Er is niets nieuws onder de zon

[p. 47]

Hoofdstuk 15
Laten we eindelijk eens de dingen bij de naam noemen (1)

Iedereen is van mening dat de misdaad hand over hand toeneemt en zelfs schrikbarende vormen aanneemt. Er gebeuren dingen die men in vroegere jaren in ons geliefd Suriname niet voor mogelijk had gehouden. Wat doen we als individu, als Christen, als kerk, om deze golf van misdaad te keren? Een wijs man heeft eens gezegd dat het enige nodige om het kwaad te doen zegevieren is: dat goede mensen er niets tegen doen. Onlangs las ik een artikel van een Amerikaanse politieman waaruit ik enkele gedachten in dit artikel wil verwerken.

Ik geloof dat U het direkt met me eens zult zijn als ik zeg dat onze geestelijke en morele waarden op de helling staan. Enkele van de belangerijkste daarvan is gebrek aan verantwoordelijkheid en respect. Zonder verantwoordelijkheid is er geen respect, geen ver- trouwen, geen wet en ten slotte geen leefbare gemeenschap. We weten echter ook dat contrôle op het menselijk gedrag van buiten af minder effectief is dan de innerlijke remmingen zoals schuldgevoel, schaamte, schande. Het is de taak van de ouders de kinderen deze waarden van jongsaf in te prenten.

De gemiddelde inbreker of dief heeft deze remming niet: hij denkt uw bezit is ook mijn bezit en hij neemt dus wat hij wil, inclusief uw leven als U zich verzet. Zo'n 30 jaar terug was het nog zo dat bij het plegen van een misdaad de meeste aandacht viel op het slachtoffer. Nu is er een schrikbarende ommekeer ontstaan. Nu worden allerlei excuses aangevoerd voor de misdadiger; echtscheiding ouders, gezinnen zonder vader, armoede, slechte leefomstandigheden etc. Toch zijn er zeer velen die, hoewel ze onder dezelfde beroerde omstandigheden zijn opgegroeid, hebben verkozen zich niet met misdadige handelingen bezig te houden. Al met al zijn we nu een maatschappij met eindeloze excuses voor de misdadiger en niemand van hen denkt er over verantwoordehjkheid voor z'n daden te accepteren.

[p. 48]

Wat we werkelijk nodig hebben zijn meer mensen die geloven dat degene die een misdaad begaat ook de verantwoordelijkheid voor z'n daden draagt en de consequenties heeft te aanvaarden. Hoewel ik hier niet ben opgegroeid zullen de ouderen onder ons toch wel dezelfde ervaringen hebben: we moesten de 10 geboden uit het hoofd leren evenals het Onze Vader.... en de apostolische geloofsbelijdenis. Die 10 geboden werden zowel thuis, op school als in de kerk onderwezen en uitvoerig besproken en ook onze Here Jezus heeft deze geboden nooit terzijde gezet maar door het grote gebod: God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf nog bekrachtigd. Het vormen van het geweten en het besef verantwoordelijk te zijn voor je daden met de consequenties daaraan verbonden is allereerst een taak van de ouders. We moeten niet schromen het kwaad bij de naam te noemen en niet af doen met ‘het was een vergissing’ of ‘zij wist niet beter’ of nog erger: het te sanctioneren. Om het ‘kind’ bij de naam te noemen zullen we enkele geboden nader bekijken. ‘Gij zult geen andere goden voor mijn aangezicht hebben’ maar velen zoeken hun heil in problemen bij de bonoeman en deze beleeft tegenwoordig een gouden tijd ( helaas!)

Maar aangaande de wetten die te maken hebben met onze verantwoordelijkheid tegenover de medemens is het over 't algemeen treurig gesteld.