Choppy
‘Gedekt graag’, zei mijn moeder altijd tegen de kapper die mij thuis kwam knippen. Ik vond gedekt maar een raar woord want ik kon niet bedenken wat het betekende. Zo heb ik ook lang moeten nadenken over ijs dat ‘warm werd aanbevolen’. Met gedekt bedoelde mijn moeder dat de kapper mij niet moest opscheren zoals met mijn vriendjes op school gebeurde. Die hadden van die stoppels rond de oren en in de nek, terwijl ik een meisjesachtig pagekapsel had.
Af en toe vroeg de kapper aan mijn moeder of hij m'n haar ook mocht uitdunnen. ‘Natuurlijk’, antwoordde ze dan, want ze mocht graag door m'n haar strijken en dat kon alleen als het niet te dicht was. Hoewel mijn mening er verder niet toe deed, vond ik het ook goed. De kapper gebruikte voor het uitdunnen namelijk een prachtig instrument dat een prettig geluid maakte: de effileerschaar. Ik noemde het ding een kartelschaar.
Het is allemaal lang geleden. Inmiddels maak ik me net als menig romanfiguur in de boeken van Maarten 't Hart hevig zorgen over het steeds dunner worden van mijn haar. De kapper effileert me al lang niet meer, maar verkoopt me spuitbussen die het haar juist voller moeten laten lijken. ‘Volume geven’, noemen kappers dat. Het zijn kleine zorgen, want ik acht de tijd nog ver weg dat kleine jongens me kunnen naroepen: ‘Hé badmuts!’
In een advertentie lees ik dat er een nieuw kapsel is. ‘Choppy. Zó heet de nieuwe haarmode '85. Intercoiffure geeft haar eigen impressie ervan! Speels, luchtig, achteloos, dat zijn de kenmerken van deze frisse, korte coupe. Het nonchalante effect is essentieel. Choppy: 'n aktueel kapsel, ook voor hem. Thuis makkelijk bij te houden.’
Hoe komt Intercoiffure (‘de wereldorganisatie van topkappers’) in godsnaam aan die naam choppy? Zelf denk ik direct aan eten voor de hond. Het woordenboek meldt: ‘to chop means to be fired or to be killed’. En chopchop (Pidgin English) betekent ‘vlug, vlug’, zoals in chop-sticks: de stokjes waarmee Chinezen zo snel de rijst kunnen eten.
Kapper Han van de Sande uit Middelburg, lid van Intercoiffure, legt uit: ‘Choppy is afgeleid van de kappersterm choppen. Dat is het uitdunnen van het haar op een speciale manier, die de laatste jaren opgang heeft gemaakt. We hakken delen van het haar weg met een speciale schaar. Zeg maar een effileerschaar met grove tandjes.’ Volgens Van de Sande heeft de haarconsument de term al overgenomen. ‘Er stappen regelmatig mensen mijn zaak binnen die om choppy vragen. Je kan natuurlijk niet over hakken praten of een hakkapsel want dat schrikt af.’
Auteursrechtelijk beschermd