloodaard. |
| cobardi'a; lafheid, lafhartigheid. |
| co'bra; innen, invorderen, vorderen, incasseeren. |
| cobrá; geïnd, ingevorderd, geincasseerd. |
| cobramen'tu; invordering, inning. |
| coca'da; cocoskoekje. |
| co'co; cocosnoot. |
| coco maca'cu; ploertendooder. |
| cocobiá; steigeren, ravotten. |
| cocochá; strompelen. |
| cocoli'shi; schelp. |
| coco'lo; schraapsel, uitschraapsel. |
| cocoro'shi (Ar.); enkel. |
| coco'ti; elleboog. |
| cocoti di pi'a; enkel. |
| codo'do blauw (Ar.); soort groote blauwe hagedis. |
| cof'fi; koffie. |
| |
| |
| co'ha; hinken. |
| co'he; grijpen, pakken, vatten, oprapen, plukken, rapen, snappen, vangen, weghalen, wegnemen. |
| cohe ari'ba; betrappen, snappen. |
| cohe di sorpre'sa; verrassen. |
| cohe pre'su; gevangennemen. |
| cohe son'jo; in slaap vallen, indommelen. |
| co'ho; kreupel. |
| coi'tu; kreupel, mank. |
| cojar'; collier, halsketting, halssnoer. |
| cojon'; laf, lafaard. |
| col; boord, kraag. |
| co'la; sleep, ziften, zeven. |
| coladó; zeef, vergiet. |
| cole'bra; slang. |
| collección; collectie, verzameling. |
| colleccionis'ta; verzamelaar. |
| collectá; verzamelen, collecteeren, verzameld, gecollecteerd. |
| collec'te; collecte. |
| co'lo; kool. |
| co'lo-co'lo; bezinksel. |
| cologá; hangen, ophangen, opgehangen. |
| Colom'bia; Columbia. |
| color'; kleur. |
| colorá; kleuren, gekleurd. |
| colum'na; colonne. |
| com; hoe. |
| coma'der; doophefster, meter, peettante. |
| combencé; overtuigen, overtuigd. |
| combení; afspreken, overeenkomen, afgesproken, overeengekomen. |
| combe'nio; afspraak, overeenkomst. |
| comben'to; klooster. |
| combersá; converseeren. |
| combersación; gesprek, conversatie. |
| combertí; bekeeren, bekeerd. |
| combidá; genood, geinviteerd, inviteeren, uitnoodigen, uitgenoodigd, nooden. |
| combiná; combineeren, gecombineerd, samen- |
| |
| |
| voegen. |
| combinación; combinatie, samenvoeging. |
| combiní; weta combení. |
| combles'; bijzit. |
| come; eten, schrijnen. |
| come golos'; schrokken, gulzig eten. |
| comedor'; eetkamer. |
| comehein'; houtworm, witte mier. |
| comentá; toelichten, verklaren, commentarieeren. |
| comenta'rio; toelichting, verklaring, commentaar. |
| comentaris'ta; commentator, verklaarder. |
| comercian'te; koopman. |
| comer'cio; handel, koophandel. |
| cometé; begaan, bedrijven. |
| comfló'chi; boezemvriend. |
| comi'no; komijn. |
| commies; commies. |
| compa; weta compader. |
| compa'der; compère, peter. |
| compai; weta compader. |
| compani'a; gezelschap, compagnie, maatschappij. |
| companjá; vergezellen, begeleiden, gezelschap houden, vergezeld, begeleid. |
| companjamen'tu; begeleiding. |
| companje'ro; gezel, metgezel. |
| compan'jo; gezelschap. |
| compará; vergelijken. |
| comparación; vergelijking. |
| compasion'; deernis. |
| competen'te; bevoegd, competent. |
| competí; concureeren, wedijveren. |
| compin'chi; boezemvriend. |
| complasé; plezieren, een plezier doen. |
| compleet'; compleet, volledig. |
| completá; completeeren, gecompleteerd. |
| comple'tamente; volkomen, heelemaal. |
| complicá; compliceeren, gecompliceerd, ingewikkeld. |
| |
| |
| complicación; complicatie, ingewikkeldheid. |
| complot; komplot, samenspanning. |
| componé; componeeren, gecomponeerd, samenstellen, samengesteld. |
| compartá; aanstellen, gedragen (zich). |
| comportación; gedrag. |
| composición; compositie, samenstelling. |
| comprendé; begrijpen, begrepen, beseffen, beseft, verstaan, opvatten. |
| comprendi'bel; begrijpelijk, verstaanbaar. |
| comprimí; samendrukken, persen, samengedrukt, geperst. |
| comun'; alledaagsch, gewoon. |
| comunicá; verbinden, communikeeren. |
| comunicación; communicatie, verbinding. |
| comunidad'; gemeenschap. |
| comunion'; communie. |
| comunis'ta; communist. |
| concentrá; concentreeren, geconcentreerd. |
| concentración; concentratie. |
| con'de; graaf. |
| condená; veroordeelen, veroordeeld. |
| condensá; condenseeren. |
| conde'sa; gravin. |
| condición; conditie, toestand, voorwaarde. |
| condicional'; voorwaardelijk. |
| conèn'chi; konijn. |
| cone'o; konijn (Ar.). |
| conferen'cia; conferentie, bespreking. |
| conferenciá; confereeren, bespreken. |
| confesá; belijden, bekennen, biechten, opbiechten. |
| confesión; biecht, confessie. |
| confesiona'rio; biechtstoel. |
| confesor'; biechtvader. |
| confia; vertrouwen, toevertrouwen. |
| |
| |
| confian'sa; vertrouwen (het). |
| confirmá; bevestigen, bevestigd, gevormd, vormen, bezegelen, bezegeld. |
| confirmación; vormsel, bevestiging. |
| confiscá; confiskeeren, beslagleggen, verbeurd verklaren. |
| confo'; komfoor, zoodra. |
| conformá; troosten, schikken. |
| confor'me; conform, overeenstemmend, tevreden met. |
| confusión; confusie, verwarring. |
| congestion'; congestie. |
| congranist; congreganist. |
| conmemorá; herdenken, herdacht. |
| conmemoración; herdenking. |
| connossement'; connossement. |
| conocé; kennen. |
| conocemen'tu; bewust zijn, kennis, voorkennis. |
| conoflo'; knoflook. |
| conopá; knoopen, geknoopt. |
| conópi; knoop, vuistslag. |
| conóshi; snoezig. |
| conosí; bewust, bekende. |
| conovis'; koningsvisch. |
| consacrá; inwijden, consacreeren. |
| consacración; inwijding, consecratie. |
| consecuen'cia; gevolg, gevolgtrekking, consequentie. |
| consehá; adviseeren, aanraden, raad geven. |
| conseha'bel; raadzaam. |
| conse'ho; advies, raad, raadgeving. |
| consen'shi; geweten. |
| consentí; bewilligen, instemmen, toestemmen, inwilligen. |
| consentimen'tu; toestemming, instemming, inwilliging, bewilliging. |
| conserbá; conserveeren, verduurzamen, gecon- |
| |
| |
| serveerd, verduurzaamd. |
| conserbación; conservatie, verduurzaming. |
| considerá; beschouwen, beraden, overwegen. |
| considera'bel; aanmerkelijk, aanzienlijk. |
| consideración; beschouwing, overweging, consideratie, medelijden. |
| consolá; troosten, getroost. |
| conspirá; heulen, samenzweeren, samenspannen, samengespannen. |
| conspiración; samenzweering, samenspanning, conspiratie. |
| constan'cia; standvastigheid. |
| constan'te; bestendig, constant, standvastig. |
| consternación; consternatie, ontsteltenis. |
| constipá; hardlijvig. |
| constipación; hardlijvigheid, constipatie. |
| constitución; gestel, constitutie. |
| construcción; constructie. |
| construí; maken, construeeren. |
| consue'lo; troost. |
| consultá; naslaan, consulteeren, raadplegen. |
| consul'to; consult. |
| con'ta; tellen, rekenen, verhalen, vertellen, optellen. |
| contá; geteld, opgeteld, verteld. |
| conta cuen'ta; vertellen, verhalen. |
| contamen'tu; telling. |
| contené; inhouden, behelzen, bevatten. |
| conteni'do; inhoud. |
| contentá; tevreden stellen. |
| conten'tu; blijdschap, blij, content, tevreden, vergenoegd, verheugd. |
| contestá; antwoorden, beantwoord, geantwoord, beantwoorden. |
| contes'ta; antwoord. |
| continuá; voortzetten, vervolgen. |
| continuación; aanhoudendheid, vervolg, voortzet- |
| |
| |
| ting. |
| conti'nuamente; voortdurend, aldoor, geregeld. |
| con'tra; tegen, tegenkomen, afkeer. |
| contra gus'tu; ongaarne. |
| contraban'da; smokkelwaar. |
| contrabandis'ta; smokkelaar. |
| contract'; contract. |
| contra'ri; tegendeel, tegenovergesteld, tegenstrijdig. |
| contratiempo; tegenvaller. |
| contribución; bijdrage, contributie. |
| contribuí; bijdragen, bijgedragen. |
| controlá; controleeren, gecontroleerd. |
| convensé; overtuigen. |
| co'per; koper. |
| copia; afkijken, nateekenen, afdrukken, copieeren. |
| co'pio; afdruk, copie. |
| coprá; korporaal. |
| corant'; krant, courant. |
| corcobá; krom. |
| corda; denken, gedenken. |
| corda bon; bezinnen. |
| cordamen'tu; nagedachtenis, herinnering, aandenken. |
| cordon'; band, snoer, cordon. |
| corihí; verbeteren, verbeterd, corrigeeren, gecorrigeerd. |
| coris'ta; koorzanger, koriste. |
| còrki; kruk, dobber. |
| cornetín; cornet. |
| co'ro-co'ro; strot. |
| coro'na; kroon. |
| coro'na di la bir'gen; kruisbloem. |
| coroná; kronen, gekroond, bekronen, bekroond. |
| coroná o'bra; het werk bekronen. |
| coronación; kroning. |
| corontin'; weta carante'na. |
| Corpus; H. Sacramentsdag. |
| corrá; rood. |
| corra (pisca); ‘red snapper’. |
| corre; loopen, rennen. |
| corre cabai'; paardrijden. |
| |
| |
| corre cohe; krijgertje spelen. |
| corre cu'; wegjagen, verjagen. |
| corre paran'da; boemelen. |
| corre san'ger; bloeden. |
| corredor'; gang. |
| correspondé; correspondeeren. |
| corresponden'cia; briefwisseling, correspondentie. |
| corrien'te; stroom, in zwang. |
| corrompí; verderven, verdorven. |
| Corsou'; Curaçao. |
| corta; knippen, naaien, snijden, schiften, stremmen. |
| cortá; wond, snijwond, inkeping, gestremd, gesneden, geknipt. |
| corta a'wa; klieven, doorklieven (het water). |
| corta le'chi; stremmen (melk). |
| corta pala'bra; in de rede vallen, interrumpeeren. |
| cor'te; hof (houding). |
| corti'cu; kort, beknopt. |
| corti'na; gordijn. |
| cos; ding, iets. |
| cos di du'shu (coi du'shi); snoep, zoetigheid, suikergoed. |
| cos di glas (coi glas); glaswerk. |
| cos di ha'ri (coi ha'ri); zot, belachelijk. |
| cos di hor'ca (coi hor'ca); galgenbrok. |
| cos di laba tajó; aanrecht, gootsteen. |
| cos di ki'bra (coi ki'bra); breekbaar, aardewerk. |
| cos di lo'co (coi lo'co); gekheid, grapje, aardigheid. |
| cos di maca'cu (coi maca'cu) (haci); gekke dingen (doen, uithalen). |
| cos di mucha (coi mucha); kinderachtig. |
| cos di sa'lu (coi sa'lu); zoutvat. |
| cos di su'cu (coi su'cu); suikerpot. |
| cos di su'shi (coi su'shi); vuilnisbak. |
| |
| |
| cose; naaien. |
| cose'chi; oogst. |
| cosedó; naaister. |
| costa; kust, kosten. |
| cos'to; kosten. |
| costóso; duur, kostbaar. |
| coto; vischben. |
| cram'chí; kraan, kram. |
| crams; krans. |
| cran-cran; kraakbeen. |
| crece; groeien, toenemen, wassen. |
| crecemen'tu; groei. |
| Credo; Credo (12 artikelen van het Geloof). |
| cremenchá; bezuinigen. |
| cria; kweeken, gebroed, opvoeden, onderhouden. |
| criá; meid, dienstbode, opgevoed. |
| cria beskein'; beschimmelen, beschimmeld. |
| criación; schepping. |
| Criador; Schepper. |
| crian'za; opvoeding. |
| criatu'ra; creatuur, schepsel. |
| cri'ki; krekel. |
| cri'men; euveldaad, misdaad. |
| criminal'; crimineel, misdadig, misdadiger. |
| crío; gebroed. |
| cri'sis; crisis. |
| cristian'; christen, christelijk. |
| cristianis'mo; christendom. |
| Chris'tu; Christus. |
| criticá; beoordeelen, critiseeren, becritiseeren. |
| cri'tico; beoordeelaar, criticus, kritiek. |
| cron'chi; kruin, kapje (van brood). |
| crucificá; gekruisigd, kruisigen. |
| crucificación; kruisiging. |
| crucifica'do; kruisbeeld. |
| cruel'; hardvochtig, wreed. |
| crueldad'; wreedheid, hardvochtigheid. |
| crus; kruis. |
| crusa; kruisen. |
| crusá; gekruist, kruizelings, kruisgewijze. |
| crusa ca'ja; oversteken. |
| cruse'ro; kruiser. |
| cu; mede, met, tegen. |
| cu atención; aandachtig. |
| |
| |
| cu berguen'sa; beschaamd. |
| cu cuidao'; voorzichtig, bedachtzaam, omzichtig. |
| cu esei (k'esei); daarmede. |
| cu excepción di; behalve, uitgezonderd. |
| cu gus'tu; gaarne, graag. |
| cu ki'co; waarmede? |
| cu sanger fríu; in koelen bloede. |
| cu ta pe'ga; besmettelijk. |
| cu tur esei; evenwel, nochtans, met dat al. |
| cu un pala'bra; kortom, in één woord. |
| cuadrá; vierkant, kwadraat. |
| cuadri'ja; quadrille. |
| cuaha; stollen, stremmen. |
| cuahá; gestold, gestremd. |
| cualke; welk ook, wat ook. |
| cualke hen'de; wie ook. |
| cuan'tu; hoeveel. |
| cuaren'ta; veertig. |
| cuarenta di'a; zinnia. |
| cuares'ma; vasten, vastentijd. |
| cuartisá; vierendeelen, gevierendeeld. |
| cuar'to; kamer, kwart, viersnarig muziekinstrument. |
| cua'ter; vier. |
| cubri; bedekken, dekken, toedekken. |
| cubrí; gedekt, bedekt, toegedekt. |
| cucha'ra; lepel. |
| cuchara chiki(tu); lepeltje, theelepel. |
| cuchara gran'di; soeplepel. |
| cuchara di mès'la; troffel. |
| cuchu'; mes. |
| cudishá; benijden, misgunnen. |
| cudi'shi; afgunst, inhalig, hebzuchtig, naijverig. |
| cudishio'so; wangunstig, afgunstig. |
| cue'ba; spelonk, grot. |
| cuen'ta; verhaal, vertelling, geschiedenis, kralen, rekening, verzinsel. |
| cuenta (sin cuenta); zorgeloos. |
| cuèr'da; snaar, veer. |
| cuerde(duna); opwinden (horloge, klok). |
| cuer'po di deli'to; corpus delicti. |
| |
| |
| cue'ru; huid, leer, vel, zwoord. |
| cui; vogelval. |
| cuida; oppassen, verzorgen, zorgen voor. |
| cuidao; zorg, opgepast, pas op! |
| cuidao (cu); voorzichtig, bedachtzaam, omzichtig. |
| cule'bra; slang. |
| cul'pa; betichten, schuld, toedoen. |
| culpa'bel; schuldig, schuldige. |
| cultivá; cultiveeren, gecultiveerd, kweeken, gekweekt, verbouwen, verbouwd. |
| cumbiní; weta combiní. |
| cumin'da; eten, maaltijd, voedsel, spijs. |
| cuminda (haci); eten klaarmaken. |
| cumindá; groeten, gegroet, begroet, begroeten. |
| cumindamen'tu; groet(en), begroeting. |
| cuminsá; aanvangen, beginnen, aanheffen. |
| cuminsamen'tu; aanhef, begin. |
| cumpli; naleven, nakomen. |
| cumpli cu (hende); z’n verplichtingen nakomen. |
| cum'pra; koopen, aankoopen, inkoopen. |
| cumprá; gekocht. |
| cumprador'; kooper. |
| cumpramen'tu; aankoop, koop. |
| cunja'; schoonzuster. |
| cunsumí; zich ergeren, zich opvreten, vergaan van nijd. |
| cunuke'ro; landman, buitenman. |
| cunu'cu; buiten, buitenverblijf. |
| cupi; wreef. |
| cura; genezen, heelen. |
| curá; erf, koraal, geheeld, genezen. |
| curamen'tu; genezing. |
| curashá; aanmoedigen, bemoedigen, moed inspreken. |
| cura'shi; moed, courage. |
| curashi (duna); aanmoedi- |
| |
| |
| gen, bemoedigen. |
| curazon'; hart. |
| Curazon di Hesus'; soort aronskelk. |
| curazon di pia; voetholte, brug van de voet. |
| curi; weta corre. |
| curiosidad'; merkwaardigheid, zeldzaamheid, rariteit, nieuwsgierigheid. |
| curio'so; zeldzaam, merkwaardig, nieuwsgierig, wonderdokter. |
| cur'pa; lichaam. |
| curti; looien. |
| curtí; gelooid. |
| curti cue'ro; leerlooien. |
| curtidor'; leerlooier. |
| curú; rauw. |
| cushí; gaar, ervaren. |
| cushi'na; keuken. |
| cusin'chi; kussen. |
| cusin'ki; kussen. |
| custi'a; heup, zijde. |
| custumá; gewennen, wennen, aanwennen. |
| custumá ma'lu; verwennen, verwend. |
| custumbrá; weta custumá. |
| custum'ber; gebruik, gewoonte, aanwendsel, zeden. |
| cu'tis; opperhuid. |
| |
D
| da'der; dadel. |
| daco'co; kaf. |
| dagvaar; dagvaarden, dagvaarding. |
| dak; dak. |
| dal; slaan, botsen, beuken. |
| dal mata; doodslaan. |
| dal un gri'tu; een kreet slaken. |
| dal skop; schoppen. |
| dal wan'ta; meppen, slaan. |
| dalaco'chi; sprinkhaan. |
| da'lia; dahlia, liefje. |
| dam; dam. |
| dam(hunga); dammen. |
| dama; dame. |
| dama di ano'chi; eennachtsbloem. |
| damast'; damast. |
| dams; jongedame. |
| Danes'; Deen, Deensch. |
| dan'ja; bederven, bescha- |
| |
| |
| digen, schaden, schenden, verknoeien, verprutsen. |
| danjá; bedorven, beschadigd, verknoeid, verprutst. |
| dan'jo; bederf, afbreuk, averij, nadeel, schade. |
| danjo (haci); beschadigen, benadeelen. |
| dank; afdanken. |
| dan'ki; dank, bedankje. |
| danki (hama); bedanken. |
| dan'za; dans. |
| dao; dobbelsteen. |
| dao(hunga); dobbelen. |
| dar'tel; dartel. |
| da'shi; das. |
| dauw; dauw. |
| de'be; schuld, schuldig zijn. |
| deber'; plicht. |
| de bes en cuan'do; af en toe, nu en dan. |
| debocion'; godsvrucht, vroomheid. |
| debolbé; terugbrengen, teruggebracht, terugzenden, teruggezonden, teruggeven, teruggegeven. |
| debo'ta; godsvruchtig, devoot, vroom. |
| Decem'ber; December, wintermaand. |
| decen'cia; zedigheid, fatsoen. |
| decen'te; fatsoenlijk, zedig. |
| decidí; beslissen, besluiten. |
| decidi'do; vastberaden. |
| decime'ter; decimeter. |
| de'cimo; tiende (deel.) |
| decision'; beslissing, besluit, uitspraak. |
| decisi'vo; beslissend. |
| declamá; declameeren, reciteeren, voordragen. |
| declamación; declamatie, voordracht. |
| declará; betuigen, aangeven, verklaren, opgeven, declareeren. |
| declaración; aangifte, declaratie, verklaring. |
| decorá; decoreeren, versieren, gedecoreerd, versierd. |
| decoracion'; decoratie, eereteeken, versiering. |
| |
| |
| decretá; decreteeren, verordenen. |
| decre'to; decreet. |
| de'de; vinger. |
| dede chikí(tu); pink. |
| dede di pi'a; teen. |
| dede grandi di pi'a; groote teen. |
| dede gran'di; duim. |
| dedicá; wijden, toewijden, opdragen, gewijd, toegewijd, opgedragen. |
| defec'to; defect, gebrek. |
| defendé; beschermen, verdedigen, afweren. |
| defen'sa; defensie, verdediging, verweer. |
| defensi'vo; verdedigend, defensief. |
| degenerá; degenereeren, gedegenereerd. |
| degradá; degradeeren. |
| deheel'; geelzucht. |
| dek; dek. |
| dek di car'ta; spel kaarten. |
| de'kel; deken. |
| delantá; vóór zijn (van een klok). |
| delegá; dun, fijn, mager, schriel, schraal. |
| delegacion'; delegatie, afvaardiging. |
| delega'do; afgevaardigde, gedelegeerde. |
| deli'rio; delirium. |
| deliberá; beraadslagen, delibreeren. |
| deliberacion'; beraadslaging. |
| delica'do; gevoelig, teer, zwak, kiesch, netelig. |
| demandá; eischen, vorderen. |
| demasia'do; buitensporig, bovenmatig. |
| democraci'a; democratie. |
| democrat'; democraat. |
| demon'jo; duivel. |
| demontá; demonteeren, uit elkaar nemen. |
| demostrá; betoogen, demonstreeren. |
| demostración; betooging, demonstratie. |
| dem'pel; dempen, gedempt. |
| den; in, binnen. |
| den dien'te; binnensmonds. |
| den nani'shi; nasaal. |
| den un gulí; in één slok, in |
| |
| |
| één teug. |
| denter di; tusschenin. |
| dentis'ta; dentist, tandarts. |
| dep'chi; dubbeltje. |
| dependé; afhangen. |
| dependen'cia; afhankelijkheid. |
| dependien'te; afhankelijk. |
| deplora'bel; betreurenswaardig, beklagenswaardig, deplorabel. |
| deponé; deponeeren, neerleggen, gedeponeerd. |
| deportá; deporteeren. |
| depositá; deponeeren. |
| depo'sito; deposito. |
| dera; begraven, bijzetten, ter aarde bestellen. |
| derá; begraven, bijgezet. |
| deramen'tu; begrafenis, ter aarde bestelling. |
| dere'chi; we'ta derecho. |
| dere'cho; recht, invoerrecht. |
| derivá; afgeleid, afleiden. |
| deroos'; roos (ziekte). |
| derotá; verslaan. |
| dero'ta; nederlaag. |
| desagrada'bel; onaangenaam, onbehaaglijk. |
| desagradeci'do; ondankbaar. |
| desajuná; ontbeten, ontbijten. |
| desaju'no; ontbijt. |
| desanimá; neerslachtig, ontmoedigen, ontmoedigd. |
| desas'tre; onheil, ramp. |
| descansá; rusten, uitrusten. |
| descargá; lossen, afladen, ontladen, uitladen, gelost. |
| descendien'te; loot, afstammeling, nakomeling. |
| desconosí; onbekend. |
| desconfiá; wantrouwig, wantrouwen, argwaan hebben. |
| desconfian'za; wantrouwen. |
| desconsehá; afraden, ontraden. |
| descubrí; ontdekken, ontdekt, onbedekt, bespeuren, bespeurd. |
| descubrimen'tu; ontdekking. |
| descuidá; verwaarloozen, verzuimen, veronachtzamen, onverzorgd, verzuimd, verwaarloosd, veronachtzaamd. |
| |
| |
| descui'do; nalatigheid, onachtzaamheid, verwaarloozing. |
| descustumá; ontwennen, afleeren, ontleeren. |
| des'de; sedert, vanaf, sinds. |
| deseá; begeeren, begeerd, wenschen, gewenscht, verlangen, toewenschen, noodlot. |
| desea'bel; wenschelijk. |
| desembarcá; ontschepen, ontscheept. |
| desembarcacíon'; ontscheping. |
| dese'o; wensch, begeerte, verlangen. |
| desertá; gedeserteerd, deserteeren. |
| desesperá; radeloos, wanhopig, vertwijfeld. |
| desesperación; vertwijfeling, wanhoop, radeloosheid. |
| disfigurá; misvormd, verminkt, verminken. |
| desformal'; onvormelijk. |
| desgraciá; verminken, in het ongeluk storten. |
| desgra'cia; ongeval, ongeluk. |
| desgracia'do; rampzalige, ongelukkige. |
| desarmá; ontwapenen, ontwapend, uit elkaar nemen (machine). |
| desarmamen'tu; ontwapening. |
| desharmá; weta desarmá. |
| desilusion'; desillusie, teleurstelling, ontgoocheling. |
| desilusioná; teleurstellen, teleurgesteld, ontgoochelen. |
| desinfectá; ontsmetten, ontsmet. |
| despachá; afdanken, ontslaan, expedieeren, ontslagen, geexpedieerd. |
| despedí; scheiden, wegzenden, ontslaan. |
| despedi'do; afscheid. |
| despreciá; veracht, verachten (minachten). |
| desprecia'bel; verachtelijk. |
| despre'cio; verachting. |
| despues'; later, daarna, |
| |
| |
| naderhand. |
| despues cu; na, nadat. |
| despues di; waarna. |
| destilá; distilleeren, destilleeren, gedestilleerd. |
| destilacion'; distillatie. |
| destiná; bestemd, bestemmen. |
| destinacion'; bestemming. |
| desti'no; bestemming. |
| destrucción; vernieling, vernietiging, verwoesting. |
| destruí; verdelgen, uitroeien, verdelgd, uitgeroeid, verwoesten, vernietigen. |
| desunion'; tweedracht, scheiding, oneenigheid. |
| deta'ja; detail. |
| detajá; breedvoerig, uitgebreid, gedetailleerd. |
| determiná; vastberaden, standvastig. |
| dewa'ter; waterzucht. |
| di; van, over, zeggen, vanaf. |
| di acuer'do; eensgezind, eens. |
| di aleu (djaleu); van verre, uit de verte. |
| di ben'de; te koop, ten verkoop. |
| di berde; werkelijk. |
| di berde mes; echt waar. |
| di chiri'pa; bij toeval, per toeval, bij gelukkig toeval, ternauwernood. |
| di di'a; overdag, ’s daags. |
| di gol'pi; plotseling, eensklaps. |
| di mane'ra cu; zoodat. |
| di mas; te veel. |
| di mas me'nos; het minst. |
| di mihó; het best(e). |
| di modo cu; zoodat. |
| di no'bo; opnieuw. |
| di rema'ta; hopeloos, verschrikkelijk, totaal. |
| di repien'te; eensklaps, plotseling. |
| di rose'a corti'cu; aamborstig, kortademig. |
| di so'bra; in overvloed, overbodig, te over. |
| di'a; dag. |
| dia (di); overdag, ’s daags. |
| |
| |
| dia'bel; duivel. |
| diablu'ra; duivelsstreek. |
| diabe'tis; suikerziekte. |
| Diabier'nes; Vrijdag. |
| Diadomin'go; Zondag. |
| Dialu'na; Maandag. |
| Diamars'; Dinsdag. |
| Diarazon'; Woensdag. |
| Diaheu'bes; Donderdag. |
| Diasa'bra; Zaterdag. |
| diaman'ta; diamant. |
| diame'ter; middellijn, diameter. |
| dia'rio; dagblad. |
| dibertí; ontspannen, vermaken, amuseeren. |
| dibertición; ontspanning, vermaak, amusement. |
| dibinidad'; goddelijkheid, godheid. |
| dibi'no; goddelijk. |
| dibu'ho; patroon, dessin, teekening. |
| dicciona'rio; woordenboek. |
| di'ci; zeggen, gezegd. |
| dicidí; weta decidí. |
| dicisión; beslissing. |
| dicipliná; disciplineeren, onder tucht brengen. |
| dicipli'na; tucht, discipline. |
| dici'pulo; discipel, leerling. |
| dieet; dieet. |
| dien'te; tand. |
| diente(den); binnensmonds. |
| diente di le'chi; melktand. |
| diente di wo'wo; oogtand. |
| diez'; tien. |
| diferen'cia; onderscheid, verschil. |
| diferenciá; onderscheiden, verschillen. |
| diferen'te; anders, verschillend, verschillende, verscheidene. |
| difi'cil; bezwaarlijk, moeilijk. |
| dificultad'; moeilijkheid. |
| digestión; digestie, spijsverteering. |
| dignidad'; waardigheid. |
| dig'no; waardig. |
| di'ki; dik. |
| dilan'ti; vóór, vooruit. |
| Dinamar'ca; Denemarken. |
| dinamit'; dinamiet. |
| dineral'; groote som gelds. |
| Dios'; God. |
| diplo'ma; diploma, |
| |
| |
| getuigschrift. |
| dirección; bestuur, directie, richting. |
| dirèct'; rechtstreeksch. |
| direc'tamente; rechtstreeksch. |
| director'; directeur. |
| dirigent'; dirigent. |
| dirigí; leiden, dirigeeren, richten, besturen, geleid, bestuurd. |
| dirigíbel; bestuurbaar. |
| dirti; smelten, versmelten. |
| dirtí; gesmolten, versmolten. |
| dis'co; discus, schijf, grammofoonplaat. |
| discreción; discretie. |
| discur'so; rede, redevoering, speech, verhandeling. |
| discusión; discussie, bespreking. |
| discutí; bespreken, discussiëeren, disputeeren, redekavelen, redetwisten. |
| discuti'bel; betwistbaar, aanvechtbaar. |
| disfraz (balia); gemaskerd bal. |
| disfrazá; vermommen, vermomd. |
| disgustá; misnoegen wekken, misnoegd. |
| disgus'tu; walging, afkeer, ongenoegen, tegenzin. |
| disolvé; ontbinden, oplossen, ontbonden, opgelost. |
| dispara'ti; onbesuisdheid, dwaasheid. |
| disparcé; verdwijnen, verdwenen. |
| dispen'sa; ontheffing, dispensatie, excuus, excuseer! pardon! |
| dispensá; excuseeren, verontschuldigen, verschonen, vergeven, ontheffen, ontheven. |
| dispensa'bel; verschoonbaar, vergeeflijk. |
| dispidí; vermorsen, verknoeien, verkwisten. |
| dispididor'; verkwister. |
| disponé; beschikken, beschikt. |
| |
| |
| disposición; beschikking. |
| disputá; disputeeren, redetwisten. |
| dispu'to; dispuut, twistgesprek. |
| distan'cia; afstand. |
| distingí; onderscheiden. |
| disti'no; anders, verschillend, apart. |
| distira'(do); afgelegen. |
| distraí; (zich) amuseeren, (zich) ontspannen, verstrooid. |
| distraición; afleiding, verstrooiing. |
| distribí; verkwisten, verwoesten, vermorsen. |
| distribimen'tu; verkwisting, verwoesting. |
| distribui, distribueeren, uitdeelen. |
| distribuición; distributie. |
| divan'; divan. |
| división; divisie. |
| dja'ca; rat. |
| djaca di canja; eekhoorn. |
| djadja den pla'ca; in ’t geld wentelen, stikken in ’t geld. |
| djimbi; stuip, stuipen. |
| djindja; egelvisch. |
| djipo'po; paddestoel, zwam. |
| djis; aanstonds, direct, meteen. |
| djispi; kind (wijs voor zijn leeftijd). |
| djombi; jongensblouse. |
| djonki; stuk, brok. |
| djondjorofé; leeren riempje van een sambarcu (sandaal). |
| djumb; plonzen. |
| djubum'; plons. |
| dob'bel; dubbel, tweevoud(ig). |
| dobbel sintí; dubbelzinnig. |
| dobla; verdubbelen, opvouwen, verbuigen, buigen, vouwen, ombuigen. |
| doblá; verdubbeld, omgebogen, gebogen, gevouwen, verbogen, opgevouwen. |
| dobla cabes; het hoofd buigen (fig.). |
| doctri'na; doctrine, leer. |
| dok'ter; arts, dokter, ge- |
| |
| |
| neesheer. |
| dol; dooier, roeipen, roeipin, dol. |
| doló(r); pijn. |
| dominá; bedwingen, bedwongen, domineeren, heerschen, beheerschen, onderdrukken, onderdrukt. |
| dominnación; bedwang, onderdrukking. |
| dominan'te; heerschzuchtig. |
| Domingo di Rama; Palmzondag. |
| Domingo di Resurección; Paschen. |
| Dominica'no; Dominicaan. |
| domi'nio; gebied. |
| dominó; domino. |
| domino (hunga); domineeren. |
| dommi; dominé. |
| don; gave, talent. |
| donder; onweeren. |
| donderbos'; donderbus. |
| don'jo; eigenaar, bezitter. |
| donjo (haci); (zich) meester maken van. |
| dora; vergulden. |
| dorá; verguld. |
| do'shi; doos. |
| do'ri; kikkertje, pad, soort wagentje. |
| dorna; versieren, sieren, opsieren. |
| dorná; versierd. |
| dorna bukèt; varen (fijne soort). |
| dos; twee. |
| dozijn'; dozijn. |
| dra'du; haringkoning, zonnevisch. |
| dra'ga; baggeren, baggermolen, uitbaggeren. |
| drama; uitgieten, uitstorten, morsen (Ar.), treurspel, drama. |
| drecha; bereiden, toebereiden, repareeren, maken, herstellen. |
| drechá; gemaakt, bereid, hersteld, gerepareerd. |
| drecha zapa'tu; schoenlappen. |
| drechamen'tu; bereiding, toebereiding. |
| dre'chi; fatsoenlijk, rechtsch. |
| |
| |
| drei; draaien, keeren. |
| dreif; druif. |
| dreifi di laman; zeedruif. |
| drempi; drempel, dorpel. |
| drenta; binnengaan, binnenkomen, binnentreden, ingaan. |
| drenta'da; ingang, toegang. |
| drief; drijven. |
| driekantje; oud muntstukje van 25 of 50 cent. |
| dril; drillen, gedrild. |
| dril; dril, keper. |
| dristibí; vermorsen, verknoeien, verwaarloozen, verkwisten. |
| drop; druppel, drop. |
| drop sa'lu; zoutedrop. |
| druip; druipen, zakken, stralen, gedropen, gezakt, gestraald. |
| drumi; liggen, slapen. |
| drumí; liggend, slapend. |
| drumidor'; langslaper. |
| ducuná; wannen. |
| duda; twijfelen, betwijfelen. |
| du'da; twijfel. |
| duda (sin duda); ongetwijfeld, zeker. |
| dudo'so; dubieus, twijfelachtig, onzeker. |
| dué; pijn. |
| due (haci); pijn doen, zeer doen. |
| duel; spijten, betreuren. |
| due'le; leed, medelijden, berouw, spijt. |
| duim; duim. |
| du'ke; hertog. |
| duna; geven, schenken, aanreiken, toereiken, verleenen, weggeven. |
| duna cuen'ta; verantwoording geven, verantwoorden. |
| duna cuèrdè; opwinden. |
| duna cura'shi; bemoedigen, aanmoedigen. |
| duna luz; bevallen. |
| duna man; aanteekenen, ondertrouwen. |
| duna no'bo; aankondigen, boodschappen. |
| duna op; aangeven (van geboorten enz. bij den Burgerlijken Stand). |
| duna or'der; bevelen. |
| duna sorpre'sa; verrassen. |
| |
| |
| dunamen'tu; gift. |
| duplicaat'; duplicaat. |
| dura; duren, voortduren. |
| dura'bel; bestendig, duurzaam, blijvend. |
| duran'te; gedurende, tijdens. |
| dure'za; hardheid. |
| du'ru; hard, luid. |
| duru duru; keihard. |
| dushi; lekker, liefje, zoet. |
| |
E
| e; uitroep. |
| e of el; hij, zij, het. |
| e of es; het, dat, die. |
| e ora; toen. |
| ebolter; omgedraaid. |
| ebonit; eboniet. |
| écho; daad, feit. |
| e'co; echo. |
| economía; economie, besparing, bezuiniging. |
| econo'mico; zuinig, spaarzaam. |
| economisá; bezuinigen. |
| ecze'ma; eczeem. |
| edad'; leeftijd. |
| edición; editie, uitgave. |
| editá; uitgeven, uitgegeven. |
| editor'; uitgever. |
| educá; opvoeden, opgevoed. |
| educación; opvoeding, educatie. |
| efec'to; effect, uitwerking. |
| egoísmo; egoisme, zelfzucht, baatzucht. |
| egoísta; baatzuchtig, egoist. |
| ehecutá; executeeren. |
| ehecución; executie. |
| ehem'pel; exempel, voorbeeld. |
| eher'cito; leger. |
| eherci'cio; exercitie, wapenhandel. |
| ei; weta aja. |
| eiban'da; weta ajabanda. |
| eibao'; weta ajabao. |
| eiden'; weta ajaden. |
| eitras'; weta ajatras. |
| ekibocá; dwalen, vergissen, vergist, het mis hebben. |
| |
| |
| ekibocación; abuis, dwaling, misverstand, vergissing. |
| ekili'brio; evenwicht. |
| el; weta e of el. |
| elastiek'; elastiek. |
| elección; verkiezing. |
| electá; verkiezen, kiezen. |
| elector'; kiezer. |
| electricidad'; electriciteit. |
| eligí; verkiezen. |
| eligi'bel; verkiesbaar. |
| eliminá; elimineeren, verwijderen, wegwerken. |
| elocuente; welsprekend. |
| elo'gia; lof, lofspraak. |
| emancipá; vrijmaken. |
| emancipación; vrijmaking, emancipatie. |
| embahador'; afgezant, gezant. |
| embaha'da; gezantschap. |
| embarcá; inschepen. |
| embarcación; inscheping. |
| emble'ma; embleem, zinnebeeld. |
| emigrá; emigreeren. |
| emigración; emigratie. |
| eminente; eminent. |
| emisión; uitgifte, voortbrenging, emissie. |
| emití; in omloop brengen, uitgeven. |
| emoción; emotie, ontroering. |
| emocional'; ontroerend, emotioneel. |
| emperador'; keizer. |
| emperatris'; keizerin. |
| emplea'do; ambtenaar, beambte. |
| emple'o; ambt, betrekking. |
| enamorá; verlieven. |
| ena'no; dwerg. |
| encantá; betooverend, verrukt. |
| encargá; belasten, bestellen, belast, besteld. |
| encar'go; verantwoording, bestelling. |
| encía; tandvleesch. |
| encuadrá; inlijsten. |
| encuen'tro; ontmoeting, treffen. |
| enemi'gu; vijand. |
| energía; energie, kracht. |
| enfermedad'; ziekte. |
| enor'me; geweldig, enorm. |
| |
| |
| ensajá; repeteeren, instudeeren, (muziek, tooneel, enz.) |
| ensa'jo; repetitie. |
| ensajo general'; generale repetitie. |
| ènter; enten, inenten, ingeënt. |
| entra'da; ingang, toegang. |
| entre; tusschen. |
| entregá; overhandigen, bezorgen, afleveren, afgeven, overleveren. |
| entre'go; bestelling. |
| entremeté; (zich) ongevraagd inmengen, bemoeien met. |
| entusias'mo; geestdrift, enthousiasme. |
| envidiá; benijden. |
| envi'dia; nijd, afgunst. |
| épa; uitroep als: hela, hola, hedaar, heidaar, ook als uitdrukking van verrukking. |
| epidemía; epidemie. |
| episcopal'; bisschoppelijk. |
| ere'ge; ketter. |
| eregía; ketterij. |
| erf; erven, geërfd. |
| esaja; die, die daar, dat. |
| esaki; deze, dit. |
| escabe'chi; visch in ’t zuur. |
| esca'la; schaal. |
| esclavitud'; slavernij, knechtschap. |
| escua'dra; eskader, smaldeel. |
| esei; die, dat. |
| esen'cia; essence. |
| esenciál; essentieel. |
| esfuer'zo; moeite, inspanning, krachtsinspanning, poging. |
| esmeral'da; smaragd. |
| eso es; juist zoo, precies zoo. |
| establecé; oprichten, vestigen, gevestigd, opgericht. |
| esta'do; gesteldheid, staat, toestand, stand. |
| estado (na); zwanger. |
| esta'tua; standbeeld. |
| este'tica; aesthetica, schoonheidsleer. |
| esti'lo; trant, wijze, manier. |
| estimá; beramen, begroo- |
| |
| |
| ten, ramen. |
| estimación; begrooting, raming. |
| estre'no; debuut, premiere. |
| esun; degene, dengene, degeen. |
| eternidad; eeuwigheid. |
| eter'no; eeuwig. |
| Euro'pa; Europa. |
| Europe'o; Europeesch, Europeaan. |
| evacuá; evacueeren, ontruimen, ontruimd, geëvacueerd. |
| evacuación; evacuatie, ontruiming. |
| evadí; ontwijken. |
| evange'lio; evangelie. |
| evangelis'ta; evangelist. |
| evaporá; verdampen, evaporeeren, vervluchtigen. |
| evitá; onthouden van, vermijden, vermeden, mijden. |
| exac'to; nauwkeurig, juist, precies. |
| exaherá; overdrijven, overdreven. |
| exaheración; overdrijving. |
| exaltá; opgewonden, overspannen. |
| examiná; examineeren, onderzoeken. |
| excepción; uitzondering. |
| excepcional'; uitzonderlijk, exceptioneel. |
| excepción (cu excepción di); behalve, uitgezonderd. |
| excep'to; behalve, uitgezonderd. |
| excurción; excursie, uitstapje. |
| exibí; ten toon stellen, uitstallen. |
| exibición; tentoonstelling. |
| exihí; vereischen, eischen, vergen, gevergd. |
| existen'cia; bestaan, existentie. |
| existí; bestaan, bestond. |
| exitá; prikkelen, opwinden, opgewonden, geprikkeld. |
| exitabel; prikkelbaar. |
| éxito; succes. |
| experien'cia; ondervinding. |
| experimentá; proefnemen, ondervinden, experimenteeren, ondervonden. |
| |
| |
| experimen'to; proef, proefneming, experiment. |
| explorá; exploreeren. |
| explosión explosie, ontploffing. |
| explosi'vo; explosief, ontplofbaar. |
| explotá; explodeeren, ontploffen, uitbuiten. |
| exponé; uitstallen, vertoonen. |
| exportá; exporteeren, uitvoeren, geëxporteerd, uitgevoerd. |
| exportación; uitvoer, export. |
| exposición; tentoonstelling, expositie. |
| expresá; (zich) uitdrukken. |
| expresión; gevoel, expressie, uitdrukking. |
| exteriór; uitwendig. |
| extingí; blusschen, dooven, gedoofd, gebluscht. |
| extrabagan'te; buitensporig, onzinnig, ongerijmd. |
| extrac'ta; extract, uittreksel uit een akte. |
| extraordina'rio; buitengewoon. |
| extre'mo; uiterst, toppunt. |
| |
F
| fabor'; gunst, genoegen, weldaad, voorrecht. |
| fabora'bel; gunstig, goedgunstig. |
| faborecé; begunstigen, begunstigd, bevoordeelen. |
| fa'brica; fabriek. |
| fabricá; vervaardigen, maken, fabriceeren, gemaakt. |
| fabricación; vervaardiging, aanmaak, fabrikage. |
| fa'cil; gemakkelijk, makkelijk. |
| facilidad'; gemakkelijkheid, faciliteit, gemak. |
| facilitá; vergemakkelijken, makkelijk maken. |
| fada; er genoeg van krijgen. |
| fadá; ’t beu zijn, er genoeg van hebben. |
| |
| |
| fa'ha; riem, omgorden, gorden. |
| fahá; omgord. |
| failliet'; failliet. |
| fa'ja; falen, happeren, mislukken, weigeren. |
| fajá; gefaald, mislukt. |
| falsificá; vervalschen, namaken, vervalscht. |
| falsificación; namaak, vervalsching, falsificatie. |
| fal'su; valsch. |
| fal'ta; missen, gemis, schuld, fout, gebrek, mankeeren, ontbreken. |
| falta (haci); missen. |
| falta poco; nagenoeg, bijna. |
| fa'ma; roem, faam. |
| fami'ja; familie, verwant, gezin. |
| famijar'; familjaar, gemeenzaam. |
| famo'so; beroemd, fameus, vermaard. |
| fana'tico; fanatiek, fanatiekeling, dweepziek. |
| fantasía; phantasie, verbeelding, verbeeldingskracht. |
| fantas'tico; phantastisch. |
| farise'o; huichelaar, schijnheilige, farizeeër. |
| fa'ro; vuurtoren. |
| fastiá; vervelend, verveeld. |
| fastio'so; hinderlijk, vervelend. |
| fatal'; fataal, noodlottig. |
| favorít; favoriet, gunsteling. |
| fé; vertrouwen, geloof. |
| fé di bautis'mo; doopakte, geboorteakte. |
| Februa'ri; Februari, Sprokkelmaand. |
| fe'cha; dagteekening, datum. |
| feila; dweilen, schrijnen. |
| fei'lu; dweil. |
| feita; scheren. |
| feitá; geschoren. |
| felicitá; feliciteeren, gefeliciteerd, gelukwenschen. |
| felicitación; felicitatie, gelukwensch. |
| fel'pa; fluweel, pluche. |
| femini'na; vrouwelijk. |
| fene'ta; speld. |
| fe'ria; fair, kermis. |
| |
| |
| fermentá; gisten, gegist. |
| feros'(o); wild, woest. |
| fertil'; vruchtbaar. |
| fia; leenen, uitleenen, poffen, rijgen. |
| fiá; geleend, gepoft, geregen. |
| fiamen'tu; leening, geleen, gepof. |
| fica; blijven, overblijven. |
| fi'cho; fiche. |
| fiel; trouw, getrouw. |
| fiéra; wild dier, wild beest. |
| fièr'no'; hel. |
| fies'ta; feest. |
| fi'go; vijg. |
| figu'ra; figuur, afbeelding, gestalte, gedaante. |
| figurá; verbeelden, zich inbeelden. |
| figurin'; modeplaat. |
| fiha; vaststellen. |
| fihá; vastgesteld. |
| fi'la; scherpen, slijpen. |
| filigran'; filigraan. |
| film; film, filmen. |
| filosofía; philosofie, wijsbegeerte. |
| filosoof'; philosoof. |
| filtra; filtreeren, doorzijgen. |
| filtrá; gefilterd. |
| fin; einde. |
| fin (sin fin); eindeloos. |
| finfin'; stofregen. |
| fingi; fingeeren, veinzen, verzinnen, verdichten. |
| fingí; gefingeerd, verzonnen, geveinsd, verdicht. |
| fi'ni; fijn, gemanierd. |
| fir'ma; onderteekenen, handteekening, teekenen, firma, onderteekening. |
| firmá; onderteekend, geteekend. |
| firmamen'tu; uitspansel, firmament. |
| fir'me; stevig, vast. |
| fir'mo; handteekening. |
| fis'co; schatkist, fiscus. |
| fi'shi; ambacht, beroep, vak. |
| fi'sica; physica, natuurkunde. |
| fius'; zekering. |
| fla'cu; dun, mager. |
| flake'sa; magerte, magerheid. |
| |
| |
| flambe'u; fakkel, flambouw. |
| flambojan'; flamboyant. |
| flamin'go; flamingo. |
| flan'co; flank. |
| flankeá; flankeeren. |
| flanke'o; flankdekking. |
| flei'shi; fleschje. |
| fleit; fluiten, fluit. |
| flen'ster; kwakken, neerkwakken, smijten. |
| fler'chi; schicht, pijl. |
| fli; vlieger. |
| flit; verstuiven met insecticide, flit. |
| flohe'ra; luiheid. |
| flo'ho; lui, luilak, luiaard. |
| floot; vlotje, vlotter. |
| flor; bloem. |
| flor(na); in bloei. |
| flora; bloeien. |
| flore'ro; vaas, bloemenvaas. |
| floriá; bloeien, floreeren. |
| florin'; gulden. |
| flus; heerenpak. |
| fo'co; focus, brandpunt. |
| fo'fo; voos, hol. |
| fogon'; groote ijzeren knikker, waterblik. |
| fo'ja; gebladerte. |
| fo'jo; blaadje, blad. |
| fon'do; bodem, fonds, onderrok. |
| fondo (sin fondo); ongegrond. |
| fonjèki; mis poes! |
| fonji'ki; mis poes! |
| fono; anders, zoo niet. |
| fontein'; fontein, handenwaschbakje. |
| for di (foi); uit, sedert. |
| for di awor'; voortaan, in ’t vervolg. |
| for di esei'; buitendien, daarenboven, daarbijkomstig. |
| for di man; tweedehandsch. |
| for di otro; vaneen, uiteen. |
| for'ki; vork. |
| forma; vorm, vormen, formeeren, maken. |
| formá; gevormd. |
| formación; formatie. |
| formal'; ernstig, in ernst. |
| formalidad'; vormelijkheid, formaliteit. |
| formal'mente; werkelijk, in ernst. |
| |
| |
| for'mula; formule. |
| formulá; formuleeren. |
| for'nu; oven. |
| for'sa; geweld, kracht, forceeren, dwingen, noodzaken. |
| forsa (sin forsa); krachteloos. |
| forsá; gedwongen, geforceerd, genoodzaakt. |
| for'ti; fort. |
| fortificá; versterken, fortificeeren. |
| fortificación; fortificatie, versterking. |
| fortu'na; fortuin, geluk. |
| fortuná; welgesteld, fortuinlijk. |
| fortunadamen'te; gelukkigerwijze. |
| fo'to; foto. |
| fotograaf'; fotograaf. |
| foto'to; koffervisch (Ar.) |
| fracasá; mislukken. |
| fraca'so; mislukking, echec. |
| fractu'ra; fractuur. |
| frambue'sa; framboos. |
| Frances'; Fransch, Franschman. |
| Fran'cia; Frankrijk. |
| fran'co; frank, oprecht. |
| fran'ja; franje, rafelen, uitrafelen. |
| franjá; rafelig, gerafeld, uitgerafeld. |
| frankeá; frankeeren, gefrankeerd. |
| franke'za; openhartigheid. |
| frater; frater, broeder, ordebroeder. |
| frecuen'cia; veelvuldigheid, frequentie. |
| frecuencia (cu); geregeld, veelvuldig. |
| frega; boenen, schuren, schrobben. |
| fregá; geboend, geschrobd, geschuurd. |
| frega di wo'wo; flits, oogwenk. |
| fre'na; toom, teugel, breidel, bit. |
| fren'te; voorhoofd, front. |
| fresca; bekoelen, verkoelen, verfrisschen. |
| frescá; bekoeld, verkoeld, verfrischt. |
| fres'cu; frisch, koel, onbetamelijk. |
| |
| |
| frescu'ra; onbetamelijkheid. |
| frèt; wrat. |
| fria; afkoelen, koelen, koud maken. |
| fricanpe'u; juffrouw (soort cactus). |
| friedad'; koude. |
| frìfri; flikflooien, klaploopen. |
| frifridor'; klaplooper, flikflooier. |
| frik; wrikken. |
| fri'u; kil, koud, koel. |
| fron'chi; kuif (vogels). |
| frumin'ga; mier. |
| frus; verroest, roest. |
| frusa; roesten, verroesten. |
| frusá; verroest. |
| fru'ta; fruit, vrucht. |
| fruta di pan; broodvrucht. |
| fucu; hekserij, pech. |
| fuen'te; bron. |
| fue'ra; deksels. |
| fuera di; behoudens, behalve. |
| fuer'te; sterk, krachtig, rijksdaalder. |
| fukiá; beheksen. |
| fula; bevoelen, betasten, voelen. |
| fulan' di tal; die en die, dinges. |
| fu'ma; beschonken, dronken. |
| función; funcionneeren, loopen, werken. |
| funda; gronden, baseeren. |
| fundá; gegrond, gebaseerd. |
| funde'shi; fundament, grondslag. |
| fura; bekleeden, voeren. |
| furá; bekleed, gevoerd. |
| fu'ria; furie, woede. |
| furio'so; furieus, woedend, woest, razend. |
| fusilá; doodschieten, fusilleeren, gefusilleerd. |
| |
G
| gaba; prijzen, aanprijzen, loven. |
| gabá; geprezen. |
| gabamen'tu; lof. |
| gabardin'; gabardine. |
| ga'gu; stotteren, stotteraar. |
| |
| |
| gai; haan. |
| galan'te; galant, hoffelijk. |
| galeri'a; gallerij, (bioscoop). |
| galin'ja; kip, hen, kloek. |
| galinja ge'ni; parelhoen, poelepetaat. |
| galon'; gallon. |
| galop'; galop. |
| galopiá; galoppeeren. |
| galvanisá; galvaniseeren, gegalvaniseerd. |
| gamuz'; zeemleer. |
| gana; winnen, verdienen. |
| ga'na; begeerte, verlangen, zin, lust, trek. |
| ganá; verdiend, gewonnen. |
| ganamen'tu; winst, verdienste, loon. |
| gana'shi; winst, verdienste. |
| gan'cha; vasthaken, haken. |
| gan'cho; haarspeld. |
| gangre'na; koudvuur. |
| gan'ja; jokken, bedotten, bedriegen, liegen. |
| ganjá; gelogen. |
| ganjador'; leugenaar. |
| ganjamen'tu; bedrog, gelieg. |
| gara; stevig vastbinden. |
| gara'fi; karaf. |
| garanti'a; garantie, waarborg. |
| garantisá; garandeeren, waarborgen, gegarandeerd, gewaarborgd. |
| gara'shi; garage. |
| gargan'ta; hals, keel. |
| garna; fijnstampen, vergruizen. |
| garná; fijngestampt, fijngestampte visch etc. als lokaas bij ’t visschen gebruikt. |
| garna'chi; garnaal. |
| garo'shi; kar, wagen. |
| garoshi di su'shi; vuilniswagen. |
| garo'ti; stok, wandelstok. |
| gas; gas. |
| gasolin'; benzine, gasoline. |
| gasta; verbruiken, verteren, nuttigen, verslijten, uitgeven, besteden, slijten. |
| gastá; verbruikt, versleten. |
| gastador'; verkwister. |
| |
| |
| gas'tu; onkosten, uitgave, vertering. |
| gastu (sin gastu); kosteloos. |
| gatia; kruipen. |
| gelati'na; gelatine. |
| generá; genereeren, verwekken. |
| generación; generatie, geslacht, verwekking. |
| general'; generaal. |
| generalisá; generaliseeren, veralgemeenen. |
| general'mente; in het algemeen, over het algemeen. |
| generosidad'; edelmoedigheid. |
| genero'so; edelmoedig. |
| gen'gu; groene zeekrab. |
| gengu (chubatu di); toffe jongen, toffe kerel, toffe knul. |
| geografi'a; geografie, aardrijkskunde. |
| geologi'a; geologie, aardkunde. |
| geometri'a; geometrie, meetkunde. |
| ge'pi; geep (visch). |
| ge'ra; oorlog, krijg, hooglopende ruzie. |
| gesticulá; gesticuleeren. |
| giambo; oker. |
| gi'ja; leiden, den weg wijzen, gids. |
| gijoti'na; guillotine, valbijl. |
| gijotiná; onthoofden, guillotineeren. |
| giotin'; halve gulden (waarde). |
| giotin cortá; driekantje, oud halveguldenstuk. |
| gita'ra; gitaar. |
| glas; glas. |
| glas (papel di); schuurpapier. |
| glo'bo; aardbol, globe. |
| glo'ria; glorie. |
| glorificá; verheerlijken. |
| glorio'so; glorierijk, roemrijk. |
| goberná; besturen, regeeren, bestuurd, geregeerd. |
| gobernador'; gouverneur, bestuurder, regeerder. |
| gobi; de helft van een kleine kalbas (inhoudsmaat). |
| gobier'no; bewind, gouver- |
| |
| |
| nement, regeering. |
| gogorá; met els of priem boren. |
| golèt; schoener, tweemaster. |
| golos'(o); gulzig. |
| golo'so; schrok, veelvraat. |
| golpi; slag, stoot, klap. |
| golpi(di); eensklaps, plotseling. |
| gonzali'to; colibri (Ar.) |
| gorda; bemesten, dik worden, vetmesten. |
| gor'do; dik, vet. |
| gordu'ra; dikte, vetheid. |
| go'ta; druppel, drop. |
| goteá; druppelen. |
| goza; genieten, behagen scheppen in iets. |
| gozamen'tu; genieting. |
| go'zo; genot, vreugde. |
| graba; graveeren. |
| grabá; gegraveerd. |
| grabador'; graveur. |
| gra'be; bedenkelijk, ernstig, zorgelijk. |
| gracio'so; gratieus, bevallig, zwierig. |
| gradicí; danken, bedanken. |
| gradici'do; dankbaar. |
| gradicimen'tu; dankbaarheid. |
| gra'do; graad, mate, trap, rang. |
| graduá; gradueeren. |
| gradual'; trapsgewijze, gradueel. |
| graf; graf. |
| gram; gram. |
| grama'tica; grammaire. |
| gramatical'; grammaticaal, grammatisch. |
| granata'pel; granaat (vrucht). |
| grande'za; grootheid. |
| gran'di; groot. |
| grandio'so; grootsch, grandioos. |
| grandu'ra; grootte. |
| granit'; graniet. |
| grapa; grijpen, pakken. |
| grastel'chi; geelstaart (visch). |
| gra'tis; gratis, kosteloos. |
| gratitud'; dankbaarheid. |
| grawatá; krabben, jeuken. |
| grawatamen'tu; gejeuk, jeuk, gekrab. |
| |
| |
| grawata'shi; jeuk. |
| Gre'cia; Griekenland. |
| grènder; grendel, grendelen, gegrendeld. |
| Grie'go; Griek, Grieksch. |
| grif; griffel. |
| gris; smeer, vet. |
| gristel'chi; geelstaart (visch). |
| grita; balken, blaffen, keffen, gillen, krijschen, schreeuwen. |
| gritamen'tu; geschreeuw, gegil, gekrijsch. |
| gri'tu; schreeuw, gil, kreet. |
| grof; grof. |
| gros; gros. |
| groseri'a; onbeschoftheid. |
| grose'ro; onbeschoft. |
| grunja; grommen, knorren, pruttelen, brommen. |
| grunjamen'tu; gegrom, geknor, gepruttel, gebrom. |
| gru'po; groep. |
| guja'ba; gujave. |
| guli; slikken, inslikken, verzwelgen, zwelgen. |
| gulí; verzwolgen, ingeslikt. |
| gulí (den un); in één slok, teug. |
| gulufe'ra; staartriem. |
| gu'ma; stijfsel, stijven. |
| gumá; gesteven. |
| guru gu'ru; korenworm. |
| gusta; believen, lusten, houden van, aanstaan, behagen. |
| gustá; geliefd. |
| gusto'so; aantrekkelijk, aardig, smaakvol, smakelijk. |
| gus'tu; gading, zin, lust, smaak. |
| gustu(cu); gaarne, graag. |
| gustu(na); bevallen. |
| gutu; papegaaivisch. |
| |
H
| haaf; haven. |
| haak; haken, haak, aanhaken. |
| haap; gapen, geeuwen. |
| habitá bewonen, bewoond. |
| habitan'te; inwoner, ingezetene, ook ’n soort slijme- |
| |
| |
| rige groene visch. |
| habon'; zeep. |
| habon du'shi; toiletzeep. |
| haboná; inzepen, ingezeept. |
| habracá; radbraken, vernielen, geradbraakt. |
| habrí; ontsloten, geopend, open, opening. |
| habrí; ontsloten, geopend, open. |
| habrimen'tu di bari'ca; buikloop. |
| habusá; misbruik maken van. |
| habu'so; misbruik. |
| ha'cha; bijl. |
| haci; doen. |
| hací; gedaan, afgedaan. |
| haci an'ja; verjaren (jarig worden (zijn)). |
| haci bru'a; betooveren, beheksen. |
| haci cumin'da; eten klaarmaken. |
| haci dan'jo; benadeelen, beschadigen. |
| haci don'jo; (zich) meester maken van. |
| haci due'; zeer doen, pijn doen. |
| haci fal'ta; missen. |
| haci hu'ma; rook verwekken. |
| haci lihe; opschieten, voortmaken, haasten. |
| haci mas gran'di; uitbreiden, vergrooten. |
| haci mo'fa; bespotten, bespottelijk maken. |
| haci penetencia; boeten, boete doen. |
| haci picá; zondigen. |
| haci propagan'da; propageeren. |
| haci su best; zich beijveren, z’n best doen. |
| haci tris'tu; bedroeven. |
| hacidor di ge'ra; ruziemaker. |
| hacidor di reda'shi; roddelaar. |
| hacimen'tu di an'ja; verjaardag. |
| hafdak; afdak. |
| hagel; hagelkorrel, kogeltje. |
| hagel (scopèt di); wind- |
| |
| |
| buks. |
| haja; bevinden, vinden, krijgen, bekomen, verkrijgen. |
| hal; gal. |
| hala; trekken, wrijven, masseeren. |
| halá; getrokken, verplaatst, gewreven. |
| hala ari'ba (hala'riba); optrekken. |
| hala atras' (hala'tras); terugnemen, terugwijken. |
| hala léchi; melken. |
| hala pagai'; pagaaien. |
| hala rose'a; ademhalen, ademen. |
| hala un banda; opschikken, verzetten, verplaatsen, opzijgaan, schikken. |
| haladó; streng (paarden-ezelstuig). |
| haltu'ra; hoogte. |
| halza; verheffen, verhoogen, heffen. |
| halzá; verheven. |
| ham; ham. |
| hama; weta jama. |
| hama'ca; hangmat. |
| ham'ber; honger. |
| hana-ha'na; soort groote mier, die ’s avonds te voorschijn komt. |
| hancha; verwijden, verbreeden. |
| hanchá; verbreed, verwijd. |
| hanchi; steeg. |
| han'chu; breed. |
| hanchu'ra; breedte. |
| hancra; ankeren, verankeren. |
| hancrá verankerd, geankerd. |
| handlanger; opperman, handlanger. |
| hanja bekomen, krijgen, verkrijgen, vinden, bevinden. |
| hanjá; gekregen, verkregen, bekomen, gevonden. |
| hanja bon; goedvinden, goedkeuren. |
| hanja ma'lu; afkeuren. |
| hanja miedu; bang worden. |
| hanja sa'; te weten komen, ter oore komen. |
| |
| |
| hapa; schapenbout, (voorpoot), ijzeren pot. |
| Hapon'; Japan. |
| Hapones'; Japanner, Japansch. |
| haragan'; leeglooper. |
| haran'ja; spin. |
| hardin'; tuin. |
| hari; lachen, uitlachen. |
| harimen'tu; lach, gelach. |
| harin'ja; meel. |
| harin'ja di pan; tarwemeel. |
| har'ma; wapenen, bewapenen. |
| harmá; bewapend, gewapend. |
| harmamen'tu; bewapening. |
| harmoni'a; harmonie, eensgezindheid. |
| harnas'; tuig. |
| har'pa; harp. |
| harpeis'; hars. |
| harpon'; harpoen. |
| harta; ’t beu worden, ’t beu zijn, er genoeg van krijgen. |
| hartá; het zat zijn, er genoeg van hebben. |
| hasa; bakken, braden. |
| hasá; gebakken, gebraden. |
| hasèchi; schaal, schotel. |
| hasmin'; jasmijn. |
| hawa; spoelen, omspoelen. |
| hawa'shi; halfwas (koe). |
| hecha; rijpen. |
| hechá; gerijpt. |
| he'chu; rijp. |
| hechu hechu; overrijp. |
| hechu di mas; overrijp. |
| heel; geel. |
| heers; heesch, schor. |
| heet; goot. |
| he'fe; chef, baas, aanvoerder, leider. |
| hèkchi; hek. |
| hèmber; gember. |
| hen'de; mensch. |
| hende se'cu; droogpruim, droogstoppel. |
| he'nio; aard, karakter. |
| hente(r); voluit, gaaf, heel, geheel. |
| hente'ramente; heelemaal. |
| he'ra; bijna, missen, vergissen. |
| herá; gemist, er naast zijn. |
| herebé; kooken, gekookt. |
| herede'ro; erfgenaam. |
| |
| |
| heren'cia; nalatenschap, erfenis, erfdeel. |
| heri'da; blessure, wond, kwetsuur. |
| heridá; blesseeren, kwetsen, wonden, verwonden, gewond. |
| herman'chi; tienponder (visch). |
| hermènt; gereedschap. |
| he'ru; ijzer. |
| heru di strica (her'i strica); strijkijzer, strijkhout. |
| hes'pu; gesp. |
| Hesucristu; Jezus Christus. |
| Hesus'; Jezus. |
| heut; goot. |
| hiba brengen, wegbrengen, medenemen. |
| hiba cuen'ta; boekhouden. |
| hiba di gus'tu; genegen zijn. |
| hiba mal bi'da; slecht leven leiden. |
| hiba rond; rondbrengen. |
| hiba un sus'tu; ontstellen, schrikken. |
| hiel'chi; hak, hiel (van een schoen). |
| hier; huren, verhuren, afhuren. |
| hi'gra; lever. |
| hik; hikken. |
| hi'lu draad, garen. |
| hilu di diabel; duivelsnaaigaren (plant). |
| him'no(nacional'); volkslied. |
| hinca; steken, prikken, doorsteken. |
| hincá; gestoken, geprikt, doorstoken. |
| hinca rudi'ja; knielen. |
| hin'cha; opzetten, opzwellen, zwellen. |
| hinchá; gezwollen, opgezwollen, opgezet, buil. |
| hipnotisá; hypnotiseeren. |
| hipocrit'; huichelaar, hypokriet. |
| hipotecá; beleenen, verpanden, verhypothekeeren. |
| hipotheek; hypotheek. |
| hi'sa; lichten, oplichten. |
| hisá; geheschen, opgelicht, hijschen, optillen, tillen, opgetild, getild. |
| hisa bande'ra; vlaggen. |
| histo'ria; geschiedenis. |
| |
| |
| hi'ter; gieter. |
| ho'ben; jong, jongeling. |
| hoffie; hof, boomgaard. |
| hoga; verdrinken. |
| hogá; verdronken. |
| Holan'da; Holland, Nederland. |
| Holandes; Hollandsch, Nederlandsch. |
| hole; ruiken, beruiken. |
| hole stin'ki; stinken, rieken. |
| holo'; geur, reuk. |
| holo stin'ki; stank. |
| hol'pi; gulp. |
| hom'ber; man. |
| homber (cos di); mannelijk. |
| homber (mucha); jongen. |
| hombre'sa; mannelijkheid. |
| ho'ning; honing. |
| honor'; eer, honneur. |
| hon'ra; eeren. |
| honra'do; eerlijk, rechtschapen. |
| hoos; hoos, waterhoos. |
| ho'pi; veel. |
| ho'pi be(s); meermalen, dikwijls, vaak. |
| hor'ca; schavot, galg. |
| horca; ophangen, worgen. |
| horcá; opgehangen, geworgd. |
| horcamen'tu; ophanging. |
| hor'gel; gorgelen, gegorgeld. |
| horizont'; gezichteinder, horizon. |
| horke'ta; gaffel. |
| horri'bel; afgrijzelijk. |
| horroro'so; gruwelijk. |
| hor'ta; stelen, bestelen, rooven, berooven. |
| hortá; gestolen, beroofd, geroofd, bestolen. |
| hortamen'tu; diefstal. |
| hospital'; ziekenhuis, hospitaal. |
| hospitalidad; gastvrijheid. |
| hos'tia; hostie. |
| hotel'; hotel. |
| houw'ru; kapmes, houwer. |
| hubentud'; jeugd. |
| hubilá; jubileeren. |
| hubila'rio; jubilaris. |
| hubile'o; jubileum. |
| Hue'bes San'tu; Witte Donderdag. |
| Hudi'o; Jood, Joodsch. |
| hues; rechter. |
| |
| |
| hu'go; vruchtensap. |
| hui; vluchten, ontvluchten, schuwen, mijden, vermijden. |
| hui'cio; verstand, oordeel. |
| huimen'tu; ontvluchting. |
| hu'ma; damp, rook, rooken, uitrooken, walm, walmen. |
| huma (haci); rooken, rook verwekken. |
| humá; gerookt, uitgerookt. |
| humanidad'; menschheid. |
| huma'no; menschelijk. |
| humilidad'; nederigheid. |
| humil'de; nederig. |
| hundi; zinken, verzinken. |
| hundí; gezonken. |
| hun'du; diep. |
| hunga; spelen. |
| hunga carta; kaartspelen, kaarten. |
| hunga dam; dammen. |
| hunga dao; dobbelen |
| hunga domino'; domineeren. |
| hunga mal'bu; knikkeren. |
| hunga schaak; schaken. |
| hunga ten'nis; tennissen, tennis spelen. |
| hunga voetbal; voetballen. |
| hunga wega di ladron'; valsch spelen, oneerlijk spelen. |
| hungado(ro)'; speler. |
| hun'ja; nagel. |
| hunja di ga'tu; soort mimosa. |
| hunje'ro; fijt, nagelzweer. |
| hun'ta; insmeren, besmeren, bestrijken. |
| huntá; ingesmeerd, besmeerd, bestreken. |
| hun'tu; tegelijk, samen, aaneen, bijeen, gezamenlijk. |
| hura; bezweren, beëedigen, zweren. |
| hurá; beëedigd. |
| huramen'tu; eed. |
| hus'ta; bedingen, overeenkomen, regelen. |
| hustá; bedongen, als afgesproken, overeengekomen. |
| husti'cia; justitie, rechtvaardigheid. |
| hustificá; rechtvaardigen, gerechtvaardigd |
| |
| |
| hus'tu; billijk, rechtvaardig. |
| hustamente; juist, precies. |
| hustamen'tu; overeenkomst, regeling. |
| huzga; beoordeelen, oordeelen. |
| huzgá; beoordeeld, geoordeeld. |
| |
I
| i; en, maar. |
| i tamben; benevens, zoomede. |
| ide'a; benul, idee, begrip, meening, verbeelding, inval. |
| idea(na); op gevoel. |
| ideal'; eenig, ideaal. |
| idio'ma; taal. |
| ifi; koraalschaaf. |
| ignoran'cia; onkunde, onwetendheid. |
| ignoran'te; ontwetend, ignorant. |
| igual'; even, gelijk. |
| igualá; evenaren, gelijkmaken, gelijkstellen. |
| igualmen'te; ook, insgelijks, van ’t zelfde, evenzoo. |
| ihá; peetkind, petekind. |
| iluminá; illumineeren, verlichten, verlicht, geillumineerd. |
| ima'hen; beeld, beeltenis. |
| imahiná; voorstellen, verbeelden. |
| imahinación; waanvoorstelling, inbeelding. |
| imitá; nabootsen, nadoen, namaken, naäpen, imiteeren, vervalschen, geimiteerd, nagebootst, nagemaakt, navolgen. |
| imitación; imitatie, gelijkenis, namaak, nabootsing, navolging. |
| importá; invoeren, ingevoerd. |
| importación; invoer, aanvoer. |
| importan'te; important, belangrijk. |
| imposi'bel; onmogelijk. |
| imposibilidad'; onmogelijkheid. |
| |
| |
| impresión; indruk, impressie. |
| impresioná; indruk maken. |
| incarnación; incarnatie, menschwording. |
| incliná; geneigd. |
| inclinación; geneigdheid. |
| incompeten'te; incompetent, onbekwaam. |
| incomple'to; onvolledig, incompleet. |
| incomprendi'bel; onbegrijpelijk. |
| incomprensi'bel; onbegrijpelijk. |
| inculpábel; onschuldig. |
| incura'bel; ongeneeslijk. |
| indecen'te; onzedelijk, oneerbaar, onwelvoegelijk. |
| independen'cia; onafhankelijkheid, zelfstandigheid. |
| independien'te; onafhankelijk, zelfstandig. |
| In'dia; Indië. |
| Indian'; Indiaan, Indiaansch. |
| indicá; aanduiden, aanwijzen, aangeduid, aangewezen. |
| indicación; aanduiding, aanwijziging. |
| indigestión; indigestie. |
| indispensa'bel; onvermijdelijk, onontbeerlijk, onmisbaar, onvergeeflijk. |
| individual'; individueel. |
| individu'o; individu. |
| industri'a; industrie, nijverheid. |
| inesperá; onverwacht. |
| inevita'bel; onvermijdelijk. |
| infección; infectie, besmetting. |
| infectá; besmetten. |
| inferior'; inferieur. |
| infiel'; trouweloos, ontrouw. |
| inflamá; ontstoken. |
| inflamación; inflammatie, ontsteking. |
| influen'cia; influentie, invloed. |
| informá; informeeren, berichten, inlichten, ingelicht. |
| información; informatie, inlichting. |
| ingenio'so; ingenieus, vernuftig. |
| |
| |
| Inglate'ra; Engeland. |
| Ingles'; Engelsch, Engelschman. |
| ingratitud'; ondankbaarheid. |
| ingra'to; ondankbaar. |
| ingredien'te; bestanddeel, ingredient. |
| inhalá; inhaleeren, geinhaleerd, inademen. |
| inhusti'cia; onbillijkheid, onrechtvaardigheid. |
| inhus'tu; onbillijk, oneerlijk, onrechtvaardig. |
| ink; inkt. |
| inkpot; inktpot, inktkoker. |
| inmen'so; immens, onmetelijk. |
| inmigrá; immigreeren. |
| inmigración; immigratie. |
| inmigración (oficina di); vreemdelingendienst. |
| inmoral'; zedeloos, onzedelijk, inmoreel. |
| inmoralidad'; zedeloosheid, onzedelijkheid. |
| inmortal'; onsterfelijk. |
| inmortalidad'; onsterfelijkheid, onvergankelijkheid. |
| inocen'cia; onschuld, naïviteit. |
| inocen'te; onschadelijk, onschuldig, onnoozel, schuldeloos, naief. |
| inscripción; inscriptie, opschrift, inschrift. |
| insec'to; insect. |
| insepara'bel; onafscheidelijk, onscheidbaar. |
| insertá; plaatsen, opnemen, invoegen. |
| insinuá; insinueeren, geinsinueerd. |
| insinuación; insinuatie. |
| insisti'; aandringen, aanhouden, volhouden. |
| insoporta'bel; onverdraagbaar, onverdragelijk, onuitstaanbaar, ondragelijk. |
| inspección; inspectie. |
| inspectá; inspecteeren. |
| inspector'; inspecteur. |
| inspirá; inspireeren, geinspireerd, ingeven, bezielen. |
| inspiración; inspiratie, bezieling, ingeving. |
| |
| |
| instalá; installeeren, aanleggen, geinstalleerd. |
| instan'cia; instantie. |
| instigá; aanstoken, opruien, aanhitsen, instigeeren. |
| instigador'; opruier, aanstoker. |
| instinto; instinct. |
| institui'; instellen, stichten, gesticht, ingesteld. |
| institución; stichting, instelling. |
| institu'to; instituut, gesticht. |
| instrucción; onderricht, instructie. |
| instructor'; instructeur. |
| instrumen'to; instrument. |
| insultá; beleedigen, beleedigd. |
| insul'to; beleediging. |
| intac'to; ongeschonden, intact, onaangeroerd. |
| inteligen'cia; bevattingsvermogen, intelligentie, schranderheid. |
| inteligen'te; schrander, intelligent. |
| intención; oogmerk, bedoeling, intentie, doel, voornemen, meening. |
| interes'; belangstelling, interesse, voordeel, intrest, rente. |
| interesá; interesseeren, geinteresseerd. |
| interesan'te; belangrijk, interessant, belangwekkend, boeiend. |
| interná; interneeren, geinterneerd. |
| interior'; inwendig, interieur. |
| intervención; interventie, tusschenkomst. |
| interveni'; bemiddelen. |
| in'timo; intiem. |
| intolera'bel; ondraaglijk, onuitstaanbaar, intolerabel. |
| introduci'; introduceeren, voorstellen, voorgesteld, geintroduceerd. |
| introducción; introductie, inleiding. |
| inundá; inundeeren, geinundeerd, onder water zetten. |
| inundación; inundatie, o- |
| |
| |
| verstrooming. |
| inu'til; nutteloos, onnoodig. |
| invación; inval, invasie. |
| invadi'; invadeeren, binnendringen. |
| inventá; uitvinden, uitgevonden, verzinnen, verzonnen. |
| inventa'rio; inventaris. |
| inventarisá; inventariseeren, geinventariseerd. |
| inven'to; uitvinding. |
| investigá; onderzoeken, onderzocht, navorschen, nasporen. |
| investigación; onderzoeking, onderzoek. |
| invenci'bel; onoverwinnelijk. |
| invisi'bel; onzichtbaar. |
| invitá; inviteeren, geinviteerd, uitnoodigen, uitgenoodigd. |
| invitación; invitatie, uitnoodiging. |
| iritá; irriteeren, geirriteerd, prikkelen, geprikkeld. |
| iritación; irritatie, prikkeling. |
| Irlan'da; Ierland. |
| Irlandes'; Ier, Iersch. |
| isisti'; bestaan, weta existi'. |
| is'la; eiland. |
| Ita'lia; Italië. |
| Italia'no; Italiaan, Italiaansch. |
| ivoor'; ivoor. |
| |
J
| jaag; jagen, gejaagd, opjagen. |
| jaagdor'; jager. |
| ja'bi; sleutel. |
| jabi ingles; schroefsleutel, Engelsche sleutel. |
| jacomen'chi; iemand met zeer blanke huid en lichtblond haar. |
| jacope'per; Jacob Everts (visch). |
| ja'ga; snee, snijwond. |
| ja'ja; kindermeid. |
| jaloers'; jaloersch. |
| ja'ma; heeten, roepen, aanroepen, noemen. |
| jama ajo'; afscheid nemen, vaarwel zeggen. |
| |
| |
| jamá; genoemd, geheeten. |
| jama'da; oproep. |
| jamamen'tu; oproep, geroep. |
| jams; yams. |
| janga; heupwiegen. |
| Janua'ri; Januari, louwmaand. |
| japon'; nachtjapon. |
| jèchi; piek. |
| je'ga; komen, aankomen, gekomen, reiken, bereiken. |
| jegá; na, te na. |
| jegamen'tu; aankomst. |
| je'je; cicade (insect). |
| je'je di a'wa; libel, waterjuffer, glazenmaker. |
| jen; vol, doordrongen, gevuld. |
| je'na; vullen, invullen, opvullen. |
| jená; gevuld, ingevuld, opgevuld. |
| jene'ver; jenever. |
| jen jen; boordevol. |
| jer'ba; kruid, gras. |
| jerba bue'no; munt, mentha (aromatische plant). |
| jerba' di hole; basilicum, (aromatische plant). |
| jerba di le'ba; soldatenthee (Sur). |
| jerba fi'ni; brakgras. |
| jerba stin'ki; doornappel. |
| jerba di bien'tu; windgras. |
| je'wa; merrie. |
| jiu; weta ju. |
| jobe; regenen. |
| jobi'da (tempu di); regentijd. |
| jo'la; platbodemige punter, jol. |
| jongotá; gehurkt, hurken. |
| jo'ra; beweenen, huilen, grienen, schreien, snikken, weenen. |
| jorá; behuild, beschreid, beweend. |
| joramen'tu; geween, gehuil, gegrien, gesnik, geschrei. |
| jor'ki; gedroogd gezouten geitenvleesch. |
| jo'shi; inhoudsmaat (pl. m.) 83 cm3 |
| ju; kind, telg. |
| ju di afo'; buitenbeentje, |
| |
| |
| buiten den echt geboren kind. |
| ju hom'ber; zoon. |
| ju mohe'; dochter. |
| juda; baten, bijspringen, behelpen, helpen, hulp verleenen. |
| judá; geholpen. |
| judan'za; hulp, bijstand. |
| Ju'li; Juli, hooimaand. |
| ju'na; vasten. |
| juna (na); nuchter. |
| Ju'ni; Juni, zomermaand. |
| juwa'na; leguaan, kamhagedis. |
| |
K
| ka'bel; kabel. |
| kaiman'; aligator, krokodil, kaaiman. |
| kajuit'; kajuit. |
| ka'kebein; kakebeen. |
| kal'ki; kalk. |
| kam'ber; kamer, vertrek. |
| kampioen'; kampioen. |
| kan'chi; kant. |
| kan'tu; kant, zijde. |
| kantu di a'wa; oever, waterkant. |
| kap; kappen, hakken, houwen, gekapt. |
| kap'stok; kapstok. |
| ka'shi; kast. |
| katrol'; katrol. |
| kauw; kauwen, gekauwd. |
| ke; weta kièr. |
| keda; blijven, verblijven, overblijven. |
| keda atras'; achterblijven. |
| keda cu; behouden. |
| keda ke'tu; zwijgen. |
| keda mira; aanstaren. |
| ke'ha; beklagen, aanklagen, klagen, kreunen, steunen. |
| kehador'; aanklager, klager. |
| kehamen'tu; gesteun, geklaag, gekreun, gekerm. |
| ke'ho; beklag, klacht, aanklacht. |
| kein'ta; verwarmen, opwarmen. |
| keintá; verwarmd, opgewarmd. |
| keintu'ra; koorts, verhooging. |
| |
| |
| kei'per; kuiper. |
| keiru; kuieren, wandeling, wandelen, kuier. |
| keiru (mishirin'); bemoeial. |
| ke'ke; knop van een Cadushi. |
| kel'der; kelder, grafkelder. |
| kel'ki; kelk. |
| ken; wie. |
| kende; weta ken. |
| kèns; kindsch. |
| kènter; kantelen, wentelen, omwentelen, gekanteld. |
| ke're; gelooven, wanen, denken. |
| keremen'tu; geloof, gedachten, waan. |
| keri'do; geliefde. |
| ker'ki; Prot. Kerk. |
| kerosin'; petroleum. |
| ke'shi; kaas. |
| keshi buri'cu; inheemsche kaas. |
| ke'shi comi'no; komijnekaas. |
| ke'tel; ketel. |
| ke'tu; stil, zachtjes, bedaard. |
| ketu ketu; stilletjes, zeer, stil. |
| keur; keuren, gekeurd. |
| ki; wat, welk, hoe. |
| ki día; wanneer. |
| ki ora; hoe laat. |
| ki hende; weta ken. |
| ki'bra; breken, afbreken, verbreken. |
| kibrá; verbroken, kapot, stuk, afgebroken. |
| kibra ha'cha; boomsoort. |
| kibramen'tu di cabes'; kopzorgen. |
| ki'co; wat. |
| kico (cu); waarmede. |
| kiel; kiel, kruis (van een broek). |
| kièpi; kapje. |
| kièr; wil, willen, gelieven, wenschen. |
| kilo; kilo. |
| kilometer; kilometer. |
| ki'ma; blaken, aanbranden, verbranden, branden. |
| kimá; verbrand, afgebrand, gebrand. |
| kimamen'tu; brand. |
| ki'mica; scheikunde chemie. |
| |
| |
| ki'mico; scheikundige, chemicus, scheikundig, chemisch. |
| kimo'na; kimono. |
| kini'ki; knikker (Ar.). |
| kini-ki'ni; kiekendief. |
| kini'na; kinine. |
| kinipi'; knijpen, geknepen. |
| kinipi wo'wo; knipoogen. |
| kios'co; kiosk. |
| kiriwi'chi; korreltje, kruimeltjes. |
| kishiki'; kittelen, gekitteld. |
| kishi-ki'shi; kittelig, kittelorig. |
| ki'ta; beletten, afhouden, afnemen, aftrekken. |
| kitá; belet, afgehouden, afgetrokken. |
| kita a'nimo; ontmoedigen. |
| kita afo' (kit'afo); afnemen, benemen. |
| kita di haci; belemmeren, beletten. |
| kita pan'ja; uitkleeden, ontkleeden. |
| kita si'ja; ontzadelen. |
| kito'ki; wagentje. |
| kizas'; misschien, wellicht. |
| kla; klaar, af, gereed. |
| klap; drukknoop, klap. |
| klap'chi; klappertje. |
| klei; klei, leem. |
| kler'chi; krul. |
| klier; klier. |
| klisté; klisteer. |
| kloks; broedsch. |
| klom'pi; klodder, klomp, brok. |
| klo'shi; klos. |
| kluif; kluiven, afkluiven. |
| kni'chi; kniehout, rib (van een boot). |
| kodak; fototoestel, kodak. |
| koe'ki; koek, koekje. |
| koeki indian; gerookt sisalblad. |
| kok'ki; kok. |
| kom'chi; kom. |
| komchi cu skotter; Frederikskatoen, Koningsbloempje (Sur.). |
| komkom'ber; inh. groentesoort. |
| komkom'ber sala'da; komkommer. |
| kon'kel; konkelen, kink, konkel. |
| |
| |
| knol'chi; radijs. |
| koor; koor. |
| kop'pi; kopje. |
| kos'ter; koster. |
| kou'chi; hok, kooi, pruim, keesje (tabak). |
| kozijn; kozijn. |
| kraak; kraken, gekraakt. |
| kraaksteen'chi; koraalsteen. |
| kramp; kramp. |
| kreef; kreeft. |
| krekeché; schuifelen, schuifelend. |
| kren'chi; beetje, greintje. |
| krib'chi; kribbig. |
| krijt; krijt. |
| kri'ki; krekel. |
| krimp; krimpen, gekrompen, inkrimpen. |
| kwa'shi; kwast, knoest. |
| |
L
| laat; laat. |
| la'ba; wasschen, uitwasschen. |
| laba (sin laba); ongewasschen. |
| la'ba mor'to; afleggen. |
| labá; gewasschen. |
| labade'ra; waschvrouw. |
| labadó; overlaat in een weg of dam. |
| labanderi'a; wasscherij. |
| labishan'; damejean, mandeflesch. |
| laborato'rio; laboratorium. |
| la'chi; lade. |
| ladron'; dief, gouwdief. |
| ladron'chi; looplamp. |
| ladroni'sio; afzetterij, diefstal. |
| laf; flauw, saai, vervelend. |
| laga; laten, overlaten, verlaten. |
| laga bai; loslaten, vrij laten. |
| laga cai; ophoepelen, smeer ’m! |
| laga pa; vermaken, nalaten. |
| laga para; afblijven, laten staan. |
| lagadi'shi; hagedis. |
| la'grima; traan. |
| lagun'; lagune. |
| lak; lak. |
| la'ker; laken |
| lam; lam |
| |
| |
| laman'; zee. |
| lamantá; opstaan. |
| lam'chi; lam, lammetje. |
| lam'per; weerlicht, bliksemschicht (Ar.). |
| lam'pi; lamp. |
| lamuer'te; magere hein, de dood. |
| lamun'chi; lemmetje. |
| lamungras; citroengras (Sur.). |
| la'na; wol, vilt. |
| lan'cha; lichter. |
| landa; zwemmen. |
| lan'ta; lichten, oplichten, opstaan, in opstand komen. |
| lantá; wakker. |
| lanter'na; lantaarn. |
| lan'sa; lans, lanseeren. |
| la'pi; lap, lappen. |
| lara'ha; oranjeappel. |
| lar'ga; weta laga. |
| largá(sucu); bruine suiker. |
| lar'gu; lang. |
| largu bai; rechtuit. |
| largu'ra; lengte. |
| lar'va; larve. |
| las; lasch, lasschen, lies, lasso, strik. |
| las'ter; melaatschheid. |
| las'tra; kruipen, sleepen, voortsleepen. |
| la'ta; lat. |
| Latin'; Latijn. |
| Lati'no; Latijnsch. |
| latitud'; breedte (graad). |
| lauw; lauw. |
| le'ba; lastpost. |
| lebe-le'be; glibberig. |
| lèbè-lèbè; lillend, lillerig. |
| le'chi; melk, sap. |
| lechi(hala); melken. |
| legal'; wettig, wettelijk. |
| lehitimá; wettigen, gewettigd, echten, geëcht. |
| lehitimidad'; echtheid, wettigheid. |
| lehi'timo; rechtmatig, echt, wettig. |
| lei lei, leiden. |
| leíbel; leesbaar. |
| leis; leest. |
| lel di ore'ja; oorlel. |
| lèlè; lel. |
| lélé; driebeenig roerinstrument. |
| le'lie; lelie. |
| |
| |
| le'lie di San Hosé; Indische crocus (O.I.). |
| le'ma; motto, devies. |
| lembe; aflikken, belikken, likken, flikflooien. |
| lembelan'sa; flikflooier, flikflooierij. |
| len'ga; taal, tong, klepel. |
| lensu; zakdoek. |
| leon'; leeuw. |
| lèpi-lèpi; slap. |
| le'pra; melaatschheid, lepra. |
| lepros'; melaatsch, lepraächtig. |
| les; les. |
| lesa; lezen. |
| lesá; belezen. |
| lesado(r)'; lezer. |
| lèsna; lessenaar. |
| letter; letter. |
| leu; ver, afgelegen. |
| leun; leunen. |
| ley; wet. |
| li'ber; pond, vrij. |
| liberación; bevrijding. |
| liberal'; liberaal, vrijzinnig. |
| libertá; vrijmaken, bevrijden. |
| libertad'; vrijheid. |
| libertador'; bevrijder. |
| librá; bevrijd, verlost. |
| li'der; leider, aanvoerder. |
| li'dia; zorg. |
| li'ga; kouseband, sokophouder, bond, verbond. |
| lihé; gauw, gezwind, licht, rap, snel, vlug. |
| lihé (haci); haasten, opschieten, voortmaken. |
| lihere'sa; rapheid, vlugheid. |
| lij'shi; lijst. |
| likdoor; likdoorn, eksteroog. |
| lila; lila, lichtpaars, violet. |
| li'ma; wier, zeewier. |
| limitá; beperken, begrenzen, limiteeren, beperkt, begrensd, gelimiteerd. |
| limona'da; limonade. |
| limos'na; aalmoes. |
| lim'pi; schoon, zindelijk, rein, net. |
| limpia; schoonmaken, reinigen. |
| limpiá; gereinigd, schoongemaakt. |
| limpie'za; reinheid, net- |
| |
| |
| heid, zindelijkheid. |
| linial'; liniaal. |
| lin'ja; lijn, regel, koord. |
| lip; lip. |
| liquidá; liquideeren. |
| lis'ta; lijst. |
| listra; doorzoeken, fouilleeren. |
| litanía; litanie, smeekgebed. |
| li'ter; liter. |
| literatu'ra; letterkunde, literatuur. |
| lizenbein'; duizendpoot. |
| lo; zal, dat, het. |
| lobchi; strook, valletje. |
| lo'bo; wolf. |
| local'; locaal, plaatselijk, lokaal. |
| localisá; localiseeren, beperken. |
| locha pan'ja; wasschen (kleeren). |
| lo'chi; stuiver. |
| lo'co; gek, krankzinnig, dwaas, mal. |
| lo'co (co'i); gekheid, flauwekul. |
| loco pa; gek op, verzot op. |
| locu'ra; dolheid, dwaasheid, waanzin. |
| lo'do; modder, slijk. |
| loer; loeren, beloeren, beloerd. |
| lof; lof. |
| logá; buurt, plaats, oord. |
| logi; loge. |
| lo'gica; denkleer, logica. |
| lo'gico; logisch, steekhoudend. |
| logra; lukken. |
| logra di; slagen in. |
| lok; lokken, gelokt. |
| loké; hetgeen. |
| lom'ba; rug, leuning. |
| lombé; bochel, gebocheld. |
| lombra; glinsteren, poetsen, glimmen, blinken, glanzen, oppoetsen, |
| fonkelen, schitteren. |
| lombramentu; gepoets. |
| lombri'shi; navel. |
| lo'na; zeildoek. |
| lonti'na; horlogeketting. |
| lora; rollen, afrollen, oprollen, slingeren, schommelen, stampen (van een |
| schip), wikkelen, inwik- |
| |
| |
| kelen, in pakken. |
| lo'ra; papegaai. |
| lorá; opgerold, ingepakt, gewikkeld. |
| lora'da; bocht. |
| los; los, losmaken. |
| lotería; loterij. |
| loto; kienspel, lottospel. |
| luan'go; iemand gekleed in kleeren, waarvan de kleuren met elkander vloeken. |
| lubidá; verleeren, verleerd, vergeten. |
| lubidadó; vergeetachtig. |
| lu'cha; worstelen. |
| lugá; plaats, oord. |
| lugá (na lugá di); in plaats van, in stede van. |
| lu'ho; pracht, praal, weelde. |
| luho'so; weelderig. |
| lu'na; maan, maand. |
| lus; licht. |
| lus (duna); bevallen. |
| lusa; bijlichten, belichten, verlichten. |
| lusá; verlicht. |
| lusafe(r)'; lucifer. |
| |
M
| ma; maar. |
| Maart; Maart, Lentemaand. |
| maca'cu; aap. |
| macacu (cos di); naäperij. |
| macacu babun'; baboen. |
| Macam'ba; Hollander. |
| macambí; tienponder (visch). |
| mache'te; kapmes. |
| machicá; kreuken, stampen, fijnstampen, gekreukt, gestampt. |
| ma'chu; mannelijk dier, mannetje. |
| macurá; bloedkoraal. |
| macu'tu; mand, korf. |
| madra'sa; stiefmoeder. |
| madri'na; peettante. |
| magdale'na; madeleine (bloem). |
| magistra'do; magistraat, overheidspersoon. |
| magneet'; magneet. |
| magnetisá; magnetiseeren, gemagnetiseerd. |
| maha; zaniken, zemen. |
| mahade'ro; klier, zeurpiet, |
| |
| |
| zeurkous. |
| mahado(r); zanikpot. |
| mahamen'tu; gezanik, gezeur. |
| mahestad'; majesteit. |
| mahok'; mahonie, mahoniehout. |
| maho'kel; weta mahok. |
| mahomeda'no; mahomedaan. |
| mahos'; leelijk. |
| maho'so; leelekerd, leelijk. |
| mai; mammie, mams. |
| main'ta; ochtend. |
| mai'shi; mais. |
| maishi chiki'tu; gierst, negerkoren, doerra. |
| maishi ra'bu (Ar.); gierst, negerkoren, doerra. |
| maishi totá; gepofte mais, popcorn. |
| majan'; morgen. |
| majan maínta; morgenochtend. |
| majo(r)'; ouder(s), majoor. |
| majo(r) di edad; meerderjarig. |
| majoría; meerendeel, meerderheid. |
| majoridad'; meerderheid. |
| major'nan; meerderen, ouders. |
| mal ehem'pel; slecht voorbeeld |
| mal hen'de; gemeen iemand, slecht mensch. |
| mal len'ga; vuile tong (fig.). |
| mal di pe'chu; tering. |
| mal mucha; stout kind. |
| mal suer'te; tegenspoed. |
| mala len'ga; booze tong(en). |
| mala muer'te; armzalige, miserabele. |
| malagradeci'do; ondankbaar, ondankbare. |
| mal'bu; knikker. |
| malbu (hunga); knikkeren. |
| mal'chi; malletje, vorm. |
| malconten'tu; misnoegd, ontevreden. |
| malcriá; onopgevoed, slecht opgevoed. |
| maldición; vervloeking, vloek. |
| maldicioná; vervloeken, vervloekt, verdoemd, verdoemen. |
| |
| |
| male'sa; ziekte. |
| male'ta; handkoffer, valies. |
| malicio'so; kwaadaardig, boosaardig. |
| maltratá; mishandelen, mishandeld. |
| maltra'to; mishandeling, slechte behandeling. |
| ma'lu; krank, euvel, letsel, slecht, ziek, ziekte, verkeerd, kwaad. |
| malu (sali); mislukken, verkeerd uitvallen. |
| malu'cu; stout, ondeugend. |
| mama; de borst geven. |
| ma'ma; moeder. |
| mama'ja; mamey, mameyboom. |
| mamaluk'; hansop. |
| man; hand, hengsel, wijzer, handvat, stuur (van een fiets). |
| man (duna); aanteekenen, ondertrouwen. |
| man (na); voorhanden. |
| manca; ontbreken, missen, mankeeren. |
| mancaron'; gebrekkig. |
| man'cha; klad, smet, schandvlek, vlek, vlekken, bevlekken. |
| mancha (sin mancha); smetteloos, vlekkeloos. |
| manchá; bevlekt, gevlekt. |
| manda; bevelen, gelasten, commandeeren, afzenden, wegzenden, zenden, besturen, leiden, regeeren, heerschen. |
| manda busca; bestellen, laten halen. |
| manda du'ru; hard rijden (auto, fiets ect.). |
| manda leu; wegmaken, onder narcose brengen. |
| manda ra'jo; bestralen, stralen. |
| mandá; gestuurd, gezonden, afgezonden, bestuurd. |
| mandado(r)'; afzender. |
| mandamen'tu; gebod. |
| mandato'rio; geboden. |
| man'do; commando, gezag, bevel. |
| mandolin'; mandoline. |
| manehá; besturen, mennen, hanteeren, klaar spelen. |
| mane'ra; manier, wijze, ma- |
| |
| |
| nieren, voege, als, zooals, gelijk. |
| mane'ra (di mane'ra cu); zoodat. |
| manera (na mes); gelijkerwijs. |
| manera (na otro); anders, anderszins. |
| manera (sin manera); ongemanierd. |
| man'ga; mouw. |
| manga di pilon'; stamper. |
| mangasi'na; stapelplaats (schuur) voor mais. |
| man'gel; zuurtje, mangrove. |
| mangel blancu; Parwaboom. |
| mangel (palu di); amandelboom. |
| mangel di tan mangrove, duizendbeenboom, oesterboom (Sur.). |
| mange'ra; slang (brandweer). |
| mangusá; brei van boonen, pompoenen en pinda. |
| mani'a; manie. |
| manifestá; betoogen, manifesteeren. |
| manifestación betooging, manifestatie. |
| manige'te; slinger (van orgel). |
| manisé; ochtendgloren, dagworden. |
| mani'ta; ochtend (Ar.) |
| man'ja; gril, kuren, kunsten, streken, streek. |
| mansa; kneeden, deeg, temmen, mak maken. |
| mansá; gekneed, doorkneed. |
| manse'bu; pikeur, iemand die dieren africht. |
| manshèt; manchet. |
| man'su; mak, tam, zachtaardig. |
| mante'ca; boter. |
| manteca di be'la; kaarsvet. |
| manteca di wesu; merg. |
| manteca dushi; roomboter. |
| mantel; mantel. |
| mantené; handhaven, volharden, in stand houden. |
| manteneción; onderhoud, levensonderhoud, bestaan. |
| ma'pa; landkaart. |
| mapro; rotsooi, rommel. |
| mara; was ’t maar, was ’t |
| |
| |
| maar zoo. |
| mara'ca; rammelaar, kruizebloem. |
| marca; merken, bakenen. |
| mar'ca; brandmerk, litteeken, kenteeken, merk, grens, kenmerk. |
| marcá; gemerkt, bebakend, gekenteekend. |
| mar'cha; mars, marcheeren. |
| marchan'te; klant. |
| marcusá; kruizebloem. |
| mar'ga; bitter. |
| margari'ta; margriet. |
| maribom'ba; wesp. |
| maria; overgeven (door zeeziekte). |
| mariá; zeeziek. |
| mariamen'tu; zeeziekte. |
| marihu'ri; bittere kassave. |
| mari'na; marine. |
| marine'ro zeeman. |
| mariscal'; maarschalk. |
| maron'; bruin. |
| marra; binden, vastbinden. |
| marrá; gebonden, vastgebonden. |
| marra na; gebonden aan. |
| marshé; markt. |
| martin'; hamer. |
| martir'; martelaar. |
| marti'rio; marteling. |
| mas; meer, nog. |
| mas (di); te veel. |
| mas acer'ca; nader, dichterbij. |
| mas biaha; meermalen. |
| mas miho'; best. |
| mas parti; meestal. |
| masban'go; marsbanger (visch). |
| masca; herkauwen. |
| mas'cara; masker, mombakkes. |
| masculi'no; mannelijk. |
| mashá; veel, zeer. |
| masha buni'ta; beelderig, zeer mooi, beeldig, schoon. |
| mashin'; machine. |
| mashin di cose; naaimachine. |
| mashin di conta; telmachine. |
| mashin di skirbi; schrijfmachine. |
| maske; ofschoon, hoewel. |
| mason'; vrijmetselaar. |
| |
| |
| masoneri'a; vrijmetselarij. |
| master; mast. |
| mata; dooden, moorden, vermoorden, ombrengen. |
| ma'ta; plant. |
| matá; gedood, vermoord, omgebracht. |
| mata piscá; steenhout. |
| matamen'tu; moord, doodslag. |
| maticulá; naturaliseeren, genaturaliseerd. |
| matrimo'nio; huwelijk. |
| matris'; baarmoeder. |
| matroos; matroos. |
| matroos (cacalaca); soort vuilwitte kakkerlak. |
| ma'ximo; maximum. |
| me'a; kous, sok. |
| meca'nico; mecaniciën, monteur. |
| mecanisá; mechaniseeren, gemechaniseerd. |
| me'cha; lont, lampepit, pit. |
| meda'ja; medaille. |
| medajon'; medaljon. |
| medici'na; medicijn, drankje. |
| medi'da; maatregel. |
| meen; bedoelen, meenen. |
| meester; meester, leeraar, onderwijzer. |
| mehor'; beter. |
| mehorá verbeteren, beteren. |
| mei; half. |
| mei-mei; midden, tusschenin. |
| mèke-mèke; vaak, slaap. |
| melancolía; naargeestigheid. |
| melodi'a; melodie, wijs, wijsje. |
| memora'bel; gedenkwaardig, meldenswaardig. |
| memo'ria; geheugen, memorie, gedachtenis, nagedachtenis. |
| menasá; bedreigen, bedreigd. |
| mena'sa; bedreiging. |
| men'chi; min(ne). |
| mencioná; vermelden, vermeld. |
| mengua; afnemen, verminderen. |
| menguá; afgenomen, verminderd. |
| |
| |
| me'nos; minder, min, uitgezonderd. |
| menos (a lo); ten minste. |
| menospreciá; verachten, versmaden, minachten. |
| menospre'cio; minachting, verachting. |
| mensual'; maandelijksch. |
| menta; noemen, reppen, vermelden. |
| mentá; genoemd, vermeld. |
| mentalidad'; mentaliteit. |
| mentol'; menthol. |
| Mer'ca; Amerika. |
| mercanci'a; goederen, koopwaar. |
| merdi'a; middag, noen, ’s middags. |
| merecé; verdienen, verdiend. |
| merèn'gè; schuimtaartje. |
| Mericano; Amerikaan, Amerikaansch. |
| me'rito; verdienste, verdienstelijkheid. |
| mes; zelf, zelve. |
| me'sa; tafel. |
| mesa (nèshi di); mimitafeltje. |
| mescos; hetzelfde, eender, evenzoo. |
| mescos cu; evenals. |
| mesi'ta; tafeldans. |
| meskin'ja; gierig, krenterig. |
| mesla; metselaar. |
| mes (e); hijzelf, hemzelf. |
| mes ora; terstond, dadelijk, direct, terzelfder tijd. |
| mes tantu; evenveel. |
| mest; mest. |
| mester'; behoefte, moeten, nood, noodig. |
| metal'; metaal. |
| meter; meter. |
| meubel; meubel. |
| muebla; meubileeren, gemeubileerd. |
| mezcla; mengen, lengen, mengsel. |
| mezclá; gemengd. |
| mi; ik, mij, mijn. |
| mi'ca; mica. |
| micro'bio; microbe. |
| midi; meten, opmeten. |
| midí; maat, maatstaf, gemeten, opgemeten. |
| midi (pasa); te bont maken, te ver gaan, over de |
| |
| |
| schreef gaan. |
| miedo'so; beschroomd, bedeesd, vreesachtig. |
| mie'du; schroom, bevreesd, angst, bang, vrees. |
| miedu (sin miedu); onbeangst, onbevreesd. |
| miem'bro lid, lidmaat. |
| mientra; terwijl. |
| mientrastanto; intusschen. |
| mihó; beter. |
| miho (di); ’t best. |
| miho (di mas); nog beter, allerbest. |
| míja; mijl. |
| mijó; beter. |
| mijar'; milliard. |
| mijon'; millioen. |
| mil; duizend. |
| mila'ger; wonder, mirakel. |
| milagro'so; wonderbaarlijk. |
| militair; militair. |
| militaris'mo; militarisme. |
| militaris'ta; militarist. |
| milon'; meloen. |
| milon di ce'ru; bolcactus, melocactus. |
| mi'mo; kleinzeerig. |
| mina; mijn, ontelbaar. |
| mina di oro; goudmijn. |
| mineral'; mineraal, delfstof. |
| mingua; verminderen, verminderd. |
| miniatu'ra; miniatuur. |
| ministe'rio; ministerie. |
| minis'tro; minister, bedienaar, voorganger. |
| minuut; minuut. |
| mira; bekijken, kijken, aanzien, zien, inzien, bezien. |
| mirá; gezien. |
| Mi'sa; R.K. Kerk (gebouw), H. Mis. |
| misa pa defun'tu; zielmis. |
| misantrop'; menschenhater, misanthroop. |
| misera'bel; jammerlijk, ellendig, miserabel, beroerd, armzalig. |
| mise'ria; armzaligheid, ellende, misère. |
| misericor'dia; barmhartigheid, erbarming. |
| mishi; aanraken, aankomen, beroeren. |
| mishi cu; bemoeien met. |
| |
| |
| mishirin' keiru; bemoeial. |
| misiona'rio; zendeling, missionaris. |
| mismaak'; mismaakt. |
| mis'pu; mispel. |
| miste'rio; mysterie, geheimenis. |
| misteriosidad'; geheimzinnigheid. |
| misterio'so; mysterieus, geheimzinnig, raadselachtig. |
| mitar'; helft, half, halve. |
| mitrajador'; mitrailleur, machinegeweer. |
| mobilisá; mobiliseeren, gemobiliseerd. |
| mobilisación; mobilisatie. |
| mo'ca; mokka. |
| mo'chi; moot. |
| mo'da; mode, manier, wijze. |
| model'; model, voorbeeld. |
| modelá; vormen, modeleeren. |
| moderá; bescheiden, gematigd. |
| moderación; gematigdheid, matiging. |
| modera'do; gematigd, matig, gemodereerd. |
| modernisá; moderniseeren, gemoderniseerd. |
| modernisación; modernisatie. |
| moder'no; modern, nieuwerwetsch. |
| moer; moer, moerschroef. |
| mo'fa; spot, bespotting. |
| mofa (haci); bespotten, spotten. |
| mofler; knalpot. |
| moha; natmaken, bevochtigen, begieten, soppen. |
| mohá; nat, klam, begoten, vochtig. |
| mohé; vrouw. |
| mohé (mucha); meisje. |
| moke'ta; vuist. |
| moketá; stompen. |
| moke'te; vuistslag, stomp. |
| moles'ter; hinder, moeite, molest. |
| molestiá; hinderen, storen, molesteeren, aftobben, lastig vallen. |
| molli; malsch, week, zacht. |
| momen'tu; oogenblik, mo- |
| |
| |
| ment. |
| monarki'a; monarchie. |
| mondi; bosch, wildernis. |
| mondon'go; darmen, ingewanden. |
| monogram'; monogram. |
| monopo'lio; monopolie. |
| monopolisá; monopoliseeren. |
| monster; gedrocht, monster, staal, model. |
| monta; oploopen (geld). |
| montecris'to; gekkenhuis. |
| monumental'; grootsch, indrukwekkend, monumentaal. |
| monumen'to; monument, gedenkteeken. |
| moral'; moraal, zedelijk, moreel. |
| moralidad'; moraliteit, zedelijkheid. |
| morcoi; landschildpad. |
| morde; bijten, knagen. |
| mordé; beet, gebeten. |
| mordemen'tu; knaging. |
| moren'ge; peperwortelboom (Sur.). |
| morfi'na; morphine. |
| mors; morsen, bemorsen, bemoeien met. |
| morta'ha; lijkkleed, doodskleed, lijkwade. |
| mortal'; doodelijk, sterfelijk. |
| mortificá; kastijden, tuchtigen (fig.). |
| mor'to; dood, lijk, doode. |
| morto violen'te; gewelddadige dood. |
| mo'sa; jong, jonge dame. |
| mos'terd; mosterd. |
| moti'bu; motief, beweegreden, reden. |
| motibu (pa motibu di); wegens. |
| motivá; motiveeren. |
| move; bewegen, verroeren. |
| moveción; beweging. |
| movemen'tu; beweging. |
| movi'bel; beweegbaar, beweeglijk. |
| mozaico; mozaik, ongebrande tegel. |
| mucha; kind. |
| mucha homber; jongen. |
| mucha mohé; meisje. |
| mucha mulu'cu; bengel, stout kind. |
| |
| |
| mucha-mucha; piepjong, te jong. |
| muchacha'da; kinderachtigheid, kinderlijkheid. |
| mu'chu; veel, zeer. |
| mu'da; stom, doofstom, doofstomme. |
| muestra; staal, monster. |
| muf; weta move. |
| mu'kel; moker. |
| mula; slijpen, scherpen, malen. |
| mu'la; muilezel. |
| mulá; geslepen, gemalen, gescherpt. |
| muli'na; molen. |
| mulina di carni; gehaktmolen. |
| multiplicá; vermenigvuldigen, vermenigvuldigd. |
| mundo; wereld, aarde, aardrijk, wereldbol. |
| munición; ammunitie, munitie. |
| munstra; aanwijzen, aantoonen, toonen, wijzen, laten zien. |
| mura'ja; muur. |
| muri; doodgaan, sterven, overlijden. |
| muri di; besterven van. |
| muri di ham'ber; verhongeren. |
| murien'do; stervend. |
| murmurá; mompelen, brommen, grommen. |
| mus'culo; spier. |
| mu'shi; inhoudsmaat (pl. m. 166 cm3). |
| muski'ta; vlieg. |
| muskita di lamá; paardenvlieg. |
| muskite'ro; klamboe, muskietennet. |
| musta'shi; knevel. |
| mustra; aanwijzen, toonen, vertoonen, wijzen, laten zien. |
| mutilá; verminken, verminkt. |
| |
N
| na; naar, aan, bij, te. |
| na bi'da; in ’t leven, bij leven, in leven. |
| na bi'sta; op ’t oog, in ’t oog (hebben). |
| |
| |
| na cami'na; onderweg. |
| na esta'do; zwanger. |
| na flor; in bloei. |
| na gustu; bevallen. |
| na ju'na; nuchter. |
| na man; voorhanden. |
| na mes mane'ra; gelijkerwijs. |
| na mes tem'pu; tegelijkertijd, gelijktijdig. |
| na nom'ber; ten name. |
| na nom'ber di; namens, in naam van. |
| na o'ra; bijtijds, in tijd, op tijd. |
| na or'de; in orde, ordelijk. |
| na otro cami'na; elders. |
| na otro mane'ra; anders, anderszins. |
| na otro parti; elders. |
| na princi'pio; aanvankelijk, in principe. |
| na proporción; evenredig, in proportie. |
| na publiek; openlijk, publiekelijk. |
| na sanger; bebloed. |
| na tem'pu; bijtijds, tijdig, op tijd. |
| na ti'no; bij bewustzijn. |
| na tur camina; overal. |
| na uso; in gebruik, gebruikelijk. |
| naba'ha; scheermes. |
| nabegá; varen, navigeeren. |
| nabegación; navigatie, vaart, scheepvaart. |
| nabegan'te; zeeman, opvarende, schepeling. |
| nace; geboren worden, kiemen, ontkiemen. |
| nace mor'to; levenloos geboren worden. |
| nacé; geboren. |
| nacemen'tu; geboorte. |
| na'chi; naad. |
| nación; natie, volk. |
| nacional'; nationaal. |
| nacional (himno); volkslied. |
| nacionalidad'; nationaliteit. |
| nacionalis'mo; nationalisme. |
| nacionalis'ta; nationalist. |
| na'da; niets, niemendal. |
| na'ker; paarlemoer. |
| nan; hen, zij, men, hun, (uitgang achter zelfst. n. |
| |
| |
| w. als meervoudsvorm). |
| nani'shi; neus. |
| nanzi; mierenleeuw, spin. |
| natividad; geboortedag, Kerstmis. |
| naturá; aard, natuur. |
| natural'; aangeboren, natuurlijk. |
| naturalisá; naturaliseeren. |
| naufra'gio; schipbreuk. |
| nau'frago; schipbreukeling. |
| necesa'rio; noodig, noodzakelijk. |
| necesidad'; nooddruft, noodzakelijkheid. |
| nèchi; netjes, net. |
| ne'chi; noot. |
| Neerlandes'; Nederlandsch. |
| ne'ger; neger. |
| negociá; handel drijven, onderhandelen. |
| negocian'te; koopman, handelaar. |
| nego'shi; handel. |
| negri'ta; negerin. |
| negrita loco pa oro; aucuba (plant, ten onrechte zoo genoemd). |
| nek; nek, beduvelen, bedotten, voor den gek houden. |
| nenga; weigeren, verloochenen, ontkennen. |
| nengá; geweigerd, verloochend. |
| nengamen'tu; weigering, verloochening. |
| nepotis'mo; nepotisme. |
| ner'vio; nerf, zenuw, durf, lef. |
| nerviosidad'; zenuwachtigheid. |
| nervio'so; nerveus, zenuwachtig. |
| nèshi; nest. |
| nèshi di me'sa; mimitafeltje. |
| net; net, juist. |
| neutral'; neutraal, onpartijdig. |
| neutralidad'; neutraliteit, onpartijdigheid. |
| neutralisá; neutraliseeren. |
| ni; noch. |
| nicoti'na; nicotine. |
| nier; nier. |
| niester; niezen, geniest. |
| nie'tu; kleinkind. |
| nificá; beteekenen, bedui- |
| |
| |
| den. |
| nificación; beteekenis, zin. |
| nijptang; nijptang. |
| ni'kel nikkel. |
| ni'kla; vernikkelen, vernikkeld. |
| ningun'; geen, geeneen. |
| ningun camina; nergens. |
| ningun hende; niemand. |
| nivel'; waterpas. |
| nja'pa; toegift. |
| no; neen, niet. |
| no mishi; afblijven! |
| no obstan'te; niettegenstaande. |
| no permití; ongeoorloofd. |
| no'a; onmin. |
| noá; in onmin. |
| noa cu; in onmin, overhoop liggen met. |
| noamen'tu; oneenigheid. |
| no'bel; adellijk, edel. |
| noben'ta; negentig. |
| noble'sa; adel, adeldom. |
| no'bo; tijding, bericht, nieuw, nieuws, nieuwtje. |
| nobo (di); opnieuw, over nieuw. |
| nobo-nobo; fonkelnieuw, gloednieuw, splinternieuw, spiksplinternieuw. |
| Nochebue'na; Kerstnacht. |
| no'chi; nacht. |
| nochi (pasa); overnachten. |
| noción; notie, begrip. |
| no'di (sin no'di); noodeloos, onnoodig. |
| nom'ber; naam, eigennaam. |
| nomber (na); namens, ten name. |
| nombra; aanstellen, benoemen. |
| nombrá; aangesteld, benoemd. |
| nombramen'tu; aanstelling, benoeming. |
| noms; oneven. |
| noot; noot (muziek). |
| nopal'; juffrouw (soort cactus). |
| nort; noord. |
| nos; ons, onze, wij. |
| nota; opmerken, bemerken, noteeren. |
| no'ta; nota. |
| notá; genoteerd, opgemerkt. |
| |
| |
| nota'bel; opmerkelijk, aanzienlijk, merkwaardig. |
| nota'rio; notaris. |
| notice'ro; berichtgever. |
| noti'cia; nieuws, nieuwsbericht. |
| novedad'; nieuwigheid. |
| nove'la; novelle, roman. |
| novelis'ta; romanschrijver (romanschrijfster). |
| Novem'ber; November, Slachtmaand. |
| nove'na; noveen. |
| novis'; beginneling, novice. |
| nu'bia; mist, wolk, nevel. |
| nue'be; negen. |
| num'ber; aantal, nummer, getal. |
| numerá; nummeren, genummerd. |
| numero'so; talrijk. |
| nun'ca; nooit, nimmer. |
| |
O
| o; of, oh. |
| o'ba; soort pruim. |
| obedecé; gehoorzamen. |
| obedeci'do; gehoorzaam. |
| obhe'to; object, voorwerp. |
| obis'po; bisschop. |
| objección; bezwaar, tegenwerping, objectie. |
| obligá; dwingen, gedwongen, verplichten, verplicht, noodzaken. |
| obligá di; genoopt (tot). |
| obligación; obligatie, plicht, verplichting. |
| obligato'rio; verplichtend. |
| o'bra; werk, arbeid. |
| obra di man; handenarbeid. |
| obre'ro; arbeider, werkman. |
| obscu'ro; obscuur. |
| obserbá; observeeren, bemerken, gadeslaan, opgemerkt, bemerkt. |
| obserbación; observatie, opmerking. |
| observato'rio; observatorium, sterrenwacht. |
| obstan'te (no); niettegenstaande. |
| ocasión; gelegenheid, aanleiding. |
| ocha; weta hocha. |
| |
| |
| ochen'ta; tachtig. |
| ocho; acht. |
| Octo'ber; October, Wijnmaand. |
| oculis'ta; oculist, oogarts. |
| ocupá; bezetten, occupeeren, belet, bezet. |
| odia; haten. |
| o'dio; haat. |
| ofendé; krenken, kwetsen, beleedigen, gekrenkt, gekwetst, beleedigd. |
| ofen'sa; beleediging. |
| ofer'ta; aanbod, offerte. |
| oficial'; officieel, officier. |
| oficialmente; officieel. |
| ofici'na; kantoor, bureau. |
| ofi'shi; ambacht, beroep, vak. |
| ofrecé; aanbieden, aangeboden. |
| oho'chi; tweeling. |
| oíbel; hoorbaar. |
| oído; gehoor, gehoororgaan. |
| o'la; golf. |
| olean'der; oleander. |
| oli'ba; olijfboom. |
| olij'fi; olijf, olijfboom. |
| olo'shi; horloge, klok, uurwerk. |
| onbeskop; onbeschoft. |
| Oost; Oost. |
| op (duna); aangeven, opgeven (van geboorten enz. bij de Burgerlijken Stand). |
| operá; opereeren, geopereerd. |
| o'pera; opera. |
| operación; operatie. |
| opiná; meenen, oordeelen. |
| opinion'; opinie, dunk, meening. |
| o'pio; opium. |
| oponé; verzetten tegen, opponeeren. |
| oposición; oppositie, tegenstand. |
| op'tico; opticien, opticus, optisch. |
| optimis'ta; optimist, optimistisch. |
| o'ra; uur, als. |
| ora cu; toen. |
| ora (na); bijtijds, op tijd. |
| oración; gebed, rede, redevoering, oratie. |
| |
| |
| orador'; redenaar, orator. |
| orcan'; orkaan. |
| orchard'; amandelmelk, orgeade. |
| orde (buta); orde stellen. |
| orde (na); in orde, ordelijk. |
| orde (duna); bevelen. |
| orde (pone); orde stellen. |
| ordená; verordenen, verordineeren, verordineerd. |
| ordenan'za; keur, verordening. |
| ordina'rio; gewoon, alledaagsch. |
| order; bevel. |
| ore'a; oor, oorschelp. |
| orea cerá; hardhoorig. |
| orea du'ru; ongehoorzaam. |
| organisá; georganiseerd, organiseeren. |
| organisación; organisatie. |
| organis'mo; organisme, bouw, samenstel. |
| organis'ta; organist, orgelspeler. |
| orgu'jo; trotsch. |
| orientá; orienteeren. |
| Orien'te; Oriënt, Morgenland. |
| original; origineel, oorspronkelijk. |
| ori'hen; afkomst, oorsprong, origine. |
| oriná; urineeren, wateren. |
| orkes'ta; orkest. |
| o'ro; goud. |
| oro batí; bladgoud. |
| ortografía; orthografie, spelkunst. |
| otaleis'; witte mier (Ar.). |
| otro; ander, andere, anders. |
| otro di'a; onlangs. |
| otro majan'; overmorgen. |
| otro parti (na); elders. |
| ovación; ovatie. |
| oval'; ovaal. |
| oxidá; roesten, verroesten, oxydeeren. |
| |
P
| pa; om te, door, voor, opdat. |
| pa bao; West, ten Westen. |
| pa benefi'cio di; ten bate van. |
| pa casualidad'; bij toeval, |
| |
| |
| toevallig. |
| pa e moti'bu; daarom, daarvoor. |
| pa esa'ki; hiervoor, hierom. |
| pa esei; daarom, daarvoor, mitsdien. |
| pa di promé; ten eerste. |
| pa dilan'ti; van te voren, vooraf. |
| pa fortu'na; gelukkig, toevallig, bij toeval, per toeval. |
| pa moti'bu di; wegens. |
| pa ri'ba; Oost, ten Oosten. |
| pa (sali); opkomen voor. |
| paai; paaien. |
| pachue'la; kopspijker, tapijtspijkertje. |
| pacus'; winkel, pakhuis. |
| padra'sa; stiefvader. |
| padri'no; peetoom, peter, doopvader. |
| paga; boeten, bekostigen, blusschen, dooven, betalen, uitvlakken, radeeren, vergelden, betaaldzetten, uitwisschen. |
| paga ti'no; opletten, opgelet! |
| pagá; betaald, betaaldgezet, vergolden, voldaan. |
| pagai'; pagaai, parel. |
| pagai (hala); pagaaien. |
| pagamen'tu; betaling, uitbetaling. |
| paganis'mo; heidendom. |
| paga'no; heiden, paganist, heidensch, ongeloovig(e). |
| pa'go; betaling. |
| pagot'; kind van de rekening, zondenbok. |
| pa'gina; bladzijde, pagina. |
| pai; pappie, paps. |
| paila; steelpan. |
| país; land, vaderland. |
| paisa'no; landgenoot. |
| paja'so; hansworst, potsenmaker, paljas, pias. |
| pajèt'; loovertje. |
| paketá; inpakken, verpakken. |
| pake'te; pakket, pakje. |
| pakico; waarom, waartoe. |
| pala'bra; woord. |
| palabra (cu un); kortom, in één woord. |
| palabra di honor'; eere- |
| |
| |
| woord. |
| palabra pa palabra; woordelijk, woord voor woord. |
| palabrá; afspreken, afgesproken. |
| palabru'a; uil. |
| pala'cio; paleis. |
| palan'ca; hefboom. |
| palanga'na; waschkom. |
| pal'co; loge (schouwburg, bioscoop). |
| palmit'; palm, palmiet. |
| palo'mba; duif. |
| palomba gai; doffer. |
| pa'lu; boom, hout, stok, roede. |
| palu brasil'; weta campèshi. |
| palu di bande'ra; vlaggestok. |
| palu di boon'chi; balsahout. |
| palu di Bonai're; geelhout. |
| palu di co'co; cocospalm. |
| palu di corti'na; gordijnroede. |
| palu di da'der; dadelpalm. |
| palu di fru'ta; vruchtboom. |
| palu di maíshi; maisstengel. |
| palu di man'gel; amandelboom. |
| palu di pia; scheenbeen. |
| palu di se'da; cederhout. |
| palu di tambu'; trommelstok. |
| palu hu'cu; steenhout. |
| palu'li; mossel. |
| pam; weta pan. |
| pampu'na; pompoen. |
| pan; brood. |
| pan le'vi; eierkoek. |
| pan roggebrood; roggebrood. |
| panadería; bakkerij, broodbakkerij. |
| panade'ro; bakker. |
| pan'chi; dakpan, braadpan. |
| pangalan'; rinkedeking. |
| panikrak; soort zeekrab. |
| panja; doek, goed, kleeren. |
| panja di be'la; zeildoek. |
| panja di hilu; linnen, linnengoed. |
| panja (troca); omkleeden, verkleeden. |
| |
| |
| panta'ja; scherm, (screen). |
| pantomi'na; pantomine, gebarenspel. |
| papa; pap, papje, brei, vader, paus. |
| papa mohá; doornat, drijfnat, druipnat, kletsnat. |
| papa'ja; papaje. |
| papal'; pauselijk. |
| papel'; papier. |
| papel di glas; schuurpapier. |
| papel di seca; vloeipapier. |
| papel kimá; afgedankt. |
| papia; spreken, praten. |
| papiá; gesproken. |
| papia malu di; kwaadspreken van. |
| papiado(r)'; spreker, prater. |
| papiamen'tu; gepraat, spraak. |
| Papiamen'tu; Papiamentsch. |
| papijot'; papillot. |
| papilon' (sucu); suikerbrood. |
| papurei'shi; peperhuisje, puntzak. |
| par; even, gelijk, paar. |
| para; stoppen, stilhouden, staan, vogel. |
| para un pinga; wacht even, op een haartje af, bijna. |
| pará; gestopt, stilstaand, staand. |
| paracaídas; valscherm, parachute. |
| para'da; parade. |
| paralisá; verlammen, verlamd. |
| parande'ro; boemelaar. |
| parandiá; boemelen. |
| parasol; parasol. |
| parasol di zumbi; paddestoel. |
| pare'ga; paartje. |
| par'go; soort zeehaan (visch). |
| par'ha; vogel (Ar.). |
| pari; baren, jongen. |
| parki; park. |
| parlamenta'rio; parlementair. |
| parlamen'to; parlement. |
| paro'kia; parochie. |
| parti; deelen, uitdeelen, verdeelen, scheiden. |
| |
| |
| par'ti; deel, aandeel, part, gedeelte, onderdeel, zijde, plaats, deels. |
| parti (na otro); elders. |
| partí; verdeeld, gescheiden, uitgedeeld, scheiding (in ’t haar). |
| particular'; bijzonder, particulier. |
| parti'da; partij, aanhang, gedeelte. |
| partimen'tu; uitdeeling, verdeeling, deeling. |
| par'to; verlossing. |
| pas; passen, betamen, afpassen, aanpassen. |
| pasa; verstrijken, doorstaan, doorgaan, passeeren, voorbijgaan, doorbrengen, overgaan, |
| ophouden. |
| pasá; suf, verstreken, gepasseerd, doorgebracht. |
| pasa bai; verdwijn, pak je weg, smeer ’m. |
| pasa midí; te bont maken. |
| pasa na; overgaan tot. |
| pasa na awa (webu); gekookt (ei). |
| pasa no'chi; overnachten. |
| pasa pa; doorgaan voor. |
| pasa sin; zonder kunnen, niet noodig hebben. |
| pasa tem'pu; tijdverdrijf. |
| pasa tempu cu; (zich) onledig houden met. |
| pasa'bel; middelmatig. |
| pasahe'ro; passagier, reiziger. |
| pasa'shi; passage. |
| Pas'cu; Paaschfeest. |
| Pascu di Nacemen'tu; Kerstmis. |
| Pascu di Resurección; Paschen. |
| pasen'shi; geduld, lijdzaamheid. |
| pashimá; verkwijnen, verwelken, niet dijen, niet tieren, verwelkt. |
| paskin'; anonieme brief. |
| pasión; hartstocht, passie. |
| pasiona(do)'; hartstochtelijk. |
| paso'bra; aangezien, daar, doordat, omdat, want. |
| paspoort; paspoort, reispas. |
| pas'ta; pasta. |
| |
| |
| paste'chi; pastei. |
| pasterisá; pasteuriseeren. |
| pasti'ja; pastille, tablet. |
| pastoor; pastoor. |
| pa'ta; hoef, poot. |
| pata di cabai; hoefijzer. |
| pata'ca; ƒ. 1,20. |
| patent; patent, patentrecht. |
| patentá; patenteeren, gepatenteerd. |
| paternal'; vaderlijk. |
| Paternos'ter; Onze Vader, Rozenkrans, handboei. |
| pati'a; watermeloen. |
| patras'; achteruit, achter. |
| pa'tria; vaderland. |
| patriar'ca; aartsvader. |
| patrio'ta; patriot, vaderlander. |
| patriotis'mo; vaderlandsliefde, patriotisme. |
| patri'shi; patrijs. |
| pa'tu; eend. |
| pausa; pauze, rust. |
| pawis'; pauw. |
| paz; vrede. |
| paz (laga na); met rust laten. |
| peca; zondigen, bezondigen. |
| pecador'; zondaar. |
| pèchè-pèchè; plakkerig, kleverig. |
| pè'chi; pet. |
| pe'chu; borst. |
| pechu (malu di); tering. |
| pedal'; pedaal. |
| pedestal'; pedestal, piedestal, voetstuk. |
| pega; vastzitten, kleven, plakken, vasthechten, aansteken, vastplakken, klemmen. |
| pegá; vastgehecht, geplakt, verwant, gehecht. |
| pega bar'cu; stranden, een flater slaan, een stommiteit begaan. |
| pega pe'ga; soort hagedisje. |
| pegá-pegá; nauwverbonden, nauw verband, hard vastzitten. |
| pega sa'ja; soort klis. |
| pega saja shimaron'; Ratanhia (plant). |
| pega son'jo; inslapen. |
| peik; stuiter, groote knikker. |
| |
| |
| pe'kel; pekel. |
| pekelé; pekelharing, gezouten haring. |
| pela; knippen, haarknippen. |
| pelá; geknipt. |
| pe'le; soort hinkspel. |
| pele'a; gevecht, strijd. |
| peleá; vechten, gevochten. |
| pelican'; pelikaan. |
| peli'cula; film, rolprent. |
| peli'ger; gevaar, onraad. |
| peligro'so; gevaarlijk. |
| pena; lijden. |
| pènchi; knijper, haring, piketpaal. |
| pendien'te; hangend(e). |
| penetrá; doordringen, doordrongen. |
| penetración; doordringing, penetratie. |
| peniten'cia; penitentie, boete, straf, boetvaardigheid. |
| penitencia (haci); boete doen, boeten. |
| peniten'te; biechteling, boetvaardig. |
| penja; kam, kammen. |
| penjá; gekamd. |
| pèns; tang, pens. |
| pensa; bedenken, denken, nadenken. |
| pensa (sin pensa); ondoordacht. |
| pensá; bedacht, uitgedacht. |
| pensamen'tu; gedachte. |
| penseel'; penseel. |
| pensioen; pensioen. |
| pension; pension. |
| Pentecos'te; Pinksteren, Pinksterfeest. |
| peon'; peon, werkman. |
| pe'pe; peettante, petemoei. |
| pe'per; peper. |
| pèpèrè'shi; peperhuisje , ‘cone’. |
| pepi'ta; pit, korrel, pip. |
| pepitá; pikken, oppikken. |
| pe'ra; peer. |
| pera di lus; peer (electr.). |
| percurá; betrachten, trachten, zorgdragen. |
| percuración; betrachting, zorg. |
| per'de; vergaan, verliezen, zoekraken, wegraken. |
| perde abla; sprakeloos worden. |
| |
| |
| perde camina; verdwalen, verdwaald. |
| perde colo(r); verbleeken, verschieten, verkleuren. |
| perde san guan; zich verslapen. |
| perdemen'tu; verlies. |
| perdí; vermist, verloren, kwijtgeraakt, zoekgeraakt, weggeraakt. |
| perdición; ondergang, verderf, ruïne. |
| per'dida; verlies, schade. |
| perfección; perfectie, volmaaktheid. |
| perfeccioná; perfectioneeren, vervolmaken. |
| perfec'to; perfect, volmaakt. |
| perforá; doorboren, perforeeren. |
| perfumá; parfumeeren, geparfumeerd. |
| perfu'me; parfum. |
| perhudicá; benadeelen, benadeeld. |
| periodis'ta; journalist. |
| periscoop; periscoop. |
| per'la; parel. |
| permanen'te; blijvend, permanent. |
| permiso; permissie, permit, toestemming, verlof, vergunning. |
| permití; gedoogen, oorloven, toelaten, toestaan, vergunnen, veroorloven, permiteeren, toegestaan, geoorloofd, veroorloofd, gepermitteerd. |
| pèrs; persen, pers. |
| persecución; vervolging, achtervolging. |
| persigí; achtervolgen, nazetten, vervolgen, najagen (fig.), nastreven (fig.). |
| persistí; aanhouden, volharden, volhouden. |
| perso'na; persoon, personage. |
| personal'; persoonlijk. |
| personalidad'; persoonlijkheid, rechtspersoonlijkheid. |
| persuadí; overhalen, overtuigen, overreden. |
| perta; knellen, klemmen, beklemmen, vernauwen, beknellen. |
| |
| |
| pertá; nauw, te nauw, eng. |
| pertenecé; toebehooren, behooren. |
| p'esaki; weta pa esaki. |
| pese'bre; krib, kribbe. |
| p'esei; weta pa esei. |
| pèshi; puist, puistje. |
| pe'so; gewicht. |
| pest; pest. |
| pestá; verpest. |
| pestá di hende; zwart van de menschen. |
| pes'ter; pesten. |
| pestilen'cia; pest, pestilentie. |
| pe'te; dom. |
| petición; aanvraag, verzoek, petitie. |
| petre'chi; benoodigdheden. |
| pi'a; been. voet. |
| pia abao; barrevoets, blootsvoets. |
| pia hoe'pel; o-beenen. |
| pia di galin'ja; mangras (Sur.). |
| pia (palu di); scheenbeen. |
| pica; bijten, beet, steken, gepeperd. |
| picá; beet, zonde. |
| picá (haci); zondigen. |
| picá mortal'; doodzonde. |
| pica original'; erfzonde. |
| pichi'ri; gierig, krenterig, karig. |
| pichon'; jong duifje. |
| picopla'ta; windstruik. |
| picú; soort ombervisch. |
| picudi'tu; kleine soort ombervisch. |
| pi'da; stuk, brok. |
| pidi; verzoeken, vragen om. |
| pidí; verzocht, gevraagd. |
| pidi limos'na; bedelen. |
| pidido(r)'; vrager, verzoeker. |
| pidido(r) di limos'na; bedelaar. |
| pidimen'tu; bede, verzoek. |
| piedad'; medelijden. |
| pie'dra; steen, kei. |
| piedra di candela; vuursteen. |
| piedra di mula; slijpsteen. |
| pieu; luis. |
| pieu (piki); de puntjes op de i’s zetten. |
| pie'za; onderdeel, stuk (muziek). |
| |
| |
| pi'fia; flater, fout, stommiteit. |
| pifiá; missen, ketsen (bij het billiardspel). |
| pik; snavel, pikken. |
| piki; pikken, uitpikken. |
| pi'ki; pikhouweel. |
| pikí; gepikt, uitgepikt. |
| piki pieu; de puntjes op de i’s zetten. |
| piki pun'ta; feestjes afloopen voor drank, enz. |
| pil; voor den gek houden. |
| pilá; doopvont. |
| pilar'; pilaar, zuil. |
| pil'dora; pil. |
| pilon'; groote vijzel. |
| pilo'to; piloot. |
| pin'chi; pint. |
| pin'da; olienoot, aardnoot, apenoot, pinda. |
| pinda hasá; weta berde hasá. |
| pinda herebé; weta berde herebé. |
| pin'ga; weinig, beetje. |
| pinga (awa ta); stofregen(en). |
| pinta; teekenen, schilderen, beschilderen. |
| pintá; geteekend, geschilderd. |
| pintor'; schilder. |
| pió; slechter. |
| pi'pa; pijp. |
| pipi'ta; pit, korrel, pip. |
| pipitá; oppikken, pikken. |
| pis; violet, purper. |
| pisa; wegen, afwegen. |
| pisá; zwaar, loom, gewogen. |
| pisca; visschen. |
| pisca gen'gu; loop heen! |
| piscá; visch. |
| pisca corrá; ‘red snapper’. |
| piscalat'; gevangenis. |
| piske'chi; kleine vischjes. |
| pispis'; bladluis, schildluis. |
| pita; sisal, claxonneren, toeteren. |
| pitamen'tu; getoeter. |
| pi'tu; toeter, signaalhoorn. |
| pla'ca; geld, halve stuiver, 2½ c. stuk. |
| placa di buel'to; pasmunt. |
| placa legal'; wettig betaalmiddel. |
| placa di papel'; banknoot, |
| |
| |
| bankpapier, bankbiljet. |
| pla'chi; plaat, plaatje. |
| plafon'; plafond. |
| plafoná; plafoneeren. |
| pla'ga; weta pra'ga. |
| pla'ja; platte tang, strand, bleekveld, stad (Ar.). |
| plak; plakken, beplakken. |
| plaketá; beplakt, aanplakken, aangeplakt. |
| plama; verspreiden, verbreiden, verstrooien, uit elkaar halen, demonteeren (van een motor, machine etc.). |
| plamá; verspreid, verbreid, verstrooid. |
| plama pan'ja; ongemerkt wegloopen. |
| plan; plan, plattegrond, voornemen. |
| plan barí; platzak. |
| plan'cha; plaat (metaal). |
| plancha (di diente); valsch gebit. |
| plancha di he'ru; ijzeren plaat. |
| plan'chi; plant, plantje. |
| planta; planten, beplanten, poten. |
| plantá; beplant, geplant. |
| planta di man; handpalm. |
| planta di pia; voetzool. |
| plantíja; binnenzool, inlegzool. |
| platé; zilversmid, goudsmid. |
| plateá; verzilveren, verzilverd. |
| plati'na; platina. |
| plècha; pletten. |
| plèchá; geplet, verpletterd. |
| plega; vervloeken, verdoemen. |
| plegá; verdoemd, vervloekt. |
| pleister; pleisteren, bepleisteren, pleister. |
| pleita; twisten, ruziemaken, pleiten. |
| pleitis'ta; ruziemaker, ruziezoeker. |
| plei'tu; geschil, ruzie, twist. |
| pleizier; plezier, pret. |
| ploeg; ploeg, ploegen, omploegen. |
| plooi; rimpel, plooi, plooien. |
| pluma; ontveeren, plukken. |
| plu'ma; veer, pluim. |
| pluma (troca); ruien. |
| |
| |
| plumá; geplukt, ontveerd. |
| plunder; plunderen. |
| po'ber; arm, armoedig, poover. |
| poberci'tu; stumper, arme stumper. |
| pobla; bevolken. |
| poblá; bevolkt. |
| población; bevolking. |
| pobre'sa; armoede, nooddruft. |
| po'co; beetje, gering, weinig, weinigje. |
| poco dia pasá; onlangs, eenige dagen geleden. |
| poco tempu pasá; onlangs, eenigen tijd geleden. |
| po'co-po'co; langzaam, allengs, geleidelijk, langzamerhand, zoetjes, zoetjes aan. |
| poder'; invloed, macht, wil, bezit, vermogen. |
| podero'so; machtig, invloedrijk. |
| podisé; misschien, wellicht. |
| poei'ru; poeder, poederen. |
| poe'shi; poes, kat. |
| Pola'co; Pool. |
| pol'ber; buscruit, kruit. |
| polber shimaron'; Mexicaansche papaver, stekelpapaver, duivelsvijg (Sur.). |
| pol'chi; weta bai na polchi. |
| polè'chi; kippetje, jonge kip. |
| poleer'; polijsten. |
| polein'; beenkap, slobkous, putties. |
| polis'; politie, politie-agent. |
| polis di muski'ta; soort spinnetje. |
| Polo'nia; Polen. |
| poma'da; pomade. |
| pomp; pompen, pomp. |
| pompon'; kwastje, pompon. |
| ponche'ra; waschkom. |
| pon'chi; pont, pontje. |
| ponchi cre'ma; advokaat (drank). |
| pone; zetten, leggen, plaatsen, neerzetten. |
| poné; gelegd, gezet, geplaatst. |
| pone atención; opletten. |
| pone beslag; beslag leggen. |
| |
| |
| pone di haci; dwingen. |
| pone man; ingrijpen, meehelpen. |
| pone me'sa; tafeldekken. |
| pone na aire; luchten. |
| pone ti'no; opletten. |
| pontifical'; pontificaal. |
| ponton'; ponton. |
| popchi; pop, cocon. |
| popchi di wowo; oogappel, pupil. |
| popo; gedroogd vleesch van een ronde kalebas. |
| popular'; populair. |
| por; kunnen, mogen, vermogen, kunnen doen. |
| por fin; eindelijk, ten lange leste. |
| por na'da; vergeefs, te geef, om niet, nutteloos, kosteloos, vruchteloos, vergeefsch. |
| por ta; ’t kan zijn, ’t is mogelijk, mogelijkerwijze. |
| por wanta; bestand zijn. |
| porción; hoeveelheid, massa. |
| por'co; varken, zwijn, smeerlap. |
| porco di spin'ja; stekelvarken. |
| pordon'; pardon, vergiffenis. |
| pordoná; vergeven, vergiffenis schenken, door de vingers zien. |
| pordona'bel; vergeeflijk. |
| po'rio; porie. |
| porkería; smerigheid, smeerboel, vuiligheid, smeerlapperij. |
| poron'; kruik, koelkruik. |
| porselein; porselein. |
| por'ta; deur. |
| portmoné; portemonnaie, beurs. |
| portret; portret, foto. |
| portret (saca); fotografeeren, kieken. |
| Portugal; Portugal. |
| Portuges'; Portugees, Portugeesch. |
| porvenir'; toekomst. |
| pos; put. |
| posa; logeeren in een hotel of pension (Ar.). |
| poseción; bezitting. |
| posedé; bezitten. |
| |
| |
| posíbel; mogelijk. |
| posibilidad'; mogelijkheid. |
| posición; houding, positie. |
| positi'vo; positief. |
| posponé; uitstellen, uitgesteld. |
| poste'ma; ettergezwel. |
| postkantoor; postkantoor. |
| poten'cia; macht, potentie. |
| poten'te; machtig. |
| potlood; potlood. |
| poto'shi; rommel. |
| practicá; oefenen, geoefend. |
| prac'tico; practisch. |
| praga; plaag. |
| praktijk; praktijk. |
| preba; weta proba. |
| prebá; verhinderd. |
| precio'so; kostbaar, precieus. |
| precisión; juistheid, nauwkeurigheid. |
| preci'so; precies, juist, nauwkeurig. |
| predica; preeken, prediken. |
| predicá; gepreekt, gepredikt. |
| predica'shi; preek. |
| preekstoel; preekstoel, kansel. |
| preferá; prefereeren, verkiezen. |
| preferen'cia; voorkeur, preferentie, voorrang. |
| pregun'ta; vraag. |
| prei'mu; pruim. |
| pre'mio; premie. |
| pren'chi; prent, plaatje. |
| pren'da; juweel, kleinood. |
| pren'sa; pers (dagbladen). |
| preocupá; bezorgd, vooringenomen, preoccupeeren. |
| prepará; voorbereiden, bereiden, toebereiden, prepareeren, bereid, geprepareerd, toebereid. |
| preparación; aanstalten, bereiding, preparaat, voorbereiding. |
| presen'cia; aanwezigheid, tegenwoordigheid. |
| presenciá; bijwonen, vertegenwoordigen. |
| present; cadeau, present. |
| presentá; aanbieden, voorstellen, (zich) presenteeren, (zich) vertoonen. |
| |
| |
| preservá; preserveeren. |
| presiden'te; voorzitter, president. |
| presidí; voorzitten, presideeren. |
| presión; pressie, druk. |
| presta; presteeren. |
| presta; leenen, uitleenen (Ar.). |
| prestá; gepresteerd, geleend. |
| prestígio; prestige. |
| pre'su; gevangene. |
| pretendé; aanspraak maken (op), voorgeven. |
| pre'tu; zwart. |
| prijs; prijs. |
| priki'chi; parkiet. |
| primi; drukken, persen, uitpersen. |
| primintí; beloven. |
| primiti'vo; primitief. |
| pri'ma; nicht. |
| pri'mo; neef. |
| principal'; voornaamst(e). |
| principalmen'te; hoofdzakelijk, voornamelijk, vooral. |
| principiá; beginnen. |
| princi'pio; principe, beginsel. |
| principio (na); aanvankelijk, in principe. |
| prins; prins. |
| prinses; prinses. |
| prison'; kerker, gevangenis. |
| privilegiá; bevoorrechten. |
| privile'gio; voorrecht, privilege. |
| pro'a; boeg, steven, voorsteven. |
| proba; bewijzen, aantoonen. |
| probá; bewezen, beproefd. |
| proba'bel; vermoedelijk, waarschijnlijk. |
| probabilidad'; waarschijnlijkheid. |
| probación; proeftijd. |
| probechá; benutten, profiteeren van. |
| probe'cho; profijt, nut, baat, voordeel, winst. |
| probecho'so; voordeelig. |
| proble'ma; probleem, vraagstuk. |
| procesión; ommegang, processie. |
| proce'so; proces. |
| |
| |
| proclamá; proclameeren. |
| proclamación; proclamatie. |
| producción; productie, voortbrengsel, product. |
| producí; produceeren, opleveren, voortbrengen. |
| profesión; beroep, professie. |
| profe'ta; profeet. |
| profetisá; profeteeren, voorspellen. |
| profiá; aanhoudend, stijfkoppig, stijfhoofdig. |
| profun'do; diep, diepgaand. |
| proga'shi; purgeermiddel. |
| progre'so; vooruitgang. |
| prohibí; verbieden, verboden. |
| prohibición; verbod. |
| pro'himo; naaste, evennaaste, medemensch. |
| prolongá; verlengen, verlengd, rekken, gerekt. |
| promé; alvorens, eerst, ten eerste. |
| prome aja; eertijds, vroeger. |
| prome cu; alvorens, eer, eerder dan, voordat. |
| prome (pa di); eerstelijk, ten eerste. |
| promen'te; spaansche peper. |
| promente du'shi; paprika. |
| prome'sa; belofte, gelofte. |
| pronk; pronken. |
| pronto; spoedig. |
| pronunciá; uitspreken. |
| pronunciación; uitspraak. |
| propagá; propageeren, propagandeeren. |
| propagan'da; propaganda. |
| propaganda (haci); propagandeeren, propageeren. |
| propagandis'ta; propagandist. |
| propiedad'; bezit, eigendom. |
| proponé; proponeeren, voordragen, voorstellen, wikken. |
| proporción; verhouding, evenredigheid. |
| proporción (na); evenredig, in proportie, naar verhouding. |
| proposición; voordracht, voorslag, voorstel. |
| |
| |
| prostitución; prostitutie. |
| protección; protectie, bescherming. |
| protehá; behoeden, beschermen, protegeeren, behoed, beschermd. |
| protest'; protest. |
| protestá; protesteeren, geprotesteerd. |
| Protestant; Protestant. |
| prover'bio; spreekwoord. |
| Providen'cia; Voorzienigheid. |
| provisión; provisie. |
| provocá; tarten, uitdagen. |
| provocación; uitdaging. |
| pruba; weta purba. |
| prue'ba; blijk, bewijs, aanwijzing. |
| pru'ga; vloo. |
| pruik; pruik. |
| publicá; publiceeren, bekendmaken, openbaar maken. |
| publicación; bekendmaking, publicatie. |
| pu'blico; publiek. |
| publiek; publiek. |
| publiek (na); openlijk, publiekelijk. |
| pudin'; pudding. |
| pudor'; schaamtegevoel, zedigheid. |
| pue'blo; volk. |
| pues'to; ambt, betrekking, post. |
| puji'tu; kuiken. |
| pul'chi; poeder (medicijn). |
| pulmon'; long. |
| pulmonía; longontsteking, pneumonie. |
| puls; pols, polsslag. |
| pulse'ra; armband, bracelet. |
| pulushá; fitten. |
| pulu'shi; fitterig, jaloersch, naijverig. |
| pulverisá; vergruizen, verpulveren, pulveriseeren. |
| punjá; dolk, ponjaard. |
| pun'ta; punt, stip, uiteinde. |
| punta (na); op het punt. |
| punta (piki); feestjes afloopen voor drank, enz. |
| puntá; puntig, spits. |
| puntra; vragen. |
| |
| |
| puntramen'tu; gevraag, vraag. |
| puntual; punctueel, stipt. |
| pura; bespoedigen, opschieten, reppen, voortmaken. |
| purá; gauw, vlug, haast, haastig. |
| purba; beproeven, probeeren, proeven, trachten, pogen. |
| purbá; beproefd, getracht. |
| purbamen'tu; proef. |
| pure'sa; maagdelijkheid, reinheid, zuiverheid. |
| purgato'rio; vagevuur. |
| purificá; louteren, zuiveren, gelouterd, gezuiverd. |
| purificación; loutering, zuivering. |
| pursi; immers. |
| pursugí; achtervolgen, nazetten, vervolgen, najagen, achtervolgd, nagezet, vervolgd, nagejaagd. |
| pu'ru; puur, rein, zuiver. |
| purun'chi; sproeten, zomersproeten, ook een gespikkelde vischsoort. |
| pus; etter, puz. |
| pusha; dringen, duwen, stooten. |
| pushamen'tu; gedrang, geduw. |
| puspas; gort. |
| pusta; wedden. |
| pustamen'tu; wedren. |
| putri; rotten, verrotten. |
| putrí; rot, verrot. |
| putri di hari; (zich) doodlachen, (zich) een ongeluk lachen. |
| puus; pruper, violet. |
| |
R
| raai; raden, gissen, geraden. |
| raak; raken, geraakt. |
| raampi di glas; ruit, soort vlieger. |
| raar; onwel, duizelig, raar, vreemd. |
| rabanas'; ramenas. |
| ra'bia; boosheid, gramschap, toorn, woede. |
| rabia; boos worden, kwaad worden. |
| |
| |
| rabiá; boos, kwaad, toornig, vertoornd. |
| ra'bu; staart. |
| rabu (sagudi); kwispelen, kwispelstaarten. |
| ración; rantsoen. |
| racioná; rantsoeneeren, gerantsoeneerd. |
| racionamen'tu; rantsoeneering. |
| radiator; radiateur. |
| radical'; radicaal, grondig, afdoend. |
| ra'dio; radio, radium. |
| raís; wortel. |
| ra'jo; straal. |
| ra'ma; tak, twijg. |
| rama; vertakken. |
| rama'da; schuurtje (van takken en palmbladeren gemaakt). |
| ranca; rukken, trekken, uittrekken, losrukken. |
| ranca sanger; uitzuigen. |
| raridad'; zeldzaamheid. |
| rancá; losgerukt, uitgetrokken. |
| ranca afó; uitrukken, losrukken, uittrekken. |
| rasca; bekrassen, krassen, ontvellen. |
| rascá; bekrast, ontveld. |
| ras'cu; krab, schram, kras. |
| rasen'chi; rozijn. |
| raspa; afkrabben, raspen, schrapen. |
| raspá; geraspt, geschraapt. |
| ras'pu; rasp. |
| raton'; muis. |
| raton di ano'chi; vleermuis. |
| ra'tu; even, eventjes, oogenblik, poosje. |
| raus; afsnauwen, snauwen, toesnauwen. |
| raza; afkomst, ras. |
| razon'; reden, rantsoen (oud). |
| razon (tin (i)); gelijk hebben. |
| razona'bel; billijk, redelijk. |
| razzia; opruiming, razzia. |
| reacción; reactie, terugslag. |
| real'; koninklijk. |
| realidad'; realiteit, werkelijkheid. |
| realizá; realiseeren, verwezenlijken. |
| |
| |
| realización; verwezenlijking. |
| rebahá; korten, gekort. |
| reba'ha; korting, vermindering. |
| rebultá; overhoop, ondersteboven. |
| recaída; instorting (van een zieke). |
| recet'; recept, doktersvoorschrift. |
| rechasá; terugdrijven, terugslaan, terugwerpen. |
| reci'bu; kwitantie, ontvangbewijs, reçu. |
| reclamá; reclameeren, gereclameerd. |
| reclamación; reclamatie. |
| recla'me; reclame. |
| recohé; hernemen, hernomen. |
| recomendá; aanbevelen, aanprijzen, recommendeeren. |
| recomenda'bel; aanbevelenswaardig. |
| recomendación; aanbeveling, recommendatie. |
| recompen'sa; belooning, schadeloosstelling. |
| recompensá; belonen, vergoeden, schadeloosstellen. |
| reconocé; erkennen, herkennen, bekennen, erkend, herkend. |
| reconocemen'tu; erkenning. |
| record'; record. |
| recorda; gedachtig zijn, gedenken, herinneren. |
| recre'o; ontspanning, recreatie. |
| rectitud'; rechtschapenheid. |
| rectificá; rectifiseeren, verbeteren. |
| recuer'do; aandenken, herinnering. |
| re'da; klappen, net, klikken, verklappen, verklikken, verraden. |
| redacción; redactie. |
| redactor'; redacteur. |
| reda'shi; kletspraatjes, geroddel. |
| Redentor'; Verlosser, Zaligmaker. |
| |
| |
| redoblá; verdubbelen, verdubbeld. |
| reducí; beperken, reduceeren, terugbrengen, beperkt, gereduceerd. |
| referen'cia; referentie. |
| referenda'rio; referendaris. |
| referí; refereeren, verwijzen naar. |
| reformá; hervormen, reformeeren, hervormd, gereformeerd. |
| reformación; hervorming, reformatie. |
| reforsá; versterken, versterkt. |
| refrescá; verfrisschen, verfrischt. |
| refres'co; verfrissching. |
| rèfri; scheidsrechter, referee (voetbal). |
| refuer'zo; versterking. |
| refu'gio; toevlucht, wijkplaats. |
| regalá; geschenk, cadeau doen, geschonken. |
| rega'lo; cadeau, geschenk. |
| regla; beredderen, regelen, ordenen, schikken. |
| re'gla; regel, lijn, regeling. |
| reglá; geregeld, geordend. |
| regular'; matig, middelmatig, gewoon, regelmatig. |
| rehabilitá; in eer herstellen, rehabiliteeren. |
| rehabilitación; rehabilitatie, eerherstel. |
| rei; koning. |
| rei'na; koningin, regeeren, heerschen. |
| rei'no; koninkrijk. |
| rek; rekken, gerekt. |
| rekki; rek, rekje. |
| relación; omgang, relatie, verkeer. |
| religión; gezindte, geloof, religie, godsdienst. |
| religio'so; godsdienstig, vroom. |
| relohe'ro; horlogemaker. |
| rema; roeien. |
| re'ma; roeispaan, riem, roeiriem. |
| rema'ta; weta di remata. |
| reme'di; drankje, geneesmiddel, medicijn, remedie. |
| rementá; barsten, ontplof- |
| |
| |
| fen, gebarsten. |
| remordemen'tu; wroeging. |
| rende; rendeeren. |
| renobá; hernieuwen, vernieuwen, hernieuwd, vernieuwd. |
| rèns; ranzig. |
| re'pa; soort maiskoek (Ar.). |
| repasá; opnieuw bekijken, opnieuw nagaan. |
| re'pi; reep. |
| representá; afvaardigen, vertegenwoordigen, afgevaardigd, vertegenwoordigd. |
| representación; vertegenwoordiging, representatie. |
| representan'te; vertegenwoordiger, afgevaardigde. |
| reputación; reputatie, vermaardheid. |
| res; reuzel. |
| resa; bidden. |
| resamen'tu; gebed. |
| reserbá; reserveeren, gereserveerd. |
| reser'ba; reserve, voorraad. |
| residá; reseda. |
| resicitó; verrijzen, verrezen. |
| resisten'cia; weta risistencia. |
| resistí; weta risistí. |
| reskoek; soort pannekoek. |
| resolbé; besluiten, besloten. |
| resolución; besluit, oplossing, resolutie. |
| resoná; galmen, resoneeren, weergalmen, weerklinken. |
| rèspèt'; achting, eerbied, ontzag, respect. |
| respetá; achten, eerbiedigen, respecteeren, geacht, geëerbiedigd, gerespecteerd. |
| respetábel; achtbaar, aanzienlijk, achtenswaardig. |
| respondé; beantwoorden, antwoorden. |
| respon'di; antwoord, bescheid, boodschap. |
| responsa'bel; aansprakelijk, verantwoordelijk. |
| responsabilidad'; aansprakelijkheid, verantwoordelijkheid. |
| |
| |
| respu; boeren, oprispen, boer, oprisping. |
| restitución; teruggave, restitutie. |
| restituí; teruggeven, restitueeren. |
| resto; overschot, overblijfselen, rest, stoffelijk overschot. |
| resultá; blijken, voortvloeien, voortspruiten. |
| resulta'do; gevolg, resultaat, uitwerking. |
| resul'to; gevolg, resultaat, uitwerking. |
| resurección; opstanding, verrijzenis. |
| retirá; retireeren, terugtrekken. |
| retira'da; aftocht. |
| reti'ro; ontslag. |
| retocá; retoucheeren. |
| reuní; bijeenkomen, vergaderen. |
| reunion'; bijeenkomst, vergadering. |
| revelá; openbaren, geopenbaard. |
| revelación; openbaring. |
| riá; reaal (15 cent). |
| riba; op, boven, weta tamben ariba. |
| riba riba; oppervlakkig. |
| riba tur; bovenal. |
| rib'chi; rib. |
| ricibí; ontvangen, communiceeren, aannemen, aangenomen. |
| ricibimen'tu; Avondmaalsbediening, communie, aanneming. |
| ri'cu; rijk, vermogend. |
| ridi'culo; belachelijk, bespottelijk. |
| rien'da; breidel, teugel. |
| rifa; verloten. |
| rifá; verloot. |
| rifamen'tu; verloting. |
| rike'sa; rijkdom. |
| ril; rilling, rillen. |
| rin'chi; ring. |
| rinchi di orea; oorbel, oorring. |
| ring; bellen, gebeld. |
| ringweer; ringworm. |
| ripará; bemerken, opmerken, opgemerkt. |
| ripará (sin ripará); onopgemerkt. |
| |
| |
| ripití; herhalen, repeteeren, herhaald. |
| ripitición; herhaling, repetitie. |
| risa; onduleeren. |
| risamen'tu; ondulatie. |
| risca; gevaarloopen, riskeeren, wagen. |
| riscá; riskant, gewaagd. |
| ris'cu; risico, waagstuk. |
| risisten'cia; weerstand, tegenstand, weerstandsvermogen, uithoudingsvermogen. |
| risistí; weerstaan, tegenstand bieden, verzetten tegen. |
| rispu; weta respu. |
| ristra; rist, doorzoeken, fouilleeren. |
| riu; rivier. |
| robes'; linker, verkeerd, linksch. |
| ro'chi; marmot. |
| roerom; roerom. |
| roester; roest. |
| roga; afsmeeken, smeeken. |
| rogá; afgesmeekt, gesmeekt. |
| rok; rok (galakleeding). |
| rol; rol. |
| rom; rum. |
| rompecabes'; legpuzzle, puzzle. |
| rom'pi; romp. |
| ronca; reutelen, ronken, snorken, snurken. |
| roncamen'tu; geronk, gesnork, gesnurk. |
| ron'chi; rondje, ritje. |
| rond; rond, omheen. |
| rond di; rondom, om. |
| rondiá; zoeken (Ar.). |
| rondó; rond, omheen. |
| rondo di; rondom, om. |
| rondoná; omgeven, omringen, omringd. |
| ronsé; grondzee (Ar.). |
| rooi; greppel. |
| rooibiet; roode biet. |
| roos'te(r); roosten, roosteren. |
| rosa; schoonmaken (van een stuk terrein). |
| ro'sa; roos. |
| rose'a; adem. |
| rosea (hala); inademen, ademen, ademhalen. |
| |
| |
| rosa'rio; rozenkrans, rozenhoedje. |
| rospondé; antwoorden, beantwoorden. |
| rospon'di; antwoord, bescheid, boodschap. |
| rouw; rouw. |
| rubi; robijn. |
| rucu; orleaan (geelroode kleurstof). |
| rudi'a; knie. |
| rule'ta; roulette. |
| rum; koers, richting. |
| ruman hom'ber; broer, broeder. |
| ruman mohé; zus, zuster. |
| Ruma'nia; Roemenië. |
| rumor'; gerucht, rumoer. |
| Ru'sia; Rusland. |
| Ru'so; Rus, Russisch. |
| ru'ta; route, richting. |
| ruti'na; routine. |
| rutiná; routineeren, geroutineerd. |
| |
S
| sa; kennen, weten. |
| sa (sin sa); onbewust. |
| saba'na; gehucht. |
| sa'bel; sabel. |
| sa'bi; weta sa. |
| sabí; wijs, kundig, knap, slim. |
| sabidoría; geleerdheid, wijsheid, kundigheid. |
| saca; braken, overgeven, uithalen. |
| saca ca'ra; zich van zijn goede zijde doen kennen. |
| saca cuen'ta; rekening (en) uitschrijven. |
| saca portret'; kieken, fotografeeren. |
| sacadó; tondeldoos, vuurslag. |
| Sacramen'to; Sacrament. |
| sacrificá; offeren, opofferen, geofferd, opgeofferd. |
| sacrifi'cio; offer, offerande, misoffer, opoffering. |
| sacrile'gio; heiligschennis, ontwijding. |
| sacristi'a; sacristie. |
| sa'cu; zak. |
| sacu di papel; buil, papieren zak. |
| |
| |
| sagra'do; heilig. |
| sagudí; schokken, schudden, door elkaar schudden, heen en weer schudden. |
| sagudi ra'bu; kwispelen, kwispelstaarten. |
| sa'ja; rok. |
| saja di abao; onderrok, onderjurk. |
| sajèt'; sajet. |
| sa'la; zaal, salon. |
| sala'da; sla, salade. |
| salada (komkomber); komkommer. |
| salariá; salarieeren, bezoldigen, gesalarieerd, bezoldigd. |
| sala'rio; bezoldiging, salaris. |
| salas'ter; peperwortelboom (Sur.). |
| salba; redden, verlossen, zaligmaken. |
| salbá; gered, verlost. |
| salbación; redding, verlossing, heil, zaligheid. |
| Salbador'; Heiland, Verlosser, Zaligmaker. |
| salba'he; wild, wildeman. |
| salga; zouten, inzouten. |
| salgá; ingezouten, gezouten. |
| sali; opgaan, uitkomen, uitgaan. |
| salí; afkomst. |
| sali bon; lukken, gelukken, goed uitvallen, gelukt. |
| sali ma'lu; mislukken, mislukt, verkeerd uitvallen. |
| sali pa; opkomen voor. |
| salin'ja; zoutpan. |
| salmao; zalm. |
| salon' (Ar.); weta jorki. |
| salpe'ter; salpeter. |
| salta; overslaan. |
| saltá; overgeslagen. |
| sa'lu; zout. |
| salú; gezond, gezondheid. |
| sal'vo; salvo. |
| sam; een soort spaarfonds, dat over een zeker tijdvak loopt en waarvan elke deelnemer op een van te voren afgesproken datum zijn vol te storten bedrag krijgt. |
| sambar'cu; soort sandaal. |
| |
| |
| sambè'chi; knipmes, pennemes. |
| sambujá; duiken, gedoken. |
| sambu'ja; duik. |
| saminá; keuren, onderzoeken, examineeren, gekeurd, onderzocht, geexamineerd. |
| saminación; onderzoek. |
| sancioná; bekrachtigen, sanctionneeren, gesanctionneerd, bekrachtigd. |
| sanco'chi; soort soep van groenten en vruchten. |
| sanda'lia; sandaal, bindzool. |
| san'ger; bloed. |
| sanger (curi); bloeden. |
| sanger fríu (cu); (in) koelen bloede. |
| sanger (na); bebloed. |
| sanger pu'ru; rasecht. |
| sangra; aderlaten, bloeden. |
| sangriwe'la; bloedzuiger. |
| sangu'ra; mug. |
| sanidad'; gezondheidsdienst. |
| santa'na; R.K. kerkhof, R.K. begraafplaats. |
| Santa Olio; H. Oliesel. |
| santificá; heiligen, geheiligd. |
| santificación; heiliging. |
| Santificador'; Heiligmaker. |
| Santidad'; Heiligheid. |
| san'tu; zand, heilig, heilige. |
| santua'rio; heiligdom. |
| sapaté; schoenlapper, schoenmaker. |
| sapaté (perde); ’t bij eenig spel zóó verliezen, dat men nog niet tot de helft van het aantal punten van de tegenpartij komt. |
| sapatía; slag met den voet op het water (bij ’t zwemmen). |
| sapatiá; stampvoeten, trappelen, spartelen. |
| sapa'tu; schoen. |
| sa'pu; pad, padde. |
| sara; sarren, hitsen, ophitsen, treiteren. |
| sará; gesard, kwaad, boos. |
| saram'pi; mazelen. |
| sardin'chi; sardine. |
| sar'na; schurft. |
| sas; zaagsel. |
| |
| |
| sastré; kleermaker. |
| sastreri'a; kleermakerij. |
| satin'; satijn. |
| satisfacción; satisfactie, voldoening, tevredenheid. |
| satisfe'cho; tevreden, voldaan. |
| sau'chi; zwaluw. |
| saúcu; bloem van de vlierboom. |
| saus; saus, jus. |
| sausè'shi; sausijs, knakworst. |
| saxofon'; saxofoon. |
| scama; van schubben ontdoen. |
| sca'ma; schalm, schub. |
| scandal'; schandaal. |
| scandalisá; schandaliseeren. |
| scandalosamente; schandalig, schandaleus. |
| scapa; ontsnappen, ontglippen, ontvluchten, ontkomen, redden. |
| scapá; ontsnapt, gered. |
| scapa di paga; ontduiken. |
| scapa-dep'chi; stuiver. |
| scapabi'da; reddingsgordel, reddingsboei. |
| scapulá; afketsen, ketsen. |
| scapula'rio; schapulier. |
| scarmai'; keilen. |
| scavier'; inpikken, verdonkeremanen. |
| schaak (hunga); schaken. |
| schutter; schutter. |
| sclama; uitroepen. |
| sclamá; uitgeroepen. |
| scohe; kiezen, uitkiezen, uitzoeken. |
| scohemen'tu; keus, keuze. |
| scohí; uitverkoren, uitgezocht, gekozen, uitgekozen, uitgelezen. |
| sconde; verschuilen, verbergen, schuilen. |
| scondí; verborgen, verscholen, achterbaks, heimelijk. |
| scopèt; geweer. |
| scopet di ha'gel; windbuks. |
| scopet di jaag; jachtgeweer. |
| scorpion'; schorpioen. |
| screment'; door schade wijs geworden. |
| scrementá; door schade ondervinden. |
| scrupulo'so; scrupuleus. |
| |
| |
| scual; berispen, berisping. |
| scucha; beluisteren, luisteren, afluisteren. |
| scuchador'; luisteraar, toehoorder. |
| scupi; spuwen, spugen. |
| scu'pi; speeksel, spuug. |
| scupi di Dios; moedervlek. |
| scur; donker, duister, somber. |
| scuridad'; duisternis. |
| se'a; hetzij. |
| seba; invetten, vetten. |
| sebá; ingevet, gevet. |
| se'bu; vet. |
| seca; droogen, opdroogen, verdroogen, afdroogen. |
| secá; gedroogd, opgedroogd, verdroogd, afgedroogd. |
| seca (papel di); vloeipapier. |
| secretaría; secretarie. |
| secreta'rio; secretaris. |
| secre'to; geheim. |
| se'cu; droog, dor, ondiep, schraal. |
| secu (hende); droogstoppel. |
| secu'ra; droogte. |
| sed; dorst. |
| se'da; zijde. |
| segun'; al naar, naar, blijkens, naarmate, naar gelang, volgens, overeenkomstig, zooals. |
| segun'do; tweede, tel, seconde. |
| segu'ro; assurantie, verzekering. |
| seis; zes. |
| seis (di); zesde. |
| seja; bezegelen, zegelen, verzegelen. |
| sejá; gezegeld, verzegeld. |
| se'jo; zegel, cachet. |
| selado(r)'; kommies der belastingen. |
| selder; selderij. |
| selección; keuze, selectie. |
| seliga; zeilgaren. |
| Semana Santu; Goede Week. |
| semana'rio; weekblad. |
| sembra; zaaien. |
| sem'per; altijd, steeds, immer. |
| sengènè'; glasscherf. |
| senja'; teeken, signaal, sein. |
| senjalá; signaleeren, gesig- |
| |
| |
| naleerd. |
| senjo'ra; mevrouw, echtgenoote. |
| senjori'ta; juffrouw, mejuffrouw, jonge dame, maagd. |
| sensación; gewaarwording, opschudding, sensatie. |
| sensacional'; opzienbarend, sensationeel. |
| sensual'; sensueel, wellustig, wulpsch, zinnelijk. |
| sentebi'bu; aloë. |
| senten'cia; veroordeeling, vonnis. |
| sentenciá; veroordeelen, vonnissen, veroordeeld, gevonnist. |
| senti'do; beteekenis. |
| sentido (dobbel); dubbelzinnig. |
| sentimental'; sentimenteel. |
| sentimen'tu; gevoel, gewaarwording. |
| separá; afscheiden, apart, afzonderen, scheiden, afzonderlijk, afgescheiden, gescheiden. |
| separación; afscheiding, scheiding, afzondering. |
| sera; dichten, dicht maken, afsluiten, sluiten, opsluiten. |
| será; dicht, gesloten, opgesloten, afgesloten. |
| sera boca; zwijgen, mond houden. |
| sera ca'ra; fronzen. |
| será cerca otro; dicht aaneengesloten. |
| será moke'ta; de vuist ballen. |
| sera na ja'bi; wegsluiten. |
| serbètè; handdoek, servet. |
| sere'na; avonddauw, avondnevel. |
| serená; heupwiegend dansen. |
| serena'da; serenade. |
| se'rio; serieus, ernstig. |
| seriosidad'; ernst. |
| sesen'ta; zestig, vallende ziekte. |
| se'su; brein, hersenen. |
| seten'ta; zeventig. |
| seú; oogstfeest. |
| severidad'; gestrengheid. |
| seve'ro; gestreng. |
| |
| |
| shabrak'; dekkleed, schabrak. |
| shafer'; chauffeur. |
| shalup'; pap van pijlwortelmeel. |
| shangran'; juffrouw (soort cactus). |
| shangriná; zaggerijnig. |
| shap; kroeg, tapperij. |
| shap; (Ar.) levensmiddelenwinkel, kruidenierswinkel. |
| shape'ro; kroegloos. |
| shapogris'; slecht gekleed (armzalig). |
| shawa'wa; slecht gekleed (onverzorgd). |
| shèrta; bereiken. |
| shèrtá; bereikt. |
| shi; kst. |
| shilèt; vest. |
| shimaron'; verwilderd, schuw. |
| shimaru'cu; inlandsche kers. |
| shimohé; verwijfde vent. |
| shini'shi; asch, grijs. |
| shiri-shi'ri; ingewanden (beesten). |
| shishi; oudste zuster. |
| shishí di caja; slet, straatmeid, straatdeerne. |
| shofer; weta shafer. |
| shoklé; weta soklé. |
| shon; beleefdheidsvorm voorafgegaan aan naam, ook meneer, mejuffrouw. |
| shonsholí; weta shosholí. |
| shonshon; kruizebloem. |
| shosholí; sesamzaad. |
| shorotá; gorden, omgorden, sjorren. |
| shorom'bu; makker. |
| shuata; vergiftigd worden (zijn) door visch- of blikwaar. |
| si; als, indien, ja, wanneer, zoo. |
| si no; anders, tenzij. |
| sía; zadel. |
| sibo'jo; ui. |
| sibojo lar'gu; prij. |
| sie'te; zeven. |
| sigi; doorgaan, opvolgen, vervolgen, voortgaan, volgen. |
| sigí; gevolgd, in volgorde, achter elkaar. |
| |
| |
| si'glo; eeuw. |
| significá; weta nifica. |
| sigur'; zeker, stellig, beslist, veilig. |
| sigurá; veilig stellen, verzekeren, verzekerd. |
| siguran'sa; zekerheid, gerustheid, garantie. |
| siguridad'; zekerheid, veiligheid. |
| sílaba; lettergreep, syllabe. |
| silen'cio; stilte, stilzwijgendheid. |
| simadan; oogstfeest (Bon.). |
| siman'; week. |
| Siman di Pascu; Kerstweek. |
| siman pasá; verleden week. |
| simi'ja; zaad. |
| simpatía; medegevoel, sympathie. |
| simpa'tico; sympathiek. |
| sim'pel; eenvoudig, simpel. |
| simple'sa; eenvoud. |
| sin; zonder. |
| sin animo; futloos, moedeloos. |
| sin berguen'sa; schaamteloos, onbeschaamd. |
| sin bi'da; onbezield. |
| sin colo(r)'; kleurloos. |
| sin consen'shi; gewetenloos. |
| sin cuen'ta; zorgeloos. |
| sin curazon'; gewetenloos. |
| sin du'da; ongetwijfeld, zeker. |
| sin fin; eindeloos. |
| sin fon'do; ongegrond. |
| sin for'za; krachteloos. |
| sin gas'tu; kosteloos. |
| sin he'ra; zonder te missen. |
| sin igual'; weergaloos. |
| sin kita ni pone; letterlijk. |
| sin laba; ongewasschen. |
| sin man'cha; smetteloos, vlekkeloos. |
| sin mane'ra; ongemanierd. |
| sin miedu; onbevreesd. |
| sin nodi; noodeloos, onnoodig. |
| sin penja; ongekamd. |
| sin pensa; ondoordacht. |
| sin ripará; onopgemerkt. |
| sin sa; onbewust. |
| sin sintí; lichtzinnig. |
| sin ta sinti; onvoelbaar. |
| sin smaak; zouteloos, smakeloos. |
| |
| |
| sin sosie'gu; rusteloos. |
| sin stop; aanhoudend. |
| sin strobación; onbelemmerd, ongehinderd. |
| sin tac'to; tactloos. |
| sin talen'to; onbegaafd. |
| sin tapa; onbedekt. |
| sinberguensa; onbeschaamde, schaamtelooze. |
| sinceridad; oprechtheid. |
| since'ro; oprecht. |
| sincu'ria; stroohoed (heeren). |
| sincuriá; ƒ0.75. |
| sinfonía; symphonie. |
| sinfonia di bo'ca; mondharmonica. |
| sinfonia di man; handharmonica, trekharmonica. |
| sinja; leeren, onderwijzen |
| sinjá; geleerd. |
| sinjan'sa; onderricht, onderwijs. |
| sinta; zitten. |
| sin'ta; lint. |
| sintá; gezeten, zittend. |
| sintá den placa; in ’t geld rollen, in ’t geld wentelen. |
| sinti; gevoelen, voelen, gewaarworden. |
| sinti (sin ta sinti); onvoelbaar. |
| sintí; gevoel, verstand, zintuig. |
| sintí (sin sintí); lichtzinnig. |
| sintimen'tu; gevoel, gewaarwording. |
| si'pel; sijpelen, siepelen, sieperen. |
| sirbi; deugen, dienen, bedienen. |
| sirbicial'; gedienstig. |
| sirbido(r)'; dienaar, gedienstige, knecht. |
| sirbidor di misa; misdienaar. |
| sirbi'shi; dienst. |
| sire'na; sirene. |
| siste'ma; systeem, stelsel. |
| sistematicamente; stelselmatig, systematisch. |
| si'tio; geschikt terrein, geschikte plaats. |
| situá; gelegen, gesitueerd, situeeren. |
| situación; gesteldheid, toestand, situatie. |
| sjèrs; koets, rijtuig, sjees. |
| sjouwer; kruier, sjouwer. |
| |
| |
| skaaf; schaven, schaaf. |
| skaars; schaarsch. |
| skarnier'; scharnier. |
| skeel; scheel. |
| skeer; scheur, scheuren, verscheuren. |
| skeif; schuif, schuiven. |
| skeins; schuin. |
| skeiru; borstel, schuier, borstelen, schuieren, afborstelen. |
| skeiru di dien'te; tandenborstel. |
| skei'ru di panja; kleerborstel. |
| skèr; schaar. |
| skèr'pi; scherp. |
| skeze; missen. |
| skinok'; boksbeugel. |
| skirbi; schrijven. |
| skirbí; schriftelijk, geschreven. |
| skirbimen'tu; geschrijf. |
| skom'mel; schommel, schommelen, geschommeld, schudden, wasschen (kaarten), neuzen. |
| skool; school. |
| skop; schop, schoppen, geschopt, trappen, getrapt. |
| skopa'pel; schubappel. |
| skot; schot, schotten, beschotten. |
| skot'ter; schotel. |
| skouder; schouder. |
| skreef; schreef, naad, kier. |
| skribi; weta skirbi. |
| skrif; schrift, cahier. |
| skrijnwerker; schrijnwerker. |
| skroef; schroef, schroeven, geschroefd. |
| skroefdraai; schroevendraaier. |
| skuma; schuimen. |
| sku'ma; schuim. |
| sku'mo; schuim. |
| slag; klap, plof, slag. |
| slap; slap. |
| slin'gu; linksch, linkshandig. |
| slip; glijden, uitglijden, slippen, geslipt, uitgegleden. |
| slof; slof. |
| slons; slordig, slons. |
| slo'pi; sloop, kussensloop. |
| slot; slot. |
| sluim; slijm. |
| |
| |
| smaak; smaken, smaak. |
| smaak (sin smaak); smakeloos, zouteloos. |
| smal; smal. |
| smeer; smeer. |
| smo'ki; smoking. |
| sne'chi; snede, sneetje. |
| sne'pi; snip, watersnip. |
| sneif; snuif, snuiven, snuifje. |
| snei'ru; kleermaker. |
| snijboon'chi; snijboonen. |
| snik; snikken. |
| snóa; synagoge. |
| snoei; snoeien. |
| snoek; snoek. |
| snoep; snoep. |
| so; maar, alleen, slechts. |
| sobèr'bè; brutaal. |
| sobra; overblijven, overhouden, overschieten, resten. |
| sobra (di); te over, in overvloed. |
| sobrá; overschot, overblijfsel, rest. |
| sobrá di Dios; visch die op de schol lijkt. |
| sobreca'ma; sprei, beddesprei. |
| sobri'na; weta: subrina. |
| sobri'no; weta: subrino. |
| socedé; gebeuren, geschieden, toedragen, gebeurd, geschied. |
| social'; sociaal. |
| socialis'mo; socialisme. |
| socialis'ta; socialist. |
| sociedad'; samenleving, gemeenschap, maatschappij, societeit. |
| so'cio; vennoot. |
| soda; transpireeren, zweeten, uitslaan, beslaan. |
| so'da; soda. |
| sodá; bezweet. |
| sodó; zweet, zweetbad. |
| so'fa; sofa. |
| sofocá; benauwen, smoren, verstikken, gesmoord, verstikt, benauwd. |
| sofocan'te; benauwend, verstikkend. |
| soja; afstroopen, stroopen, villen, verbranden. |
| sojá; afgestroopt, gestroopt, gevild, verbrand. |
| soketa'da; domheid, onbenulligheid. |
| |
| |
| soke'te; suffert, suf. |
| soke'temente; domweg, stomweg. |
| so'kle; patrijs. |
| solamente; alleen, slechts, uitsluitend. |
| sola'pa; lapel, revers. |
| soldá; soldaat. |
| solda'chi; hermietkrab. |
| soldeer'; soldeeren. |
| soldeerbout'; soldeerbout. |
| soledad'; eenzaamheid. |
| solèm; plechtig. |
| solicitá; solliciteeren. |
| solicitación; sollicitatie. |
| solidad; weta soledad. |
| solita'rio; alleen, patiencespel, eenzaam. |
| so'lo; zon. |
| solte'ro; vrijgezel. |
| solución; ontknooping, oplossing, solutie, einde. |
| som; som. |
| som'bra; schaduw, schim, silhouet, schaduwbeeld. |
| sombré; hoed. |
| sombre di aros; stroohoed (heerenhoed). |
| sombre di caba'na; panamahoed. |
| somentá; verdwijnen, verdwenen. |
| sonja; droomen. |
| sonjá; gedroomd. |
| son'jo; nachtrust, slaap, droom. |
| soportá; verdragen, doorstaan (fig). |
| sop'pi; soep. |
| soppítu; soort soep bestaande o.m. uit geroosterde visch en cocosnoot. |
| sorpre'sa; verrassing. |
| sorpresa (duna); verrassen. |
| sorsa'ca; zuurzak. |
| sor'to; soort. |
| sosegá; rusten, uitrusten, kalm, kalmpjes, uitgerust. |
| sosiégu; gemak, rust. |
| sosiégu (sin sosiégu); rusteloos. |
| sosoró; kruizebloem. |
| sospechá; verdacht, verdenken, vermoeden. |
| sospe'cho; argwaan, verdenking, vermoeden. |
| sospecho'so; verdacht. |
| sostené; onderhouden, on- |
| |
| |
| dersteunen. |
| so'ta; aframmeling, rammeling, pak slaag. |
| so'to; weta sota. |
| spaar; sparen, besparen. |
| spaarbank; lommerd, pandjeshuis, spaarbank, Oome Jan. |
| spaardo(r)'; spaarder, spaarzaam. |
| spa'cio; ruimte, spatie, tijdruimte. |
| spa'da; degen, zwaard. |
| spalk; spalken. |
| spal'ki; spalk. |
| Span'ja; Spanje. |
| Spanjó; Spaansch, Spanjaard. |
| spanjolisá; verspaanschen. |
| spanta; schrikken, verschrikken, bang maken, schrik aanjagen. |
| span'ta pa'ra; vogelverschrikker. |
| spantá; geschrokken, verschrokken, bang. |
| span'tu; angst, schrik. |
| sparkplug; bougie. |
| spat; spatten. |
| special'; bijzonder, speciaal. |
| specialisá; specialiseeren. |
| specialis'ta; specialist. |
| specialmente; in ’t bijzonder, speciaal. |
| specificá; specificeeren, gespecificeerd. |
| spekki'; spek. |
| spekta'kel; spektakel, herrie. |
| spera; afwachten, hopen, verwachten. |
| speran'za; verwachting, hoop. |
| spiculá; speculeeren. |
| spiel; spiegel. |
| spièrta; wakker worden, wakker maken, op de hoogte brengen (van iets). |
| spièrtá; wakker, wakker gemaakt. |
| spièrtu; bijdehand, schrander, vlug van begrip. |
| spin'ja; doorn, stekel. |
| spinja (porco di); stekelvarken. |
| spinnikok'; spinnekop. |
| spion'; spion. |
| spioná; bespionneeren, spi- |
| |
| |
| onneeren, begluren, bespieden. |
| spiral'; spiraal. |
| spiritis'ta; spiritist. |
| spiritis'mo; spiritisme. |
| spiri'tu; geest. |
| spiritu di cabri'tu; libel (Ar.). |
| spiritual'; geestelijk. |
| splendor'; glans, luister, praal, pracht. |
| splica; uiteenzetten, uitleggen, verklaren, ophelderen. |
| splicá; uitgelegd, verklaard. |
| splicación; uitleg, uiteenzetting, opheldering. |
| splinter; splinter. |
| spoela; spoelen, omspoelen. |
| spons; spons, sponzig, sponsachtig. |
| spoor; sporen. |
| spreit; spuiten, gespoten. |
| sprenge; sprenkelen, besprenkelen. |
| spruit; spruiten. |
| sta'ca; staak, paal. |
| stación; station. |
| stacioná; stationneeren, gestationneerd. |
| stal; staal, stal. |
| stampi'a; postzegel. |
| stan'ja; tin, vertinnen. |
| start; start, starten. |
| sta'tua; standbeeld. |
| statu'ra; statuur, gestalte, lichaamslengte. |
| stedloop; spijbelen. |
| stedskool; spijbelen. |
| steef; steven, voorsteven. |
| stek'ki; stek. |
| stenografi'a; stenografie, kortschrift. |
| stenografis'ta; stenografiste, stenografist. |
| steril'; onvruchtbaar, steriel. |
| sterilisá; steriliseeren, gesteriliseerd. |
| sterilisación; sterilisatie, steriliseering. |
| stèrki; krachtig, sterk. |
| sti'chi; katapult (Ar.). |
| stil'chi; stilletje. |
| sti'lo; manier, trant, wijze, stijl. |
| stima; liefhebben, beminnen, minnen. |
| stimá; bemind, geliefd. |
| stimación; liefde. |
| |
| |
| stimulá; stimuleeren, prikkelen. |
| stimulan'te; prikkel, stimulant. |
| stíu; opstapelen, stuwen. |
| stipulá; bedingen, stipuleeren. |
| stipulación; bedinging, voorwaarde, beding, stipulatie. |
| stoba; stoven. |
| stobá; gestoofd. |
| stoei; stoeien. |
| stoeimen'tu; gestoei. |
| stoel; stoel. |
| stoel di ra'bu; schommelstoel, wipstoel (Ar.). |
| stoel di zoja; schommelstoel, wipstoel. |
| stoepi; stoep. |
| stof; stof. |
| sto'ma; maag. |
| stom'pi; stomp, bot. |
| stoom; stoom, stoomen, gestoomd. |
| stop; ophouden, stoppen, staken, uitscheiden, stop. |
| stop (sin stop); aanhoudend. |
| stopverf; stopverf. |
| strangulá; worgen, geworgd. |
| stranhe'ro; vreemdeling, buitenlandsch. |
| stranja; bevreemden, verbazen, verwonderen. |
| stran'jo; ongewoon, onwennig, vreemd, zonderling. |
| strategia; krijgskunde, strategie. |
| stre'na; donder, onweer (Ar.). |
| stre'pi; streep. |
| stre'ja; ster. |
| strèp; schouderband. |
| stri'bu; stijgbeugel. |
| strica; strijken. |
| stricá; gestreken. |
| stric'to; gestreng, stipt, strikt, nauwgezet. |
| strijkstok; strijkstok. |
| strik'ki; strik. |
| stroba; belemmeren, beletten, hinderen, verhinderen. |
| strobá; belet, belemmerd, verhinderd. |
| strobación; beletsel, hinder, |
| |
| |
| belemmering. |
| strobación (sin strobación); ongehinderd, ongestoord, onbelemmerd. |
| strobamen'tu; belemmering, stoornis. |
| stroef; stroef. |
| strooi; strooien. |
| strooister; strooister. |
| stro'pi; stroop, siroop. |
| stropiá; moe. |
| structu'ra; bouwtrant, structuur. |
| struif; struif. |
| studia; studeeren, bestudeeren. |
| studiá; gestudeerd, geleerd. |
| stuipi; stuip. |
| stut; stut, stutten, schragen, schoor, schoren. |
| stuurboord; stuurboord. |
| su; haar, heur, zijn. |
| su mes; zichzelf, zichzelve. |
| suá; schoonbroeder, zwager. |
| suadéra; zadelkussen. |
| subi; bestijgen, opstijgen, stijgen, beklimmen, klimmen, opgaan. |
| subi fli; vliegeren. |
| submarin'; duikboot, onderzeeër. |
| subri'na; nicht. |
| subri'no; neef. |
| substituí; substitueeren, vervangen. |
| suciedad'; gemeenheid, onreinheid, smerigheid, vuilheid. |
| su'cu; suker. |
| sucu klin'ker; harde bruine suiker in klinkervorm. |
| sucu largá; bruine suiker, basterd suiker. |
| sucu papilon'; suikerbrood. |
| sucú; donker. |
| sucumbí; bezweken, bezwijken. |
| sue'go; schoonvader, schoonzoon. |
| sue'gra; schoondochter, schoonmoeder. |
| sue'la; vloer. |
| suel'do; tractement, salaris, verdienste. |
| suer'te; geluk, noodlot. |
| suerte (bon); bof, meevaller. |
| |
| |
| suerte (mal); pech, tegenvaller. |
| suficien'te; genoeg, voldoende. |
| suficientemente; genoegzaam. |
| sufri; boeten voor, lijden doorstaan, verduren. |
| sufrimen'tu; leed, smart. |
| Suiza; Zwitserland. |
| Suizo; Zwitser, Zwitsersch. |
| sulfurá; vertoornen, boos maken. |
| su'ma; som, bedrag, geldsom. |
| sumpin'ja; doorn, prikkel. |
| sun'chi; kus, zoen, zoenen, kussen, schuimtaartje. |
| sunu'; bloot, naakt. |
| superior'; superieur, beter. |
| supla; blazen, opblazen. |
| supla nani'shi; snuiten. |
| suplicá; beleefd verzoeken. |
| suponé; gissen, onderstellen, veronderstellen, vermeenen, vermoeden, verondersteld. |
| supre'mo; hoogste, opperste, verhevendste. |
| sur'du; doof, slechthoorend. |
| surti; sorteeren, uitzoeken. |
| surtí; gesorteerd. |
| suscripción; abonnement. |
| susha; bekladden, bevuilen, vuil maken. |
| sushá; bevuild, beklad. |
| su'shi; obsceen, onzindelijk, schunnig, smerig, unfair, vies, vuilnis. |
| suspirá; zuchten, verzuchten, gezucht. |
| suspi'ro; zucht, verzuchting. |
| sus'tu; weta: hiba un sustu. |
| suta; aframmelen, rammelen. |
| suta (cabes ta); met molentjes loopen. |
| switch; schakelaar. |
| |
T
| ta; ben, bent, is, zijt, (ook als hulpwerkwoord gebruikt bij werkwoorden als: ik ga, mi ta bai, ik sta, mi ta para, enz.). |
| ta duele; ’t is jammer. |
| ta kico?; wat is het? wat is |
| |
| |
| er? |
| taai; taai. |
| taba'cu; tabak, doorkneed. |
| tabata; was, waren, waart. |
| tabatin; had, hadden. |
| taberna'kel; tabernakel. |
| ta'bla; plank, gelijk spelen, gelijk spel, (voetbal, etc.). |
| table'ta; tablet. |
| tachue'la; kopspijkertje, tapijtspijkertje, taats. |
| tac'to; tact. |
| tacto (sin tacto); tactloos. |
| tafetan'; taf (zijde). |
| tafla; tafellaken. |
| taha; verbieden. |
| tahá; verboden. |
| tahá (ta); het is verboden. |
| taha pa'lu; lijntrekken, luiwammesen. |
| ta'ja; taille, buitenband. |
| tajo'; bord. |
| ta'kel; takel. |
| tak'ki; tak. |
| tal i tal; die en die, dinges. |
| tal i tal mane'ra; zus en zoo. |
| tal mane'ra; zoodanig, op zoodanige wijze. |
| tal'co; talk. |
| talent'; talent. |
| tal'mo; verhevenheid waarop een bruidspaar zit om felicitaties in ontvangst te nemen. |
| tam; tanen, taam. |
| taman'jo; omvang, grootte. |
| tamarein'; tamarinde. |
| tambe(n)'; ook, eveneens, evenook, evenzeer. |
| tamboer'; tamboer, trom, trommel. |
| tamboer di orea; trommelvlies. |
| tango; tango, tangodans. |
| tanki; bak, tank, vergaarbak. |
| tampanjá; cactussoort (eetbaar). |
| tampo'co; evenmin, ook niet. |
| tanta; tante. |
| tantan'; tante. |
| tantem'; tot kijk, zoo lang. |
| tantu; zooveel. |
| tao; sleepen. |
| tao di hende; menigte, schare. |
| taoboot; sleepboot. |
| |
| |
| tap; aftappen, tappen. |
| tapa; dekken, afdekken, bedekken, toedekken, deksel. |
| tapa (sin tapa); onbedekt. |
| tapá; afgedekt, bedekt, toegedekt, stom, oerdom. |
| tapa con'cha; zeepokken. |
| tapade'ra; deksel. |
| tapa-tapa; vischsoort die op de schol lijkt. |
| tapijt'; tapijt, vloerkleed. |
| tapu'shi; aar. |
| tarai'; werpnet, danspartij tegen betaling toegankelijk. |
| tarda; dralen, talmen. |
| tardá; laat, verlaat. |
| ta'ta; vader. |
| ta'ti; stamper. |
| tawe'la; overgrootvader. |
| té; tot, thee. |
| té ora; totdat. |
| teater; weta teatro. |
| teatro; theater, schouwburg. |
| te'cla; toets. |
| teima; aanhouden. |
| te'la; stof, goed. |
| telefon'; telefoon. |
| telefoná; telefoneeren, getelefoneerd. |
| telefone're; telefoneeren. |
| telefonis'ta; telefoniste, telefoonjuffrouw. |
| telegrafía; telegrafie. |
| telegrafiá; telegrafeeren. |
| telegrafis'ta; telegrafist. |
| telegram'; telegram. |
| tem; weta tempu. |
| tembla; beven, rillen, sidderen, huiveren, trillen. |
| temblor'; aardbeving, aardschok. |
| temperá; kruiden (van spijzen). |
| temperatu'ra; temperatuur. |
| tempestad'; onweer, storm. |
| tempo; tempo. |
| temporal'; tijdelijk. |
| tempran'; vroeg, vroegtijdig. |
| tem'pu; tijd, weer, weder. |
| tempu di berano; hongersnood. |
| tempu di jobi'da; regentijd. |
| tempu (na); op tijd, bij tijds, tijdig |
| tempu (na mes); gelijktij- |
| |
| |
| dig, tegelijk, te gelijker tijd. |
| tende; hooren, luisteren. |
| tene; houden, vasthouden, ophouden, vastpakken. |
| tené; vastgehouden, vastgepakt. |
| tene atras'; achterhouden, verzwijgen. |
| tene boe'ki; boekhouden. |
| teng'chi; tenger. |
| tengla; schaar (krab, kreeft). |
| tennis; tennis. |
| tennis (hunga); tennissen, tennis spelen. |
| tenta; plagen, bekoren, verzoeken. |
| tentación; bekoring, beproeven, verleiding, verzoeking. |
| tentado(r)'; plaaggeest. |
| tentala'ria; pindakoekje. |
| teología; godgeleerdheid, theologie. |
| teoría; theorie. |
| te'ra; aarde, land, grond, vaderland. |
| tera boná; vruchtbare grond. |
| tera ricu; vruchtbare grond. |
| tercer'; derde. |
| ter'cio; kerel, knul, vent. |
| tere'no; terrein, stuk land. |
| terg; tergen. |
| terminá; eindigen, afloopen, voltooien. |
| terminación; einde, afloop, uitgang (spraakk.). |
| ter'mino; termijn, duur, tijdvak. |
| ter'mo; thermosflesch. |
| termome'ter; thermometer. |
| terpentijn; terpentijn. |
| terpenti'na; terpentijn. |
| terrein'; soupterrine. |
| terri'bel; vreeselijk, verschrikkelijk. |
| teso'ro; schat. |
| test; testen, toetsen. |
| testament'; testament, uiterste wil, laatste wilsbeschikking. |
| testi'gu; getuige, ooggetuige. |
| testiguá; getuigen. |
| testimo'nio; getuigenis. |
| te'tano; stijfkramp, klem, |
| |
| |
| tetanus. |
| te'te; uier. |
| tete'ro; zuigflesch. |
| texto; tekst. |
| tia'ra; tiara. |
| tiberos'; tuberoos. |
| ti'bio; lauw. |
| tien'da; winkel. |
| ti'fus; typhus. |
| ti'ger; tijger. |
| ti'ki; beetje, tikje, weinigje. |
| ti'mido; bedeesd, schuchter, verlegen, beschroomd, schroomvallig. |
| timon'; roer. |
| tin; heb, hebt, heeft, hebben. |
| tin be; soms, somtijds, somwijlen. |
| tini; weta tin. |
| tin(i) bon suer'te; boffen, geluk hebben. |
| tin(i) mie'du; duchten, vreezen, schrik hebben. |
| tina'shi; weta trinashi. |
| ti'no; aandacht, besef, begrip, verstand. |
| tino (buta); opletten, opgelet! |
| tino (na); bij bewustzijn. |
| tino (pone); opletten, opgelet! |
| tintu'ra; tinctuur. |
| ti'pico; typisch. |
| ti'pu; type, model. |
| tira; gooien, werpen, schieten. |
| tirá; gegooid, geworpen, geschoten. |
| tira afó; wegwerpen, weggooien. |
| tira discur'so; speechen. |
| tira mata; doodschieten. |
| tira na cara; verwijten. |
| tira contraban'da; smokkelen. |
| tira un discur'so; een rede houden, een rede uitspreken. |
| tira co'chi; achteruitslaan, achteruittrappen (paarden, ezels). |
| tira raís; inwortelen, wortelschieten. |
| tiraco'chi; sprinkhaan. |
| tirado(r)'; schutter. |
| tirani'a; tyrannie. |
| ti'ru; schot, knal. |
| |
| |
| titulá; tituleeren, betitelen, getiteld. |
| ti'tulo; opschrift, titel. |
| to'bo; tobbe, kuip. |
| toca; spelen (muziek), aanraken, raken, betreffen. |
| tocá; gespeeld (muziek). |
| tocado(r)'; muzikant, speler (muziek). |
| tocai'; naamgenoot. |
| tocan'te; betreffende, nopens, aangaande. |
| toch; toch. |
| tocht; tochten. |
| todopodero'so; almachtig. |
| Todopodero'so; Almachtige. |
| Todos los Defuntos; Allerzielen. |
| Todos los Santos; Allerheiligen. |
| toho; met veel moeite (iets verkrijgen, koopen, etc.). |
| tolerá; verdragen, dulden, tolereeren, getolereerd. |
| tolera'bel; duldbaar, verdraagbaar, verdragelijk. |
| toleran'cia; verdraagzaamheid. |
| tolondrá; versuft, in de war. |
| tomasi'na; pop (van een vlinder). |
| toma'ti; tomaat. |
| to'mo; boekdeel. |
| ton; ton (eenheid). |
| ton'chi; hiel (van de voet). |
| toni'no; dolfijn, tonijn. |
| to'no; toon, klank. |
| toor'chi; toren. |
| topa; aantreffen, ontmoeten, tegenkomen. |
| tormentá; kwellen, folteren, martelen, gekweld, gemarteld, gefolterd. |
| tormentamen'tu; gemartel. |
| tormen'tu; foltering, marteling, geesel, kwelling. |
| torn; tornen, getornd. |
| to'ro; stier. |
| torpedá; torpedeeren, getorpedeerd. |
| torpe'do; torpedo. |
| tortin'; eenoogige, eenoogig. |
| tor'to; eenoogig, eenoogige. |
| tortu'ga; weta turtuga. |
| tos; hoest. |
| tosa; hoesten, kuchen. |
| tosamen'tu; hoestbui. |
| |
| |
| tota; branden (pinda, koffie), pruttelen. |
| total'; totaal. |
| totoli'ca; steenduif. |
| to'ver; prutsen, knutselen. |
| trabaho'so; lastig, moeilijk, netelig. |
| trabao; arbeid, werk, moeite. |
| traca; meren. |
| tradición; traditie, overlevering. |
| traducí; vertalen, overzetten, vertaald. |
| tradución; vertaling, overzetting. |
| tra'fico; verkeer. |
| traga; inslikken, slikken, doorslikken. |
| tra'gico; tragisch, noodlottig. |
| traha; arbeiden, bouwen, fabriceeren, maken, vervaardigen, werken. |
| trahá; gefabriceerd, gemaakt, vervaardigd. |
| traha carpinté; timmeren. |
| traha du'ru; zwoegen. |
| traha smid; smeden. |
| trahado(r)'; werkman, peon. |
| trahado(r) di sombré; hoedenvlechtster. |
| traición; verraad. |
| traicioná; verraden. |
| traicione'ro; verraderlijk. |
| traidor'; verrader. |
| trajec'to; traject. |
| tra'lie; tralie. |
| tram'pa; val, valstrik. |
| tran'ca; sluitboom (op deur of raam). |
| tranke'ra; afrastering, palissade, schutting. |
| trankil'; bedaard, kalm, gerust, rustig. |
| trankilidad'; bedaardheid, kalmte. |
| trans'shi; (Ar.) weta trankera. |
| transport'; transport, vervoer. |
| tran'sito; transito. |
| transportá; vervoeren, transporteeren, vervoerd, getransporteerd. |
| transportación; vervoer, transport. |
| |
| |
| trapa; trappen, overrijden, stappen op. |
| trapa mata; doodtrappen, doodrijden. |
| tra'pi; trap, ladder, leer. |
| trashèr'; étagère, uitstalkast. |
| tras; weta atras. |
| tras di; achter. |
| trasteri'a; geveins, huichelarij. |
| trastorná; onrust veroorzaken, in beroering brengen (fig.). |
| tras'tu (haci); huichelen, veinzen. |
| trata; handelen over, bejegenen, behandelen. |
| tratá; behandeld, bejegend. |
| trata cu; omgaan met. |
| tratamen'tu; behandeling, bejegening. |
| tra'tu; behandeling, bejegening. |
| trece; brengen. |
| trei; weta tras di. |
| trei merdi'a; namiddag. |
| trek; tocht. |
| trepo'chi; trekpot. |
| trempan'; vroeg, vroegtijdig. |
| trènter; drentelen. |
| treriá; ƒ0,45. |
| tres; drie. |
| Tres Rei; Drie Koningen. |
| tria'no; triangel. |
| tribi; durven, aanmatigen. |
| tribí; aanmatigend, brutaal, vrijpostig, vermetel, driest. |
| tribilidad'; vrijpostigheid, aanmatiging, brutaliteit. |
| tri'bu; stam. |
| tribu'na; tribune. |
| tricolor; driekleur. |
| trina'shi; urn. |
| trinche'ra; loopgraaf. |
| Trinidad; Drievuldigheid, Drieëenheid. |
| trinita'ria; bougainville (plant). |
| trin'ta; dertig. |
| tri'o; drietal, trio. |
| tri'pa; darmen, ingewanden. |
| tri'pel; drievoudig. |
| tripulá; bemannen, bemand. |
| |
| |
| tripulación; bemanning. |
| triste'sa; droefheid, droefenis, treurigheid, bedroefdheid. |
| tris'tu; bedroefd, droevig, triestig, treurig, triest, jammerlijk (fig.), ellendig (fig.). |
| triumfá; triomfeeren, zegepralen, zegevieren, getriomfeerd, gezegevierd. |
| trium'fo; triomf, zege. |
| troca; ruilen, wisselen, aflossen (wacht), veranderen, verwisselen, verruilen, omruilen. |
| trocá; geruild, veranderd, verwisseld. |
| troca cas; verhuizen. |
| troca colo(r)'; verbleeken, verkleuren, verschieten. |
| troca pan'ja; verkleeden, omkleeden. |
| troca plu'ma; ruien. |
| troce; ineendraaien, wringen, verdraaien. |
| trocé; verdraaid, verwrongen. |
| troebel; troebel. |
| troepa; bende, troep. |
| trom; tol, priktol. |
| trom (toca); trommelen, de trom roeren, de trommel slaan. |
| trom'chi; trommel. |
| tromchi di pan; broodtrommel. |
| tromenta; weta tormentá. |
| trommelstok; kassie. |
| trompecá; struikelen, gestruikeld. |
| trompèt; bazuin, trompet, knorhaan (visch). |
| troncon'; stronk, stam, boomstam, boomstomp, boomstronk. |
| tro'no; troon. |
| trò'shi; tros. |
| trouw'chi; trouwring. |
| trupial'; troepiaal. |
| Tu i yo; Christusdoorn. |
| tualèt; toilette, kaptafel. |
| tube; binnenband. |
| tuberculos'; tuberculose. |
| tu'bo; buis, pijp, tube. |
| tuma; aannemen, innemen, nemen. |
| tumá; genomen, aange- |
| |
| |
| nomen. |
| tuma medi'da; maatregelen nemen. |
| tuma midí; de maat nemen, opmeten. |
| tuma na curazon'; zich aantrekken. |
| tuma na ma'lu; kwalijk nemen. |
| tuma over; overnemen. |
| tuma pa; houden voor. |
| tuma par'ti; deelnemen, partijtrekken. |
| tuma tribí; (zich) verstouten. |
| tumba; omverhalen, omverwerpen, omvergooien, omvallen, neervallen. |
| tum'ba; soort dans. |
| tumbá; omvergeworpen, omvergehaald, slap. |
| tumba abao; neerhalen. |
| tu'na; cactus (zonder doornen), paardmakreel (Sur. visch). |
| tuna Spanjó; juffrouw (soort cactus). |
| tur; alle, alles, geheel, gansch, heelemaal, geheel en al. |
| tur cos; alles. |
| tur dos; beide, alle twee. |
| tur hen'de; allemaal, iedereen. |
| Turco; Turk, Turksch. |
| turdí; verdwaasd, versuft. |
| turis'ta; toerist. |
| Turki'a; Turkije. |
| turtu'ga; zeeschildpad. |
| tuti fruti; tutti frutti. |
| tutu; funchi met boonen, van alles door elkaar. |
| tuturu'tu; pauwestaart (O.I.), Sabinabloem (Sur.), Pride of Barbados (Eng.). |
| |
U
| ul'timo; laatst, laatste, uiterst, uiterste. |
| umbé; direct, aanstonds, meteen, onmiddellijk, oogenblikkelijk, terstond, onverwijld. |
| un; een. |
| un bé; eens, eenmaal. |
| un cos; iets, wat. |
| |
| |
| un dia; eens, op zekeren dag. |
| un hende; iemand. |
| un poco; een beetje. |
| un ra'tu; eventjes. |
| un'da; waar, alwaar. |
| uni; verbinden, vereenigen, samenvoegen, |
| uní; eendrachtig, samengevoegd, verbonden, vereenigd. |
| u'nico; eenig, eenigst, eenigste. |
| unifor'me; eenvormig, gelijkmatig. |
| union'; eendracht, unie, vereeniging. |
| universal'; universeel, algemeen. |
| universidad'; universiteit, hooge school. |
| univer'so; heelal. |
| uno'tro; elkander. |
| uri'na; urine. |
| uriná; wateren, urineeren. |
| usa; gebruiken, aanwenden, bezigen. |
| usá; gebruikt, gebezigd, aangewend. |
| u'so; gebruik. |
| uso (na); in gebruik, gebruikelijk. |
| u'til; nuttig. |
| utilisá; aanwenden, gebruiken. |
| |
V
| vaas; vaas. |
| val'chi; valletje, strook. |
| va'le; promesse, schuldbekentenis. |
| valerian'; valeriaan. |
| valies'; valies. |
| varia; afwisselen, verschillen. |
| variá; gevariëerd, afwisselend. |
| varia'bel; ongestadig, veranderlijk. |
| variación; variatie, verandering. |
| variedad'; verscheidenheid, afwisseling. |
| va'rios; verscheidene, verschillende. |
| veer; veer, veeren. |
| vehi'culo; vehikel, voer- |
| |
| |
| tuig. |
| velocidad'; snelheid. |
| vendi'shi; vendu, veiling. |
| venená; vergiftigen, vergiftigd. |
| vene'no; gif, vergift, venijn. |
| veneno'so; venijnig, giftig, vergiftig. |
| Venezola'no; Venezolaan, Venezolaansch. |
| Venezue'la; Venezuela. |
| venga; wreken. |
| vengá; gewroken. |
| vengan'sa; wraak. |
| vengati'vo; wraakzuchtig. |
| ven'se; mortier, vijzel. |
| venta'ha; voordeel. |
| ver'bo; werkwoord. |
| verdiep; verdieping. |
| verdriet'; verdriet, verdrietig. |
| verf; verf, verven. |
| verdo(r); schilder, verver. |
| verificá; verifieeren, geverifieerd. |
| verificación; verificatie. |
| verkoud; verkoudheid, verkouden. |
| verlei'; verleiden. |
| verloof'; verloven, verloofd. |
| verloofmen'tu; verloving. |
| vers; couplet. |
| ver'so; vers. |
| vert; gang, vaart. |
| vi'a; via, toedoen. |
| vibra; vibreeren, trillen. |
| vibración; vibratie, trilling. |
| vica'rio; vicaris. |
| vicaria'to; vicariaat. |
| vier uur; wonderbloem (Sur.). |
| vies; vies. |
| vigilá; bewaken, vigileeren. |
| vij'la; vijlen, schrijnen. |
| vij'lu; vijl. |
| vijn'ster; mortier, vijzel. |
| vió; viool. |
| violá; schenden, geschonden, overtreden. |
| violación; overtreding. |
| violen'te; hevig, gewelddadig. |
| visi'bel; zichtbaar. |
| visibilidad'; zichtbaarheid. |
| vitami'na; vitamine. |
| vitó; plantageopzichter. |
| |
| |
| vlech'te; vlecht, vlechten. |
| vlot; vlot. |
| vocabula'rio; woordenschat, woordenvoorraad, vocabulaire. |
| volcan'; vulkaan, vuurspuwende berg. |
| voogd; voogd. |
| voorlezer; aanspreker. |
| voorskot; voorschot, schort. |
| vrij; vrijen. |
| vrija'shi; vrijage. |
| vrumon'; vroedvrouw, verloskundige. |
| vulcanisá; vulcaniseeren, gevulcaniseerd. |
| vulgar'; vulgair, plat. |
| vulnera'bel; kwetsbaar. |
| vunsu'cu; voetzoeker. |
| |
W
| waaf; werf. |
| waai'ru; waaier. |
| waak; waken, bewaken, uitkijken. |
| waal; sluier, voile. |
| wa'bi; soort boom, rammelkast (voertuig). |
| wagen di mor'to; lijkkoets. |
| wa'ja; gaas, metaaldraad. |
| waja; koelte toewuiven. |
| waja di lus; electrische draad. |
| waja ra'bu; kwispelen, kwispelstaarten. |
| wajacá; pokhout. |
| wals; wals, walsen. |
| walta'ca; soort hagedis. |
| wan'gi; made, priemstaartje. |
| wanta; doorstaan, dulden, uitstaan, tegenhouden, uithouden, stutten, verdragen, verduren, klap, mep. |
| wanta contra; bestand tegen. |
| wanta lo'do; spatbord. |
| wantom'ba; vogelverschrikker. |
| wa'pu; dapper, moedig, heldhaftig. |
| wara wa'ra; wouw (roofvogel). |
| wara'pa; drank van tamarinde met bruine suiker. |
| waraq; bewaken, beiden, |
| |
| |
| wachten, bewaren, behoeden. |
| war'da; (politie)wacht. |
| wardá; bewaakt, behoed, bewaard. |
| warda cos'ta; kustwachter, kustwachtvaartuig. |
| wardado(r)'; bewaker, wachter. |
| warda lo'do; weta wanta lodo. |
| warmoes; warmoes. |
| was; was. |
| wa'shi; waschbord. |
| watapa'na; dividivi. |
| wawaru'; wervelwind. |
| we'bu; ei. |
| webu di bientu; windei. |
| we'ga; spel. |
| wega di ladron'; oneerlijk spel, valsch spel. |
| wega di man; gestoei. |
| wega di suer'te; hazardspel, kansspel. |
| wei; spie, wig. |
| we'ja; pot, pan, kamerpot, pôt du chambre. |
| weja di respet'; kamerpot, pôt du chambre. |
| weerlicht; bliksem, weerlicht. |
| weita; zien, aanzien, kijken. |
| we'la; grootje, grootmoeder. |
| wenkbrauw; wenkbrauw. |
| wèr'fano wees, weeskind. |
| wer'ki; werk, poetskatoen. |
| werp; jongen, werpen, gejongd, geworpen. |
| West; West. |
| we'su; graat, been. |
| wesunan; beenderen. |
| wesu di lom'ba; ruggegraat. |
| weta; zien, aanzien, kijken. |
| wieg; wieg, wiegen. |
| wiel; wiel. |
| willisa'lie; wilde salie. |
| win'chi; kaapstander, gangspil. |
| winkel; werkplaats. |
| winkel di smid; smederij. |
| wi'ri; soort muziekinstrument om de maat te houden (vooral met een orgeltje in gebruik). |
| wiri-wi'ri; kruimels. |
| wiri-wiri pan; broodkruimels. |
| woele; woelen. |
| |
| |
| worde; wordt, worden. |
| wors; worst. |
| wo'wo; oog, maas, schakel, schalm. |
| wowo clá; nuchter (niet dronken). |
| wowo di ba'ca; spiegelei. |
| wowo di carin'jo; knipoog(je). |
| |
Y
| ys; ijs. |
| yscream; yscream, consumptieijs. |
| |
Z
| zaag; zaag, zagen, houtzaag. |
| zaag di he'ru; ijzerzaag. |
| zaai; zaaien. |
| zalfi; zalf. |
| zeea'pel; zeeëgel, zeeappel. |
| zeedrei'fi; zeedruif. |
| zeekat'; inktvisch, zeekat. |
| zeppelin'; stuiver (Ar.), zeppelin. |
| ze'ta; olie. |
| zeta; oliën, smeren. |
| zeta bakijao; levertraan. |
| zeta du'shi; slaolie, zoete olie. |
| zetá; geolied, gesmeerd. |
| zetá (bon); in de olie, boven z’n theewater. |
| zier; zuur (b.n.w.). |
| zim; zink. |
| zink; zinken, bezinken, gezonken. |
| zip; ritssluiting. |
| zoja; wiegen, schommelen. |
| zol'der; zolder. |
| zom; zoomen, omzoomen. |
| zona; klinken, luiden. |
| zoni'do; klank, geluid, toon. |
| zonnebloem; zonnebloem. |
| zo'no; klank, geluid, toon. |
| zons; suizen. |
| zon'zo; tureluursch. |
| zool; zool. |
| zoolleer; zoolleer. |
| zoölogía; dierkunde, zoölogie. |
| Zuid; Zuiden, Zuid. |
| zumbi; spook. |
| zumbi (parasol di); paddestoel. |
| |
| |
| zundra; schelden, uitschelden. |
| zundrá; uitgescholden. |
| zundramen'tu; gescheld. |
| zuri; gonzen. |
| zurí di sonjo; vergaan van den slaap, omvallen van den slaap. |
| zuta; weta suta. |
| zwak; zwak. |
| zwiep; zweep, zweepen, zwiepen. |
|
|
Auteursrecht onbekend